Krótko i na temat: najnowsze depesze OKO.press z Polski i ze świata

„Sprawa nie wyszłaby na jaw, gdyby nie zmiana władzy w Polsce” – czytamy w artykule Onetu.

A wszystko zaczęło się od zgłoszenia byłej posłanki PiS Beaty Strzałki. „Ubiegająca się o reelekcję polityczka z Biłgoraja (ostatecznie nie udało jej się po raz kolejny dostać do Sejmu) w październiku 2023 r. poinformowała policję o niszczeniu i kradzieży jej materiałów wyborczych. Ówczesna parlamentarzystka startowała z 13. miejsca w okręgu chełmskim. Tym samym, gdzie o mandat posła starał się znany z afery w Funduszu Sprawiedliwości Marcin Romanowski”.

13 października, czyli na dwa dni przed wyborami do Sejmu — na wniosek prokuratury — policja przeszukała nieruchomość w miejscowości Aleksandrów, która leży kilkanaście kilometrów od Biłgoraja w województwie lubelskim.

Na posesji policja znalazła banery należące do byłej posłanki PiS oraz drukarkę.

Onet ustalił, że w garażu tej posesji drukowano materiały i banery wyborcze Marcina Romanowskiego, ówczesnego wiceministra sprawiedliwości. „Ubiegający się o mandat poselski polityk Suwerennej Polski startował z siódmego miejsca. Romanowski zdobył ponad 17 tys. głosów, dzięki czemu znalazł się w Sejmie” – czytamy.

Nowe ustalenia prokuratury

„Do nowego szefostwa prokuratury dotarły informacje, że nie wykonano wszystkich niezbędnych czynności. Dlatego prokuratura ponownie zleciła dokładne sprawdzenie posesji oraz zabezpieczenie wszelkich niezbędnych materiałów” – pisze Onet.

Policja kolejny raz przeszukała miejsce 17 maja br. Według informacji Onetu w garażu drukowano materiały wyborcze kandydatów PiS do europarlamentu — Jana Kanthaka i Daniela Obajtka

Policjanci zabezpieczyli wszystkie dowody, a sprawą zajmuje się Prokuratura Okręgowa w Zamościu.

„Dochodzenie będzie rozszerzane o czyny, które można zakwalifikować jako przestępstwa wskazane w Kodeksie wyborczym. Mowa m.in. o nielegalnym wspieraniu komitetu wyborczego, z pominięciem oficjalnych źródeł finansowania” — powiedział portalowi Onet prokurator Rafał Kawalec.

Jan Kanthak do europarlamentu startuje z 10. miejsca w okręgu lubelskim, gdzie liderem jest Mariusz Kamiński. Były prezes Orlenu Daniel Obajtek otwiera listę PiS do PE na Podkarpaciu. „Z Aleksandrowa do granicy woj. podkarpackiego można dojechać w mniej więcej 30 min” – pisze Onet.

Do tekstu Onetu odniósł się Daniel Obajtek na portalu X: „Wszystkie materiały wyborcze są drukowane zgodnie z przepisami, w ramach obowiązującego mnie limitu. Zawarte w artykule insynuacje są podstawą do skierowania sprawy w trybie wyborczym”.

W piątek po godz. 14 w serwisie Polskiej Agencji Prasowej pojawiła się depesza, w której przekazano, że 1 lipca 2024 r. ogłoszona zostanie w Polsce częściowa mobilizacja wojskowa. „200 tys. obywateli Polski zostanie powołanych do obowiązkowej służby wojskowej, a wszyscy zmobilizowani zostaną wysłani do Ukrainy” – czytamy na portalu Onet.

PAP natychmiast zdementowała tę wiadomość, informując, że w depeszy znalazły się nieprawdziwe informacje. „Uwaga redakcje! Źródłem depeszy pod tytułem »Premier RP Donald Tusk: 1 lipca 2024 r. zacznie się w Polsce częściowa mobilizacja« nie jest Polska Agencja Prasowa” — czytamy na portalu Onet.

ABW i ministerstwo cyfryzacji dementują

„Żadnej mobilizacji w Polsce nie będzie” – powiedział telewizji TVN 24 Jacek Dobrzyński, rzecznik prasowy ministra koordynatora służb specjalnych.

Dobrzyński także poinformował, że to prawdopodobnie rosyjski cyberatak na Polską Agencję Prasową. „Służby rosyjskie próbują zamieszać i szerzą dezinformację w naszym kraju”.

Potwierdził, że rozmawiał z redaktorem naczelnym PAP. „Depesza została szybko zdjęta. Jej treść od razu wyglądała na niepoważną. Ważne, żeby takie treści nie były powielane”.

Dobrzyński także napisał na portalu X, że „Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego we współpracy z ministerstwem cyfryzacji podjęła natychmiastowe działania”.

Do sprawy odniósł się także wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. „Depesza PAP w sprawie częściowej mobilizacji jest nieprawdziwa” – napisał na portalu X i dodał, że ministerstwo cyfryzacji podjęło kroki „wyjaśnienia sprawy”.

Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Jacek Siewiera napisał, że „W Rzeczypospolitej mobilizacje zarządza Prezydent, w trybie wskazanym w art. 136 Konstytucji” i dodał, że „informacje dotyczące ewentualnej mobilizacji, jakie znalazły się w PAP, są nieprawdziwe i najprawdopodobniej celowe”.

Głos zabrał także premier Donald Tusk: „Kolejny, bardzo groźny atak hakerski dobrze ilustruje rosyjską strategię destabilizacji w przeddzień wyborów europejskich. Polskie służby są przygotowane i działają pod nadzorem ministrów spraw wewnętrznych i cyfryzacji. Coraz wyraźniej widać, jak ważne są dla nas te wybory” – napisał na portalu X.

Co pojawiło się w treści nieprawdziwej depeszy?

Treść depeszy ewidentnie wyglądała na dezinformację: mogą o tym świadczyć zbyt długie zdania oraz błędy ortograficzne np. we frazie „agresja rosyjska”, przymiotnik był napisany wielką literą, czy stylistyczne „twardego pragnienia”. Źródłem miał być premier Donald Tusk, ale w całej depeszy nie ma cytowań jego wypowiedzi, to również powinno wzbudzić podejrzenia.

„(...) w ramach strategii obronnej, a także jako przykład udanej inicjatywy praktycznego wsparcia dążeń narodu ukraińskiego w walce z agresją Putina, rząd polski ogłasza częściową mobilizację zbrojną, czyli: »mobilizację dla pokój«” — brzmiał dalszy ciąg.

W depeszy pojawił się też następujący akapit: „Mobilizacja odbędzie się w kilku etapach: od 1 lipca 2024 r. do 1 listopada 2024 r., podczas których zmobilizowanych zostanie 200 tys. osób. Mobilizacja obejmie przede wszystkim te osoby, które wcześniej odbywały już służbę wojskową (w sumie 27 tys. osób), ale także przedstawicieli zawodów pozamilitarnych”.

Dalej wymieniono, że będą to: „górnicy, kierowcy kategorii C i D, kucharze, lekarze, spawacze, specjaliści IT, inżynierowie komunikacji, tłumacze”.

„Wkład wojskowy zmobilizowanej rezerwy, utworzonej z obywateli polskich ma być dobitnym przykładem twardego pragnienia zachowania jedności i wartości krajów europejskich, jak i całego demokratycznego i zachodniego świata. To ma dać Polsce pierwszeństwo do zdecydowanego odparcia agresji Rosyjskiej, rozpoczętej przez Władimira Putina” — można było przeczytać w kolejnym akapicie.

Steffen Heberstreit poinformował na platformie X, że gabinet Scholza wyraził zgodę na użycie przez Ukrainę niemieckiej broni do ataków na pozycje Rosjan na terenach przygranicznych.

“W ostatnich tygodniach Rosja przygotowywała, koordynowała i przeprowadzała ataki z terenów rosyjskiego obszaru przygranicznego, w szczególności w rejonie Charkowa. Wspólnie jesteśmy przekonani, że na mocy prawa międzynarodowego Ukraina ma prawo do obrony przed tymi atakami. W tym celu może ona także użyć dostarczonej przez nas broni” – napisano w oświadczeniu niemieckiego rządu.

Amerykanie także są na tak

Na wykorzystanie amerykańskiej broni do celów ofensywnych zezwolił także Joe Biden. Jak ustalił serwis Politico, prezydent USA zgodził się, aby Ukraina używała amerykańskiego sprzętu do ataków na pozycje Rosjan w rejonie przygranicznym.

„Prezydent niedawno polecił swojemu zespołowi zapewnić Ukrainie możliwość użycia broni dostarczonej przez USA do celów przeciwogniowych w obwodzie charkowskim, aby Ukraina mogła odpowiedzieć siłom rosyjskim, które ją atakują lub przygotowują się do ataku” – przekazali przedstawiciele amerykańskiej administracji.

Urzędnicy podkreślają jednak, że nadal nie ma zgody USA na używanie ATACMS lub rakiet dalekiego zasięgu na inne cele w Rosji.

Wsparcie NATO dla aktywnej samoobrony

W Pradze trwa właśnie nieformalne spotkanie ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich NATO. Jednym z omawianych tematów jest kwestia obrony Ukrainy, również poza jej terytorium, przy użyciu zachodniego uzbrojenia. W ostatnich tygodniach Zachód był podzielony co do tego, czy Ukraina powinna móc atakować również cele na terytorium Rosji. Argumentem „za” było wzmocnienie samoobrony Ukrainy. Przeciw — obawa, że to może wciągnąć Zachód w konflikt.

„Musimy brać pod uwagę to, jak zmienia się przebieg tej wojny — na początku prawie wszystkie walki miały miejsce głęboko na terytorium Ukrainy, a w ostatnich tygodniach i miesiącach do ciężkich walk dochodzi wzdłuż granicy między Ukrainą a Rosją, w regionie Charkowa” – mówił w Pradze Stoltenberg. “Ukraina powinna mieć prawo do samoobrony, nawet jeśli to oznacza atakowanie celów poza jej granicami” – podkreślał szef sojuszu.

Prezydent Ukrainy poinformował, że do domu wrócili żołnierze ukraińskich sił zbrojnych i Gwardii Narodowej, funkcjonariusze straży granicznej oraz czterech cywilów. Andrij Jermak, szef Kancelarii Prezydenta dodał, że wśród wojskowych, których udało się powrócić, jest 19 osób wziętych do niewoli z Wyspy Węży, 10 obrońców Mariupola i Azowstali, a także żołnierze wzięci do niewoli w innych rejonach. Wróciło też 14 wojskowych, którzy bronili elektrowni atomowej w Czarnobylu.

Ostatnia wymiana jeńców miała miejsce na początku lutego 2024 roku. Wtedy do Ukrainy wróciło 100 obrońców.

„Przez cały ten czas nie przestawaliśmy pracować ani na jeden dzień, aby wszystkich sprowadzić do domu z rosyjskiej niewoli” – mówił Zełenski.

Dmytro Łubineć, rzecznik praw obywatelskich Ukrainy opublikował spotkanie matki-żołnierki i jej syna, którego nie widziała dwa lata. Kobieta trafiła do rosyjskiej niewoli z Azowstali w Mariupolu. Została nielegalnie osądzona w Rosji – Federacja Rosyjska przeprowadza absurdalne procesy ukraińskich żołnierzy i cywilów, zarzucając im m.in. terroryzm międzynarodowy.

Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich Ukrainy wcześniej pomogło powrócić synowi uwolnionej żołnierki z okupowanych terytoriów.

„To prawdziwy prezent dla Dmytra, ponieważ 24 maja obchodził urodziny. Zarówno on, jak i jego matka są przepełnieni emocjami. Nie sposób powstrzymać łez” – napisał Łubineć.

https://www.facebook.com/watch/?v=1151171459540765

W ciągu wojny pełnoskalowej do domu wróciło ponad 3 tys. jeńców

„Co najmniej jedna trzecia uratowanych osób ma obrażenia, poważne choroby lub niepełnosprawność” – informuje ukraińska Komenda Koordynacyjna ds. Jeńców Wojennych.

Wymiana miała odbyć się przy pomocy Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

„W niewoli wroga wciąż znajduje się wielu ukraińskich obrońców i cywilnych Ukraińców” – podkreśla Komenda Koordynacyjna. Wymiany nie są łatwe. Strona rosyjska często zrywa umowy.

Do Ukrainy powróciły też ciała 212 poległych żołnierzy.

„Siły Zbrojne Ukrainy przetransportują repatriowane ciała i szczątki do wyznaczonych instytucji państwowych. Funkcjonariusze organów ścigania i eksperci medycyny sądowej zidentyfikują ofiary” – informuje Komenda Koordynacyjna ds. Jeńców Wojennych. „Po identyfikacji ciała naszych obrońców zostaną przekazane rodzinom w celu godnego pochówku”.

W nocy 31 maja 2024 roku miał miejsce kolejny rosyjski atak na miasto. Jeden z pocisków trafił w pięciopiętrowy budynek mieszkalny. Piętra od trzeciego do piątego zostały częściowo zniszczone, wybuchł pożar.

Armia rosyjska po raz kolejny zastosowała taktykę podwójnego uderzenia – przeprowadziła powtórny atak w tym samym miejscu, gdy na miejscu pracowali służby ratownicze, medycy, policja. Został uszkodzony wóz strażacki.

Osiem osób zostało hospitalizowanych, w tym dwoje w ciężkim stanie.

Służby nadal pracują: pod gruzami mogą znajdować się ludzie.

Kolejny pocisk trafił w trzypiętrowy budynek administracyjny. Według prokuratury regionalnej w nocy w mieście uszkodzonych zostało ponad 20 wielopiętrowych budynków mieszkalnych, podaje Gwara Media.

Rosjanie zaatakowali Charków pięcioma przeciwlotniczymi pociskami kierowanymi S-300/S-400 z obwodu biełgorodzkiego w Rosji. Z informacji sił powietrznych wynika, że nad Charkowem nie został zestrzelony żaden z nich.

Pod ostrzałem znalazły się także inne miejscowości w obwodzie charkowskim. I tam są ranni i zabici.

Ukrainie brakuje systemów obrony przeciwlotniczej, by móc skutecznie obronić swoje miasta. Według prezydenta Wołodymyra Zełenskiego potrzeba co najmniej siedmiu dodatkowych baterii Patriot – w tym dwóch do obrony Charkowa (miasto znajduje się 40 km od granicy z Rosją). Uniemożliwiłoby to rosyjskim samolotom podlatywanie na tyle blisko, by mogły przeprowadzać ataki.

Alarmy brzmiały też w innych obwodach

Rosyjska rakieta leciała też na Kijów, ale zestrzeliły ją ukraińskie siły obrony powietrznej. Jej opadające fragmenty wywołały pożar budynku niemieszkalnym w dzielnicy hołosiejowskiej. Palić się miał serwis samochodowy, myjnia samochodowa, 6 samochodów i magazyn. Obecnie nie ma informacji o ofiarach i rannych.

Ukraińskie siły obrony powietrznej zestrzeliły też cztery drony Szachid w obwodach kijowskim, dnipropetrowskim, zaporoskim.