0:00
0:00

0:00

Prawa autorskie: MACIEJ GOCLON/FOTONEWS / NewspixMACIEJ GOCLON/FOTONE...
Śledztwo

Przyboczna szefa NBP ukryła przed opinią publiczną swoje zarobki - kilkadziesiąt tys. zł miesięcznie

  • Bianka Mikołajewska

Wojciechowska - rusycystka i promotorka jazzu (sylwetka na końcu tekstu) - jest jedną z najbliższych współpracownic Adama Glapińskiego, prezesa Narodowego Banku Polskiego. Latem 2016 roku, krótko po tym jak sam objął funkcję, Glapiński powołał ją na dyrektorkę Departamentu Komunikacji i Promocji NBP. Rok później delegował ją także, jako przedstawicielkę NBP, do rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG).

  • Według wyliczeń „Gazety Wyborczej” po objęciu funkcji dyrektorki departamentu Wojciechowska mogła (może?) zarabiać w NBP średnio nawet 65 tys. złotych miesięcznie.
  • Jak ustaliło OKO.press, za zasiadanie w radzie BFG otrzymywała w 2017 roku ponad 11 tys. złotych miesięcznie (łącznie przez 6 miesięcy 66.054 złote), a w 2018 roku - prawie 12 tys. złotych miesięcznie (łącznie 142.184 złote).
  • Do wiosny 2018 roku Wojciechowska była też radną mazowieckiego sejmiku - z dietą w wysokości około 2,5 tys. złotych miesięcznie.
  • Do 30 kwietnia 2018 roku powinna ujawnić w oświadczeniu majątkowym wszystkie zarobki z 2017 roku. Ale - jak dowiedziało się OKO.press - zamiast tego przesłała do sejmiku oświadczenie o rezygnacji z bycia radną.
  • Nie złożyła również, wymaganego prawem, oświadczenia majątkowego na koniec okresu sprawowania mandatu radnej.

#samiswoi

O Martynie Wojciechowskiej (wcześniej: Wojciechowskiej-Tsobekhnia) zrobiło się po raz pierwszy głośno wiosną 2018 roku.

14 kwietnia 2018 roku młodzi działacze PSL rozpoczęli w mediach społecznościowych akcję informacyjną #samiswoi. Moment nie był przypadkowy: tego dnia odbywała się konwencja PiS i Zjednoczonej Prawicy, która miała zatrzeć fatalne wrażenie po aferze z nagrodami dla członków rządu Beaty Szydło.

Podczas konwencji Jarosław Kaczyński przekonywał, że „do polityki nie idzie się dla pieniędzy”. „Nie działamy dla siebie, działamy dla Polaków” - zaklinał rzeczywistość.

W tym czasie młodzi ludowcy publikowali na Twitterze grafiki ze zdjęciami samorządowców PiS, którzy pracują w państwowych instytucjach lub spółkach. Podawali ich zarobki w 2016 roku (nie było jeszcze oświadczeń majątkowych samorządowców za 2017 rok).

„Martyna Wojciechowska radna PiS z Mazowsza przytuliła 392 tys. złotych z Narodowego Banku Polskiego” - pisali.

Rzeczywiście z oświadczenia majątkowego Wojciechowskiej za 2016 rok wynika, że z tytułu „umowy o pracę” zarobiła wówczas 392.390 złotych. Do tego 30.071 złotych diety radej.

Oświadczenie nie dawało jednak pełnego obrazu dochodów Wojciechowskiej jako dyrektorki departamentu w NBP i członkini rady BFG (dyrektorką została bowiem w drugiej połowie 2016 roku, a do rady weszła w drugiej połowie 2017 roku).

Dopiero ujawnienie kolejnej deklaracji - za 2017 rok - mogłoby być szokiem dla opinii publicznej. Tego oświadczenia jednak Wojciechowska nie złożyła.

Zamiast tego, 30 kwietnia 2018 roku - ostatniego dnia, w którym radni mieli obowiązek złożyć oświadczenia majątkowe za 2017 rok - przedstawiła przewodniczącemu sejmiku oświadczenie o zrzeczeniu się mandatu radnej.

