Ostatni dzień kampanii samorządowej

„Polska to wielka siła duchowa i to nie my ją wybieramy. To ona wybiera nas. Staję dziś przed państwem z podniesionym czołem. To dla mnie zaszczyt, że po raz kolejny mogę mówić o sprawach, które są dla nas najważniejsze. To polskie sprawy, które powinny nas łączyć, a nie dzielić, które decydują o tym, jak wyglada nasz wspólny dom – Polska” – mówi Mateusz Morawiecki.

„Jestem wdzięczny, że tak wiele Polek i Polaków oddało na nas głos. To dlatego Andrzej Duda powierzył mi misję tworzenia rzadu. Zwycięskiemu ugrupowaniu. Żadna z partii poza PiS nie miała takiej liczby głosów – 7,5 mln Polaków zagłosowało na PiS. Nie ma dla mnie większego obowiązku niż służyć RP. Walka o polskie sprawy, o lepsza Polskę nigdy się nie kończy. Trwa i będzie trwać w przyszłości. Walka o Polskę to pewnego rodzaju sztachetą. Od nas na sali zależy, jaką Polskę przekażemy naszym wnukom i dzieciom” – mówi Morawiecki.

Bo polska to wielka rzecz. Misję, której się podjąłem realizuję wobec 7,5 mln tych, którzy zagłosowali na PiS, ale też w odpowiedzialności wobec 12 mln Polaków, którzy wzięli udział w referendum, mówiąc, w jakim kierunku ma podążać Polska. Polacy zadecydowali, że ma być to Sejm dialogu i wspólnej pracy. Przedstawię dzisiaj projekt przyszłości Polski, z której będziemy dumni – dojrzałej i takiej, której inni będą nas zazdrością".

„Chcę powiedzieć coś osobistego – urząd można sprawować chwilę, ale służbę sprawować będę zawsze. Urząd to urząd, a Polska to miłość. Dlatego wiem, że projekt, który przedstawię wygra na pewno, jeżeli nie dziś, to w przyszłości i do tego będę dążył ze wszystkich sił”.

„Gdy nagrywam te słowa w niedzielne popołudnie myślę już o expose, które jutro, w poniedziałek 11 grudnia, przedstawię w Sejmie. Będzie to expose w pewnym sensie historyczne, dwudzieste wygłoszone przez polskiego premiera po roku 1989, czyli od momentu, w którym nasze państwo stało się wolne i demokratyczne, trzecie którego przedstawienie przypadło w udziale mnie samemu” – mówił Morawiecki. To zdanie pochodzi z szerszej wypowiedzi, w której premier wspomina swoje poprzednie przemówienia w Sejmie, a także zastanawia się, co by powiedział kiedyś, gdyby wiedział, co zdarzy się w przyszłości.

Jedna rzecz w przytoczonym fragmencie mowy Morawieckiego do użytkowników Facebooka zaskakuje: odniesienie do 1989 roku jako momentu odzyskania przez Polskę niepodległości. Do tej pory w narracji Prawa i Sprawiedliwości datą graniczną, kiedy Polska wg PiS odzyskała pełną suwerenność, był rok 1992 i powołanie rządu Jana Olszewskiego. Choć trzeba przyznać, że sam Morawiecki również w 2019 roku pozytywnie wypowiadał się o obradach Okrągłego Stołu i wyborach z 4 czerwca 1989 roku.

Drugim wątkiem jest historyczność poniedziałkowe expose Morawieckiego. Rzeczywiście, w pewnym sensie jest to sytuacja wyjątkowa, nie tylko ze względu na to, że będzie to expose wygłoszone po raz dwudziesty w III RP:

• Premier Morawiecki będzie również pierwszym szefem rządu po 1989 roku, który po raz trzeci wygłasza expose. We wtorek ten rekord wyrówna Donald Tusk.
• Morawiecki będzie też zaledwie drugim premierem po uchwaleniu ustawy zasadniczej z 1997 roku, który nie dostał od Sejmu wotum zaufania w pierwszym kroku konstytucyjnym. Wcześniej był to Marek Belka. Różnica między panami jest taka, że Belka wotum zaufania od Sejmu w końcu uzyskał – w trzecim kroku konstytucyjnym.
• Morawiecki będzie też pierwszym premierem w historii III RP, który dwa razy w ciągu miesiąca złożył dymisję swojego rządu.

Przypomnijmy, że po expose Morawieckiego Sejm w poniedziałek 11 grudnia będzie głosował również wotum zaufania dla jego gabinetu. Z całą pewnością jednak szef rządu nie znajdzie wystarczającej liczby głosów, by takie wotum zaufania uzyskać. W efekcie tego głosowania będzie musiał podać swój gabinet do dymisji. Formalnie będzie rządził jednak aż do czasu zaprzysiężenia nowego rządu Donalda Tuska przez prezydenta Andrzeja Dudę, co nastąpi najprawdopodobniej w środę 13 grudnia.

