0:00
0:00

0:00

Śledztwo

Firma syna Banasia dostała około 700 tys. zł z publicznej kasy na remont dwóch kamienic w Krakowie

  • Bianka Mikołajewska

„Superwizjer” TVN ujawnił, że w kamienicy przy ul. Krasickiego w Krakowie, która do sierpnia 2019 roku należała do szefa NIK Mariana Banasia, działał hotelik z pokojami na godziny. Trwało to od 2014 roku. To wtedy Banaś wynajął kamienicę Dawidowi O., pasierbowi Janusza K., karanego w przeszłości za udział w bitwie „o wpływy na krakowskim rynku agencji towarzyskich”.

Po emisji reportażu Bertolda Kittela w „Superwizjerze”, Banaś tłumaczył, że kamienicę dostał od znajomego, nie miał czasu interesować się, co się w niej działo i w ogóle od kilku lat chciał się jej pozbyć.

Jak ustaliło OKO.press, nieruchomość była od lat bazą dla biznesów jego syna - Jakuba Banasia. Dzięki niej i publicznym dotacjom dorobił się sporego majątku.

Według naszych ustaleń, firma Banasia juniora:

  • w 2006 roku dostała ponad 44 tys. zł dotacji z UE i prawdopodobnie około 37 tys. zł z budżetu państwa na zorganizowanie w kamienicy przy ul. Krasickiego „centrum szkoleniowo - hotelowego Residance” [pisownia oryginalna]. W rzeczywistości prowadziła w niej po prostu hotelik „Rezydencja Krasickiego 24”, z dwoma salkami konferencyjnymi (od 2014, gdy prowadzenie hotelu przejął Dawid O., działał on jako „Rezydencja K. [nazwisko Janusza K.]”). [*aktualizacja pod tekstem]
  • została właścicielem zabytkowej kamienicy - willi przy ul. Podskale, w centrum Krakowa. Na jej remont otrzymała co najmniej 482 tys. zł dotacji z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa i 151 tys. zł pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.
  • dzięki hipotece na obu kamienicach jesienią 2016 spółka zaciągnęła 1,75 mln zł kredytu w kontrolowanym przez państwo Banku Ochrony Środowiska. W 2016 i 2017 brała w tym banku także inne pożyczki. W sumie zadłużyła się w BOŚ na prawie 2,3 mln zł.

Historia biznesów Banasia juniora, jest doskonałą ilustracją tego, jak buduje się nowa „elita ekonomiczna”, której wspieranie zapowiada prezes PiS Jarosław Kaczyński.

Przeczytaj także:

Kamienica od „pana z AK”

Właścicielem kamienicy przy ul. Krasickiego Marian Banaś został w dość nietypowy sposób.

Po emisji „Superwizjera” tłumaczył w TVP Info, że 30 lat temu poznał „pana z AK, z Kedywu, zasłużonego, naprawdę wielkiego patriotę”. Zaprzyjaźnili się. „Pan z AK” był samotny. „Prawie po 30 latach w umowie dożywocia przekazał mi starą kamienicę, swoją, którą miał rodzinną” - opowiadał Banaś.

Jak wynika z księgi wieczystej kamienicy, darczyńcą był Henryk Stachowski. Marian Banaś został wpisany do księgi jako właściciel na podstawie postanowienia krakowskiego sądu z 29 maja 2000 roku. Nie wiadomo, czego dotyczyło postanowienie.

12 kwietnia 2001 roku Stachowski i Banaś podpisali umowę dożywocia.

Były akowiec przepisał na Banasia 242 metrową działkę z kamienicą o powierzchni użytkowej ok. 400 m kw, w zamian za dożywotnią opiekę i zorganizowanie pogrzebu.

Zmarł w czerwcu 2007 roku.

23.09.2019 Krakow , ulica Krasickiego . Kamienica Mariana Banasia .
Fot. Jakub Porzycki / Agencja Gazeta
Kamienica przy ul Krasickiego, którą Marian Banaś dostał od "pana z AK". Fot. Jakub Porzycki/ Agencja Gazeta

Pod skrzydłami Opus Dei

Gdy Stachowski przepisywał na Mariana Banasia kamienicę, ten był wysoko postawionym urzędnikiem Najwyższej Izby Kontroli. Sprawami związanymi z nieruchomością zajął się więc jego syn - Jakub Banaś.