Jak informuje rzeczniczka prasowa sejmiku Marta Milewska, 7 maja 2018 roku przewodniczący pisemnie wezwał Wojciechowską do złożenia oświadczenia majątkowego. Ale dzień później otrzymał od komisarza wyborczego informację o wygaszeniu mandatu Wojciechowskiej i nie mógł już wyegzekwować złożenia oświadczenia.

Według ustaleń OKO.press, Wojciechowska nie przedstawiła także, wymaganego prawem, oświadczenia o stanie majątkowym na koniec okresu sprawowania funkcji radnej. Ale - co ciekawe, choć złamała prawo - nie grożą jej za to żadne sankcje.

Jak informuje Temistokles Brodowski, rzecznik CBA (które kontroluje oświadczenia majątkowe osób publicznych), zgodnie ustawą o samorządzie województwa, jedyną sankcją za niezłożenie oświadczenia rocznego jest utrata mandatu radnego. A skoro Wojciechowska sama z niego zrezygnowała - nie poniesie żadnych konsekwencji. Za niezłożenie oświadczenia na koniec kadencji prawo w ogóle nie przewiduje żadnych sankcji.

Martyna Wojciechowska nie odpowiedziała nam, dlaczego na kilka miesięcy przed wyborami samorządowymi zrezygnowała z mandatu radnej i dlaczego nie złożyła oświadczeń majątkowych.

Przeczytaj także:

65 tys. złotych miesięcznie?

Wróćmy do wynagrodzenia Wojciechowskiej. Jak już wspomnieliśmy, oświadczenie majątkowe z 2016 nie daje pełnego obrazu jej zarobków jako dyrektorki departamentu NBP. Dlaczego?

Bo Wojciechowska nie zarabiała przez cały 2016 rok tyle samo. Szefową Departamentu Komunikacji i Promocji została w sierpniu 2016 roku i prawdopodobnie dopiero wówczas jej zarobki poszybowały w górę. Jeszcze wiosną 2016 roku była głównym specjalistą w Departamencie Wydawnictw i Edukacji NBP. W 2015 roku zarabiała tam średnio 9,5 tys. złotych miesięcznie.

Zarobki Martyny Wojciechowskiej
Zarobki Martyny Wojciechowskiej
Jak wyliczyła „Gazeta Wyborcza”, jeśli tyle samo zarabiała od stycznia do lipca 2016 roku, to po objęciu funkcji dyrektorki departamentu, od sierpnia do grudnia 2016 musiała zarabiać średnio około 65 tys. złotych miesięcznie (wraz ze wszystkimi dodatkami).

W 2015 roku Wojciechowska zarobiła 114.095 złotych, czyli średnio 9.508 złotych miesięcznie.

Zakładając, że tyle samo zarabiała przez pierwsze 7 miesięcy 2016 roku, do końca lipca 2016 roku otrzymałaby ponad 66.555 złotych.

Jeśli odejmiemy tę kwotę od całego jej wynagrodzenia w 2016 roku (392.390 złotych minus 66.555 złotych) - wyjdzie nam, że od sierpnia do końca roku Wojciechowska zarobiła 325.832 złotych.

Czyli średnio 65.167 złotych miesięcznie.

Czy wysokie wynagrodzenie Wojciechowskiej w 2016 roku wynikało z jakiś przyznanych jej wówczas nagród lub innych szczególnych okoliczności? Czy podobnie kształtowały się jej zarobki w 2017 i 2018 roku?

Na odpowiedzi NBP w tej sprawie czekaliśmy ponad miesiąc. Gdy dzwoniliśmy do biura prasowego (które podlega departamentowi Wojciechowskiej) od przerażonych pracowników słyszeliśmy tylko, że pamiętają o naszych pytaniach, przypominają przełożonym, ale nic więcej zrobić nie mogą.

Reakcji doczekaliśmy się dopiero, gdy poinformowaliśmy NBP, że zamierzamy złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przez osoby odpowiedzialne za udzielanie informacji wykroczenia polegającego na utrudnianiu krytyki prasowej.

Art. 44. 1. Kto utrudnia lub tłumi krytykę prasową – podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. 2. Tej samej karze podlega, kto nadużywając swego stanowiska lub funkcji działa na szkodę innej osoby z powodu krytyki prasowej, opublikowanej w społecznie uzasadnionym interesie.

