Polska Tuska oczami dawnej ekipy TVP. Zemsta, tortury i krzaki Jagodna

Do grudnia 2023 roku pracowali w jednej telewizji. Z Woronicza poszli dwiema drogami. Niby to ścieżki podobne, bo popierające PiS, a jednak różne. Dwie temperatury i dwa rodzaje krytyki Koalicji 15 października po roku od wyborów.

Kiedy odpalamy Telewizję Republika, cóż… jest ogień. I to dosłownie, bo zobaczymy, że po roku rządów Donalda Tuska płoną polskie ulice. A przynajmniej te, po których maszerują rolnicy ścigani przez policję. Zapłonąć – oczywiście gniewem – mają też osoby oglądające program prowadzony przez Danutę Holecką.

WPolsce24 jest inaczej. Stacja stylizuje się na telewizję profesjonalną, wyważoną. Krytykując, okłada rząd Tuska liczbami, statystykami.

Republika wybrała (lub ze względów finansowych jest na to skazana) stylizację bardziej podwórkową czy też garażową. Wizualnie jest raczej ubogo. A argumentacyjnie? Tutaj nikt się nie patyczkuje, nie trzyma się gruntu, ani faktów. Spotykamy tu Kamińskiego, Wąsika, Ziobrę i księdza Olszewskiego.

U konkurencji ekspertem jest Mateusz Morawiecki. Ale tam też są atrakcje. Telewizja wPolsce24 wybrała się do Jagodna. Czego reporter wPolsce24 szukał w jagodzińskich krzakach? O tym za chwilę, ale najpierw przypomnienie.

Może nie wiecie lub nie pamiętacie, co to za telewizje? Obie ruszyły z kopyta po tym, jak do TVP w grudniu 2023 weszły nowe władze. Twarze dotychczasowej TVP straciły miejsca pracy i możliwość siania propagandy przez kanały współfinansowane przez polskie państwo.

Telewizja Republika należy do Tomasza Sakiewicza (wydawcy m.in. „Gazety Polskiej”, autora niechlubnej akcji rozprowadzania naklejek „Strefa wolna od LGBT”). Telewizja wPolsce24 to projekt Jacka i Michała Karnowskich, wydawców tygodnika „Sieci” i portalu wPolityce. Obie nadają w naziemnej telewizji cyfrowej i na YouTubie.

Do Republiki przeszli m.in. Danuta Holecka, Michał Rachoń, Adrian Klarenbach, Miłosz Kłeczek, Konrad Wąż.

Do wPolsce24: Michał Adamczyk, Magdalena Ogórek, Marcin Tulicki, Marta Kielczyk, Jacek Łęski.

„Spektakl bandytyzmu” w „uśmiechniętej Polsce”

„Zapraszam na prawdziwe, polskie wiadomości” – zaczyna to niemal świąteczne wydanie 15 października 2024 Danuta Holecka. Jednak słowa te nie zostały wybrane specjalnie z tej okazji – padają na początku każdego programu „Dzisiaj”, który w Republice jest odpowiednikiem dawnych „Wiadomości” TVP.

„Czy Polska jest bardziej uśmiechnięta?” – pyta Danuta Holecka. A towarzyszące jej słowom nagrania nie pozostawiają wątpliwości, jaka jest odpowiedź. To kronika upadku państwa, bezprawia i agresji, jakie miały zapanować w Polsce w rok od utraty władzy przez PiS.

„Policja pacyfikuje w brutalny sposób” – mówi reporter Republiki Michał Jelonek (chodzi o protesty rolników). „Związano mnie pasami na łóżku” – opowiada przygnębionym głosem Mariusz Kamiński. Potem widzimy, jak Telewizja Republika nie zostaje wpuszczona do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. A sekundę później Zbigniewa Ziobrę, który określa mianem „spektaklu bandytyzmu” przeszukanie jego domu.

Chociaż 15 października 2023 roku niewątpliwym wydarzeniem było nie tylko zwycięstwo koalicji KO-Trzecia Droga-Lewica, ale również przegrana Prawa i Sprawiedliwości po ośmiu latach rządu, to w rocznicowym głównym programie informacyjnym Republiki stacja nie poświęca nawet minuty przyczynom tej porażki, ani obecnej kondycji partii Jarosława Kaczyńskiego.

