Fundusz Solidarnościowy ma pokryć 13. emeryturę. Pomysł tak bezduszny, że trudno uwierzyć

Na poselski projekt „o zmianie ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw” zwróciła dziś rano uwagę posłanka Lewicy Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

„Pomysł, żeby z Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych finansować 13. emeryturę to właśnie cała prawda o »socjalnej« i »opiekuńczej« twarzy Prawa i Sprawiedliwości! Za ich wyborcze obietnice bez pokrycia zapłacą nie miliarderzy i korporacje, ale NIEPEŁNOSPRAWNI!

Taktyka »dziel i rządź« wobec emerytów i osób z niepełnosprawnościami to bezduszny cynizm. Wyjątkowy, nawet jak na PiS”.

„To bardzo niedobry, krzywdzący pomysł” – komentowała dla Onetu posłanka KO Iwona Hartwich, uczestniczka protestów osób z niepełnosprawnością i opiekunów. „Uważam, że pomysłodawcy tego projektu dokonali zimnej, bezwzględnej kalkulacji, licząc na to, że nasze środowisko jest małe, mówi słabym głosem, nie zagraża obecnej władzy i może z nim robić, co tylko chce”.

Faktycznie, w kontekście deficytów wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami, projekt nowelizacji ustawy o Funduszu jest zdumiewający.

W dodatku PiS znów zastosował swój chwyt unikania konsultacji projektu – nie obowiązują one projektów poselskich. W ten sposób w poprzedniej kadencji PiS przepchnął dziesiątki rządowych ustaw.

„Uważam, że to bardzo niedobry pomysł” – mówi OKO.press dr Rafał Bakalarczyk, ekspert z zakresu polityki wobec osób z niepełnosprawnościami i polityki senioralnej. 

„Nie chodzi nawet o przeciwstawianie osób starszych i niepełnosprawnych – wszak renciści to głównie osoby niepełnosprawne, a i wśród emerytów jest sporo osób z niepełnosprawnościami – ale o to, że finansuje się jedne działania socjalne, zabierając z innych”.

Co zakłada projekt

Poselski projekt „ustawy o zmianie ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw” wprowadza możliwość przekazania środków z Funduszu emerytom i rencistom.

Dlatego w projekcie nadano Solidarnościowemu Funduszowi Wsparcia Osób Niepełnosprawnych nową, zdaniem posłów bardziej adekwatną, nazwę: Fundusz Solidarnościowy.

Posłowie PiS piszą wprost: „Zgodnie z projektem ustawy, ze środków Funduszu finansowane będzie jednorazowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów wraz z kosztami obsługi tego świadczenia”.

Chodzi oczywiście o obiecane przez Jarosława Kaczyńskiego tzw. 13. emerytury, na które rząd w ostatnim czasie chaotycznie szuka pieniędzy. Przypomnijmy: zgodnie z zapowiedziami PiS z kampanii wyborczej budżet państwa w 2020 ma być „budżetem bez deficytu”. Środków na realizację obietnicy rząd musi szukać tnąc inne wydatki. W OKO.press wskazywaliśmy, że ograniczanie deficytu za wszelką ceną jest fatalnym pomysłem.

Gdzie ta solidarność?

Solidarnościowy Fundusz Wsparcia dla Osób Niepełnosprawnych działa od 2019 roku. Ustanowiony został po ubiegłorocznym proteście osób z niepełnosprawnościami i opiekunów. Fundusz finansowany jest częściowo z zapowiedzianego jeszcze w czasie sejmowego protestu podatku solidarnościowego od najbogatszych. Częściowo – ze składki na Fundusz Pracy.

Niedawno na łamach OKO.press Rafał Bakalarczyk podsumowywał, że w 2019 roku ruszyły cztery programy finansowane ze środków funduszu:

• Usługi opiekuńcze dla osób niepełnosprawnych
• Opieka wytchnieniowa;
• Centra mieszkalno-opiekuńcze;
• Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej.

„Już same nazwy programów wskazują, że mamy do czynienia z programami odnoszącymi się do instytucji, których dotąd brakowało w systemie wsparcia osób z niepełnosprawnościami i ich bliskich, albo skala ich świadczenia była niewystarczająca” – pisał Bakalarczyk.

W OKO.press wielokrotnie pisaliśmy o brakach w systemowym wsparciu dla osób z niepełnosprawnościami. Ostatnio m.in. w tekście „Niezależne Życie – produkt reglamentowany”:

Programy Funduszu mają do odegrania ważną – są czymś w rodzaju pilotażu dla wprowadzenia form wsparcia, które są w Polsce w powijakach, choć są bardzo potrzebne.

„Pozwalają na przetestowanie pewnych nowych instrumentów wsparcia i gdzieniegdzie zapełniają luki w systemie usług i instytucji pomocowych” – pisał Bakalarczyk. „Ale z pewnością należałoby w kolejnych latach nadać tym programom większy rozmach, a także naprawić ograniczenia w konstrukcji poszczególnych programów”.

Projekt posłów i posłanek PiS zakładający przeznaczenie środków z Funduszu na jednorazowe wypłaty 13. emerytur dla emerytów i rencistów w praktyce może unicestwić tę możliwość – nie starczy środków na rozwój potrzebnych programów wsparcia OzN.

„Finansuje się jedne działania socjalne, zabierając z innych”

Dr Rafał Bakalarczyk, specjalista z zakresu polityki wobec osób z niepełnosprawnościami i polityki senioralnej, członek komisji ekspertów ds. osób starszych przy RPO: „O ile nad samą koncepcją trzynastki dla emerytów i rencistów można się zastanawiać i widzieć pewne korzyści – sam uważam, że jednak nie jest to optymalny sposób na poprawę sytuacji ekonomicznej tych dwóch, mocno zresztą różniących się od siebie grup – o tyle pomysł finansowania tego z funduszu solidarnościowego uważam za bardzo niedobry.

Nie chodzi nawet o przeciwstawianie osób starszych i niepełnosprawnych – wszak renciści to głównie osoby niepełnosprawne, a i wśród emerytów jest sporo osób z niepełnosprawnościami – ale o to, że finansuje się jedne działania socjalne, zabierając z innych.

Co gorsza, działania, które dotąd były finansowane z funduszu solidarnościowego – usługi opiekuńcze, opieka wytchnieniowa, asystent osobisty osoby niepełnosprawnej – były o wiele mniej dyskusyjne niż trzynastka. Istnieje więc ryzyko, że te działające w zalążkowej postaci programy, które dopiero zaczynały się rozwijać, staną się zagrożone w dalszym rozwoju przez odcięcie im finansowania na rzecz innych celów”.

---