Wczoraj ujawniliśmy na OKO.press, że Narodowe Centrum Kultury – państwowa instytucja odpowiadająca za promocję kultury i edukację kulturalną, wydała ponad 10,5 mln zł w związku z dwoma wydarzeniami religijnymi:

• obchodami 1050- lecia chrztu Polski (ponad 6,8 mln zł) i
• Światowymi Dniami Młodzieży (co najmniej 3,95 mln zł).

Analizowaliśmy wydatki NCK na jubileusz chrztu. Dziś przyglądamy się finansowaniu zlotu młodzieży.

446 milionów z publicznych pieniędzy

W ubiegłym roku politycy i organizatorzy ŚDM przekonywali zgodnie, że z publicznych pieniędzy finansowane są tylko te zadania związane ze zlotem, które należą do obowiązków państwa, czyli: zapewnienie uczestnikom bezpieczeństwa, pomocy medycznej, organizacja transportu publicznego itp. Zgodnie z prawem, państwo powinno bowiem zachowywać neutralność światopoglądową i nie może wspierać finansowo imprez o charakterze religijnym.

Jak wyliczyło wówczas OKO.press, urzędy centralne, instytucje i spółki państwowe oraz samorządy wyłożyły na działania dotyczące ŚDM co najmniej 446 mln zł. Okazało się, że z naszych podatków finansowane były także działania organizacyjne i promocyjne związane ze zlotem - choć ich koszty powinien wziąć na siebie organizator imprezy, czyli Archidiecezja Krakowska.

Jedną z instytucji, które dołożyły się do promocji i organizacji ŚDM było Narodowe Centrum Kultury.

Promocja religijności

Według ustaleń OKO.press, NCK wyłożyło łącznie 1,1 mln zł na najważniejsze spoty reklamujące ŚDM.

Pielgrzymów z zagranicy miał zachęcać do przyjazdu do Krakowa filmik „Miłosierdzie bez granic”, z aktorem grającym papieża Franciszka, który jedzie na ŚDM samochodem i zabiera po drodze młodych autostopowiczów. Zdjęcia kręcono w Rzymie, Paryżu, tyrolskiej wsi, Barcelonie i Krakowie.

Spot kosztował łącznie ponad 780 tys. zł. NCK wyłożyło na jego produkcję 260,2 tys. zł; po tyle samo dołożyły władze Krakowa i władze samorządu województwa małopolskiego.

Także po równo tych trzech sponsorów podzieliło się kosztami 8- odcinkowego cyklu pt. „Świętość i Miłosierdzie”. Seria pochłonęła prawie 2,1 mln zł. NCK, Kraków i sejmik małopolski złożyły się więc po 697,6 tys. zł.

Zgodnie z dostępną w internecie umową, zawartą przez samorząd małopolski ze spółką SDM 2016 (należącą do Archidiecezji Krakowskiej) filmy miały „prezentować najważniejsze miejsca związane z życiem i wzrastaniem do świętości Jana Pawła II oraz przesłaniem o Miłosierdziu Bożym św. Faustyny”.

Filmiki można dziś obejrzeć w serwisie Youtube. Największą popularnością wśród internautów cieszył się odcinek o Katedrze Wawelskiej i Bazylice św. Floriana (ponad 6,8 tys. widzów). Po kilkaset osób obejrzało: trailer "Świętości i Miłosierdzia", odcinek o Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach i św. Faustynie, o Pałacu Arcybiskupów Krakowskich oraz o Centrum Jana Pawła II.

Spoty nie są – jak przekonuje NCK - wyłącznie promocją polskiej kultury i Polski, lecz materiałami o charakterze religijnym. W opisie filmu o Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach czytamy np.: „Niezwykłe doświadczenie mistyczne św. Faustyny Kowalskiej, którego realnym znakiem jest obraz „Jezu ufam Tobie” rozwinęło się, dzięki św. Janowi Pawłowi II, w globalny kult Bożego Miłosierdzia. Polecamy opowieść o roli i znaczeniu Bożego Miłosierdzia dla religijnego Krakowa”.

Narodowe Centrum Kultury przekazało również:

• - ponad 52 tys. zł na na produkcję reportażu z prapremiery hymnu ŚDM „Błogosławieni miłosierni”,
• - 35 tys. zł Salezjańskiemu Wolontariatowi Misyjnemu „Młodzi Światu” na „kompleksową produkcję spotów promujących ŚDM” (na podstawie porozumienia ze spółką SDM sp. z o.o.),
• - 50 tys. zł SWM „Młodzi Światu” na realizację spotu „Wolontariat ŚDM Kraków 2016” (na podstawie porozumienia z Archidiecezją Krakowską).

Imprezy artystyczno- religijne

Na swojej stronie NCK informuje, że „w ramach organizacji ŚDM” włączyło się także „w organizację wielu inicjatyw kulturalnych.”

Według ustaleń OKO.press, sfinansowało koncert „Oratorium Kalwaryjskie”, który odbył się w grudniu 2015 r. w krawowskim Centrum Kongresowym ICE „w ramach przygotowań do ŚDM 2016 oraz dla uczczenia Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia”. Centrum wyłożyło na tę imprezę ponad 387,4 tys. zł.

Kwotą 460 tys. zł Centrum wsparło produkcję widowiska muzycznego "Jan Paweł II - Święty z Wadowic" zaprezentowanego 26 lipca 2016 r. w Operze Krakowskiej i dwa dni później na wadowickim rynku.

Na swojej stronie internetowej NCK pisało o tym przedstawieniu, że to "próba ukazania Jego (Jana Pawła II) świętości, jako żywej, prawdziwej i pełnej mocy."

W ramach porozumienia z Archidiecezją Krakowską „o wspólnej realizacji projektu Światowe Dni Młodzieży 2016” NCK zleciło:

• - firmie Robert Klatt World Media budowę 5 scen w różnych miejscach w Krakowie, wraz z zapewnieniem nagłośnienia, oświetlenia i obsługi technicznej w ramach Festiwalu Młodych ŚDM – za blisko 1,1 mln zł,
• - firmie Bonarta Management Dubiel Andrzej realizację koncertu „Strefa Chwały – Polska 1050” - za prawie 349 tys. zł.

Koncert odbył się 29 lipca 2016 r. na krakowskich Błoniach, po zakończeniu Drogi Krzyżowej celebrowanej przez papieża Franciszka. Zapraszając na tę imprezę, w imieniu swoim i Archidiecezji Krakowskiej, NCK pisało: „Pragniemy zaprezentować młodzieży z całego świata dorobek i kunszt tych polskich muzyków, którzy tworzą i działają z inspiracji religijnej. To bardzo istotna część naszej kultury, której dziedzictwo opiera się na 1050 latach historii naszego kraju. (…) Koncert wzbogacony zostanie o wizualizacje nawiązujące do dziedzictwa cywilizacji chrześcijańskiej, a także idei Światowych Dni Młodzieży”.

NCK włączyło się również w organizację Pawilonu Polskiego, który z inicjatywy Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych został otwarty w czasie ŚDM w sąsiedztwie Wawelu. W ramach współpracy z Agencją, Centrum sfinansowało:

• - aranżację Sali kinowej w Pawilonie Polskim (za ponad 145,1 tys. zł),
• - wykonanie pieśni ludowych w PP (12,3 tys. zł),
• - występ kwartetu Piotra Wójcickiego w PP (8,6 tys. zł),
• - opłatę dla Stowarzyszenie Autorów ZAIKS (4,1 tys. zł).

Z kolei w ramach współpracy z Polską Organizacją Turystyczną, NCK wyłożyło blisko 68 tys. zł na „organizację koncertów promujących polskich artystów w ramach ŚDM”. A wspólnie z Centrum Myśli JPII zorganizowało koncert w krakowskiej Miejskiej Strefie Kultury ŚDM - wykładając blisko 45,3 tys. zł na honoraria artystów.

Zapłaciło też 87 tys. zł za wyznaczenie turystycznego „Szlaku Miłosierdzia Bożego”, stworzenie jego strony internetowej i przewodnika w wersji papierowej.

Badania religijności

Chyba najbardziej kontrowersyjnym wydatkiem NCK związanym ze Światowymi Dniami Młodzieży było 120 tys. zł wyłożone na badania Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego i Fundacji Paideia. W dokumentach NCK zostały one opisane jako „badania odbioru ŚDM i jego kulturowych kontekstów wśród uczestników ŚDM”. W rzeczywistości było to w znacznej części badanie dotyczące religijności młodych ludzi, motywów uczestnictwa w ŚDM i wyznawanego przez nich systemu wartości. Informacje te znalazły później zastosowanie w wewnątrzkościelnej dyskusji, o tym jak przekonywać młodzież do Kościoła.

TU ZNAJDZIESZ RAPORT Z BADANIA