Ogórek i Ziemkiewicz prawomocnie skazani. Zniesławili Elżbietę Podleśną

Wyrok w sprawie apelacji złożonych przez Magdalenę Ogórek i Rafała Ziemkiewicza zapadł w środę 24 maja 2023 w warszawskim Sądzie Okręgowym. Sąd w całości utrzymał w mocy orzeczenie sądu pierwszej instancji, który uznał Ogórek i Ziemkiewicza winnymi zniesławienia znanej aktywistki i psychoterapeutki Elżbiety Podleśnej.

Podleśna wytoczyła pracownikom TVP proces z art. 212 kodeksu karnego. Chodziło o wypowiedzi z lutego 2019 roku. Ziemkiewicz i Ogórek w programie „W Tyle Wizji” podważali kompetencje Podleśnej jako psychoterapeutki. Sugerowali, że terapię wykorzystuje do agitacji politycznej i namawia pacjentów do uczestniczenia w antyrządowych protestach.

„Elżbieta Podleśna jest psychologiem, psychoterapeutą, ma pacjentów, przyjmuje i prowadzi regularną praktykę”, „Mam wrażenie, iż ich przyprowadza na rozmaite eventy (…) zachowują się, jakby mieli pranie mózgu fachowo zrobione”, „Wrażenie takie możemy odnosić i jeżeli jest to wykorzystywanie własnych umiejętności, tutaj de facto quasi-lekarskich, do manipulowania ludzką psychiką, to ja myślę, że (…) czekam cały czas na reakcję Towarzystwa Psychologicznego w takiej sprawie” – mówili w TVP Info Ogórek i Ziemkiewicz.

Oboje odwołali się od wyroku, który zapadł w tej sprawie w 6 grudnia 2022.

"Czuję się uspokojona tym wyrokiem. To oznacza, że nawet w telewizji tak bardzo podporządkowanej politycznie jej funkcjonariusze nie mogą mówić wszystkiego. Nie mogą bezkarnie obrażać ludzi i insynuować. Że nie są nietykalni" – komentuje dla OKO.press Elżbieta Podleśna.

Apelacje bezzasadne

"Sąd uznał, że apelacje były bezzasadne. Głównym argumentem był rzekomy brak dowodów na zniesławienie, przy czym sąd słusznie zauważył, że trudno o lepszy dowód niż utrwalone nagranie programu »W Tyle Wizji«, które zostało obiektywnie ocenione, a co do którego sami oskarżeni nie mieli uwag”– mówi OKO.press mec. Sylwia Gregorczyk-Abram z inicjatywy Wolne Sądy, adwokatka Podleśnej.

Oprócz niej aktywistkę w sądzie reprezentowali adwokaci Michał Wawrykiewicz, Radosław Skiba oraz aplikant Michał Terebecki.

"Zdaniem sądu informacje dotyczące rzekomego »prania mózgów« i nadużywania uprawnień psychoterapeutki przez Elżbietę Podleśną były nieprawdziwe. Sędzia stwierdził także, że nieprawdą jest, że pani Podleśna, jako osoba protestująca publicznie, musi godzić się na każdą krytykę. Gdyby tak było i każdy protestujący musiałby się godzić na nieograniczoną krytykę, media zapełnione byłyby kłamstwami i krzywdzącymi informacjami, nie byłoby nad tym żadnej kontroli" – wskazuje mec. Gregorczyk-Abram.

"Ta działalność powinna być pod szczególną ochroną, bo mówimy o zawodzie zaufania publicznego. Dlatego zresztą p. Podleśna zdecydowała się złożyć prywatny akt oskarżenia. Chciała chronić w ten sposób nie tylko siebie, ale także swoich pacjentów" – tłumaczy Gregorczyk-Abram.

Granice satyry i wolności słowa

Sędzia odniósł się także do samego programu "W Tyle Wizji". Obrońcy Ogórek i Ziemkiewicza wskazywali na jego satyryczny charakter.

"Sąd podkreślił, że to program satyryczno-informacyjny. Posługuje się satyrą, ale jednak przekazuje informacje, które powinny być prawdziwe, zwłaszcza w telewizji publicznej. Mówił, że satyra ma swoje ograniczenia: nie można intencjonalnie krzywdzić i przekazywać fałszywych informacji. Wielokrotnie wypowiadał się na ten temat Sąd Najwyższy" – mówi mec. Gregorczyk-Abram.

Adwokaci Ogórek i Ziemkiewicza argumentowali też, że skazanie prezenterów TVP naruszałoby ich prawo do swobody wypowiedzi, gwarantowanej w polskiej konstytucji i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Sąd uznał jednak, że te akty prawne nie mogą chronić informacji nieprawdziwych i niebędących głosem w publicznej dyskusji.

"To było istotne: p. Ziemkiewicz i p. Ogórek nie zabrali głosu w publicznie ważnym celu. Nie dyskutowali o zasadności protestów, czy powinny tak wyglądać, kto ma rację. To być może byłoby chronione i ustawą, i konwencją, bo dyskusja mogłaby mieć interes społeczny. Ale nie, te wypowiedzi miały na celu wyłącznie obrażenie p. Podleśnej, to było brutalne uderzenie w nią i jej działalność zawodową" – podkreśla Gregorczyk-Abram.

– dodaje.

Kontrowersyjny artykuł

Ogórek i Ziemkiewicz zostali przez Podleśną pozwani z kontrowersyjnego art. 212 kodeksu karnego, który bywa w Polsce wykorzystywany do tłumienia krytyki prasowej i wolności słowa.

Mec. Gregorczyk-Abram wskazuje jednak, że właściwie zastosowany art. 212 może być skutecznym narzędziem ochrony.

"Zgadzam się, że artykuł ten bywa nadużywany. Zdecydowanie nie powinien być wykorzystywany do zamykania ust dziennikarzom, bo media nie mogą bać się informować o ważnych sprawach, brać udziału w debacie. Ten sam artykuł może jednak służyć do obrony przed krzywdzeniem i obrażaniem danej osoby. Wtedy to skuteczny mechanizm. Zwłaszcza, biorąc pod uwagę całokształt przekazu Telewizji Publicznej.

– uważa Gregorczyk-Abram.

Dzisiejszy wyrok skazujący Ogórek i Ziemkiewicza jest prawomocny, wyczerpane zostały zwykłe środki zaskarżenia.

"Oczywiście można złożyć od niego kasacje do Sądu Najwyższego. Nie wykluczam, że taka skarga zostanie złożona. Jest też instytucja skargi nadzwyczajnej, takiej ścieżki też nie możemy wykluczyć" – przypomina mec. Gregorczyk-Abram.