„Koalicja rządząca mówi o okresie mlekiem i miodem płynącym, a opozycja – o zwijaniu Polski. Jak ten czas upłynął i co ze słynnymi stoma konkretami na pierwsze 100 dni rządu? Czy ktoś je widział? Czy Polakom w każdym domu żyje się lepiej? Czy mają więcej w portfelach?” – zagaja podsumowanie roku rządów Donalda Tuska Danuta Holecka.

Męczennicy kontra rosyjscy agenci

Autor głównego rocznicowego materiału, Paweł Błoch, pokazuje na początek rozradowanego Donalda Tuska z nocy wyborczej: „Wygrała Polska, wygrała demokracja! Odsunęliśmy ich od władzy!”

Błoch powtarza greps o tym, że Polska miała być uśmiechnięta. Jest? „Rząd złożył ślubowanie 13 grudnia i od razu ruszył z demokratycznego kopyta” – ironizuje narrator materiału. Na dowód cytuje zapowiedź Tuska: „To będzie zgodnie z prawem. Tak jak my je rozumiemy”.

Wejście nowych władz do TVP autorzy Republiki łączą z osobą Magdaleny Chodownik – „partnerki rosyjskiego szpiega”, Pawła Rubcowa. Nie ma żadnych dowodów na to, żeby Chodownik odegrała jakąkolwiek rolę w przejmowaniu TVP przez nowe władze. Jednak w uniwersum Republiki zostaje jedną z kluczowych postaci tamtych dni, obok „podpułkownika Sienkiewicza”.

„Polityczna zemsta to symbol tych rządów” – wprowadza kolejny temat autor materiału. Chodzi o Macieja Wąsika i Mariusza Kamińskiego, którzy według Republiki zostali nielegalnie osadzeni. Narracja pędzi lotem błyskawicy niczym ustawy przez Sejm za PiS-u. Nie ma czasu, żeby wyjaśnić widzom, za co właściwie Kamiński i Wąsik trafili za kratki, ani dlaczego ułaskawienie prezydenta budziło wątpliwości szerokich rzesz prawników. Widzowie mają zapamiętać jedną rzecz (zresztą nieprawdziwą): że Kamiński był torturowany, bo karmiono go przez rurkę. Oto pierwszy męczennik nowych czasów.

Później pojawią się kolejni: ksiądz Michał Olszewski i Zbigniew Ziobro.

Chochoł Funduszu Sprawiedliwości

Inne momenty zwrotne martyrologicznej historii nowej opozycji to Marsz Wolnych Polaków. „W środku zimy, w dzień powszedni” zgromadziła „setki tysięcy ludzi”, słusznie przypomina Republika. Jednak PiS-owi nie udało się już powtórzyć sukcesu frekwencyjnego tamtej styczniowej demonstracji.

W rocznicę rządów Donalda Tuska Republika wspomina też protesty rolników „przeciwko polityce klimatycznej UE” (z którymi Republika sympatyzuje, a rząd oskarża o ich pacyfikację), przejęcie prokuratury (by uniknąć odpowiedzialności karnej — według Republiki), zniesieniu zerowego VAT-u.

Według Republiki „rząd potrzebował chochoła, z którym mógłby walczyć”. A jest tym chochołem Fundusz Sprawiedliwości! Niewinny Fundusz kupował nowoczesny sprzęt dla OSP. Ani słowa o raporcie ministerstwa prześwietlającym działalność Funduszu, ani słowa o pieniądzach, które płynęły do okręgów wyborczych posłów Suwerennej Polski i PiS, ani słowa o 11 zarzutach prokuratury wobec Marcina Romanowskiego, byłego wiceministra sprawiedliwości.

Skoro wokół tyle zła, nic dziwnego, że Polacy surowo oceniają rząd Tuska. Na dowód Republika pokazuje sondaż Ibris, w którym PiS wyprzedza KO. Jak naprawdę wyglądają ostatnie sondaże? Mówił o tym w rozmowie z OKO.press socjolog prof. Przemysław Saura: „Idą łeb w łeb. Raz jedni, raz drudzy wychodzą do przodu”. Prawdą jest natomiast, że dziś Koalicja 15 października nie miałaby wystarczającej liczby mandatów w Sejmie, by rządzić.

W nowej Polsce Telewizja Republika widzi dla siebie ważną rolę. „Każdy przykład bezprawia jest nagłaśniany przez naszą telewizję. Republika jest solą w oku Donalda Tuska. Dlatego premier, łamiąc prawo, nie wpuszcza nas na konferencje prasowe”.

A co tam w telewizji Karnowskich?

Pszczoły, Morawiecki i 17 konkretów

O ile Republika serwuje powagę i grozę, o tyle telewizja wPolsce sięga po elementy humorystyczne. Pierwszy z nich to... pszczoły. Zaczynamy oglądać podsumowanie rządów Tuska, a tu nagle ul i pszczoły.

Chodzi o „słodki podatek”, jaki w dawnych wiekach mieli płacić 15 października bartnicy. Jednak „za Tuska” ta data słodka nie jest – ma stać się symbolem zaciskania pasa.

„Ostatni rok to był niewątpliwie rok kłamstw Donalda Tuska i jego ekipy” – otwiera materiał rocznicowy u Kranowskich Sebastian Kaleta. Wybór ziobrysty na początek może zaskakiwać.

W telewizji wPolsce nie ma bowiem dymów na ulicach ani więziennych klimatów, nie pojawia się nawet Zbigniew Ziobro.

„Niespełnione obietnice, wstrzymane inwestycje i dziurawy budżet” – to główna linia krytyki telewizji Karnowskich. „Nie ma elektrowni atomowych, CPK, nie ma wyższej kwoty wolnej od podatku, akademików za złotówkę, niższa 14. emerytura, katastrofalna sytuacja w służbie zdrowia” – wymienia zaniechania rządu Tuska Michał Adamczyk. Do tego spadek eksportu i ogólnie słabe wyniki gospodarcze. Wiarygodności ma dodawać Mateusz Morawiecki, który występuje w roli recenzenta.

„83 obietnice nie zostały zrealizowane” – podsumowuje sejmowa reporterka wPolsce24 Magdalena Wierzchowska. Jeśli myślicie, że stacja Karnowskich wymyśliła sobie tę liczbę, to się mylicie. Wzięli ją z podsumowania realizacji 100konkretów… na oficjalnej stronie 100konkretów. Dla porządku dodajmy, że konkrety są planem Donalda Tuska i Koalicji Obywatelskiej, a nie całej koalicji rządzącej. Jednak Tusk zapowiadał ich realizację tak, jakby miały być programem jego rządu.

Żeby udowodnić tezę, że „rząd rozczarował Polaków”, telewizja wPolsce udaje się do Jagodna.

Nie kiełbasa, a pizza. I krzaki

Rafał Jarząbek, autor materiału, pojechał na wrocławskie osiedle, które stało się symbolem wyborczej nocy 15 października 2023. W komisji nr 148 w kolejce do urny niektórzy mieszkańcy czekali do trzeciej nad ranem. Na PiS zagłosowało tam 5,95 proc. wyborców, na partie tworzące Koalicję 15 października – w sumie 83 proc. W marcu 2024 postawiono tam pomnik: cztery krasnale z kartami wyborczymi.

Korespondent Republiki bohatersko udaje się do tej egzotycznej krainy.

„Takiego ogólnego zadowolenia, w stu procentach to wydaje mi się, że nie ma” – ocenia mieszkanka Jagodna. „No wiadomo, jak to przed każdymi wyborami: kiełbasa wyborcza” – dodaje. A Jarząbek się zaśmiewa: „Nie kiełbasa, a pizza. Bo kiełbasa taka swojska się wydaje, a przecież do Europy mieliśmy wracać”. Pizzę dowoziła stojącym w kolejce do lokalu wyborczego lokalna restauracja. Co prawda pizzeria okazała się droga, ale dlaczego samą pizzę Jarząbek uznaje za coś elitarnego? Trudno chyba znaleźć w Polsce równie ponadklasową potrawę.

Współwłaścicielkę owej pizzerii Jarząbek pyta, które ze 100 konkretów skierowanych do przedsiębiorców podobają się jej najbardziej. A ta udziela rozczarowującej odpowiedzi, że nie wypowiada się na temat polityki.

„Miało być lepiej” – mówi inna zaczepiona na ulicy mieszkanka Wrocławia. I ze śmiechem dodaje: „Donald Tusk, to twoja wina”. Reporter wPolsce24 chyba nie zrozumiał, że „wina Tuska” to popularny mem. Cała wyprawa okazuje się rozczarowaniem. Wygrażania Tuskowi ani nawet krytyki za jakieś konkrety nie udało się wynaleźć.

A to, co naprawdę dzieje się na Jagodnie, sprawdzili dziennikarze innych mediów: „Wyborczej” (zamiast wyczekiwanego tramwaju będzie autobus) i „Polityki” (protest rodziców w sprawie dzieci obcokrajowców w klasach).