Biuro prasowe NBP odpisało nam wówczas, że „informacje dotyczące zatrudnienia w NBP osoby, która nie pełni funkcji publicznej, nie mają charakteru informacji publicznej, a tym samym nie podlegają udostępnieniu.”

Zapewniło jednak, że wynagrodzenie „jest ustalane na podstawie regulaminu wynagradzania obowiązującego pracowników NBP, adekwatnie do zajmowanego stanowiska, z uwzględnieniem poziomu płac w sektorze bankowym”.

Plus ponad 11 tys. miesięcznie na dokładkę

NBP nie jest jednak jedynym źródłem dochodów Martyny Wojciechowskiej. W połowie 2017 prezes Adam Glapiński delegował ją także jako przedstawicielkę NBP do rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Według sprawozdania BFG, funkcję zaczęła pełnić 26 lipca 2017 roku.

Ile zarabia? "Zasady wynagradzania członków Rady Funduszu reguluje rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów (...) w sprawie maksymalnej wysokości miesięcznego wynagrodzenia członków Rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego" - informuje nas Krzysztof Nędzyński z biura zarządu BFG.

Zgodnie z tym rozporządzeniem, członkom rady BFG w 2017 roku przysługiwało miesięcznie:

  • stałe wynagrodzenie w wysokości 4.404 złotych
  • i maksymalnie do 6.606 złotych za udział w posiedzeniach (jeśli członek rady nie opuścił żadnego posiedzenia).

Jak informuje BFG, od lipca do grudnia 2017 roku odbyło się osiem posiedzeń rady (co miesiąc jedno; w październiku trzy). Martyna Wojciechowska uczestniczyła we wszystkich. Co miesiąc otrzymywała więc z Funduszu 11.009 złotych.

W 2018 roku dochody wzrosły

  • wynagrodzenie stałe członków rady wynosiło 4.740 złotych,
  • plus za udział w posiedzeniach - maksymalnie 7.109 złotych.

Według BFG, przez cały rok odbyło się 13 posiedzeń rady (co miesiąc jedno, w listopadzie dwa). I znów Martyna Wojciechowska nie opuściła żadnego. Dostawała więc miesięcznie z Funduszu 11.849 złotych.

To niemałe kwoty, ale w radzie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego powinny zasiadać osoby, które mają wysokie kompetencje i doświadczenie w dziedzinie ekonomii oraz finansów.

BFG to bowiem instytucja o ogromnym znaczeniu dla instytucji finansowych i stabilności polskiego systemu finansowego.

Jest swego rodzaju ubezpieczalnią dla banków i od kilku lat również dla spółdzielczych kas oszczędnościowo - kredytowych (SKOK). Wpłacają one do BFG składki, a w przypadku upadłości któregoś z banków lub SKOKów, Fundusz musi wypłacić ich klientom gwarantowaną sumę oszczędności (obecnie do 100 tys. euro).

Zgodnie z art. 5 ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji,

1. Do zadań Funduszu należy:

1) wykonywanie obowiązków wynikających z gwarantowania depozytów, w szczególności dokonywanie wypłaty środków gwarantowanych deponentom;

2) kontrola danych zawartych w systemach wyliczania podmiotów objętych systemem gwarantowania;

3) restrukturyzacja podmiotów, o których mowa w art. 64 pkt 2, przez umorzenie lub konwersję instrumentów kapitałowych;

4) prowadzenie przymusowej restrukturyzacji;

5) przygotowywanie, aktualizacja i ocena wykonalności planów przymusowej restrukturyzacji i grupowych planów przymusowej restrukturyzacji;

6) gromadzenie i analizowanie informacji o podmiotach objętych systemem gwarantowania, w szczególności w celu opracowywania analiz i prognoz dotyczących sektora bankowego i sektora kas oraz poszczególnych banków i kas;

7) prowadzenie innych działań na rzecz stabilności krajowego systemu finansowego.

2. Do zadań Funduszu w zakresie restrukturyzacji kas, w których powstało niebezpieczeństwo niewypłacalności, należy:

1) udzielanie zwrotnej pomocy finansowej;

2) nabywanie wierzytelności kas;

3) udzielanie wsparcia podmiotom przejmującym kasy, przejmującym wybrane prawa majątkowe lub wybrane zobowiązania kas lub nabywcom przedsiębiorstwa kasy w likwidacji, jego zorganizowanej części lub wybranych praw majątkowych;

4) kontrola prawidłowości wykorzystania pomocy i wsparcia, o których mowa w pkt 1 i 3, oraz monitorowanie sytuacji ekonomiczno-finansowej i systemu zarządzania kasy korzystającej z pomocy finansowej oraz podmiotu, któremu Fundusz udzielił wsparcia.

