W ciężkich czasach potrzebujemy światełka w tunelu. Wielu z nas znalazło go w „Deklaracji z Great Barrington” – apelu amerykańskich naukowców o inną strategię walki z koronawirusem. Jej autorami jest trójka naukowców z renomowanych uczelni: epidemiolożka Sunepta Gupta z Oksfordu, specjalista od ekonomii ochrony zdrowia Jay Bhattacharya ze Stanfordu i epidemiolog Martin Kulldorff z Harvardu. Deklaracja powstała pod auspicjami libertariańskiego think tanku – Amerykańskiego Instytutu Badań Gospodarczych (AIER). To ważne, bo instytut znany jest ze zdecydowanie wolnorynkowych poglądów. Posiada własny fundusz inwestycyjny, który ma udziały w firmach wydobywających paliwa kopalne, jak Chevron i Exxon Mobil (jest krytykowany za zbyt pobłażliwy stosunek do kwestii globalnego ocieplenia). Finansuje go również konserwatywny miliarder Charles Koch.
Deklaracja z Great Barrington głosi, że należy inaczej podejść do trwającej pandemii, dążąc do „Ukierunkowanej ochrony” seniorów i osób z grup ryzyka i osiągnięcia odporności przez resztę populacji. W tym celu należy:
- w domach opieki korzystać z personelu, który już przeszedł zakażenie;
- emerytom mieszkającym we własnych domach dostarczać zakupy i inne potrzebne rzeczy.
A reszcie społeczeństwa pozwolić wrócić do normalnego życia:
- otworzyć szkoły i uniwersytety;
- pozwolić młodym dorosłym na pracowanie w biurach i zakładach pracy, a nie w domu;
- otworzyć restauracje i inne przedsiębiorstwa oraz obiekty kulturalne.
Memorandum Johna Snowa – odporność zbiorowa to mit
Na odpowiedź nie trzeba było długo czekać. Ukazała się ona w renomowanym naukowym piśmie „Lancet”. Jej twórcy nazwali ją „Memorandum Johna Snowa”, od nazwiska XIX-wiecznego lekarza, jednego z ojców współczesnej epidemiologii.
Podpisały ją takie tuzy epidemiologii jak prof. Marc Lipsitch z Harvardu, dr Angela Rasmussen z Columbii, prof. Walter Ricciardi z rzymskiego uniwersytetu Sacro Cuore. Badacze przypominają, że:
- zaraźliwość SARS-CoV-2 jest kilkukrotnie większa niż grypy sezonowej;
- również młodzi ludzie mogą przechodzić ciężko COVID-19;
- nie wiemy, jak długo w przypadku SARS-CoV-2 będzie trwała nabyta odporność;
- skuteczną formą walki z epidemią jest przestrzeganie ograniczeń i kontrola epidemiczna;
- niekontrolowane zakażenia wśród młodych ludzi spowodują większą śmiertelność w całej populacji.
Co najważniejsze, autorzy memorandum przypominają, że dzieje poprzednich epidemii dowodzą, iż przed wynalezieniem szczepionek epidemie praktycznie nigdy się nie kończyły – odporność zbiorowa trwała tylko przez pewien czas, bo populacja traciła przeciwciała albo pojawiało się nowe, nieodporne pokolenie. Przykłady z wielu krajów pokazują zaś, że nie jest możliwe skuteczne rozdzielenie różnych pokoleń czy innych segmentów populacji.
To ważny argument np. w przypadku Polski, gdzie z dziećmi i wnukami mieszka 2,3 mln seniorów.
Twórcy memorandum podają również pozytywne ich zdaniem przykłady walki z epidemią: Tajwan, Koreę Południową i Nową Zelandię. Wszystkie te państwa rygorystycznie śledzą i izolują kontakty osób zakażonych, utrzymując liczbę zakażeń na bardzo niskim poziomie .
Polski eksperyment z odpornością
Twórcy Deklaracji z Great Barrington reprezentują mniejszość w świecie ekspertów. Mainstream podpisuje się pod memorandum Johna Snowa. Zdecydowana większość rządów słucha tej większości, choć w praktyce mało komu – patrz wyżej – udaje się spełnić jej zalecenia.
Paradoksalnie w tej chwili Polska praktycznie wcielała w życie – co najmniej do soboty 17 października, kiedy weszły nowe obostrzenia – dużą część postulatów pierwszej deklaracji. Otwarte są szkoły, restauracje, puby, były otwarte siłownie i baseny (choć z ograniczeniami). Testuje się głównie ludzi z objawami, a nie bezobjawowych, więc młodzi ludzie zakażali się swobodnie. Nie istnieją niestety upublicznione dane na temat wieku zakażonych dla całej populacji, ale władzom Warszawy udało się je wyciągnąć z Głównego Inspektoratu Sanitarnego dla stolicy.