„Lubią być na barykadzie”

Telewizja Republika jest jednym z owoców władzy Koalicji 15 października. Jej sukces jest niepodważalny.

Pod względem oglądalności Republika notuje drugi wynik wśród stacji informacyjnych. Wyprzedza ją tylko TVN24. Ma większą oglądalność niż TVP Info i Polsat News razem wzięte. We wrześniu 2024 stacja „zanotowała 4,66 proc. udziału w rynku po gigantycznym wzroście o 4136 proc. – największym w zestawieniu” – informują Wirtualne Media. Popularność Republiki nie była więc chwilowym wyskokiem po zmianie stylu i profilu TVP Info, jest stałym trendem.

Jako jedyne medium w Polsce Republika może się pochwalić rozmową z jedną z osób kandydujących na prezydenta Stanów Zjednoczonych. 7 października 2024 Michał Rachoń rozmawiał w Nowym Jorku z Donaldem Trumpem. Trudno jednak to 13-minutowe nagranie nazwać wywiadem. Rachoń recytował pytania, Trump powtarzał, że kocha Polaków, a Kamala Harris ma niskie IQ. Rachoń niczego nie podważał, nie dopytywał, nie kontrował.

Trudno też nie zauważyć estetycznej siermięgi tej rozmowy. Niedoświetlony kadr. Czasem wygląda to jak nagranie ukrytą kamerą z sali weselnej.

Może to wpadka, a może nie ma tu przypadku. Od strony estetycznej Telewizja Republika wciąż wygląda bardziej jak telewizja osiedlowa lub niskobudżetowy projekt YouTubowy niż telewizja pokroju TVN-u czy Polsatu. Do tego drugiego wzorca wyraźnie dąży telewizja wPolsce24.

Jednak to jadąca po bandzie i wciąż sprawiająca wrażenie projektu oddolnego, budowanego zaangażowaniem, a nie wysokimi pensjami Republika przyciąga znacznie więcej widzów. Jak jej kierownictwo tłumaczy swój sukces?

„Rolę nie do przecenienia w budowaniu pozycji TVR odegrały Kluby „Gazety Polskiej” (pierwszy powstał w 2005 r.). Naczelny [Tomasz Sakiewicz] zwraca uwagę na związek emocjonalny z tysiącami osób, który udało się wypracować przez te lata. Widać wyraźnie modus operandi kierownictwa stacji – zatrudnianie znanych z mediów publicz- nych twarzy i obsadzanie ich w roli pro- wadzących programów analogicznych do tych, które sprawdziły się w TVP lub TVP Info” – możemy przeczytać w „Do Rzeczy” z 23-29 września 2024, gdzie zamieszczono bszerny tekst porównujący strategie Telewizji Republika i wPolsce24.

„Wydaje się, że ludzie związani od lat ze stacją lubią być na barykadzie”, „linia jest skrajnie antytuskowa” – zauważa autorka tekstu Zuzanna Dąbrowska-Pieczyńska. Dodałabym, że Republika wyraźnie wykorzystuje podejrzliwość coraz większej liczby odbiorców wobec mediów głównego nurtu (na tej samej emocji buduje swoją popularność Kanał Zero Krzysztofa Stanowskiego). „Masz prawo wiedzieć. Włącz prawdę” – to hasło Republiki.

Anty-Tusk light

„To telewizja dojrzała, mądra, profesjonalna, a także lekka i pogodna, którą będzie się bardzo chętnie włączało” – opisuje w „Do Rzeczy” swoją stację Michał Adamczyk.

„Stacja wPolsce24.pl, która we wrześniu br. ruszyła na MUX-8, zanotowała 0,8 proc. udziału. Rok wcześniej jej poprzednik, czyli wPolsce.pl, miał 0,04 proc. udziału. Dostępny był on tylko u operatorów płatne telewizji” – podają Wirtualne Media

„Choć telewizje Tomasza Sakiewicza i baci Karnowskich walczą o podobnego widza, to trzeba pamiętać, że na PiS głosowało w wyborach parlamentarnych ponad 7,5 mln osób. Osób o różnych wrażliwościach w ramach konserwatywnego światopoglądu, stąd zróżnicowana oferta w tym nurcie jest potrzebna” – podsumowuje Dąbrowska-Pieczyńska.

Jeśli chcecie w całości zobaczyć oba materiały, tutaj „Dzisiaj” z Telewizji Republika:

A tu „Wiadomości” telewizji wPolsce24: