W ubiegłym tygodniu OKO.press ujawniło szczegóły policyjnej operacji kryptonim "Sejm". Jej celem miało być zabezpieczenie protestów przeciwko pisowskim ustawom o sądach, w lipcu 2017 roku. Do akcji rzucono wówczas tysiące funkcjonariuszy, w tym setki tajniaków, głównie z wydziałów pionu kryminalnego Komendy Stołecznej Policji. Funkcjonariusze dostali polecenie „nadzorowania” działaczy opozycji pozaparlamentarnej - chodzili za nimi po Warszawie, często kilka godzin i kilka kilometrów od odbywających się zgromadzeń. Raportowali przełożonym, dokąd idą śledzeni, co robią i z kim się spotykają.

Dostali też zlecenie „obserwacji” spotkania działaczy młodzieżówek - od centrum do lewicy - ze Zbigniewem Hołdysem. Przez cztery godziny stali pod warszawskim klubem Państwomiasto i zaglądali do niego, ale nie zauważyli młodych ludzi, którzy dyskutowali w zamkniętej salce na piętrze.

W czasie, gdy pracowaliśmy nad tymi publikacjami, pod Sejmem znów zaczęły się protesty - przeciwko kolejnej nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym. Zastanawialiśmy się: jeśli w 2017 roku, podczas pokojowych, początkowo wręcz piknikowych manifestacji, policja zmobilizowała tysiące funkcjonariuszy i obserwowała na każdym kroku protestujących, jak było w tym roku - gdy nastroje były bardziej nerwowe i zgromadzenia miały bardziej burzliwy przebieg?

21 lipca 2018 roku zapytaliśmy Komendę Stołeczną Policji:

• Ilu funkcjonariuszy brało udział w operacji zabezpieczania okolic Sejmu w dniach 17-20 lipca 2018 roku?
• Ilu było wśród nich policjantów z pionów kryminalnych KSP? I z których wydziałów?
• Ile i jakich pojazdów wykorzystano w trakcie tej operacji? (Prosiliśmy o podanie liczby radiowozów oznakowanych i nieoznakowanych, aut z systemem nagłaśniająco - zagłuszającym LRAD, mobilnych punktów zatrzymań oraz mobilnych centrów monitoringu - z zainstalowanym systemem kamer, nagrywających co się dzieje wokół).
• I czy podczas operacji podejmowano działania "prewencyjnego nadzoru", czyli czasowego obserwowania poszczególnych osób, które brały udział w zgromadzeniach - w rejonie zgromadzeń lub poza tym rejonem?

Siły "adekwatne" do zgromadzenia

3 sierpnia, podinsp. Magdalena Bieniak z Wydziału Komunikacji Społecznej KSP poinformowała nas, że "szczegółową odpowiedź" powinniśmy otrzymać "nie później niż w dniu 7 sierpnia br."

I faktycznie wczoraj (7 sierpnia) otrzymaliśmy kolejnego maila z KSP.

Rzecznik prasowy KSP, kom. Sylwester Marczak pisze:

"Uprzejmie informuję, że działania w ramach operacji policyjnej prowadzone były przez KSP w dniach 19-20 lipca 2018 roku. Rolą policjantów było zabezpieczenie zgromadzeń odbywających się w rejonie Sejmu, a tym samym zapewnienie bezpieczeństwa osobom biorącym w nich udział oraz osobom postronnym.

Po 17 dniach pracy nad "szczegółową odpowiedzią" rzecznik KSP poinformował nas więc o rzeczach powszechnie wiadomych - że w lipcu były zgromadzenia, zabezpieczała je policja i korzystała z rozmaitych pojazdów. Jedyną nowością jest to, że operacja zabezpieczenia Sejmu zaczęła się 19 lipca (wcześniej policja musiała więc ochraniać go w ramach zwykłych, bieżących działań).

Dalej rzecznik pisze, że

Policja twierdzi jednak, że również w ubiegłym roku, podczas operacji kryptonim "Sejm", nie prowadziła działań operacyjnych. A jak ujawniliśmy - faktycznie śledziła protestujących, nazywając to zamiennie obserwacją, nadzorem prewencyjnym lub monitorowaniem.

