Petru: obniżenie składki to zobowiązanie koalicji. Na pewno? Zaglądamy do umowy koalicyjnej

Poseł Polski 2050 Ryszard Petru zapowiadał 9 października w Sejmie, że jego partia złoży w Sejmie projekt ustawy „o obniżce składki dla przedsiębiorców”. Chodzi oczywiście o składkę zdrowotną. I dodał:

"Mam apel do wszystkich o wspólną pracę nad tą ustawą, aby weszła ona w życie w przyszłym roku”.

Problem w tym, że trudno znaleźć dowód na to, że obniżenie składki jest zobowiązaniem koalicyjnym.

Umowa koalicyjna

Podstawowym dokumentem, do którego można się tutaj odnieść, jest umowa koalicyjna. Wszystkie partie koalicyjne wyłożyły tam swój wspólny program. Umowa koalicyjna o składce zdrowotnej mówi w jednym punkcie. Przytoczmy go w całości:

„Przywrócimy korzystne warunki do rozwoju działalności gospodarczej. Ostatnie lata stały pod znakiem wojny wypowiedzianej przez rządzących polskim przedsiębiorcom. Bez odbudowy ducha przedsiębiorczości powrót na ścieżkę długoterminowego wzrostu gospodarczego, skutkującego wyższymi wynagrodzeniami, nie będzie możliwy. Odbudujemy zaufanie pomiędzy państwem a przedsiębiorcami. Odejdziemy od opresyjnego systemu podatkowo-składkowego m.in. poprzez wprowadzenie korzystnych i czytelnych zasad naliczania składki zdrowotnej. Potężny wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej w ostatnich latach musi być zatrzymany, dlatego strony Koalicji wprowadzą zasadę, że chorobowego pracownika już od pierwszego dnia będzie płacone przez ZUS. Zapewnimy kasową metodę rozliczania podatku PIT przez przedsiębiorców. Dla przedsiębiorców, odprowadzających składki za siebie, wprowadzimy możliwość czasowego zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne”.

Zobowiązanie do zmiany, nie konkretnie do obniżki składki

Mamy tutaj trzy konkretne obietnice:

• Chorobowe pracownika płacone przez ZUS od pierwszego dnia,
• Kasowa metoda rozliczania PIT dla przedsiębiorców,
• Możliwość czasowego zwolnienia z opłacania składek za siebie.

Nie ma natomiast mowy o obniżeniu składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Obniżenie składki zdrowotnej mogłoby być realizacją pogrubionego przez nas w cytacie z umowy koalicyjnej zdania. Ale nie musi – można to realizować na wiele innych sposobów.

Jednym z nich może być likwidacja konieczności opłacania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców od sprzedaży środków trwałych. I ten pomysł będzie realizowany jako projekt rządowy.

Wygodny argument

Precyzyjniejsza od Ryszarda Petru była w rozmowie z radiową Trójką ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. W porannej rozmowie z Renatą Grochal powiedziała, że „jeśli sprawa korekty składki zdrowotnej dla mikroprzedsiębiorców została obiecana w umowie koalicyjnej, to tę sprawę trzeba zrealizować”.

Co ciekawe, gdy Polska 2050 sprzeciwia się jakiemuś projektowi, wówczas dobrze wie, co znajduje się w umowie koalicyjnej. Formacja Szymona Hołowni jest na przykład ostro przeciwna kredytowi 0 proc. jasno: „Nie ma kredytu 0 proc. w umowie koalicyjnej”.

I to prawda. W 21. punkcie umowy czytamy: „Zwiększymy dostępność mieszkań. Jest to jedno z głównych wyzwań, przed jakim stoi nasz kraj”. Ale nie ma zapewnienia, że wprowadzony zostanie program kredyt 0 procent. Tak samo, jak nie ma obietnicy, że składka zdrowotna dla przedsiębiorców zostanie obniżona.

Lewica przeciwko

Jest jeszcze jedna możliwa interpretacja sformułowania „jest to zobowiązanie koalicji”. Byłaby to prawda, gdyby wszystkie partie koalicji popierały to rozwiązanie. Ale to też nieprawda – Lewica jest przeciwko.

