Polska na czele krajów strofowanych przez Kongres USA, obok Chin, Turcji i Rosji [analiza dokumentów]
Aby osłabić wrażenie listu kongresmenów USA do prezydenta Dudy Adam Bielan opowiada o "dziesiątkach takich apeli tygodniowo". Z analizy 136 dokumentów Kongresu wynika jednak, że interwencji z powodu naruszania demokracji jest tygodniowo tylko 1,5. Polska była napominana trzy razy, tak jak Chiny i Turcja. Dalej: Rosja, Irak, Kenia, Uganda, Honduras, Węgry...
Komisja spraw zagranicznych Kongresu USA interweniuje w obronie zasad demokracji i praw człowieka średnio półtora raza w tygodniu. Wydaje oświadczenia lub pisze listy, gdy Chiny naruszają prawa mieszkańców Hongkongu, gdy Rosja represjonuje demonstrantów, Turcja zabija Kurdów, a Mjanma Rohidżów.
Z europejskich spraw Komisja raz poprosiła ambasadora na Węgrzech, by wywierał presję na Orbána, zwróciła się do UE z apelem o ułatwienia wizowe dla mieszkańców Kosowa i poprosiła premiera Johnsona, by pomimo brexitu respektował umowę z 1998 roku z Irlandią.
Na tym tle trzy masywne interwencje w sprawie naruszania w Polsce demokracji - listy do premiera, prezydenta a także do wiceprezydenta Pence'a przed jego wizytą w Warszawie - robią wrażenie.
Takie są wnioski ze żmudnej analizy najnowszych 136 dokumentów opublikowanych na stronie przewodniczącego komisji spraw zagranicznych Kongresu Eliota Engela. Ich podział na kategorie przedstawia wykres (objaśnienia - dalej w tekście):
Bielan: "Kongresmeni piszą takich apeli dziesiątki tygodniowo"
W "Faktach po faktach" TVN24 eurodeputowany PiS Adam Bielan komentował list do prezydenta Dudy dwóch amerykańskich kongresmenów Partii Demokratycznej. Przewodniczący komisji spraw zagranicznych Kongresu Eliot Engel i przewodniczący podkomisji ds. Europy, Eurazji, Energii i Środowiska Bill Keating wezwali 19 stycznia Dudę, by nie podpisywał "ustawy kagańcowej" (jak się okazało bezskutecznie). Argumentowali, że "taka reforma nie szanuje niezawisłości sędziowskiej i podziału władz". Walili prosto z mostu: "Od 2015 roku Wasz rząd podejmuje niepokojące kroki w kierunku konsolidacji władzy kosztem instytucji demokratycznych".
Przeczytaj także:
Bielan próbował bagatelizować ten niewygodny dla władz PiS fakt. Najpierw uznał, że nie ma potrzeby odpowiadać, bo
"gdyby prezydent Duda, głowa państwa, odpowiedział na taki list dwóch z 435 członków Kongresu, to by była murzyńskość, jak to pięknie nazwał b. minister Sikorski".
Murzyńskość?! Przypomnij sobie cytat z rozmowy w 2014 roku
W podsłuchanej w restauracji "Sowa i Przyjaciele" rozmowie z Jackiem Rostowskim Radosław Sikorski opisywał tradycyjnie "poddańczy" stosunek polskich polityków do Stanów Zjednoczonych: „Bullshit, skonfliktujemy się z Niemcami, Francuzami… Bo zrobiliśmy laskę Amerykanom. Frajerzy, kompletni frajerzy. Problem w Polsce jest, że mamy płytką dumę i niską ocenę. Taka murzyńskość…"
Sikorski użył obraźliwej dla Afroamerykanów metafory w prywatnej rozmowie podsłuchanej przez "kelnerów", Bielan robi to publicznie, co pokazuje na kulturę polityczną b. wicemarszałka Senatu.
Ale główny argument Bielana był inny. Polityk zlekceważył list kongresmenów:
[O liście Elliota Engela i Billa Keatinga do prezydenta Dudy z 19 stycznia 2020- red.] Takich apeli kongresmeni USA, a szczególnie z komisji spraw zagranicznych stosują tygodniowo dziesiątki, naprawdę, na temat tego, co się dzieje w różnych krajach
Fakty po Faktach TVN24,20 stycznia 2020
Sprawdziliśmy
"Takich apeli" w obronie demokracji i praw człowieka komisja spraw zagranicznych Kongresu ogłasza tygodniowo tylko 1,4.
Uważasz inaczej?
OKO.press postanowiło to sprawdzić, zwłaszcza, że Bielan używa słowa "naprawdę". Podjęliśmy się żmudnego zadania analizy dokumentów, które publikuje Eliot Engel na stronie przewodniczącego komisji spraw zagranicznych Kongresu USA.
Co i jak liczyliśmy?
Aby zebrać większą pulę pozwalająca na wyciąganie wniosków, analizowaliśmy 100 najświeższych dokumentów szefa komisji spraw zagranicznych Kongresu USA z 2019 roku (od 21 sierpnia 2019 do końca roku) i wszystkie styczniowe, których było 26. W dwóch tabelach (patrz - niżej) opisaliśmy łącznie 126 dokumentów zaznaczając:
czy jest to oświadczenie, czy list kongresmena Eliota,
jeśli list, to do kogo,
czego dotyczy dokument (krótki opis),
do jakich krajów się odnosi.
Wprowadziliśmy też klasyfikację według tematu: polityka wewnętrzna i zagraniczna USA, ekologia i sprawy humanitarne oraz - kluczowe dla analizy - interwencje zagraniczne w obronie demokracji i praw człowieka ze wskazaniem jakich krajów dotyczą.
Zobacz też jak klasyfikowaliśmy dokumenty
Wprowadziliśmy klasyfikację dokumentów wg tematu oznaczając kategorie literami:
W/I - treści związane z impeachmentem prezydenta Trumpa; kluczowy temat w polityce wewnętrznej;
W - polityka wewnętrzna USA - pozostałe tematy;
Z - polityka zagraniczna USA;
D - interwencje w obronie demokracji, praw człowieka itp. ze wskazaniem do jakich krajów skierowane;
H - apele i interwencje dotyczące tematów humanitarnych (chorób, klęsk żywiołowych etc.);
E - apele i interwencje dotyczące ekologii, klimatu itp.
I - inne.
Takie symbole pojawiają się w tabelach na końcu tekstu.
Zagraniczne listy Engela - sześć w 19 tygodni, z tego dwa do Polski. Bielan myli się minimum 66 razy
Bielan rzuca list do Dudy na tło rzekomych "dziesiątek apeli tygodniowo". Można odnieść wrażenie, że ma na myśli listy pisane przez kongresmenów do przywódców całego świata i że jest ich masa .
Tymczasem na ogólną sumę 126 dokumentów wszystkich listów jest 24, z tego tylko sześć zagranicznych.
Pozostałe 18 kierowane były do urzędników administracji USA, w tym dwa do samego Trumpa [dokumenty nr 20 i 76 - patrz tabela niżej]
Engel pisał za granicę do:
specjalnego przedstawiciela Afganistanu ds. pojednania; chodziło o wezwanie go przed komisję, która oceniała politykę USA w Afganistanie [dokument nr 8 - patrz tabela niżej];
do premiera Wielkiej Brytanii Borisa Johnsona z apelem, by pomimo Brexitu przestrzegać Porozumienia Wielkopiątkowego między Wielką Brytanią i Irlandią z 1998 roku [nr 15];
do władz UE i 28 państw członkowskich z apelem o liberalizację polityki przyznawania wiz dla mieszkańców Kosowa [nr 33];
do prezesa Banku Światowego z protestem przeciwko wymaganiu od pracowników banku na Tajwanie chińskiego paszportu [nr 106];
Wśród sześciu listów zagranicznych aż dwa są kierowane do władz Polski:
wspomniany wyżej list do prezydenta Andrzeja Dudy z 19 stycznia 2020 [nr 121] oraz
list do premiera Mateusza Morawieckiego z 30 sierpnia 2019 z przestrogą przed pogłębianiem "erozji demokracji", podpisany przez Engela i republikańskiego kongresmena Michaela Mc Caula [nr 5]
Oznacza to, że w ciągu 19 tygodni (dokładniej - 134 dni) komisja spraw zagranicznych Kongresu wystosowała tylko 24 listy, co daje średnią 1,3 listu na tydzień. Listów kierowanych zagranicę było ledwie sześć, czyli 0,3 na tydzień (inaczej jeden - na trzy tygodnie). Raz jeszcze: 0,3 a nie "kilkadziesiąt". Kilkadziesiąt to minimum 20, a zatem
jeżeli Bielan ma na myśli LISTY zagraniczne, takie jak do Dudy, to myli się co najmniej 66 razy.