Według tych danych we wrześniu zakaziło się koronawirusem w Warszawie stosunkowo mało seniorów: 12,6 proc. wszystkich zakażonych w porównaniu z 23,4 proc.średniej z poprzednich miesięcy. Największy wzrost był grupach wiekowych 20-30 i 30-40 lat, która odpowiadała za ponad połowę zakażeń, o prawie 10 proc. więcej niż wcześniej. Czyli zarażali się przede wszystkim ludzie młodsi. Można też założyć, że seniorzy uważali na siebie bardziej niż zwykle – nosili maseczki, unikali tłumnych zgromadzeń.
Danych za październik jeszcze nie ma, ale można przypuszczać, że w związku z większą ilością krążącego wirusa zaczęli się w większym stopniu zarażać również ludzie z grup ryzyka. Co ciekawe, wzrost zakażeń w grupie dzieci i młodzieży wyniósł we wrześniu zaledwie 3 proc., co może oznaczać, że to nie szkoły, ale zakłady pracy czy rodzinne uroczystości były głównymi źródłami zakażeń.
W każdym razie krzywa śmiertelności zaczęła w całej Polsce w połowie września gwałtownie wzrastać.
To oczywiście konsekwencja wzrostu zakażeń:
Ta krzywa powinna się piąć w górę jeszcze bardziej stromo, bo od września testowane są przede wszystkim osoby z objawami wskazującymi na COVID-19, a nie np. osoby bez objawów przebywające na kwarantannie.
A na tej grafice widać, że wraz ze skokiem śmiertelności zwiększył się odsetek zgonów u coraz młodszych ludzi:
Źródło: COVID-19 w Polsce/Michał Rogalski
Czarnych kropek, z których każda oznacza zgon, nie tylko jest w październiku więcej, ale ich zagęszczenie sięga poniżej 60. roku życia (dane do 10 października – w związku z coraz większą liczbą zgonów Ministerstwo Zdrowia przestało podawać wiek zmarłych w codziennych komunikatach).
Wiek emerytalny w Polsce to 65 lat dla mężczyzn i 60 lat dla kobiet. 2,3 mln seniorów mieszka w gospodarstwach wielopokoleniowych. Nie tylko nierealne jest w polskich warunkach odseparowanie osób zagrożonych od źródła zakażeń. Warto mieć świadomość, że wraz z tak wysokim wzrostem zakażeń będzie umierać znacznie więcej młodszych ludzi niż dotychczas.
Przez cztery dni z rzędu liczba łóżek w szpitalach zajętych przez chorych na COVID-19 zwiększała się o ponad 400. W takim tempie już pod koniec miesiąca osiągnęlibyśmy zarezerwowane dla zakażonych pacjentów 13,5 tys. łóżek – to wszystko kosztem innych wymagających pomocy chorych. A problemy z brakiem łóżek są już teraz.
W sobotę 17 października liczba hospitalizowanych pacjentów przyrosła aż o 600, a pod respiratorami jest już 604 pacjentów z COVID. Jeśli nie pomogą nowe ograniczenia i nasze samoograniczenia, system osiągnie koniec swoich możliwości już za kilka dni. Tak przynajmniej na razie kończy się polska próba przejścia epidemii bez restrykcji.
![„Miałem wystartować w triathlonie. a ledwie mogłem doczłapać 5 m do łazienki” [Kroniki COVID-19]](https://oko.press/images/2021/01/IMG_0021_2-440x280.jpg "„Miałem wystartować w triathlonie. a ledwie mogłem doczłapać 5 m do łazienki” [Kroniki COVID-19]")
"Ukierunkowana ochrona seniorów"…
Był kiedyś taki japoński film, "Ballada o Narayamie". Pokazywał, jak skutecznie odizolować od reszty społeczeństwa osoby, które skończyły 60 lat 😉
Ta taktyka została właściwie wdrożona w Brazylii. Jak bardzo nie działa, można się przekonać śledząc tamtejszą krzywą zachorowań
To znaczy która z dwóch?
Sprzedawczyki na usługach krwiopijców czy naukowcy, komu ufać? /s
"Lancet"… czy to nie jest pismo, w którym opublikowali kiedyś także artykuł Wakefielda o autyzmie i szczepionkach? Oh well… trochę rzutuje na wiarygodność publikacji.
No i twórcy memorandum wygodnie "zapomnieli", że wielkie epidemie miały miejsce głównie w czasach, gdy o higienie nie wiedziano prawie nic, o leczeniu wirusów równie mało, by nie powiedzieć, że w ogóle nie wiedziano o wirusach. Czyli tak samo jak "przed wynalezieniem szczepionek" można by powiedzieć "przed dbaniem o higienę, ruch i dobre odżywianie". Ale to takie typowe odnosić się do nieadekwatynch porównań, gdy to pasuje…
.
