Czy w Ukrainie trwa ukraińska ofensywa? Ukraińcy: nic o tym nie wiemy. Ale na froncie coś się dzieje

Tymczasem Chersońszczyznę przez zniszczoną tamę w Nowej Kachowce zalewa woda. Rosja i Ukraina zareagowały na tę niewyobrażalną katastrofę w charakterystyczny dla swoich władz sposób. Putin zadzwonił z pałacu pod Moskwą do zarządcy okupowanych terenów. Prezydent Zełenski pojechał na miejsce. Prosił świat o pomoc dla ludzi.

„Zaczęło się”

W czwartek media zaczęły podawać informację, że ruszyła kontrofensywa. "Rozpoczęła się długo oczekiwana kontrofensywa ukraińskiego wojska przeciwko okupacyjnym siłom rosyjskim” – poinformował po południu (czasu polskiego) „Washington Post”.

Ukraińcy ogłosili jednak (a cytuje ich Reuters), że ofensywy jeszcze nie ma. A raczej, że “nic o tym nie wiedzą”.

Według czterech źródeł „Washington Post” w ukraińskich siłach zbrojnych „ukraińskie wojska zintensyfikowały ataki na linii frontu na południowym wschodzie kraju".

- zaznacza „Washington Post”. Dziennik tłumaczy, skąd ta rezerwa ukraińskiego rządu. „Kijów próbował złagodzić oczekiwania w ostatnich tygodniach, ale ukraińscy urzędnicy od dawna mówili, że chcą odbić całe terytorium zajęte przez Rosję od czasu zeszłorocznej inwazji”.

Od wielu miesięcy Zachód wyposaża ukraińską armię w coraz bardziej zaawansowaną broń, między innymi: w systemy obrony powietrznej, czołgi, pociski rakietowe dalekiego zasięgu i drony.

Walki są coraz silniejsze

Podobne informacje podaje „New York Times”. Wysoki rangą urzędnik amerykański powiedział w czwartek NYT, że ataki, jakie w nocy ze środy na czwartek Ukraińcy przeprowadzili w rejonie Zaporoża, „wydają się głównym elementem oczekiwanej ukraińskiej kontrofensywy”.

Wojskowy analityk z Center for Naval Analyses, Michael Kofman, powiedział NYT, że Ukraina zgromadziła dostarczone przez Zachód czołgi Leopard i amerykańskie wozy bojowe Bradley w pobliżu Zaporoża. Według Kofmana może to być oznaką, że trwa tam poważny atak.

„Kijów wysłał niemieckie czołgi do walki przeciwko rosyjskim pozycjom w południowo-wschodniej Ukrainie, rozpoczynając pierwsze ataki za pomocą ciężkiego uzbrojenia w ramach długo oczekiwanej kontrofensywy” – pisze „Financial Times”.

„Dwóch wojskowych, dwóch zachodnich urzędników w Kijowie i analitycy wojskowi powiedzieli, że ruchy te były wyraźnym sygnałem, że po miesiącach przygotowań i szkoleń, na dobre rozpoczęła letnia kampania Ukrainy, która ma wyzwolić okupowane terytoria” – pisze „Financial Times”.

Brytyjska agencja wywiadu stwierdziła w czwartkowej analizie, że „ciężkie walki trwają na wielu odcinkach frontu”. Agencja dodaje: „Na większości obszarów Ukraina utrzymuje inicjatywę”.

Czy powódź pomaga Ukrainie?

„Walki wydają się toczyć «wzdłuż osi Tokmak», strategicznego miasta w prowincji Zaporoże w górę rzeki od tamy na Nowej Kachowce” – powiedział „Financial Times” Michael Kofman.

Dalej FT: „Siły ukraińskie mają nadzieję na dokonanie przełomu na południu i przerwanie „mostu lądowego” łączącego Rosję z ukraińskimi prowincjami Zaporoże i Chersoń, odcinając linie zaopatrzenia na półwysep krymski znajdujący się obecnie pod kontrolą Moskwy”.