Sejm zbiera się ponownie w poniedziałek 11 grudnia. Jak będzie wyglądał dzisiejszy dzień?

O godz. 10 Prezes Rady Ministrów przedstawi program działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania. Odbędą się wtedy 10-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i 5-minutowe oświadczenie w imieniu koła.

Jednak PiS nie ma większości w Sejmie (mimo tego, że Morawiecki zapewniał, że jej poszukuje).

O godz. 15 przewidziane jest głosowanie nad udzieleniem wotum zaufania dla rządu Mateusza Morawieckiego.

Pięć godzin później Sejm może wyznaczyć Donalda Tuska na stanowisko premiera. Bo potem w trakcie półtoragodzinnej przerwy można będzie zgłaszać kandydatury na Prezesa Rady Ministrów. „Termin wyznacza Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów” – czytamy na stronie Sejmu.

Od 16:30 nastąpi wybór premiera – w przypadku kiedy premier Morawiecki nie uzyska wotum zaufania.

18:45 – 19:00 zostanie przeprowadzone głosowanie.

Najpóźniejszy termin

Sejm zbierze się ponownie we wtorek 12 grudnia.

O godz. 9 Prezes Rady Ministrów przedstawi program działania oraz składu Rady Ministrów „wraz z wnioskiem w sprawie wyboru Rady Ministrów”. Potem zostanie przeprowadzona debata.

O godz. 15 odbędzie się głosowanie w sprawie nowego rządu. Potem będzie czas na ewentualne oświadczenia poselskie.

Andrzej Duda i Mateusz Morawiecki wytrzymali do ostatniego dnia z opóźnianiem sformowania rządu Donalda Tuska. Jego wybór w poniedziałek 11 grudnia po południu, to najpóźniejszy możliwy termin.

Opozycja przejmuje władzę

Prezydent Duda oficjalnie desygnował Mateusza Morawieckiego na Prezesa Rady Ministrów 13 listopada 2023 roku. Od tego momentu ustępujący i zarazem nowy premier mieli 14 dni na „formowanie” gabinetu. To, że Morawiecki nie dysponuje sejmową większością, bo ta należy do koalicji partii demokratycznych, nie odgrywa tu żadnej roli.

14 dni minęło Morawieckiemu w poniedziałek 27 listopada. Wtedy najpóźniej prezydent Andrzej Duda musi powołać Mateusza Morawieckiego i jego ministrów. To kolejny etap powoływania rządu opisanego w artykule 154 Konstytucji.

Potem zaczął się nowy 14-dniowy termin. Tym razem na przedstawienie Sejmowi exposé i uzyskanie wotum zaufania dla nowego rządu Morawieckiego. Ten termin mija właśnie 11 grudnia 2023 roku.

1. Prezydent Rzeczypospolitej desygnuje Prezesa Rady Ministrów, który proponuje skład Rady Ministrów. Prezydent Rzeczypospolitej powołuje Prezesa Rady Ministrów wraz z pozostałymi członkami Rady Ministrów w ciągu 14 dni od dnia pierwszego posiedzenia Sejmu lub przyjęcia dymisji poprzedniej Rady Ministrów i odbiera przysięgę od członków nowo powołanej Rady Ministrów.
2. Prezes Rady Ministrów, w ciągu 14 dni od dnia powołania przez Prezydenta Rzeczypospolitej, przedstawia Sejmowi program działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania. Wotum zaufania Sejm uchwala bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
3. W razie niepowołania Rady Ministrów w trybie ust. 1 lub nieudzielenia jej wotum zaufania w trybie ust. 2 Sejm w ciągu 14 dni od upływu terminów określonych w ust. 1 lub ust. 2 wybiera Prezesa Rady Ministrów oraz proponowanych przez niego członków Rady Ministrów bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Prezydent Rzeczypospolitej powołuje tak wybraną Radę Ministrów i odbiera przysięgę od jej członków.

Przypomnijmy, że w wyborach do Sejmu 15 października 2023 roku, partia PiS zdobyła 194 mandaty. Nie daje jej to większości w Sejmie (co najmniej 231 posłów). Koalicja Obywatelska zdobyła 157 mandatów, Trzecia Droga – 65, Nowa Lewica – 26, a Konfederacja – 18.

Platforma Obywatelska Donalda Tuska, Polska 2050 Szymona Hołowni i Polskie Stronnictwo Ludowe Władysława Kosiniaka-Kamysza podpisały umowę koalicyjną. Kandydatem koalicji na premiera jest Donald Tusk.

„Władza PiS kończy się jak świat z wiersza T.S. Eliota – nie z hukiem, ale skomleniem. Z popisową rolą Mateusza Morawieckiego, który przez ostatnie dni desperacko udawał, że rządzi. Ale minionych 8 lat nie wolno traktować w kategoriach wybryku: PiS pokazał, jak krucha jest demokracja” – pisze w OKO.press Michał Danielewski. Więcej tutaj:

Przeczytaj także: