"Podawanie fałszywych informacji to zwykłe draństwo". Kto to napisał? Krzysztof Ziemiec z "Wiadomości" TVP

„Fałszywe informacje są fabrykowane celowo, by trafiały do masowego odbiorcy” - pisze Krzysztof Ziemiec w felietonie „Fake news”. Ma rację. Codziennie robią to "Wiadomości" TVP, których jest twarzą.

W dodatku - OKO.press przypomina Ziemcowi - zalew fałszywych wiadomości podważa wiarygodność mediów i w wielu przypadkach fałszywe informacje są rozpowszechniane w celach propagandy i dezinformacji. Dziennikarzom dodaje roboty, bo zamiast zajmować się zdobywaniem informacji, muszą analizować prawdziwość tych, które weszły do obiegu publicznego.

Kiełbasa na nartach: "zwykłe draństwo"

Ma rację red. Ziemiec, kiedy pisze, że

Podaje przykłady tytułów z mediów: "Rząd chce wyprowadzić Polskę z Unii! Kaczyński będzie współpracował z Le Pen w demontażu UE! Andrzej Duda w piątek, i to w Wielkim Poście, zajadał na nartach kiełbasę!".

To prawda. Jeden z tych newsów wynikał ze złego cytatu z wywiadu Le Pen w "Rzeczpospolitej", za co redakcja przeprosiła. A drugi był podpisem w "Tygodniku Podhalańskim" pod zdjęciem Andrzeja Dudy, gdy w narciarskim stroju w przerwie zjeżdżania na nartach coś smacznie zajada. Na zdjęciu nie widać dokładnie co, wygląda to na bułkę z czymś czerwonym. Podpis głosił: "Czyżby kiełbasa w Wielki Piątek?".

Pewnie nikt by na to nie zwrócił uwagi, gdyby nie kuriozalny telefon bliskiego współpracownika prezydenta Dudy do redakcji, by natychmiast zdjęcie zdjąć, bo - jak tłumaczył - Duda wygrał wybory przez to, że jego sztab kontrolował internet. To dopiero stało się hitem internetu. A nie niewinna "kiełbasa".

Ale mniejsza o to. Dziwne jest co innego: do krytyki fałszywych informacji zabiera się osoba, która jest twarzą prorządowej telewizji publicznej. TVP nagminnie manipuluje informacją by w korzystnym świetle przedstawiać ekipę rządzącą.

Zawartość wielu wydań "Wiadomości" potwierdza tezę: podawanie fałszywych informacji to „zwykłe draństwo”.

Pisze to dziennikarz głównego programu informacyjnego TVP, z którego nominaci PiS wyrzucili wszystkich niezależnych dziennikarzy. Zastąpili ich ludźmi z ideologicznego - i politycznego - zaplecza partii rządzącej. A kto się nie zgadza z linią PiS "morda w kubeł", jak obrazowo określił to Marcin Wolski, wtedy szef drugiego programu TVP.

Ziemiec basuje słowom prezydenta USA Donalda Trumpa, który uważa, że te media, które są krytyczne wobec jego administracji, produkują "fake newsy".

W lutym 2016 r. medioznawcy prof. Maciej Mrozowski i Tatiana Popadiak-Kuligowska, przygotowali na zlecenie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji analizę trzech największych serwisów informacyjnych w kraju: „Wiadomości” publicznej TVP, „Faktów” w prywatnej TVN i „Wydarzeń” w prywatnym Polsacie. Cel? Sprawdzić jak publiczna TVP i redakcja "Wiadomości", kierowana przez mianowaną przez PiS Marzenę Paczuską spełnia standardy pluralizmu i bezstronności, obowiązujące nadawcę publicznego.

Nie spełnia. Autorzy raportu uznali, że program informacyjny publicznej - a właściwie rządowej - TVP koncentruje się na: podkreślaniu sukcesów rządu (także tych wątpliwych) i rozliczeniach z przeszłością, a kryzys uchodźczy wykorzystuje w politycznej rozgrywce do budowania w społeczeństwie strachu. Podkreślali, że brakuje obiektywnego przekazu, a informacje traktowane są wybiórczo.

Mozół twórców "Wiadomości"

TVP zareagowała oburzeniem. Wydała oświadczenie, że ekspertyza KRRiT to „brutalny, motywowany wyłącznie politycznie, atak na obecne władze Telewizji Polskiej”. Krajową Radę Radiofonii i Telewizji nazwała „skompromitowanym gremium”, prosząc o zaprzestanie udziału w „agresywnej kampanii politycznej”.

Władze TVP podkreśliły, że poprzednia ekipa rządząca jest „odpowiedzialna za dramatyczne obniżenie poziomu zaufania społecznego do mediów publicznych”, które teraz jest „z mozołem odbudowywane”.