Polska w ogóle nie wcielała pierwszej deklaracji. Cały jej sens polega na IZOLOWANIU starszych osób. Nie mają chodzić oni na zakupy, a już szczególnie nie mają się gromadzić w kościołach. Pisanie o tym, że "Polska praktycznie wcielała w życie" jest pewnym przekłamaniem, bo mowa co najwyżej o tych mniej kluczowych kwestiach.
.
Druga sprawa to wzrost zakażeń we wrześniu. Było więcej młodych, ale ilość hospitalizacji nie wzrastała jakoś mocno. Bo o to chodzi w deklaracji, by zakażenia istniały, tylko były właśnie wśród młodych. To wcale nie było takie złe. Natomiast nie poszło za tym w żadnej mierze pilnowanie seniorów i teraz, gdy zaczął się okres grzewczy (niech żyje zanieczyszczenie powietrza) oraz gorsza pogoda, wszystkie tego typu błędy wychodzą.
Tak naprawdę zakażeń mieliśmy i mamy na pewno kilka razy więcej. W lato być może też ludzie po prostu jechali się izolować gdzieś do domku na odludziu, bo mieli urlop. Teraz część potrzebuje zwolnienia z pracy. Część zwolnienia ze szkoły dla dzieci. Część idzie się zdiagnozować, bo traci węch i smak, więc wie, że to covid. I czuje się w obowiązku zgłosić. Część takich samych przypadków uniknie diagnozowania, tylko po prostu zostanie w domu, pracując na home-office. W sumie nie dziwię się tym drugim.
"Co ciekawe, wzrost zakażeń w grupie dzieci i młodzieży wyniósł we wrześniu zaledwie 3 proc., co może oznaczać, że to nie szkoły, ale zakłady pracy czy rodzinne uroczystości były głównymi źródłami zakażeń." – bardzo się cieszę na ten komentarz, bo demonizuje się szkoły, podczas gdy to naprawdę mniejszy problem niż się wydaje. To znaczy są w nim problemem "wędrujący" nauczyciele, ale kiedy nareszcie wzorem Szwecji wysłano na zajęcia zdalne licealistów i studentów, podejrzewam, że ilość zakażeń nieco spadnie. Kwestia sporna, czy jednak nie lepiej by było, żeby młodzież miała szansę przechorować i stworzyć kokon ochronny, no ale w tym momencie ochrona zdrowia mogłaby się totalnie zapaść. Na to przyjdzie czas raczej w momencie wypłaszczenia krzywej lub nawet spadków. Za to proszę nie pomijać kościołów (i piszę to jako osoba wierząca). Tym bardziej, że teraz co chwila są doniesienia o chorych zakonnikach, księżach czy choćby klerykach w seminariach.
.
A jeszcze co do memorandum… nie przestanie mnie fascynować, jak tacy autorzy widzą przyszłość naszego świata. Wieczny lockdown?
Autorzy napisali, jak widzą i ja też to napisałam – tak jak na Tajwanie lub w Korei Płd., gdzie nigdy nie było lockdownu. Za to pilnowano, żeby wirus swobodnie się nie rozprzestrzeniał, śledząc kontakty zakażonych i szeroko testując.
Właśnie się dowiedziałam, że praca zdalna w ramach tarczy została zniesiona 4.09. I dziwnym trafem we wrześniu zaczęła wzrastać ilość zakażeń. Przypadek? Nie sądzę…
Grypa azjatycka była w 1957 r., grypa Hong Kong, która spowodowała w Polsce 24 tys. zgonów, w 1968 r., A/H1N1 w 2009 r. Groźne pandemie mamy co kilkadziesiąt lat. I piszę z całą świadomością, że „Polska praktycznie wciela w życie", bo w polskich warunkach nie ma możliwości ochronienia seniorów bardziej niż poprzez noszenie maseczek, dystans i ograniczenie kontaktów. MJ
Warto moze przypomniec, ze "epidemiolożka Sunepta Gupta z Oksfordu" miala juz swoje piec minut (konkretnie – kilka dni) na okolicznosc obecnej zarazy. Wiosna przez media popularne przemknal sie bowiem jej preprint w którym utrzymywala, ze okolo 2/3 brytyjskiej populacji przeszlo juz te infekcje. W marcu 2020.
https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.03.24.20042291v1
Zrobil sie spory szum (rozpoczal bodajze The Financial Times), po czym przycichlo.
Model nigdy nie zostal opublikowany w zadnym recenzowanym periodyku, mimo Nader Renomowanego pochodzenia.
I to by bylo chyba na tyle o owej epidemiolozce…
Cała nadzieja w Naszych Protestujących Kobietach. Jeśli rząd wprowadzi lockdown to One taki lockdown rządzącym zrobią, że JK nauczy się obsługi komputera a jego kot będzie się wymykał cichcem po zakupy bo nawet ochroniarze siedziby chłopca z zapałkami dalej jak do płotu nie podejdą.