Wszystkich dokumentów było średnio w tygodniu 6,6. A więc nie kilkadziesiąt, lecz kilka
Przyjmijmy jednak życzliwie dla Bielana, że mówiąc "takich apeli" miał na myśli wszystkie dokumenty, czyli i listy, i oświadczenia. Ile ich jest tygodniowo?
W analizowanym okresie 134 dni, czyli prawie 19 tygodni na stronie Eliota Engela, który jako szef komisji spraw zagranicznych publikuje zdecydowanie najwięcej, ukazało się 126 dokumentów, czyli prawie jeden dziennie.
Oznacza to średnio 6,6 dokumentów tygodniowo czyli nie kilkadziesiąt lecz kilka. Bielan myli się co najmniej trzykrotnie biorąc pod uwagę liczbę wszystkich dokumentów.
Ale polityk mówi przecież o dokumentach które dotyczą "tego, co dzieje się w różnych krajach" (poza USA). Tych jest znacznie mniej
Dokumentów, które dotyczą "różnych krajów" było tygodniowo 1,5. Bielan myli się minimum 14 razy
Większość dokumentów (patrz wykres na początku tekstu) dotyczy polityki wewnętrznej. Podzieliliśmy je na dwie grupy: dotyczące impeachmentu Trumpa (najgorętszy temat półrocza - 34 dokumenty) i inne tematy (13).
Do grupy polityki zagranicznej zaliczyliśmy wszystkie dokumenty, których zasadniczym celem była ocena i/lub próba korekty polityki USA głównie wobec Turcji, Iranu, Chin, Korei, Rosji. Było ich 41.
Najważniejszą dla analizy grupę stanowią dokumenty, które dotyczą naruszeń praw człowieka i/lub zasad demokracji na świecie. Trzy zawierają krytykę naruszania demokracji przez rząd PiS. Poza listami do Morawieckiego i Dudy, do tej kategorii należy też list do wiceprezydenta Mike'a Pence'a z 31 sierpnia 2019 [nr 7] z apelem, by podczas swej wizyty w Polsce (1-2 września 2019, w zastępstwie Trumpa) poruszył kwestię odchodzenia przez rząd od zasad demokracji.
Dokumentów z tej kategorii "demokratycznych interwencji" było łącznie 28, czyli 1,5 tygodniowo. Oznacza to, że w ocenie liczby "takich apeli" Bielan myli się minimum 14 razy.
Najmniejszą grupę stanowiły stanowiska w sprawach globalnych: humanitarnych (4) i ekologicznych/klimatu (3).
Geografia polityczna Kongresu - zestawienie krajów we wszystkich kategoriach
Przy okazji policzyliśmy, ile uwagi poświęca komisja Engela poszczególnym krajom, niezależnie od tego, czy rzecz dotyczy polityki USA czy jest prodemokratyczną interwencją. W dokumentach pojawiają się odniesienia do 31 krajów, najczęściej do:
Turcji - 12;
Syrii - 9;
Iranu - 8;
Rosji - 7;
Afganistanu - 6;
Chin, Hongkongu, Tajwanu - 5;
Korei Płd. i Japonii - 4;
Iraku - 3;
Polski - 3;
Hondurasu - 3.
Zestawienie jest ilustracją zaangażowania Kongresu USA w sprawy światowe w II półroczu 2019 roku, swego rodzaju amerykańską "geografią polityczną".
Najmniejszą grupę stanowiły stanowiska w sprawach globalnych: humanitarnych (4) i ekologicznych/klimatu (3).
Gdzie interweniuje Kongres w obronie praw człowieka i demokracji? Polska w kiepskim towarzystwie
28 interwencji komisji spraw zagranicznych Kongresu - czy to w formie listów, czy oświadczeń - dotyczyło łącznie 32 krajów świata. Oto pełna lista interwencji demokratycznych:
3 Interwencje w sprawy Hongkongu / Chin [6, 82, 90]
W obronie praw demonstrantów w Hongkongu [6];
Zapowiedź uchwały Kongresu w obronie demokracji i autonomii Hongkongu [82];
Wezwanie władz Chin do wycofania się z represji wobec amerykańskich NGO' sów w Hongkongu [90];
3 x w obronie demokracji w Polsce [5, 7, 121]
List do premiera Morawieckiego o erozji demokracji w Polsce [7];
Apel (list) do wiceprezydenta Pence'a, by podczas wizyty w Warszawie poruszył kwestię odchodzenia od demokracji [7];
List do prezydenta Dudy wzywający do zawetowania reformy sądowniczej (tzw. ustawy kagańcowej) [121];
3 x w obronie Kurdów / Turcja
Krytyka wycofania wojsk z płn. Syrii, solidarność z Kurdami [39]
Propozycja sankcji wobec Turcji za naruszanie praw ludności kurdyjskiej [40, 41];
2 x w obronie demokracji i praw człowieka w Rosji [10, 116]
Wezwanie do zaprzestania represji wobec osób protestujących w Rosji [10];
Zmiany w konstytucji Rosji to próba utrwalenia dyktatury Putina [116].