Do pracy w biznesie wdrażał się pod skrzydłami ludzi z Opus Dei. W czasie studiów prawniczych (1998-2003) działał w Ośrodku Akademickim „Barbakan” w Krakowie i OA „Przy Filtrowej” w Warszawie (w latach 2001-02 był tam "dyrektorem programowym"). Obie placówki są ośrodkami formacyjnymi Opus Dei dla mężczyzn - łączą funkcje akademików i domów modlitewnych. Ale organizują również szkolenia przydatne w karierze biznesowej oraz spotkania studentów z przedsiębiorcami i politykami.

Jakub Banaś był też jednym z inicjatorów powołania w 2002 roku Inkubatora - Fundacji Przedsiębiorczości i Etyki Biznesu.

Miała ona m.in. przygotowywać „profesjonalne i etyczne kadry dla biznesu, polityki, mediów i nauki”.

W 2005 roku na swojej stronie internetowej Fundacja Przedsiębiorczości i Etyki Biznesu pisała: „Naszą misją jest tworzenie etycznych, kulturowych i społecznych fundamentów gospodarki wolnorynkowej w nowoczesnym państwie polskim. (…)

Koncentrujemy się na projektach skierowanych do ludzi młodych, ambitnych, otwartych na nowe wyzwania, myślących i niezależnych.

Umożliwiamy im zdobycie integralnej formacji, łączącej profesjonalizm zawodowy z wysokim poziomem etycznym i kulturą osobistą,

patriotyzm z szerokimi horyzontami intelektualnymi. Wierzymy, że w przyszłości będą to osoby gotowe do podjęcia współodpowiedzialności za wolność w imię bezinteresownego poczucia obowiązku i troski o dobro wspólne.

Tworzymy przestrzeń współpracy między różnymi środowiskami: biznesu, nauki, mediów, kultury i edukacji. Wokół bliskich nam wartości i celów integrujemy zarówno osoby, jak i instytucje.”

Jednym z projektów fundacji był akademicki Klub Morusa (od nazwiska św. Tomasza Morusa).

Jego misją miało być przygotowanie „profesjonalnych i etycznych kadr dla biznesu, polityki, mediów i nauki”. Start w biznesie miały ułatwiać studentom m.in. kursy „autoprezentacji, marketingu personalnego, warsztaty dziennikarskie, a także savoir - vivre” oraz szkolenia z podstaw zarządzania, marketingu, finansów korporacyjnych itd.

Klub organizował także spotkania „z osobistościami świata biznesu, polityki, nauki i kultury”. Uczestniczyli w nich m.in. kojarzeni z OD Ryszard Legutko i Jarosław Gowin.

W zarządzie Inkubatora, obok Jakuba Banasia, zasiadał Marian Moszoro - ekonomista, numerariusz Opus Dei, bratanek ks. Stefana Moszoro-Dąbrowskiego, który budował struktury OD w Polsce. W 2005 roku Moszoro i Marian Banaś zostali powołani równocześnie na wiceministrów finansów w pierwszym rządzie PiS.

Numerariusze to świeccy członkowie Opus Dei (łac. Dzieło Boże), żyjący w celibacie. Mieszkają w ośrodkach Dzieła - oddzielnych dla kobiet i mężczyzn.

W pisemnych umowach z prałaturą OD zobowiązują się do zachowania czystości cielesnej, posłuszeństwa przełożonym i ubóstwa. Umartwiają się nosząc na udach cilice czyli drucianą kolczatkę i samobiczując się. Swój majątek i zarobki oddają podmiotom związanym z Opus Dei. Większość z nich pracuje bowiem w „świeckich” zawodach - jako urzędnicy, prawnicy, biznesmeni itd.

Po kilku latach pracy w Dziele numerariusz może zostać księdzem. Pierwszym Polakiem, który przyjął święcenia w OD był Damian Pukacki, biolog, były prezes Młodzieży Wszechpolskiej.

Akademik dla uczelni Gowina

Działając w Inkubatorze, Jakub Banaś zaczął równocześnie rozkręcać własny biznes. Jesienią 2003 roku, w kamienicy ojca przy ul. Krasickiego, uruchomił prywatny akademik.

Na portalu linkedin.com, ułatwiającym kontakty zawodowo-biznesowe, chwali się: „Największym osiągnięciem było wymyślenie niestandardowego konceptu na sprzedaż usług. Komercjalizację akademika zakończyłem w ciągu kilku tygodni dzięki nawiązaniu współpracy z tworzącą się wówczas WSE im. ks. Józefa Tischnera. W pierwszym etapie 100% mieszkańców było studentami tej prywatnej uczelni.”