Kliknij strzałkę aby przeglądać zdjęcia

Embargo na informacje o działaniach policji

Sygnały, że KSP raczej nie udzieli nam informacji, o które prosiliśmy, mieliśmy już kilka dni temu. Według naszych informatorów, po publikacjach, w których ujawniliśmy szczegóły ubiegłorocznej operacji "Sejm", w komendzie stołecznej powstało zamieszanie i lekka panika. Nadzorujące policję Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zażądało wyjaśnień, skąd pochodzą informacje OKO.press i czy można zarzucić nam, że ujawniliśmy jakieś tajemnice.

Gdy ustalono, że raporty i meldunki dotyczące operacji są w aktach jawnej sprawy sądowej, którą wytoczyli policji Ryszard Petru i Katarzyna Lubnauer i że nasza redakcja zapoznała się z nimi legalnie, minister Joachim Brudziński podkreślał w mediach, że przecież wszystko o czym pisze OKO.press jest jawne i policja nie ma w sprawie swoich działań absolutnie nic do ukrycia.

Nasi informatorzy twierdzą jednak, że policja otrzymała dyspozycje, by odtąd o działaniach podejmowanych wobec osób protestujących informować w bardzo ograniczonym zakresie, a najlepiej wcale. Odpowiedź KSP, która kiedyś bez większych problemów podawała nam liczbę funkcjonariuszy uczestniczących w rozmaitych akcjach (np. zabezpieczenia miesięcznic czy Marszu Niepodległości), a dziś unika podania jakichkolwiek danych, potwierdza te sygnały.

Posłowie opozycji i młodzieżówki domagają się wyjaśnień

Po publikacjach OKO.press dotyczących ubiegłorocznej operacji zabezpieczenia Sejmu i śledzenia przez policję uczestników protestów, posłowie Ryszard Petru, Joanna Scheuring-Wielgus i Joanna Schmidt złożyli interpelację do premiera Mateusza Morawieckiego. Pytają w niej m.in.

• Czy służby obserwowały działaczy młodzieżówek w dniu 20 lipca 2017 roku?
• Kto wydał zgodę na obserwację?
• Czy wobec młodzieży używano techniki operacyjnej m.in. podsłuchów i lokalizacji GPS?
• Czy ówczesny szef MSWiA - Mariusz Błaszczak - wiedział o działaniach policji wobec młodzieży?

Sami działacze młodzieżówek – uczestnicy spotkania ze Zbigniewem Hołdysem, które KSP kazała „obserwować” funkcjonariuszom po cywilnemu, zastanawiają się nad podjęciem w tej sprawie kroków prawnych. Po publikacji OKO.press wystąpili na wspólnej konferencji.

Adam Kądziela, były szef młodzieżówki Nowoczesnej, który zainicjował ubiegłoroczne spotkanie młodzieży, mówił: „Państwa demokratyczne różnią się tym od niedemokratycznych, że debata o stanie demokracji, o praworządności, nie wzbudza żadnych kontrowersji, jest czymś zwykłym i nie wzbudza strachu u władzy, a przede wszystkim nie wzbudza czynności operacyjnych”.

Działacze młodzieżówek podkreślali też, że policja może prowadzić czynności operacyjno-rozpoznawcze tylko wobec osób, które popełniły przestępstwa. „My chcieliśmy stworzyć wspólną platformę ludzi chcących bronić prawa, a państwo zwróciło się przeciwko nam, czas pokaże, czy z naruszeniem prawa” - przekonywał Maksymilian Wudecki z Racjonalnej Polski.

A Artur Jaskulski z Federacji Młodych Socjaldemokratów stwierdził, że opisane przez OKO.press działania policji są „niedopuszczalne”. I dodał: „Uważamy to za próbę zastraszenia młodych obywateli, którzy walczą o demokrację, troszczą się o kraj. Żądamy wyjaśnień”.