Komisja śledcza pisze zawiadomienia do prokuratury. Na liście także Kaczyński [WYBORY KOPERTOWE]

Sam projekt raportu ma 400 stron. Do 16 sierpnia posłowie mogą do niego zgłaszać uwagi, a decyzje w sprawie jego przyjęcia zapadną za miesiąc, na przełomie sierpnia i września.

Teraz komisja podjęła decyzję o napisaniu zawiadomień do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstw:

• sprawstwo polecające – przez Jarosława Kaczyńskiego;
• łamania prawa i konstytucji, działania bez podstawy prawnej, niepopełnienie obowiązków i brak nadzoru – przez premiera Mateusza Morawieckiego;
• przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków – przez członków rządu Morawieckiego: szefa Kancelarii Michała Dworczyka, szefa MSWiA Mariusza Kamińskiego, ministra cyfryzacji Marka Zagórskiego i wicepremiera Jacka Sasina oraz dwóch jego zastępców (Sobonia i Szczegieniaka);
• złamania RODO przez prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych Jana Nowaka;
• złamania Regulaminu Sejmu przez marszałkinię Sejmu Elżbietę Witek;
• a także doprowadzenie do szkód znacznych rozmiarów przez całych zarządów Poczty Polskiej i Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych.

Nowa przewodnicząca komisji Magdalena Filiks z KO (na zdjęciu u góry; Dariusz Joński został europosłem) — sprawnie przeprowadziła głosowanie, nie pozwalając PiS-owi na obstrukcję. Posłowie PiS robili zaś wszystko, by obrady komisji przeciągnąć, odłożyć na później, sprowadzić jeszcze jakiegoś świadka.

Niepodpisywanie nie zdało się na nic

OKO.press opisywało krok po kroku ustalenia komisji i sam proceder wyborów kopertowych wiosną 2020 r., w miarę jak komisja zbierała nowe dowody i odkrywała nowe fakty. Było to horrendum: urzędnicy rządu PiS wiedzieli, że pomysłu Jarosława Kaczyńskiego, by zorganizować wybory wyłącznie korespondencyjne, nie da się zrealizować, a mimo to brnęli w to, wydając pieniądze publiczne i zwalając winę na kolegów. A Kaczyński do końca nie rozumiał, co się dzieje.

Teraz, w projekcie konkluzji (które raczej się utrzymają, bo PiS jest w mniejszości i zostanie przegłosowany), komisja zamieniła te odkrycia na wskazanie, kto z przedstawicieli państwa PiS za co powinien odpowiadać. Najciekawsze jest to, że całą strategię obrony PiS, polegającą na niezostawianiu śladów na piśmie, komisja obróciła przeciw funkcjonariuszom państwa PiS. Bo jako funkcjonariusze publiczni i osoby pełniące funkcję organów administracji publicznej mieli obowiązek dokumentowania tego, co robią.

bo ustawa o wyborach kopertowych utknęła w Senacie i jej nie będzie aż do maja. Więc wyborów nie da się 10 maja przeprowadzić. Władza próbowała zrzucać winę za to na opozycyjny Senat, choć sama w tym czasie nie miała w Sejmie większości do odrzucenia weta Senatu – z powodu protestu grupy Jarosława Gowina, członka Zjednoczonej Prawicy.

Łamanie praw wyborczych

Projekt stwierdza też, że sama idea wyborów kopertowych była skandalem: naruszała prawa wyborcze (czynne) milionów obywateli i (bierne) kandydatów — bo w pandemii kampanię wyborczą mógł prowadzić tylko urzędujący prezydent Andrzej Duda.

Nie mogły takie być, skoro pakiety wyborcze miały być dostarczane zwykłą przesyłką, przez firmę podległą rządowi, do skrzynek pocztowych, których nie ma przy każdym domu – i bez gwarancji, że z pakietów wyborczych nie skorzysta tylko ten domownik, który ma klucz do skrzynki. A poza tym pomysł Kaczyńskiego miał tę wadę, że w żaden sposób nie dałoby się przeprowadzić II tury wyborów w dwa tygodnie po pierwsze (trzeba by było policzyć głosy, ustalić, kto przechodzi do dogrywki, wydrukować karty wyborcze i je rozwieźć po Polsce).

I na to wszystko władza zmarnowała 56 mln zł pieniędzy publicznych i przynajmniej 76 milionów formalnie prywatnych środków Poczty Polskiej i Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych (ta miała wydrukować pakiety wyborcze).

Fatalna rola PKW

Wybory kopertowe zakończyłyby się katastrofą i kompromitacją Polski. W związku z tym w projekcie konkluzji bardzo surowo oceniona została Państwowa Komisja Wyborcza, która nie zareagowała na to, co się dzieje. Tłumaczyła się „apolitycznością”. Ale — mówi komisja w projekcie – „apolityczność nie polega na przyjęciu roli cichego obserwatora w takiej sytuacji”.