W latach 2003-11 rektorem Wyższej Szkoły Europejskiej w Krakowie był kojarzony z Opus Dei Jarosław Gowin.

Według relacji absolwenta WSE, który skontaktował się z OKO.press, nowoprzyjęci studenci tej uczelni dostawali informację o pokojach w kamienicy przy ul. Krasickiego; powszechnie uważano ją za nieformalny akademik WSE.

„Residance”

Przed uruchomieniem akademika i po zakończeniu jego działalności w kamienicy przy ul. Krasickiego przeprowadzono remonty. Prawdopodobnie oba przy wsparciu z publicznych pieniędzy.

Śladem są dwie tabliczki, które wisiały przed laty przy drzwiach wejściowych do budynku. Widać je na archiwalnych zdjęciach Google. Niestety jakość fotografii nie pozwala odczytać treści tabliczki po prawej stronie - która została już zdjęta.

Kamienica przy ul. Krasickiego 24 z dwiema tabliczkami informacyjnymi. Fot. archiwalne zdjęcia Google Earth

Z informacji na drugiej tabliczce - wciąż wiszącej na ścianie - wynika, że w 2006 roku spółka PI Investment (wcześniej działająca jako IT Investment, a później - jako Open Qualis), otrzymała dotację na uruchomienie w kamienicy "centrum szkoleniowo- hotelowego Residance” [pisownia oryginalna].

Głównym udziałowcem i prezesem tej spółki był wówczas Jakub Banaś.

Tabliczka na ścianie kamienicy przy ul. Krasickiego. Fot. przesłana przez Czytelnika OKO.press

Inwestycja była "współfinansowana przez UE z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego”.

  • Jak wynika z informacji na rządowej stronie o dotacjach unijnych (mapadotacji.gov.pl), cały projekt kosztował 165.745 zł.
  • Tablica na kamienicy informuje: „udział środków w kosztach kwalifikowanych projektu: instytucja wdrażająca - 49%, beneficjent - 51 %”.
  • Wkład własny spółki Banasia powinien więc wynieść 84.530 zł, a dotacja - łącznie 81.215 zł.
  • Portal mapadotacji.gov.pl podaje, że Unia Europejska na projekt "Residance" wyłożyła 44.424 zł. Budżet państwa musiał więc dołożyć 36.791 zł.

Wysokość dotacji przyznanej spółce PI Investment chcieliśmy potwierdzić, pytając o nią Jakuba Banasia. Pytaliśmy także o inne dotacje dla jego firm z publicznych pieniędzy. Syn szefa NIK odmówił nam jednak udzielenia informacji, twierdząc, że "stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa".

Pytania w tej sprawie wysłaliśmy również do małopolskiego urzędu marszałkowskiego, który dzielił pieniądze ze Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Mimo wielokrotnych próśb, nie otrzymaliśmy do dziś odpowiedzi. W małopolskim samorządzie rządzi obecnie PiS. [*aktualizacja pod tekstem]

"Menedżer" Dawid O.

Od 2006 roku, przez kilka lat spółka PI Investment prowadziła w kamienicy Mariana Banasia hotelik „Rezydencja Krasickiego 24”. Potem interes przejęła kolejna firma założona przez Jakuba Banasia - X4 Poland. Na portalu Linkedin Banaś pisze o niej:

„W spółce zrealizowałem cztery projekty

  • hotel Rezydencja Krasickiego 24,
  • pub Katedra,
  • pub Sarmacja,
  • touroperator X4 Poland.

W każdym z nich odpowiadałem za cały proces: od pomysłu, do jego wdrożenia, wprowadzenia biznesu na rynek i pozostawienia ustawionego biznesu menadżerowi”.

W przypadku hoteliku „Rezydencja Krasickiego 24” „menedżerem”, któremu Banaś jr. przekazał prowadzenie „ustawionego biznesu” był 25-letni wówczas Dawid O, pasierb związanego z krakowskim półświatkiem Janusza K.

Od 2014 roku O. wynajmował w kamienicy szefa NIK pokoje na godziny. Informacja o tym była od początku na stronie internetowej hoteliku.

