0:00
0:00

0:00

W mediach tematyka dotycząca hodowli zwierząt futerkowych zwykle dotyczy kwestii etycznych. Organizacje broniące praw zwierząt argumentują, że ten biznes jest niehumanitarny i nie może być inny. Z kolei przedsiębiorcy futrzarscy odbijają piłeczkę i przekonują, że możliwa jest taka hodowla, w której nie cierpią zwierzęta.

To ostatnie - w zgodnej opinii chyba większości ekspertów zajmujących się dobrostanem zwierząt - nie jest możliwe. Bo żadna klatka nie zapewni norce - albo lisowi - takich warunków, jakie zwierzę ma w środowisku naturalnym.

Jest jednak inny aspekt, który rzadko pojawia się debacie medialnej o fermach - ich wpływ na otaczającą je przyrodę. Bo hodowlane norki i tchórze uciekają z hodowli. A na wolności muszą się czymś żywić. Na przykład ptakami, również tymi objętymi ścisłą ochroną.

"Obok problemów związanych z dobrostanem zwierząt na fermach i zanieczyszczeniem środowiska oraz uciążliwości ferm dla społeczności lokalnych zagrożenie bioróżnorodności to kolejny argument na rzecz wprowadzenia całkowitego zakazu hodowli zwierząt futerkowych w Polsce"

- czytamy w najnowszym raporcie Stowarzyszenia Otwarte Klatki pt. "Stan zabezpieczeń ferm norek w Polsce w kontekście przeciwdziałania ucieczkom zwierząt".

Przeczytaj także:

Uciekająca norka

Norki i tchórze to pomysłowi uciekinierzy. Robią podkopy pod ogrodzeniami, a jeśli mają taką możliwość - wykorzystują je jako drabiny. Do tego korzystają z tuneli wykopanych przez szczury. Uciekają szczególnie podczas okresu godowego, a także uboju na futra.

Szczególnym problemem jest norka amerykańska, która pojawiła się w Polsce właśnie jako zwierzę hodowane na futro. Szybko rozmnaża się na wolności - o ile do początku lat 90. występowała tylko na obszarze północnej i północno-wschodniej Polski, to dziś żyje na większej części kraju. W wyniku presji lobby hodowlanego nie wpisano jej na listę gatunków inwazyjnych. Pomimo tego, że jest zagrożeniem dla rodzimej polskiej fauny. Na przykład ptaków, gdy te wyprowadzają lęgi - "w tym rzadkich gatunków gniazdujących na terenach parków narodowych".

"Obok stale ocieplającego się klimatu i postępującej degradacji środowiska, pojawianie się w ekosystemach gatunków obcych stanowi jeden z głównych czynników negatywnie oddziałujących na stabilność gatunkową zwierząt wolno żyjących" - czytamy w raporcie.

Problemowi ucieczek zwierząt z hodowli miały zapobiec podwójne ogrodzenia na fermach. Do ich wprowadzenia zobligowało hodowców Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Ministerialne rozporządzenie mówi, że jedno powinno mieć wysokość co najmniej 2 metrów i być wykonane z litego materiału bez szczelin, np. betonu, drugie - z siatki lub innego materiału odpornego na przegryzienia i wkopane w ziemię na 50 cm na całej swojej długości.

Źródło: Raport "Stan zabezpieczeń ferm norek w Polsce w kontekście przeciwdziałania ucieczkom zwierząt", Stowarzyszenie Otwarte Klatki, 2019

Jednak wyniki kontroli, które przedstawiono w raporcie pokazują, jak często odległa jest rzeczywistość od wymogów prawnych.

Płotem w norki

Podwójne opłotowanie powinny mieć wszystkie fermy futrzarskie w Polsce od 1 lipca 2018 roku. Tych, które hodują norki jest 405 (dana na podstawie informacji zebranych przez "Otwarte klatki" z 216 Powiatowych Inspekcji Weterynarii (PIW)). Od lipca do końca października 2018 powiatowi lekarze weterynarii skontrolowali 48 z tych ferm, również pod kątem prawidłowości stosowanych tam ogrodzeń.

Niepokojąco sytuacja wygląda w województwach:

  • kujawsko-pomorskim - tu 5 na 7 skontrolowanych ferm nie posiadało podwójnego opłotowania;
  • pomorskim - z 4 skontrolowanych hodowli wymaganych zabezpieczeń nie miała ani jedna;
  • śląskim - żadna z 3 skontrolowanych ferm nie miała podwójnego opłotowania.

Lepiej stan zabezpieczeń prezentuje się w województwach:

  • podlaskim - 1 ferma na 8 skontrolowanych nie była właściwie zabezpieczona;
  • dolnośląskim - 1 ferma na 6 skontrolowanych nie miała podwójnego ogrodzenia;
  • wielkopolskim - 1 nieprawidłowo opłotowana ferma na 8 skontrolowanych, przy czym wszystkich hodowli jest tam 152.

Dodatkowo, we własnym zakresie, Otwarte Klatki skontrolowały w okresie od lipca do listopada 2018 roku 131 polskich ferm norek pod kątem zastosowanych tam zabezpieczeń :

"aż 101 nie posiadało wymaganego podwójnego ogrodzenia".

Czasem wyglądało to tak...

Pojedynczy betonowy płot. Źródło: Raport "Stan zabezpieczeń ferm norek w Polsce w kontekście przeciwdziałania ucieczkom zwierząt", Stowarzyszenie Otwarte Klatki, 2019

...a czasem tak:

Rozpadające się, pojedyncze drewniane ogrodzenie, które przed niczym nie chroni. Źródło: Raport "Stan zabezpieczeń ferm norek w Polsce w kontekście przeciwdziałania ucieczkom zwierząt", Stowarzyszenie Otwarte Klatki, 2019

Otwarte Klatki: podwójne ogrodzenia nie eliminują ucieczek

"Zależność między liczbą norek hodowanych na fermach na danym obszarze, a liczbą uciekinierów jest stabilna i jasno pokazuje, że

niezależnie od stosowanych na fermach zabezpieczeń ucieczki zwierząt są zjawiskiem powszechnym i niemożliwym do powstrzymania" - czytamy w raporcie.

Otwarte Klatki powołują się też na słowa prof. Andrzeja Zalewskiego z Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży, który zwracał uwagę na to, że ograniczanie liczebności norek na terenach cennych przyrodniczo jest sensowne o tyle, o ile ma szanse trwałego powodzenia. Owszem, zwierzęta mogą być wyłapywane w pułapki żyworodne, albo nawet odstrzeliwane - co robiono i nadal się robi. Ale te czynności trzeba powtarzać ciągle, ponieważ

"rozwijająca się w Polsce hodowla fermowa norek stwarza realne niebezpieczeństwo ciągłego wydostawania się na wolność kolejnych zwierząt, a skuteczne zapobieganie temu zjawisku jest niemożliwe".

Jedynym skutecznym rozwiązaniem w tym względzie byłoby wprowadzenie zakazu hodowli zwierząt na futra.

;
Na zdjęciu Robert Jurszo
Robert Jurszo

Dziennikarz i publicysta. W OKO.press pisze o ochronie przyrody, łowiectwie, prawach zwierząt, smogu i klimacie oraz dokonaniach komisji smoleńskiej. Stały współpracownik miesięcznika „Dzikie Życie”.

Komentarze