Sąd Okręgowy oddalił pozew PiS przeciwko dziennikarzowi śledczemu „Gazety Wyborczej” Wojciechowi Czuchnowskiemu. Sąd orzekł, że nie musi on przepraszać partii Jarosława Kaczyńskiego za żartobliwy wpis na Twitterze o „mafii z PiS”. Dziennikarz miał prawo do ostrej i uzasadnionej krytyki
Wyrok wydał w piątek 13 grudnia 2019 sędzia Jacek Tyszka z Sądu Okręgowego w Warszawie. PiS pozwało Wojciecha Czuchnowskiego (na zdjęciu) za wpis na Twitterze z listopada 2018 roku. Dziennikarz napisał w nim:
„Właśnie się dowiedziałem od prezesa Glapińskiego [szefa NBP-red.], że razem z Kublik zachwiałem systemem finansowym w Polsce. Jeśli tak to przepraszam. Już więcej nie będę opisywał mafii z PiS...”.
Wpis był żartobliwy i ironiczny. Szef NBP Adam Glapiński zarzucał bowiem dziennikarzom „Gazety Wyborczej” Agnieszce Kublik i Wojciechowi Czuchnowskiemu, że ujawniając aferę KNF i opisując jej rozmaite wątki, chwieją systemem finansowym. I dziennikarz wypowiedź Glapińskiego tak właśnie skomentował na Twitterze.
Afera KNF wybuchła w listopadzie 2018 po opisaniu przez „Gazetę Wyborczą” stenogramu rozmowy ówczesnego szefa KNF Marka Ch. z właścicielem Getin Banku Leszkiem Czarneckim. Z nagrania wynika, że szef KNF miał obiecywać Czarneckiemu spokój w zamian za zatrudnienie w swoim banku znajomego prawnika za wysokie wynagrodzenie, które miało być wycenione na 40 mln zł.
PiS wpisem na Twitterze Wojciecha Czuchnowskiego poczuł się jednak urażony, uznając, że dziennikarz zestawił go z grupą przestępczą. Dlatego pozwał Czuchnowskiego do sądu o ochronę dóbr osobistych. Partia zażądała 15 tys. zł na cel społeczny oraz przeprosin zamieszczonych na Twitterze.
Czuchnowski bronił się w sądzie sam.
"Oto rządząca w Polsce partia domaga się ode mnie przeprosin oraz sporej nawiązki za żartobliwy i sarkastyczny wpis na portalu społecznościowym. Mógłbym powiedzieć, że godzi to w zasadę wolności słowa, wolę jednak zwrócić uwagę, że pozew partii PiS przekracza granice zdrowego rozsądku"
– tłumaczył.
I dodał: "Nie rozumiem tej strategii pozywania wszystkich za wszystko, domagania się przeprosin i odszkodowań za żart i dowcip. Czy naprawdę chcemy, aby sądy zajmowały się takimi sprawami? Ja – i wierzę, że wielu ludzi w Polsce – nie chcę".
Sąd w ustnym uzasadnieniu wyroku z 13 grudnia przyznał dziennikarzowi „Gazety Wyborczej” prawo do ostrej krytyki, uznając, że wpis mieścił się w granicach debaty publicznej.
Ustne uzasadnienie tego wyroku relacjonuje OKO.press Czuchnowski:
„Sędzia, podobnie jak pozywająca mnie partia, skupił się w uzasadnieniu wyroku na aferze KNF, w której kontekście zamieściłem wpis na Twitterze. PiS twierdził, że nie ma związku z tą aferą, a sędzia przypomniał, że szef KNF był nominatem PiS. Przypomniał też, że szef NBP Adam Glapiński był współzałożycielem Porozumienia Centrum, partii, z której PiS się wywodzi. Sąd orzekł ponadto, że łączenie PiS z aferą KNF jest uprawnione. Bo ta sprawa jest poważna, co uprawnia też do ostrej krytyki. Cieszy mnie, że sąd nie skupił się tylko na tym, że mój wpis był żartem i sarkazmem, ale podszedł do tego poważnie i analizował czy żart miał podstawy faktyczne”.
Wyrok nie jest prawomocny, PiS może się od niego odwołać.
To nie pierwsza wygrana Wojciecha Czuchnowskiego z PiS. W październiku 2019 roku ostatecznie wygrał przed Sądem Najwyższym proces z partią o komentarz z „Gazety Wyborczej” z 2015 roku, z tytułem „Mafijne państwo PiS”. Dziennikarz odniósł się w nim w ostrych słowach do ułaskawienia przez prezydenta Andrzeja Dudę byłego szefa CBA Mariusza Kamińskiego, skazanego nieprawomocnie za nielegalną akcję wymierzoną w Andrzeja Leppera. Duda ułaskawił Kamińskiego, choć nie zakończył się prawomocnie proces szefa CBA.
Czuchnowski pisał w komentarzu, że politycy PiS i prezydent po wygranych wyborach zaczęli wywierać naciski na wymiar sprawiedliwości oraz atakowali wyrok skazujący Kamińskiego. Krytykował też decyzję o ułaskawieniu.
„Służbom kierowanym przez Kamińskiego prezydent dał zielone światło do nadużyć – sygnał, że wszystko im wolno, a sądów nie muszą się bać. Tak nie działa państwo demokratyczne. Tak działa państwo mafijne”
– pisał ostro w komentarzu Wojciech Czuchnowski.
PiS zażądał przeprosin. Partia przegrała w sądzie okręgowym, ale wygrała w sądzie apelacyjnym. Ostatecznie w październiku 2019 roku Sąd Najwyższy przyznał rację dziennikarzowi, dając mu prawo do ostrej krytyki.
Sąd Najwyższy uznał, że „precedensowa, budząca szereg wątpliwości prawnych decyzja Prezydenta o ułaskawieniu nieprawomocnie skazanego polityka partii, z której się sam wywodzi, mające zapobiec dalszemu prowadzeniu postępowania karnego toczącego się przeciwko niemu, w związku z zarzutami dotyczącymi zgodności z prawem pełnienia przez niego poprzednio stanowiska rządowego, związanego ze służbami specjalnymi i umożliwić mu pełnienie funkcji ministra ds. tych służb w nowo powoływanym rządzie, była zdarzeniem o poważnym charakterze”.
A skoro ułaskawienie budziło zainteresowanie całego społeczeństwa, to tym bardziej – jak orzekł Sąd Najwyższy – mieli prawo się nim interesować dziennikarze. „Decyzja ta uzasadniała zainteresowanie medialne i uprawniała dziennikarzy do krytycznych ocen i analiz unaoczniających czytelnikom charakter wątpliwości i dostrzeganych niebezpieczeństw dla prawidłowego funkcjonowania państwa. Zdaniem Sądu Najwyższego ostra ocena zawarta w kwestionowanych przez powódkę opiniach nie wykraczała poza granice dopuszczalne w debacie publicznej” – uznał Sąd Najwyższy.
Absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2000 r. dziennikarz „Gazety Stołecznej” w „Gazecie Wyborczej”. Od 2006 r. dziennikarz m.in. „Rzeczpospolitej”, „Polska The Times” i „Gazety Wyborczej”. Pisze o prawie, sądach i prokuraturze.
Absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2000 r. dziennikarz „Gazety Stołecznej” w „Gazecie Wyborczej”. Od 2006 r. dziennikarz m.in. „Rzeczpospolitej”, „Polska The Times” i „Gazety Wyborczej”. Pisze o prawie, sądach i prokuraturze.
Komentarze