[caption id="attachment_230569" align="alignnone" width="1200"]

Strona internetowa Rezydencji K[...] z 2004 roku.[/caption]

Willa Podskale

W międzyczasie - 30 grudnia 2009 roku - Jakub Banaś kupił od małżeństwa krakowskich hotelarzy zabytkową, secesyjną Willę Podskale, przy ulicy o tej samej nazwie. W kwietniu 2012, w wyniku „umowy przeniesienia własności celem zwolnienia z długu” przekazał willę swojej firmie - PI Investment (obecnie Open Qualis).

Willa Podskale. Fot. Google Earth

To ta sama spółka, która prowadziła początkowo hotelik przy ul. Krasickiego. Na co dzień zajmuje się ona doradztwem biznesowym i szkoleniami. Jak pisze na swojej stronie internetowej - „wspiera przemianę dobrych organizacji w Wielkie”.

Willę Podskale wskazuje jako swoją „główną inwestycję”. Z dokumentacji architektonicznej wynika, że budynek został przebudowany, rozbudowany i nadbudowany „z przeznaczeniem na pensjonat, z częścią handlowo-usługową, gastronomiczną i mieszkaniem w części poddasza” oraz tarasem na dachu.

Strona internetowa projektu renowacji Willi Podskale, prowadzonego przez spółkę Open Qualis. Fot. screen

Dotacje z NFRZK

Koszty renowacji willi spółka Banasia juniora pokryła w znacznej części z dotacji przyznawanych przez z Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa. Pochodzą one z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, a ten finansowany jest głównie z budżetu państwa.

Ze sprawozdań SKOZK wynika, że firma Banasia dostała:

  • w 2013 roku - 174.172 zł dotacji na remont konserwatorski elewacji (sama na ten sam cel wydała ze swoich środków 176.480 zł plus dodatkowo 60.000 zł na inne prace w obiekcie);
  • w 2015 roku - 179.240 zł na „zabezpieczenie i konserwację murów oraz klatki schodowej I etap” (z własnych środków wydała 219.071 zł);
  • w 2016 roku - 109.492 zł na kontynuację remontu konserwatorskiego (własne środki - 136.668 zł)
  • i w tym samym roku - 19.053 zł na „prace renowacyjne przy elementach kamiennych wraz z wykonaniem napisu na elewacji i wykonaniem płotków przeciwśniegowych” (własne środki - 24.270 zł).

W 2016 roku SKOZK miał w planach także dofinansowanie „renowacji stolarki drzwiowej” w willi kwotą 61.483 zł. W rozliczeniu wydatków za 2016 nie znaleźliśmy jednak tej pozycji.

Łącznie spółka Jakuba Banasia dostała więc ze SKOZK na remont Willi Podskale co najmniej 481.957 zł, a jeśli przyznano jej także środki na renowację stolarki - w sumie 543.440 zł.

Pożyczka z funduszu ochrony środowiska

Dotacje z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa to jednak nie jedyne środki publiczne, które firma Open Qualis dostała na remont Willi Podskale.

Jak ustaliliśmy, 17 października 2018 roku, spółka podpisała umowę z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Fundusz udzielił jej pożyczki w wysokości 151.024 zł na „kompleksową termomodernizację zabytkowego budynku »Willa Podskale«”.

Prezesem WFOŚiGW w Krakowie był wówczas Witold Kozłowski, od listopada 2018 marszałek województwa małopolskiego z ramienia PiS. To jego urzednicy nie udzielili nam odpowiedzi na pytania o dotacje z UE dla firmy Banasia na remont kamienicy przy ul. Krasickiego.

Kredyt pod hipotekę

Skąd spółka Jakuba Banasia miała setki tysięcy złotych na pokrycie własnego wkładu w renowację Willi Podskale? Prawdopodobnie w znacznej części z pożyczek bankowych.

27 września 2016 roku Open Qualis zaciągnęła kredyt pod zastaw kamienicy przy ul. Krasickiego i Willi Podskale, w kontrolowanym przez państwo Banku Ochrony Środowiska.

Ze sprawozdania spółki Banasia juniora za 2017 rok wynika, że kredyt opiewał na kwotę 1,75 mln zł. W księgach wieczystych kamienicy i willi wpisano hipotekę do wysokości ponad 2,6 mln zł.