Powódź, która już spowodowała śmierć trzech osób, może stworzyć korzystniejsze warunki dla ukraińskiego natarcia — uważa Michaił Barabanow, ekspert Centrum Analizy Strategii i Technologii, moskiewskiego think-tanku zajmującego się obronnością, cytowany przez „Financial Times". „Rosyjskie pozycje na dolnym, „rosyjskim” brzegu Dniepru są zalane, a powódź nie potrwa długo – w ciągu siedmiu do dziesięciu dni woda ustąpi, a Dniepr może stać się płytszy niż przed wybuchem. To pomoże Ukraińcom go przekroczyć” – uważa Barabanow.

Wersja Kremla: Zaczęło się, ale wygrywamy

To i owo można wydedukować z przekazu Kremla. Jego propaganda przekonuje, że ukraińska kontrofensywa trwa już trzy dni, ale Rosja broni się skutecznie. „Przed nami ciężka praca. Wszystko dopiero się zaczyna” — ogłosił w czwartek w oficjalnym komunikacie dowódca 58. Armii Południowego Okręgu Wojskowego (SMD), generał dywizji Iwan Popow.

Propaganda już drugi dzień opowiada też o zwycięstwach rosyjskich, które polegają na tym, że przeciwnik “nie przeszedł”. W czwartek rosyjski sukces polegał na tym, że Ukraińcy nie przebili się do morza (i nie rozcięli rosyjskich sił na pół): “Wojska rosyjskie pokrzyżowały plany Sił Zbrojnych Ukrainy dostępu do morza podczas ofensywy na kierunku Zaporoże”.

Z rosyjskiej propagandy wynika, że od trzech dni rosyjska armia jest co najmniej w stanie podwyższonego napięcia

8 czerwca pokazano ministra obrony Siergieja Szojgu, jak zwiedza zakłady zbrojeniowe i upewnia się, czy dostarczą broń na czas. Rzecznik rosyjskiej armii, a także poszczególni dowódcy znów – jak na początku pełnoskalowej wojny – ogłaszają w mediach rosyjskie sukcesy. Z wierzchu przypominało to triumfalne komunikaty z lutego 2022. Ale sukces armii Putina definiowany jest teraz w komunikatach jako “Ukraińcy nie osiągnęli celu”.

“Zgrupowanie sił «Wostok» nie pozwoliło na przełamanie Sił Zbrojnych Ukrainy (APU) w rejonie Nowodarowki i utrzymało korzystną linię. Stało się tak dzięki właściwej organizacji pracy bojowej żołnierza grupy wojsk” – powiedział TASS dowódca kompanii karabinów zmotoryzowanych, kapitan Rustam Chismatow.

Telewizja rosyjska epatuje widza informacjami o zabitych ukraińskich żołnierzach, ale pokazuje też rosyjskich rannych

Szojgu poinformował szczegółowo, że “7 czerwca przeciwnik stracił 945 ludzi i 33 czołgi”. Zanim jednak Czytelnik zmierzy się z ogromem tych strat, powinien wiedzieć, że od wielu już tygodni propaganda Kremla o postępach na froncie opowiada podając takie szczegółowe “straty” przeciwnika w ludziach i sprzęcie (nie wiemy, jak szacowane). A dlaczego? Bo nie może opisywać sukcesów przy pomocy nazw zdobytych miejscowości, jak to było przez wiele miesięcy najazdu. Ostatnim przed ukraińską ofensywą sukcesem było zdobycie “70 procent” osady Marjinka.

Informacje o rosyjskich stratach to co innego. Propaganda pokazuje je rzadko, i to raczej w kontekście, że „dobrotliwy rząd ułatwia żołnierzom powrót do zdrowia”. Tymczasem 6 czerwca telewizja pokazała po prostu rannych w szpitalu. Ranni byli co prawda tylko lekko kontuzjowani, ale szpital wyglądał na prawdziwy, z brudnymi ścianami (wcześniej propaganda pokazywała tylko wyselekcjonowanych rannych w nowoczesnych moskiewskich szpitalach). Do tego propaganda z dumą opowiada, że lekarze pracują w tych brudnych szpitalach “25 godzin bez przerwy”. Owszem, praca bez opamiętania jest w Rosji dowodem bohaterstwa i niedawno sam Putin opowiadał o rozmowie z żołnierzem, który nie spał już trzy dni. I Putin był z tego dumny. Jakby taka sytuacja była powodem dumy dla wodza naczelnego, którym formalnie Putin jest.