Projekt konkluzji punktuje też naruszenia ochrony danych osobowych — Poczta Polska bez podstawy prawnej i bez odpowiednich analiz, jak dane zabezpieczyć dostała z Ministerstwa Cyfryzacji na płytce dane 30 mln wyborców z bazy PESEL. Obracała nimi przez miesiąc.

Z projektu konkluzji wynika także, że wbrew temu, to twierdzi PiS, nie było obowiązku robienia wyborów w pandemii. Wręcz przeciwnie. Mateusz Morawiecki jako premier w sytuacji pandemicznej miał obowiązek wprowadzić stan klęski żywiołowej. Wtedy nie tylko wybory dałoby się odłożyć legalnie, ale i przedsiębiorcy dotknięci lockdownem dostaliby odszkodowania (widać tu wyraźnie ukłon większości komisji w stronę Konfederacji).

Jakie przestępstwa podejrzewa komisja

Przewodnicząca Filiks podkreśliła, że po zebraniu tych wszystkich faktów komisja ma prawny obowiązek zawiadomienia prokuratury. A zawiadomień będzie kilkanaście.

Podejrzenia dotyczą popełnienia przestępstw urzędniczych. I, jak zaraz zobaczymy, polegają one zdaniem komisji także na tym, że choć decyzje w sprawie wyborów kopertowych były nielegalne, to ci, którzy ich nie wykonywali, też łamali prawo. Bo te nielegalne decyzje ich obowiązywały.

Jarosław Kaczyński

W czasie wyborów kopertowych był tylko zwykłym posłem, nie pełnił funkcji rządowych. Jako poseł jest jednak funkcjonariuszem publicznym. Choć przed komisją próbował się bronić, że to nie on podjął decyzję o wyborach kopertowych, to komisja mu nie uwierzyła. Bo w czasie, gdy sprawował władzę, mówił publicznie o tym, że decyzja była jego. Poza tym brał udział w zebraniach w sprawie wyborów kopertowych – a nie uczestniczył w nich premier. Zatem widać, kto naprawdę rządził. No i to Kaczyński odwołał wybory kopertowe w maju 2020 r., zresztą na konferencji prasowej z Jarosławem Gowinem, który się mu buntował. Komisja podejrzewa, że mogło tu dojść do sprawstwa polecającego.

Mateusz Morawiecki

Jako premier mógł popełnić najwięcej przestępstw.

• Bez podstawy prawnej uznał się za organ uprawniony do organizowania wyborów prezydenta.
• Próbował przeprowadzić wybory w sposób sprzeczny z tym, co stanowi Konstytucja.
• Wydał decyzje administracyjne Poczcie Polskiej i PWPW wiedząc, że parlament nie zdąży przygotować prawa o wyborach kopertowych. bez upewnienia się, że będą to decyzje legalne.
• A wiedział o zastrzeżeniach prawników KPRM i Prokuratorii Generalnej.
• Potem zaś nie wyegzekwował od swoich podwładnych — ministra aktywów państwowych Jacka Sasina i ministra spraw wewnętrznych Mariusza Kamińskiego, by podpisali z Pocztą i PWPW umowy. Po prostu wydał decyzje i nie interesował się, czy są one wykonywane.
• Nie dopilnował też ministra Kamińskiego, by rozpoczął on procedurę wprowadzania stanu wyjątkowego, sam tego stanu nie zarządził, choć okoliczności były jasne (nie było w dziejach jaśniejszego przypadku, że należy wprowadzić stan wyjątkowy).
• Wybory, które próbował zorganizować, mogły sprowadzić na ludzi ogromne zagrożenie epidemiologiczne, a to też jest ścigane z Kodeksu karnego.

Morawiecki mógł więc dopuścić się i złamania prawa, i działania bez podstawy prawnej oraz niedopełnienia obowiązków, które w sumie skutkowały szkodą dla interesu publicznego, utratą środków publicznych (i prywatnych Poczty i PWPW)

Michał Dworczyk

Jako szef Kancelarii przygotował projekt decyzji administracyjnych dla Morawieckiego o powierzeniu organizacji wyborów Poczcie i PWPW i zapewnił premiera, że wszystko jest w porządku. W ten sposób Dworczyk przekroczył uprawnienia – wydanie takich decyzji nie leżało w kompetencji premiera. Co więcej, w przypadku Poczty decyzja nie precyzowała, co konkretnie Poczta ma zrobić, a to skutkowało dalszym zamieszaniem.

