32 proc. dla PiS wg IBRiS potwierdza, że Kaczyński stracił jedną czwartą poparcia. Efekt pazurków obu Beat

Opublikowany w piątek 6 kwietnia sondaż IBRiS dla "Rzeczpospolitej" przynosi kolejny dowód, że PiS traci poparcie. Dziennik zwraca uwagę na spadek o 8 pkt proc., bo porównuje z sondażem z 1-2 marca 2018, ale gdy sięgnąć do sondażu z 1-2 lutego, strata wynosi 11 pkt proc. Jak widać na wykresie, duży wzrost zanotowało SLD, a w hipotetycznym Sejmie PiS mógłby rządzić tylko pod warunkiem koalicji z Kukiz'15 (razem mieliby 236 mandatów).

Aby ocenić kwietniowy sondażu IBRiS zebraliśmy wszystkie sondaże tej pracowni od czasu wyborów - było ich aż 73. W styczniu/lutym PiS uzyskał w nich najwyższe poparcie 43 proc., od tego czasu stracił z tego 11 pkt proc. Uderzające, że podobna była strata w sondażach Kantar Millward Brown - 12 pkt proc. tyle, że w pięć tygodni: od 20 lutego do 27 marca.

W obu sondażowniach końcówka lutego była dla PiS wciąż bardzo mocna - 40 proc., poparcie posypało się potem.

Wykresy partyjnego poparcia Kantar MB i IBRiS są generalnie podobne. Poprzedni dołek (taki sam w obu badaniach - 29 proc.) PiS notował w marcu-kwietniu 2017, po kompromitacji w Brukseli przy wyborach Donalda Tuska na przewodniczącego Rady Europejskiej. Od tego momentu notowania PiS rosły - i tu, i tu - aż do lutego/marca 2018.

Raczej pazurki niż same nagrody

Ujawnienia nagród, jakie w 2017 r. przyznała sobie i swemu rządowi Beata Szydło miało miejsce 7 lutego 2018, a 9 lutego PO skierowało do premiera interpelację. PiS próbował przeczekać i udzielał miękkich odpowiedzi. Premier Morawiecki tłumaczył 9 lutego tylko, że "nic nie dzieje się po cichu" i ważniejsze są dobre wyniki gospodarcze.

Dopiero 6 marca poinformował, że swoją nagrodę przeznaczył na cele charytatywne i więcej nagród w rządzie nie będzie.

To mogło wyciszyć temat. Ale potem (tuż przed 22 marca) doszło do spotkania Jarosława Kaczyńskiego z Beatą Szydło (a zapewne w szerszym gronie). Znamy je z zaskakująco szczerej relacji w wywiadzie prezesa PiS dla wPolityce, w którym twierdził, że "trzeba bronić tych nagród, bo nie można popadać w szaleństwo". Ujawnił też: "Przed tym wystąpieniem [Beaty Szydło w Sejmie w sprawie nagród] powiedziałem jej: pokaż proszę pazurki".

Tę strategię pokazania pazurków zamieniła w czyn już wcześniej, 21 marca Beata Kempa, która według RMF FM była autorką pomysłu wypłacania rządowi comiesięcznych "nagród". Kempa mówiła w Radiu Zet:

"Uważam, że praca, którą wykonali ministrowie i wiceministrowie, była pracą, którą warto było nagrodzić. Jest to transparentne, nikt tego nie ukrywał.

Beata Kempa stała się łatwym celem tabloidów:

Jeszcze mocniej pazurki pokazała Beata Szydło 22 marca w Sejmie (jej wystąpienie można/warto zobaczyć tutaj):

"To były nagrody oficjalne, które zostały przyznane w ramach budżetu uchwalonego w tej izbie, a nie zegarki od kolegów biznesmenów. Ci ludzie ciężko pracowali i pracują, po to, żeby wszyscy Polacy mogli cieszyć się z rozwoju Polski, a nie wybrane grupy interesów. Chcemy dalszego rozwoju. Chcemy, żeby Polska nadal budowała swoją silna pozycję na świecie, w Europie, żeby była państwem rozwijającym się".

Szydło przyznała jednak, iż "naszym błędem było, że na początku kadencji nie porozmawialiśmy z rodakami, jak należy wynagradzać uczciwie pracujących urzędników. Wierzę w to głęboko, że ten temat zostanie w tej chwili uporządkowany i zamknięty".

Posłowie PiS wpadli w euforię skandując "Beata, Beata".

Można łatwo odtworzyć strategię wyciszenia sprawy nagród, jaką wybrał Kaczyński w połowie marca:

• nagrody się należały, za ciężką pracę;
• były legalne;
• były uzasadnione osiągnięciami PiS;
• można było jedynie lepiej o nich informować.

Kaczyński liczył na wysokie poparcie, jakim cieszył się PiS, dobre nastroje, rekordowy poziom optymizmu (OKO.press pisało nawet o "optypistach"). Innymi słowy,

Jeszcze 17 marca poparcie dla PiS wg IBRiS sięgało 37 proc., temat nagród dopiero się rozpędzał, drugiej połowie marca spadek ostro przyspieszył.

Sondaż Kantar MB robiony był 26-27 marca, tuż po pokazaniu pazurków przez obie polityczki PiS. Wynik 28 proc. był najniższy w całej historii badań Kantar MB po wyborach 2015.

Na panelu też ubywa

Na pasku TVP Info w piątek 6 kwietnia leciał non stop sondaż Pollster dla Super Expresu: PiS 40 proc., PO 21 proc. itd. Miało to uspokajać zwolenników PiS, że notowania partii są doskonałe. Identyczny statystycznie wynik (PiS 39 proc., PO - 22 proc.) uzyskał Pollster w badaniu dla "Wiadomości" TVP reklamowanym fałszywie jako dowód, że "przewaga PiS jest stabilna".

Rzecz w tym, że także w badaniach firmy Pollster zanotowano w marcu spadek. W styczniu PiS miał wg Pollster 49 proc., a w lutym 47 proc., w kwietniu już tylko 39 i 40 proc. Trzeba też pamiętać, że Pollster używa tzw. panelu badawczego o nazwie „Reaktor Opinii”, gdzie ankiety wypełniają internauci, a jego wyniki nie są w pełni reprezentatywne.

Ponadto, Pollster podaje odsetki tylko wśród wyborców zdecydowanych, czyli w stosunku do sondaży telefonicznych poparcie wszystkich partii jest z definicji wyższe.

PiS chowa pazurki. Czy to wystarczy?

Oczywiście nawet najnowszy sondaż IBRiS nie łapie reakcji wyborców na deklarację Kaczyńskiego z 5 kwietnia, że rząd przeznaczy rządowe nagrody na Caritas, a Sejm będzie ciął zarobki parlamentarzystów i samorządowców, bo ma być "dużo skromnej". Jak sam Kaczyński otwarcie mówi, zareagował na sondaże, zapewne także te, które partia prowadzi w tajemnicy przed opinią publiczną (podobno miała umowę z GfK Polonia).

W historii partyjnych notowań po wyborach 2015 jest przykład uszkodzenia wizerunku, którego już nie udało się naprawić: to słynna wyprawa "na Maderę" Ryszarda Petru, po której Nowoczesna utraciła dwie trzecie zwolenników (zobacz oba wykresy Kantar MB i IBRiS).

Jest też kontrprzykład - po wpadce z forsowaniem Jacka Saryusza-Wolskiego, operetkowego kontr-kandydata dla Donalda Tuska i porażce w głosowaniu na "prezydenta Europy" 1 do 27, PiS odzyskał utracone poparcie.