Podwyżki dla nauczycieli: spóźnione, niższe, a samorządom i tak brakuje na nie pieniędzy

O podwyżkach dla nauczycieli wiadomo było od 4 września 2017 r. To właśnie wtedy podczas inauguracji roku szkolnego 2017/2018 premier Beata Szydło i minister Anna Zalewska zapowiedziały 15 proc. wzrost płac w latach 2018-2020. W pierwszym - 2018 r. - podwyżki dla nauczycieli miały wynieść 5 proc. Jak pisaliśmy, szybko okazało się, że więcej pieniędzy nauczyciele nie zobaczą aż do drugiego kwartału 2018 r. A to oznacza, że w skali roku wzrost wynagrodzenia wyniesie 3,75, a nie obiecane 5 proc. Odliczając inflację (oszacowaną w budżecie na 2,3 proc.),

Pieniądze na podwyżki zabezpieczono w ustawie budżetowej przyjętej przez Sejm w styczniu 2018 r. Z rezerwy celowej ministerstwa do subwencji oświatowej przesunięto 1,2 mld zł. Resztę wydatków pokryły:

• opóźnienia w przyznaniu podwyżki - 500 mln zł;
• oszczędności na usunięty z Karty Nauczyciela dodatkach socjalnych - przynajmniej 197 mln zł;
• redukcja etatów związana z reformą edukacji - 250 mln zł.

Spóźniona minister

Ale podwyżek, które w zależności od stopnia awansu wyniosą od 123 do 168 zł, nauczyciele nie dostaną też kwietniu. Minister Anna Zalewska spóźniła się z podpisaniem rozporządzenia w tej sprawie. Dokument podpisała dopiero 26 marca 2018 r. - dwa miesiące po zatwierdzeniu ustawy budżetowej i zaledwie 5 dni przed początkiem kwietnia. W Dzienniku Ustaw rozporządzenie zostało opublikowane 29 marca, a weszło w życie - 1 kwietnia.

Wynagrodzenie, które otrzymują nauczyciele, niczym nie różni się więc od tego z marca 2018 r. Za to dla niektórych wynagrodzenie znacznie różni się od tego z grudnia 2017 r. i to na niekorzyść. Usunięcie z Karty Nauczyciela dodatku mieszkaniowego (jego wysokość uzależniona była od od sytuacji ekonomicznej nauczyciela i sytuacji na rynku nieruchomości w danym mieście) to mniejsza pensja dla 185 tys., czyli ponad 1/3 wszystkich nauczycieli.

MEN: będzie wyrównanie

Co na to MEN? Rzeczniczka prasowa Anna Ostrowska w komunikacie rozesłanym do mediów apeluje, by nie wprowadzać niepokoju wśród nauczycieli. "Informuję, że nie ma mowy o jakichkolwiek opóźnieniach. Nauczyciele otrzymają wyrównanie pensji, uwzględniające podwyżki od 1 kwietnia br. najpóźniej do końca miesiąca. Samorządy są do tego zobowiązane ustawą okołobudżetową".

Rzeczniczka nie odpowiada jednak na pytanie, dlaczego minister Anna Zalewska zwlekała dwa miesiące z podpisaniem rozporządzenia płacowego.

Samorządy: musimy dokładać z własnego budżetu

Ministerstwo twierdzi, że zabezpieczyło w budżecie wystarczającą ilość pieniędzy na podwyżki. Innego zdania są samorządowcy. W Toruniu - jak informuje Maria Marcinkowska z toruńskiego Urzędu Miasta - zabraknie aż 1/3 kwoty potrzebnej na podwyżki.

"Podwyżka wynagrodzeń dla nauczycieli w 2017 roku wyniesie ok. 6,4 mln zł. Przyjmując stałą liczbę etatów pedagogicznych dla kolejnych lat, kwoty podwyżek w 2019 i 2020 (liczone od stycznia) wyniosą odpowiednio 9,6 mln zł i 10 mln zł, stąd łącznie wysokość podwyżek w ciągu 3 lat wyniesie 26 mln zł. Subwencja oświatowa pomiędzy rokiem 2017 a 2018 wzrosła o 2,4 proc., to jest o kwotę 5,7 mln zł. Przyjmując taki sam wzrost w 2019 i 2020, przyrost subwencji w ciągu 3 lat wyniesie 17,5 mln zł.

„Gazeta Prawna” alarmowała, że w sumie na podwyżki samorządowcom może zabraknąć aż 600 mln zł.

Skąd te dysproporcje? Subwencja oświatowa wyliczana jest na liczbę uczniów – a nie liczbę nauczycieli. MEN uważa, że jeśli samorządom brakuje pieniędzy, to jest to efekt „błędnej polityki kadrowej”. Liczba uczniów spada, a liczba etatów nauczycielskich pozostaje bez zmian. To może oznaczać, że MEN przykręca kurek zachęcając samorządy do redukcji etatów. W pierwszym roku reformy edukacji pracę straciło już 6 634 nauczycieli.

To może ułatwić zwiększenie dopuszczalnej wielkości klas w nauczaniu początkowym do 27 dzieci.