2 x w obronie demokracji (i niepodległości) Gruzji
Poparcie dla niepodległości i demokratyzacji Gruzji [52];
Wsparcie dla międzynarodowych organizacji działających w Gruzji na rzecz demokratyzacji [92]
2 x w obronie praw obywatelskich w Iraku
Apel o zaprzestanie represji wobec demonstrantów w Iraku [38];
Apel do rządu w Iraku o przestrzeganie praw obywatelskich po protestach w Kabulu [73].
Pojedyncze interwencje
Potępienie ludobójstwa na Rohindżach w Mjanmie (dawniej - Birmie) [4]
Apel do premiera Wielkiej Brytanii, by pomimo Brexitu przestrzegać Porozumienia Wielkopiątkowego między Irlandią i Wielką Brytanią z 1998 roku [15]
W obronie demokracji na Węgrzech, list do ambasadora USA w Budapeszcie [22]
Apel do Unii Europejskiej o liberalizację polityki wizowej dla mieszkańców Kosowa [33]
Alert o nieprzestrzeganiu praw człowieka w Płd Azji - Mjanmie, Bangladeszu itp. [51]
Wezwanie do pokojowego i demokratycznych zmian po protestach w Libanie [66]
Poparcie dla procesu demokratyzacji w Boliwii po rezygnacji Moralesa [75]
Apel o sprawiedliwe osądzenie masakry w La Salina na Haiti w listopadzie 2018 [77]
Apel do władz Iranu o zaprzestanie represji wobec protestujących, zniesienie cenzury, wyłączanie sieci internetowej itp. naruszenia praw [85]
Potępienie ataku na lotnisko Manda Bai w Kenii [102];
Potępienie aresztowania kontrkandydata w wyborach prezydenckich w Ugandzie [103];
Protest przeciwko wymaganiu przez Bank Światowy od swych pracowników na Tajwanie chińskiego paszportu [106];
Potępienie prezydenta Hernandeza za wystąpienie z programu OPA (Organizacji Państw Ameryki Środkowej) zwalczania korupcji w Hondurasie (MACCIH) [120].
Jak widać interwencje w sprawy polskie wyróżniają się:
wyrażają się w listach do przywódców państwa;
są oceną generalną, całościową (a nie krytyką jakiegoś epizodu czy wydarzenia);
w okresie 29 tygodni pojawiają się aż trzykrotnie.
Teza Bielana, że polskie interwencje nikną wśród masy innych apeli kierowanych zagranicę, jest całkowicie fałszywa. Interwencji jest niewiele, najwięcej kierowanych do Polski i Chin.
Tabela 1. Dokumenty od 15 sierpnia do 31 grudnia 2019
Tabela 2. Dokumenty ze stycznia 2020
Zobacz list Engela z 30 sierpnia 2019 do Morawieckiego (oryginał)
His Excellency Mateusz Morawiecki
Dear Mr. Prime Minister:
One year ago, the then-Chairman and the then-Ranking Member of the House Foreign Affairs Committee wrote to you about concerns with the state of democracy in Poland. Today, we, as the new Chairman and the new Ranking Member of the same House Foreign Affairs Committee, are again writing to you on a bipartisan basis to express continued concern about the health of Poland’s democracy.
As long-time supporters of the U.S. – Poland relationship, we readily recognize the transformation Poland has undergone over the past several decades as it threw off the yoke of Soviet oppression. A valued ally in the North Atlantic Treaty Organization, Poland is an important partner in numerous operations. The United States’ commitment to the Polish and European people’s security is evidenced by the deployment of over 2,000 U.S. military personnel to various operations in Poland, including NATO’s Enhanced Forward Presence and additional bilateral commitments. We recognize the challenges Poland still faces as it addresses threats posed by a resurgent Russia and the continued need to strengthen its economy and improve the standard of living for all Poles. And we stand firmly with Poland in tackling them.