To o tyle dziwne, że - jak twierdzi Marian Banaś - przynajmniej od kilku lat kamienica przy ul. Krasickiego przeznaczona była na sprzedaż. W grudniu 2015 roku obecny szef NIK podpisał z najemcą nieruchomości - Dawidem O., przedwstępną umowę sprzedaży. W księdze wieczystej odnotowano wówczas roszczenie Dawida O. „o zawarcie umowy przyrzeczonej sprzedaży”.

Jak wyjaśniał Marian Banaś, do transakcji ostatecznie nie doszło, bo O. nie dostał kredytu. Jego roszczenie wykreślono z księgi wieczystej dopiero na podstawie oświadczenia z grudnia 2018 roku.

Dziwne więc

  • z jednej strony - że Marian Banaś zgodził się, by firma jego syna wzięła kredyt pod na hipotekę nieruchomości, która miała wkrótce zostać sprzedana,
  • z drugiej - że bank udzielił firmie Jakuba Banasia wysokiego kredytu pod zastaw kamienicy, która w księdze wieczystej miała zapisane roszczenie Dawida O.

Według relacji szefa NIK kamienica przy ul. Krasickiego została ostatecznie sprzedana w sierpniu 2019 roku (nie ujawnił komu). W księdze wieczystej zapisano wówczas wzmiankę o planowanym wykreśleniu hipoteki na rzecz BOŚ.

Jak wynika ze sprawozdania Open Qualis za 2017 rok, oprócz kredytu pod hipotekę kamienic, spółka miała w Banku Ochrony Środowiska także:

  • 128 tys. zł kredytu obrotowego odnawialnego (na podstawie umowy z 2016 roku),
  • 100 tys. zł kredytu obrotowego nieodnawialnego (umowa z 2016 roku)
  • oraz 300 tys. zł innego kredytu (umowa z grudnia 2017).

Wszystkie te pożyczki były zabezpieczone były gwarancjami COSME BGK.

Gwarancje COSME przyznawane są w ramach programu realizowanego przez Komisję Europejską, którego celem jest wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw.

W Polsce program realizuje państwowy Bank Gospodarstwa Krajowego. Udziela on przedsiębiorcom gwarancji zabezpieczających kredyty obrotowe i inwestycyjne udzielane przez inne banki. Maksymalnie do 600 tys. zł. Jeśli przedsiębiorca nie może spłacić zaciągniętego kredytu - robi to za niego BGK, a potem rozlicza się z przedsiębiorcą.

Dyrektor - prezes

Jak wynika z doniesień mediów, obecnie Jakub Banaś jest dyrektorem i pełnomocnikiem zarządu "zrepolonizowanego" przez rząd PiS banku Pekao SA.

Według rejestru sądowego, jest też nadal:

  • wspólnikiem i prezesem spółki Open Qualis,
  • prezesem spółek Apoel i Room4you,
  • prokurentem firmy X4 Poland
  • a także prezesem Fundacji Przedsiębiorczości i Etyki Biznesu...

AKTUALIZACJA:

Cztery dni po publikacji tekstu otrzymaliśmy odpowiedź rzecznika prasowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, w sprawie dotacji jaką otrzymała z środków unijnych firma PI Investment:

"Umowa zawarta pomiędzy Województwem Małopolskim Instytucją Wdrażającą program a Beneficjentem PI Investement Sp. z o. o. określa na str 2 i 3: wartość całkowita: 163 131,89 zł, koszty kwalifikowane: 133 714,67 zł, dofinansowanie 65 520,19 zł

Ostateczne rozliczenie projektu odbyło się zgodnie aneksem nr 3 do umowy (tam informacje o podziale środków). Na str 1 i 2 określono następujące kwoty: wartość całkowita: 165 744,80 zł, koszty kwalifikowane: 126 925,21, dofinansowanie 62 193,35 zł.

Równocześnie informujemy, że projekt zakończył się w dniu 31 lipca 2006 r. Okres trwałości wynosił 5 lat liczone od zakończenia projektu, czyli w 2011 r." - napisał rzecznik.

;
Na zdjęciu Bianka Mikołajewska
Bianka Mikołajewska

Od wiosny 2016 do wiosny 2022 roku wicenaczelna i szefowa zespołu śledczego OKO.press. Wcześniej dziennikarka „Polityki” (2000-13) i krótko „GW”. W konkursie Grand Press 2016 wybrana Dziennikarzem Roku. W 2019 otrzymała Nagrodę Specjalną Radia Zet - Dziennikarz Dekady. Laureatka kilkunastu innych nagród dziennikarskich. Z łódzkich Bałut.

Komentarze