Ostatni dzień kampanii samorządowej

„Nie domagamy się niczego, co nam nie przysługuje, a liczba miejsc w komisji wynika z przelicznika naszych mandatów w Sejmie” – tłumaczył w rozmowie z „Rzeczpospolitą” poseł PiS Piotr Kaleta.

Komisje mają zbadać trzy głośne afery z czasów rządów partii Jarosława Kaczyńskiego:

• organizację wyborów kopertowych podczas pandemii COVID-19;
• nielegalne podsłuchiwanie Pegasusem polityków opozycji;
• aferę wizową.

Prawo i Sprawiedliwość, choć nie może samodzielnie rządzić, ma najliczniejszy sejmowy klub – 191 mandatów. Druga jest Koalicja Obywatelska – 157 mandatów, następne Polska 2050 – 33, PSL – 32, Lewica – 26 i Konfederacja – 18. 3-osobowe koło tworzą posłowie z ruchu Pawła Kukiza.

Brak precyzyjnych wytycznych

Regulamin Sejmu nie precyzuje, w jaki sposób powinno się obliczać liczbę miejsc w komisjach śledczych. Art. 136c mówi, że:

„Kandydaci na członków komisji śledczej zgłaszani są Marszałkowi Sejmu przez przewodniczących klubów i kół wchodzących w skład Konwentu Seniorów. Kandydatów zgłasza się w liczbie określonej przez Prezydium Sejmu wynikającej z zastosowania przepisu art. 2 ust. 2 ustawy o sejmowej komisji śledczej”.

Art. 2 ust. 2 ustawy o sejmowej komisji śledczej brzmi zaś następująco:

„W skład komisji może wchodzić do 11 członków. Skład komisji powinien odzwierciedlać reprezentację w Sejmie klubów i kół poselskich mających swoich przedstawicieli w Konwencie Seniorów, odpowiednio do jej liczebności”.

Przedstawiciele PiS stoją na stanowisku, że tak sformułowane przepisy dają im 5 miejsc w każdej z komisji. A jeśli Sejm to zakwestionuje, zamierzają zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego.

PiS chce wezwać na pomoc TK

„Sięgniemy po wyrok Trybunału z 2006 r. w sprawie uchwały o powołaniu sejmowej komisji śledczej ds. banków, który uznał wtedy, że Trybunał ma prawo oceniać uchwały Sejmu w sprawie powołania komisji śledczych” – powiedział „Rzeczpospolitej” wysoko postawiony członek PiS.

W komisji bankowej powołanej 2006 roku PO, która w Sejmie miała zaledwie 25 posłów mniej niż PiS, dostała o połowę mniej miejsc. PiS tłumaczył, że zbyt mała różnica w liczbie głosów sparaliżowałaby prace komisji. Wniosek do TK, który złożyła PO, nie dotyczył jednak podziału miejsc, a przedmiotu działania komisji.

TK w uzasadnieniu wyroku przyznał, że może badać uchwały Sejmu dotyczące powołania komisji śledczych, ale zaznaczył, że nie dotyczy to składu komisji. Wspomniał jedynie, że Sejm powinien przestrzegać zasady pluralizmu politycznego i szanować prawa mniejszości parlamentarnej.

Z informacji „Rzeczpospolitej” wynika, że posłowie PiS mimo to liczą, że TK zdominowany dziś przez sędziów wiernych PiS pomoże im coś ugrać w tej sprawie.

Do tragedii doszło we wtorek, 28 listopada. 14-latka z Andrychowa rano wyszła na autobus do szkoły w pobliskich Kętach. O 8:15 zadzwoniła do ojca, że źle się czuje, boli ją brzuch i nie wie, gdzie jest.

Rodzina zaczęła jej szukać, zawiadomiła również policję. Znalazł ją dopiero znajomy ojca, pan Rafał: Natalka leżała przy billboardzie niedaleko supermarketu. Była skrajnie wychłodzona, pomimo akcji reanimacyjnej i przewiezieniu jej do szpitala dziecięcego w Krakowie-Prokocimiu nie udało się jej uratować. Zmarła następnego dnia.

Godzina na komisariacie

Media po tragedii w Andrychowie próbują odtworzyć chronologię wydarzeń. Co wiadomo?

Natalia przed 8 rano wyszła z domu na przystanek. Na autobus jednak nie dotarła. Ostatnim kontaktem z nią była rozmowa z ojcem, około 8:15. Rodzina zaczęła jej szukać, ojciec między 9 a 10 pojechał na komisariat policji, żeby zgłosić zaginięcie. Chciał, żeby funkcjonariusze namierzyli telefon dziewczynki.

„Ojciec Natalii przez godzinę czekał w poczekalni na policjanta, a potem kolejną składał zawiadomienie, w międzyczasie błagał wręcz dyżurnego, by chociaż zlokalizowali telefon jego córki, zanim się wyłączy” – relacjonowała pani Anna, sąsiadka rodziny Natalii w rozmowie z dziennikarzami.

Procedura przyjmowania zgłoszenia trwała prawie godzinę. Na komisariacie – według medialnych relacji – mężczyzna miał usłyszeć, że policja wyśle psa tropiącego.

Funkcjonariusze informują, że zgłoszenie zarejestrowano koło południa. "W międzyczasie rodzina szukała jej na własną rękę. Tuż po otrzymaniu informacji o zaginięciu policjanci uruchomili wszelkie procedury związane z poszukiwaniami – twierdzi Agnieszka Petek, rzeczniczka prasowa Komendy Powiatowej Policji w Wadowicach.

Natalka umierała niedaleko komisariatu

Komisariat znajduje się kilkaset metrów od miejsca, gdzie leżała Natalka. Dziewczynka czekała na pomoc przy billboardzie przy supermarkecie, który widać z okien pobliskich lokali usługowych. Nikt nie zwrócił na nią uwagi. Była śnieżyca i mróz.

„Śnieg sypał wtedy tak strasznie, że moja pracownica zadzwoniła, że chyba na piechotę przyjdzie. Bo się autem jechać boi. Ostatecznie przywiózł ją mąż. I strasznie ciężko to przeżywa, bo ona ma swoje ulubione miejsce i zawsze obok tej reklamy auto parkuje. A wtedy mąż, strażak, ją podwiózł i szybko odjechał. Ona siedziała w sklepie cały dzień. Nie wychodziła” – mówiła w rozmowie z „Wyborczą” właścicielka sklepu odzieżowego, z którego widać billboard.

TVN rozmawiał z jedną z osób, które widziały Natalię. Mężczyzna opowiadał, że nie był w stanie się zatrzymać i pomóc 14-latce, która najpierw stała, ale z czasem zaczęła kucać.

„Jechaliśmy do szpitala do Cieszyna, chcieliśmy zdążyć na wizytę o 10.00. Ale śnieżyca była, samochód za samochodem jechał, bo droga była zasypana praktycznie cała” – relacjonował.

Cały czas trzymała telefon

Mimo „uruchomienia wszystkich procedur” przez policję, funkcjonariusze Natalii nie znaleźli. Zauważył ją znajomy ojca, Rafał, który zaangażował się w poszukiwania. „Zaparkowałem na parkingu przy sklepie Aldi, wysiadłem z samochodu, rozejrzałem się. Zauważyłem przyczepę z reklamą, mówię: zajrzę. Kiedy tam dochodziłem, to zobaczyłem najpierw coś czarnego, myślałem, że to kawałek folii. Jak podszedłem bliżej, zobaczyłem twarz dziewczynki” – opowiadał w TVN24. Natalka trzymała w ręku telefon, wciąż włączony i aktywny.

Na miejsce przybiegł jej ojciec, razem przenieśli 14-latkę do supermarketu, prosząc, żeby pracownicy zadzwonili na 112. Karetka długo nie przyjeżdżała, ekspedientka dzwoniła na numer alarmowy jeszcze raz. Jedna z klientek pomagała panu Rafałowi w reanimacji.

Po Natalkę miał przylecieć helikopter, jednak ze względu na złe warunki pogodowe Lotnicze Pogotowie Ratunkowe odmówiło transportu.

W końcu na miejscu pojawiła się karetka i przewiozła dziewczynkę do szpitala w Wadowicach. Tam zdecydowano o przeniesieniu jej do Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie-Prokocimiu, gdzie mogła być podłączona do aparatury ECMO – sztucznego płucoserca.

To sprzęt wykorzystywany przy ciężkiej niewydolności płucnej, a także przy wprowadzaniu w stan hipotermii leczniczej, chroniącej organizm podczas operacji. ECMO tymczasowo zastępuje działanie płuc lub serca, dlatego jest również wykorzystywane przy leczeniu hipotermii. Pozwala na ogrzanie i utlenowanie krwi poza organizmem i wtłoczenie jej do układu tętniczego. W ten sposób organizm się ogrzewa.

Przyjęto ją około godziny 17:00. „Dziewczynka trafiła do nas w stanie głębokiej hipotermii. Temperatura jej ciała wynosiła 22 stopnie” – mówiła dziennikarzom Katarzyna Pokorna-Hryniszyn z krakowskiego szpitala.

Walka o życie 14-latki trwała do środy. Natalia umarła 29 listopada.

Zawiodły służby?

Po tragedii w Andrychowie pojawiają się pytania o działania służb. Wciąż nie znamy odpowiedzi na pytanie, dlaczego policja nie namierzyła telefonu dziewczynki? Dlaczego przyjmowanie zgłoszenia trwało tak długo i co się stało, że policja nie zauważyła leżącego w śniegu dziecka?

Mieszkańcy, którzy wypowiadają się w mediach, zwracają uwagę również na późny przyjazd karetki.

Prokuratura Rejonowa w Wadowicach rozpoczęła śledztwo w sprawie nieumyślnego spowodowania śmierci nastolatki. – Będziemy badać każdy element związany z tą sprawą; kto kogo powiadomił i o której, co działo się w międzyczasie – mówiła „Wyborczej” prok. Marta Łuczyńska. Dziś (1.12) ma odbyć się sekcja zwłok. Prokuratura zabezpieczyła nagrania z pobliskiego monitoringu, przepytała również świadków. Ma także przyjrzeć się pracy policji z Andrychowa.