Jacek Sasin

• Nie dopełnił obowiązków, bo nie zawarł umowy z Pocztą Polską tak, jak mu polecił premier w decyzji (nielegalnej) o organizacji wyborów.
• Ostentacyjnie nie interesował się powierzonym mu zadaniem, nie brał udziału w żadnym spotkaniu. Nie zadbał o to, by ze spotkań były notatki i protokoły.
• Nie sprawował też należytego nadzoru nad Pocztą: ona, ufając Ministerstwu Aktywów Państwowych, że dostanie od niego pieniądze, wydawała swoje środki, a Sasin nie robił nic, by to zatrzymać – a przecież nie zamierzał zapłacić. Ale to, że Sasin nie podpisywał i nie płacił, to za mało, by się wybronić.
• Skoro Sasin się na piśmie nie sprzeciwił temu, co się działo, to powinien odpowiadać też za to, że do ustawy o wyborach kopertowych nie przygotował zawczasu odpowiednich rozporządzeń.

Wszystko to było działaniem na szkodę interesu publicznego i prywatnego i niedopełnienie obowiązków.

Artur Soboń

Zastępca Sasina w MAP mógł popełnić przestępstwo przekroczenia uprawnień – bo brał udział w organizowaniu wyborów przez rząd, mimo że w tym czasie mogła to robić tylko PKW. To było działanie na szkodę interesu publicznego.

Tomasz Szczegielniak

Drugi zastępca Sasina mógł popełnić przestępstwo przekroczenia uprawnień, bo zatwierdził wzór pakietów wyborczych dla PWPW bez podstawy prawnej.

Mariusz Kamiński

• Szef MSWiA jako funkcjonariusz publiczny mógł przekroczył uprawnienia, zlecając PWPW wydruk pakietów wyborczych, mimo że nie było rozporządzenia MAP o wzorze kar.
• W przeciwieństwie do Sasina brał udział w zebraniach w sprawie wyborów kopertowych, ale tak jak Sasin nie podpisał umowy z podległą mu firma (PWPW) o finansowaniu druku kart, co mu zlecił (nielegalną) decyzją premier.
• I nie nadzorował tego, co dzieje się w PWPW, która stara się wykonać polecenie i podzleca druk kart innym firmom, bo sama nie ma do tego infrastruktury (nikt tego wcześniej nie sprawdził). A płaci podzleceniodawcom żywą gotówką.
• Kamiński nie wszczął też procedury uruchamiania stanu klęski żywiołowej, choć to należało do jego obowiązków jako szefa MSWiA.

Zatem w sumie mógł popełnić przestępstwo działania na szkodę interesu prywatnego i publicznego oraz nie dopełnić obowiązków.

Ówczesne zarządy Poczty Polskiej i PWPW (po kilka osób)

Wydawali środki swoich firm na podstawie decyzji premiera, choć dla nich nie miała ona klauzuli natychmiastowej wykonalności (tak by było, gdyby odpowiedni ministrowie przedstawili im umowy, a oni by ich nie podpisali). W efekcie mogli dopuścić się przestępstwa spowodowania szkody znacznych rozmiarów (art 296 Kodeksu karnego)

Marszałkini Sejmu Elżbieta Witek

Mogła złamać Regulamin Sejmu. Ustawa o wyborach kopertowych została w Sejmie przyjęta w mniej niż trzy godziny od przedstawienia projektu. Tymczasem zmiana dotyczyła ustawy o randze kodeksu – tu: Kodeksu wyborczego. A takich nie wolności rozpatrywać wcześniej niż w 14 dni po dostarczeniu projektu. Projekt nie był konsultowany, nie było do niego opinii, nie trafił też w ogóle do komisji sejmowych. „Marszałek ma pewne możliwości zmiany procedury, ale to nie oznacza całkowitej dowolności”.

Minister cyfryzacji Marek Zagórski

Mógł przekroczyć uprawnienia i złamać ustawę o ochronie danych osobowych przekazując Poczcie Polskiej dane 30 mln wyborców z bazy PESEL

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych Jan Nowak

Mógł złamać RODO, które zobowiązuje go do monitorowania i egzekwowania przepisów o ochronie danych osobowych. Prezes Nowak na wieść o tym, że ogromne ilości danych osobowych obywateli krążą po Polsce bez podstawy, nie zrobił nic, a to można zakwalifikować jako działanie na szkodę interesu publicznego.

Co dalej?

Na razie komisja pisze zawiadomienia. To potrwa, bo są to pisma prawnicze. Potem prokuratura musi się sprawa zająć. Jeśli będzie chciała zrobić coś więcej niż działać „w sprawie”, w wielu przypadkach będzie musiała wnieść o uchylenie immunitetów.

Wszystko to będzie trwało bardzo długo, i kiedy zapadną rozstrzygnięcia, nie będziemy już pamiętali, o co chodziło. Ale — z drugiej strony — wszyscy namierzeni przez komisję funkcjonariusze państwa PiS przez cały ten czas będą mieli kłopoty na karku. A to może zadziałać odstraszająco na tych, którzy chcieliby się pobawić państwem tak, jak robił to PiS.