Po naszej interwencji Facebook zablokował reklamy wyborcze Patryka Jakiego!

W poniedziałek (29 kwietnia 2019) napisaliśmy, że reklamy wyborcze z oficjalnego fanpage'a Patryka Jakiego, wiceministra sprawiedliwości i kandydata PiS do PE z Małopolski, naruszają zasady Facebooka dotyczące reklam politycznych.

Żadna z nich nie została oznaczona jako promocja związana z tematami politycznymi, zaś grafiki zaprojektowano w taki sposób, że algorytm FB nie rozpoznawał ich automatycznie jako reklam wyborczych.

Dopiero ich analiza przeprowadzona w tym tygodniu po naszej interwencji potwierdziła, że na fanpage'u Jakiego promowane są odpłatnie reklamy polityczne, a brak ich oznakowania naruszył zasady o jawności finansowania.

W spontaniczną akcję zgłaszania nieprawidłowości w tych reklamach po naszej publikacji dołączyło wielu użytkowników sieci – jesteśmy przekonani, że ta wspólna aktywność przyniosła efekt w postaci zablokowania naruszających regulamin postów. Dziękujemy za wsparcie!

Wreszcie wiemy, kto finansuje reklamy polityczne

Od połowy kwietnia na Facebooku obowiązują nowe zasady dotyczące reklam politycznych – takie same w całej Unii Europejskiej. Mogą je wykupować tylko osoby do tego uprawnione, a każdy post z tego typu treścią musi być specjalnie oznaczony.

Wszystkie są archiwizowane i można je znaleźć w Bibliotece Reklam FB, razem ze szczegółowymi danymi o finansowaniu i grupie odbiorców. Wszystko po to, by każdy odbiorca mógł w prosty sposób dowiedzieć się, kto stoi za reklamą, która mu się wyświetliła.

Celem jest ograniczenie wpływu na wybory osób do tego nieuprawnionych. To m.in. efekt śledztwa związanego z zaangażowaniem Rosjan w kampanię prezydencką w USA w 2016 roku, czy raportów analityków o wpływie Rosjan na referendum ws. Brexitu w Wielkiej Brytanii.

Właściwie opublikowana reklama wyborcza ma teraz na FB specjalną etykietę, która informuje, że mamy do czynienia z treścią polityczną, oraz podaje nazwisko osoby opłacającej promocję. Jeśli tych informacji brakuje, a FB uzna reklamę za polityczną, algorytm blokuje reklamę, która przestaje być wyświetlana odbiorcom.

Specyficzne reklamy Patryka Jakiego

Reklamy wyborcze Patryka Jakiego nie miały niezbędnych informacji, a jednak algorytm FB nie blokował ich przez przynajmniej dwa tygodnie (nowe zasady obowiązują od połowy kwietnia). Jak to możliwe?

Wszystko wskazuje na to, że zaprojektowano je w takie sposób, iż algorytm nie był w stanie przyporządkować ich do tematyki politycznej. Na promowanych grafikach zastosowano bowiem minimalistyczną formę: było tam jedynie imię i nazwisko, zdjęcie kandydata oraz jego numer na liście – „3”.

Bardzo małą czcionką dodano jeszcze informację wymaganą przez polski kodeks wyborczy, że reklamy sfinansowano ze środków Komitetu Wyborczego Prawo i Sprawiedliwość. Nie zamieszczono natomiast napisów jednoznacznie nawiązujących do wyborów.

Stąd problem algorytmu. Trzeba jednak pamiętać, że właściwe oznakowanie reklamy to obowiązek zlecającego reklamę, a nie FB. Na fanpage'u Jakiego z tego obowiązku się nie wywiązano.

Czy to coś zmienia dla nas, odbiorców? Oczywiście. W opisanej sytuacji nie mogliśmy poznać żadnych szczegółów związanych z reklamami Jakiego. Nie mogliśmy sprawdzić, ile wydał na tę formę promocji ani kto za nią zapłacił. Wszystko było niejawne, dostępne tylko dla administratorów fanpage'u.

Przynajmniej 60 tys. wyświetleń płatnych postów Jakiego

Teraz to się zmieniło. Po naszej wspólnej interwencji FB zablokował wszystkie siedem reklam, które wyświetlały się jeszcze we wtorek, 30 kwietnia. Żadna z nich nie jest już aktywna - właśnie dlatego, że nie została właściwie oznaczona. A ponieważ FB uznał je za reklamy polityczne, przeniósł je do Biblioteki Reklam i dziś każdy może sprawdzić, gdzie i za ile Jaki wykupił posty.

Okazuje się, że sześć reklam kosztowało (każda) od 100 do 500 zł (FB podaje dane w widełkach), każda też wyświetliła się min. 10 t ys. razy. Jedna reklama była tańsza (poniżej 100 zł) i dotarła do mniejszej liczby osób. Na tej podstawie choćby Państwowa Komisja Wyborcza może sprawdzić, czy rozliczenia przedstawiane po kampanii przez komitety wyborcze są zgodne z prawdą.

Oczywiście zablokowanie reklam nie oznacza, że Jaki nie może promować się na Facebooku. Może – najpierw musi jednak przejść procedurę weryfikacji (FB od kwietnia sprawdza, czy osoba kupująca reklamę polityczną jest do tego uprawniona), a potem właściwie oznaczyć nowe reklamy. Przy każdej kolejnej my będziemy mieli wgląd w jej szczegóły.

Widzisz łamanie zasad? Reaguj! To proste.

Każdy użytkownik FB, jeśli zauważy źle oznaczony płatny post polityczny, może zaalarmować administratorów Facebooka. Wystarczy kliknąć w prawy górny róg takiego posta i zgłosić go do FB, zaznaczając opcję, iż post odnosi się do kandydata na stanowisko polityczne. Oczywiście im więcej zgłoszeń, tym szybsza reakcja Facebooka.

Także Twitter w ostatnim tygodniu wprowadził możliwość zgłaszania tweetów związanych z wyborami. Chodzi o wpisy rozpowszechniające fałszywe informacje. Podczas zgłaszania tweeta można dziś oznaczyć go jako informację na temat głosowania, która wprowadza w błąd.

Potem mechanizm jest podobny jak na FB: algorytm ocenia zgłoszenia i jeśli stwierdzi naruszenie regulaminu i upowszechnianie fake newsa, blokuje jego wyświetlanie.

Te nowe opcje mają ograniczyć nieuczciwe wykorzystywanie mediów społecznościowych podczas wyborów. Zmian domagała się Komisja Europejska. Teraz monitoruje ona także czas reagowania platform społecznościowych na zgłoszenia dokonywane przez ich użytkowników.