Ten mozół jest tym bardziej uciążliwy, że do KRRiT wpływa rekordowa liczba skarg na manipulacje w „Wiadomościach”. Do listopada 2016 r. roku było ich 83. To dwa razy więcej niż rok wcześniej. Nawet twardy elektorat PiS (to główni odbiorcy „Wiadomości”, jak wynika z sondażu Ipsos na zlecenie OKO.press) ma wątpliwości co do przekazu TVP.

Oto kilka przykładów manipulacji faktami w „Wiadomościach”:

• 17 października 2016 roku „Wiadomości” uczciły 70. urodziny Adama Michnika. Reporter poinformował widzów, że „dla wielu Michnik jest postacią kontrowersyjną, której postawa w czasie transformacji ustrojowej była szokiem”, ale nie dodał, że naczelny „Wyborczej” był jednym z głównych opozycjonistów w PRL, wielokrotnie skazywany przesiedział wiele lat w więzieniu. Znalazło się za to miejsce na informację o rzekomym ukrywaniu przez Michnika prawdy o swoim przyrodnim bracie, „stalinowskim sędzi, który skazywał na śmierć żołnierzy podziemia”. Jak pisaliśmy w OKO.press, Michnik nigdy nie wypierał się brata. Nie jest więc jasne, co "Wiadomości" rozumieją przez „ucieczkę od prawdy”. Sugestia jest jednak jasna - Michnik rodzinnie jest „umoczony” w stalinizm, komunizm.
• 9 stycznia 2017 roku zmarł jeden z najbardziej znanych na świecie polskich myślicieli, wybitny socjolog prof. Zygmunt Bauman. „Wiadomości” podały tę informację dwa dni później, wmontowując ją w materiał o proteście KOD-u. „Działacze KOD wciąż liczą, że uda im się siłą zmienić układ władzy w Polsce” - mówiła reporterka TVP. Ta stała teza prorządowych mediów jest najlepszym przykładem fake news. I dalej: „Jeden z działaczy PO sugerował, by dzisiejszy protest był także hołdem dla zmarłego kilka dni temu majora Zygmunta Baumana, który w latach 40. brał udział w polowaniach na "żołnierzy wyklętych", a potem zrobił karierę jako socjolog”. „Major” zamiast „profesor”. Dla PiS istotne jest wyłącznie to, że w drugiej połowie lat 40. Bauman był oficerem politycznym Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a nie kilkadziesiąt lat jego wybitnej pracy naukowej.
• Informację o styczniowej strzelaninie w meczecie w Quebecu, w której zginęło sześć osób, „Wiadomości” okrasiły napisem „muzułmanie strzelają do muzułmanów”, a Ziemiec dodał, że „prawdopodobnie”. Przekaz był jasny i wpisywał się w narrację prawicy: znowu ci źli muzułmanie. Jak się okazało, terrorystą był biały nacjonalista, zwolennik Trumpa i Le Pen.
• Kiedy „Wiadomości” informują o rocznicy zabójstwa działacza PiS Marka Rosiaka, pojawia się informacja o „klimacie, który doprowadził do politycznego mordu, jakim było zabójstwo Marka Rosiaka”. I komentarz: ten klimat nie minął, a fala nienawiści wciąż jest ogromnie niebezpieczna. Jako ilustracja tej tezy służy kadr z Czarnego Protestu kobiet pod siedzibą PiS.
• Kłamią i manipulują nie tylko „Wiadomości”, ale i inne programy telewizji publicznej. TVP Info chętnie informowała o „zamachu stanu”, jaki rzekomo miał mieć miejsce podczas kryzysu parlamentarnego na przełomie grudnia i stycznia, oraz o powszechnym zagłuszaniu sygnału TVP (co nie miało miejsca).
• W programie „Studio Polska” Maciej Pawlicki poinformował o zatrzymaniu Ryszarda Petru pod zarzutem szpiegostwa. Jak się okazało, ta wiadomość miała posłużyć jako przykład „fake newsa”. Pawlicki komentował później: "udało nam się pokazać, że kłamstwo ma niedobre konsekwencje".
• W wyemitowanym w lipcu 2016 materiale o szczycie NATO w Warszawie, znalazły się informacje o zasługach polityków PiS w doprowadzeniu Polski do członkostwa w Sojuszu, ale zapomniano o wszystkich innych, znacznie bardziej tu zasłużonych, m.in. Lechu Wałęsie, Aleksandrze Kwaśniewskim czy prof. Bronisławie Geremku.
• Także w lipcu 2016 TVP zmanipulowała słowa Baracka Obamy, który na szczycie NATO w Warszawie publicznie mówił o „zaniepokojeniu pewnymi działaniami i impasem wokół polskiego Trybunału Konstytucyjnego”, oraz apelował do „wszystkich stron do utrzymania polskich instytucji demokratycznych”. Według TVP powiedział, że „ma nadzieję, iż krzewienie wartości demokratycznych w Polsce na pewno się nie zmieni”.

Rzeczywiście. Podawanie fałszywych informacji to "zwykłe draństwo".