At the same time, we cannot ignore the corrosion of Polish democracy. The curtailing of judicial independence and politicization of the judiciary, attacks on freedom of speech – such as laws that ban reference to some Poles’ complicity in the Holocaust - and purposeful assaults on Polish minority groups’ freedoms are examples of eroding democratic principles that threaten to undermine all of the sacrifices Poles have made to build a modern, democratic Poland. We also remain concerned about steps by the Polish government to consolidate its control of public broadcasters, and to direct public funds to pro-government media outlets. Our concern stems from the belief that the restriction of freedom of speech, historical reflection, and assaults on core democratic tenets undermines Poland’s democratic credibility.
We wish to see a vibrant Polish democracy that provides for its people, but Poland’s strength, like America’s, comes from embracing democratic ideals and values. Proceeding down a path that curbs Polish political freedoms would be an unnecessary tragedy. It is for this reason that, as friends of and believers in Poland, we offer these earnest and heartfelt thoughts to you.
Sincerely,
Zobacz list do wiceprezydenta Pence'a z 31 sierpnia 2019
Dear Mr. Vice President:
As Members of Congress deeply committed to the transatlantic alliance and strengthening democracy in Central Europe, we write to you ahead of your trip to Poland beginning this weekend.
We value the strong, historic ties between the Polish and American peoples and appreciate Poland as a critical ally that contributes to the security of the United States and to NATO. We also, however, have significant concerns about the continuing deterioration of the state of democracy in Poland, particularly efforts by the government to undermine the independence of the judiciary, weaken the rule of law, stifle freedom of expression, curtail the freedom of the press, and erode the apolitical nature of the military. The government’s attacks on democratic norms, values, and institutions are real causes for concern and undermine U.S. national security interests. We are also troubled by increasing manifestations of anti-Semitism and other forms of bigotry, as well as the need to strengthen engagement on the legacy of the Holocaust and World War II free from historical revisionism. This rise in hate speech led to the tragic assassination of the visionary mayor of Gdansk, Pawel Adamowicz. Most recently, a newspaper’s promotion of “LGBT-free zones” accompanied by an alarming escalation of violence is unacceptable in a democratic country.
All of these challenges are of very serious concern given Poland’s historically strong leadership in democratic reforms and protection of liberty. We therefore urge you to use your upcoming visit to Poland to underscore to President Duda and other Polish leaders the importance of robust democratic and judicial institutions. At a time when Poland is asking for an increased U.S. military presence and support in Poland and seeking to purchase high-end U.S. weapons systems like the F-35, you have a unique opportunity to support Polish democracy and make a lasting, historic contribution to Poland’s future success. It is also critical that you meet with members of Polish civil society during your visit to hear firsthand about the democratic backsliding in the country and how increased funding to civil society can show America’s support for defenders of democracy.
A fair system of representation, rule of law, equality among citizens, a free press, and independent branches of government are critical components of fully functioning, healthy democracies. These elements also help inoculate against Russian malign influence, which consistently seeks to exploit the divisions within democracies.
Indeed, it is because we consider Poland to be among America’s closest of friends that we must speak out forcefully in defense of democracy and human rights in Poland. These democratic values form the basis of the close alliance and friendship that we enjoy. On the 30th anniversary of the fall of the Berlin Wall, we expect Poland to lead on shared values once again to ensure the protection of liberty in Europe.
Założyciel i redaktor naczelny OKO.press (2016-2024), od czerwca 2024 redaktor i prezes zarządu Fundacji Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO. Redaktor podziemnego „Tygodnika Mazowsze” (1982–1989), przy Okrągłym Stole sekretarz Bronisława Geremka. Współzakładał „Wyborczą”, jej wicenaczelny (1995–2010). Współtworzył akcje: „Rodzić po ludzku”, „Szkoła z klasą”, „Polska biega”. Autor książek "Psychologiczna analiza rewolucji społecznej", "Zakazane miłości. Seksualność i inne tabu" (z Martą Konarzewską); "Pociąg osobowy".
Założyciel i redaktor naczelny OKO.press (2016-2024), od czerwca 2024 redaktor i prezes zarządu Fundacji Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO. Redaktor podziemnego „Tygodnika Mazowsze” (1982–1989), przy Okrągłym Stole sekretarz Bronisława Geremka. Współzakładał „Wyborczą”, jej wicenaczelny (1995–2010). Współtworzył akcje: „Rodzić po ludzku”, „Szkoła z klasą”, „Polska biega”. Autor książek "Psychologiczna analiza rewolucji społecznej", "Zakazane miłości. Seksualność i inne tabu" (z Martą Konarzewską); "Pociąg osobowy".
Komentarze