Szojgu podał też liczbę Rosjan poległych jednego dnia – 6 czerwca: 71 żołnierzy. Ważne jest tu to, że jest to pierwsza zbiorcza dana podana oficjalnie od września 2022 r. Kiedy to rosyjskich poległych miało być dokładnie 5937.

Co w tym czasie robi Putin?

Zachowuje się, jakby się nic nie działo. Co może oczywiście znaczyć, że jest odwrotnie. W czwartek 8 czerwca propaganda Kremla pokazała, że w swojej podmoskiewskiej rezydencji Putin podpisywał dziecięce pocztówki, które zostaną przekazane na front (propaganda od jakiegoś czasu daje do zrozumienia, że jakikolwiek kontakt z Putinem przywraca wojsku siłę — więc te pocztówki mogą, choć nie muszą świadczyć o powadze sytuacji).

Putin rozmawiał też o rozbudowie obiektów sportowych w guberni orłowskiej. Oraz, jak – o tym propaganda informuje od jakiegoś czasu – rozmawiał przez telefon z dowódcami na froncie. Bo w ten sposób uzyskuje niezależne informacje (tak mówi jego rzecznik Pieskow).

Putin w pałacu, Zełenski w miejscu katastrofy

Pewnym problemem dla propagandy Kremla jest to, że Putin nie zamierza pojechać w rejon katastrofy na Dnieprze. A to tereny pod rosyjską okupacją są straszliwie doświadczone potopem wywołanym przez wysadzenie tamy w Nowej Kachowce. Putin po prostu zadzwonił do przedstawiciela okupacyjnej administracji, polecił Ministerstwu ds. Sytuacji Nadzwyczajnych „pomóc dotkniętym gospodarstwom domowym w regionie Chersonia”, a na miejsce wysłał “pierwszego zastępcę szefa administracji Prezydenta Federacji Rosyjskiej” Siergieja Kirijenkę.

Za to na tonąca Chersońszczyznę przyjechał prezydent Ukrainy Wołodymir Zełenski. Co ważne, bo obrazy z katastrofy, także te pokazywane w rosyjskiej telewizji, są naprawdę przerażające (i to mimo tego, że rosyjski codzienny przekaz pełen jest “zwykłych katastrof” — ulewne deszcze w Rosji zalewają całe miejscowości, bo najwyraźniej woda nie ma m tam jak odpływać, a pożary niszczą całe osady, bo nie ma strażaków. W tym tygodniu natomiast już kilkanaście osób zmarło po spożyciu cydru zaprawionego metanolem).

Ewakuacja pod ostrzałem

Katastrofa na południu Ukrainy jest jednak tak straszna, że propaganda zapomina nawet o obowiązkowym kłamstwie, że tamę w Nowej Kachowce Ukraińcy wysadzili HIMARSami. Pokazuje zrozpaczonych ludzi, zmoczonych, bosych, czasem z pustymi rękami, czasem z przemoczonym psem albo kotem w objęciach. Rozpaczających, pytających, “jak my będziemy żyć”.

Ukraińcy oskarżają Rosjan o ostrzeliwanie miejsc ewakuacji. Rosjanie odpowiadają tym samym. To skuteczna metoda dezinformacji. Aby napisać, jak jest, zachodnie media musiałyby móc to sprawdzić. A tak są zmuszone do podawania obu wersji.

Ratując wizerunek Putina wieczorne “Wiesti” doniosły 8 czerwca, że prezydent Zełenski nad Dnieprem “zrobił przedstawienie” i “show” (co ma przypominać, że był w przeszłości aktorem). I że nie był to “show przekonujący”. I w ogóle nie wiadomo, czy to w ogóle prawda. A jednocześnie chodziło w tej “reżyserowanej wizycie” (która w tej wersji, podanej na samym końcu “Wiadomości”, jednak się odbyła), by odwrócić uwagę od winy Ukrainy za zerwanie tamy. Bo – co szczególnie propagandowo trafne w tych okolicznościach – “na złodzieju czapka gore”.

Prezydent Zełenski — pokazywany na zdjęciach swoich służb prasowych — odwiedza ewakuowanych i rozmawia ze służbami ratunkowymi.