Pierwsze dymisje w sądach. Minister Żurek odwołał prezesa i wiceprezesa Sądu Okręgowego w Szczecinie

Prezes Sądu Okręgowego w Szczecinie Piotr Szarek i wiceprezes tego sądu Rafał Lila zostali odwołani w czwartek 7 sierpnia 2025 roku. Powodem ich odwołania jest to, że dostali awans sędziowski od nielegalnej neo-KRS. Obaj na stanowiska kierownicze w szczecińskim sądzie zostali powołani przez resort ministra Ziobry.

Ich odwołanie zainicjował tydzień temu nowy minister sprawiedliwości Waldemar Żurek. W sumie minister w całej Polsce chce odwołać ostatnich 46 neo-sędziów, którzy do tej pory pozostali na stanowiskach prezesów i wiceprezesów sądów okręgowych oraz rejonowych. Wszyscy są nominatami resortu Ziobry. W tej grupie są też legalni sędziowie, którzy podpisali listy poparcia dla kandydatów do nielegalnej neo-KRS.

Zamiar odwołania prezesa zgodnie z uchwaloną przez PiS ustawą o sądach opiniują Kolegia sądów. Kolegium Sądu Okręgowego w Szczecinie zebrało się we wtorek 5 sierpnia 2025 roku i dało zgodę na odwołanie prezesa i wiceprezesa.

Teraz przy pomocy Zgromadzenia Sędziów minister wybierze ich następców. Zgromadzenia wskażą kandydatów. Taki sposób wyboru nowych władz sądu wprowadził minister Bodnar. Minister Żurek to zachowa, ale zastrzega, że będzie miał decydujący głos.

To nie koniec pierwszych dymisji w sądach. Minister może już odwołać także wiceprezesa Sądu Rejonowego w Oleśnie Krzysztofa Grajcara, również neo-sędziego. Zgodę na jego odwołanie dało w czwartek 7 sierpnia 2025 roku Kolegium Sądu Okręgowego w Opolu.

Minister Żurek dostał też 4 odmowy dymisji, ale to go nie zatrzyma

W innych sądach Kolegia dopiero są planowane. Jak dotąd odbyły się w trzech sądach okręgowych w: Szczecinie, Opolu i w Gdańsku.

W Szczecinie Kolegium zgodziło się na odwołanie prezesa i wiceprezesa, odmówiło jednak pozytywnego zaopiniowana odwołania wiceprezesa Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim, neo-sędziego Mariusza Nawrockiego. Tu murem stanęli za nim sędziowie rejonowi.

Z kolei w Opolu Kolegium nie dało zgody na odwołanie prezeski Sądu Rejonowego w Oleśnie Marii Jolanty Häusler. Nie jest ona neo-sędzią, ale resort sprawiedliwości chciał ją odwołać, bo są zarzuty do jej pracy. Być może Kolegium (niejednomyślnie) wzięło ją w obronę, bo na początku 2026 roku kończy się jej kadencja. Co ciekawe, podobne zarzuty są do jakości pracy wiceprezesa Grajcara, jego jednak nikt nie bronił.

Z kolei Kolegium Sądu Okręgowego w Gdańsku, które zebrało się we wtorek 5 sierpnia 2025 roku nie dało zgody na odwołanie wiceprezesa tego sądu Przemysława Jasinkiewicza oraz prezesa Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe Tomasza Jabłońskiego. Obaj podpisali listy poparcia dla kandydatów do nielegalnej neo-KRS. Jabłoński dostał też od neo-KRS nominację do sądu wyższej instancji, ale ostatecznie jej nie przyjął. Już wcześniej próbował ich odwołać minister sprawiedliwości Adam Bodnar, ale też nie dostał zgody gdańskiego Kolegium, bo broniło ich Zgromadzenie Sędziów.

W Kolegiach zasiadają bowiem prezesi sądów z danego okręgu. Tak uchwalił PiS w ustawie kagańcowej, chcąc wyrzucić z Kolegiów liniowych sędziów, którzy krytykowali „reformy” Ziobry. W Kolegium Sądu Okręgowego w Gdańsku zasiadają prawie sami nominaci Ziobry. Bronią oni więc niejako swojego statusu.

Taki kształt Kolegium może być niezgodny z prawem.

Zgodnie z uchwaloną przez PiS procedurą zawartą w ustawie o sądach w przypadku negatywnej opinii Kolegium, minister sprawiedliwości może odwołać się do KRS. Ale obecnie jest to nielegalny organ obsadzony głównie współpracownikami resortu Ziobry. I minister nie musi brać pod uwagę jego decyzji, które i tak nie są skuteczne prawnie.

Wystarczy, że poczeka 30 dni – w takim terminie decyzję powinna wydać KRS, ale w legalnym składzie – i stwierdzi, że nie ma takiej decyzji. Jeśli Waldemar Żurek pójdzie tym tropem, to na przełomie sierpnia i września może odwołać prezesów oraz wiceprezesów z sądów w Gdańsku, Oleśnie i w Stargardzie Szczecińskim.