„Lewica na pewno nie dopuści w akcie głosowania w Sejmie do takiej sytuacji, żeby na skutek zmian w składce zdrowotnej sytuacja polskich szpitali, pacjentów i pacjentek się pogorszyła. Już jest trudna i nie może być jeszcze gorsza” – mówił 8 października w Polsat News przewodniczący Lewicy Włodzimierz Czarzasty.

Hołownia: dziś składka to okradanie ludzi

Polska 2050 stawia jednak sprawę na ostrzu noża. Lider Szymon Hołownia na konwencji partii w sobotę 5 października mówił:

„Musimy dowieźć sprawiedliwą składkę zdrowotną, a nie okradanie ludzi i wmawianie im, że to jest coś, co buduje polską ochronę zdrowia, to nie buduje polskiej ochrony zdrowia. To niszczy polską ochronę zdrowia, bo zabija przedsiębiorców, małe firmy, które na tę właśnie ochronę zdrowia nie będą się już w ogóle składać, bo ich po prostu nie będzie”.

Sondaż Polski 2050

Szymon Hołownia twierdził też, że Polacy chcą zmian w składce zdrowotnej. Portal money.pl dotarł do badań, na których lider Polski 2050 opiera swoje twierdzenie.

Najpierw wyniki.

Na pytanie „Czy jesteś za obniżeniem składek zdrowotnych dla przedsiębiorców?”:

• 50 proc. odpowiedziało tak,
• 22 proc. – nie,
• 29 proc. nie ma zdania.

Czyli – połowa ankietowanych w tym badaniu popiera obniżenie składki dla przedsiębiorców.

Mamy tu jednak kilka problemów.

Wątpliwości

Po pierwsze, pytanie jest bardzo ograniczone. Nie mówi o żadnych konkretnym projekcie. Brakuje wytłumaczenia, jakie są koszty tego rozwiązania. W tekście money.pl czytamy, że według informacji serwisu w pytaniu nie dodano żadnego kontekstu. A to, w jaki sposób zada się pytanie, jest bardzo ważne.

W kwietniu badacze IPSOS na zlecenie OKO.press pytali ankietowanych:

„Rząd planuje zmiany w przepisach o składce zdrowotnej. Dla większości przedsiębiorców składka zostanie obniżona, dla pracowników na etacie przepisy pozostawiają składkę bez zmian. Czy Pana/Pani zdaniem to sprawiedliwe rozwiązanie?”

Na tak postawione pytanie 45 proc. badanych uznało, że to niesprawiedliwe, a 37 proc. – że sprawiedliwe. W pytaniu cytowanym przez money.pl nie ma mowy o tej dysproporcji.

Trzeba też odnotować, że badanie, które wykorzystują politycy Polski 2050, przeprowadzono metodą CAWI – badani wypełniają ankietę elektroniczną. Taki rodzaj badania jest tańszy i szybszy, ale ma to swoje koszty. Trudniej jest tutaj osiągnąć reprezentatywność próby. Szczególnie osoby starsze mniej chętnie wezmą udział w badaniu, w którym konieczne jest wypełnienie ankiety przy komputerze czy w telefonie. W tym wypadku nie wiemy, czy została wykonana odpowiednia praca, by tę próbę dokładnie wyważyć.

Podsumujmy – Polska 2050 ma dwa ważne argumenty za obniżeniem składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Jeden jest nieprawdziwy (zawarcie tego punktu w umowie koalicyjnej), drugi oparty na jednym, wątpliwym sondażu (Polacy chcą tej zmiany).

Są też oczywiście inne. Szymon Hołownia twierdzi, że składka niszczy polską przedsiębiorczość, a sama składka nie leczy pacjentów. O tym argumencie pisaliśmy szerzej tutaj.

Całą linię argumentacji trudno zinterpretować inaczej niż to, że podstawy merytoryczne tej reformy są nikłe. Chodzi głównie o odróżnienie się od koalicjantów i szukanie poparcia wśród przedsiębiorców. Czy potencjalny zysk polityczny jest tutaj warty ewentualnych strat społecznych? Polska 2050 najwyraźniej uważa, że tak.