2a. Do zadań Funduszu w zakresie restrukturyzacji banków, w których powstało niebezpieczeństwo niewypłacalności, z wyłączeniem banków hipotecznych, należy:

1) udzielanie wsparcia na rzecz działalności restrukturyzowanego banku bankom przejmującym;

2) kontrola prawidłowości wykorzystania wsparcia, o którym mowa w pkt 1, oraz monitorowanie sytuacji ekonomiczno-finansowej i systemu zarządzania banku uczestniczącego w restrukturyzacji banku, na którego działalność Fundusz udzielił wsparcia.

Zgodnie z art. 8 ustawy

"Do zadań Rady Funduszu należy:

1) wykonywanie nadzoru nad działalnością Zarządu Funduszu;

2) uchwalanie planu działalności i planu finansowego Funduszu;

3) zatwierdzanie opracowanego przez Zarząd Funduszu rocznego sprawozdania finansowego Funduszu i rocznego sprawozdania z działalności Funduszu oraz przedkładanie ich Radzie Ministrów;

4) przyjmowanie opracowanych przez Zarząd Funduszu kwartalnych sprawozdań z działalności Funduszu oraz przedkładanie ich ministrowi właściwemu do spraw instytucji finansowych, nie później niż w terminie 40 dni od ostatniego dnia kwartału, za który zostały sporządzone;

5) akceptacja, na wniosek Zarządu Funduszu, zaciągnięcia przez Fundusz pożyczki, kredytu lub emisji dłużnych papierów wartościowych;

6) akceptacja, na wniosek Zarządu Funduszu, udzielenia przez Fundusz pożyczki oficjalnie uznanemu systemowi gwarantowania z państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska lub podmiotowi zarządzającemu funduszami przymusowej restrukturyzacji w państwach członkowskich;

7) podejmowanie, na wniosek Zarządu Funduszu, decyzji o przekazaniu środków między funduszami własnymi Funduszu;

8) podejmowanie, na wniosek Zarządu Funduszu, decyzji o przeznaczeniu na finansowanie przymusowej restrukturyzacji kwoty wyższej niż 50% docelowego poziomu środków systemu gwarantowania depozytów w bankach albo docelowego poziomu środków systemu gwarantowania depozytów w kasach;

9) określanie, na wniosek Zarządu Funduszu: a) wysokości obowiązkowych składek na fundusz gwarancyjny banków i fundusz gwarancyjny kas, o których mowa w art. 286 ust. 1, fundusz przymusowej restrukturyzacji banków i fundusz przymusowej restrukturyzacji kas, o których mowa w art. 295 ust. 1 i 3, terminu ich wniesienia oraz udziału składek wnoszonych w formie zobowiązania do zapłaty, b) wysokości składek nadzwyczajnych na fundusz gwarancyjny banków, fundusz gwarancyjny kas, fundusz przymusowej restrukturyzacji banków i fundusz przymusowej restrukturyzacji kas, o których mowa odpowiednio w art. 291 ust. 1, art. 292 ust. 1, art. 299 ust. 1 i art. 300 ust. 1, oraz terminu ich wniesienia, c) zasad odraczania terminów płatności składek nadzwyczajnych na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków i fundusz przymusowej restrukturyzacji kas, d) zasad sporządzania, akceptacji i oceny wykonalności planów przymusowej restrukturyzacji i grupowych planów przymusowej restrukturyzacji, e) szczegółowych wewnętrznych zasad prowadzenia przez Fundusz przymusowej restrukturyzacji, f) zasad i form udzielania wsparcia oraz zabezpieczania i dochodzenia zwrotu środków z tytułu udzielenia wsparcia w przymusowej restrukturyzacji, g) zasad przeprowadzania oszacowań na potrzeby przymusowej restrukturyzacji, h) zasad udzielania przez Fundusz pożyczek, o których mowa w pkt 6, z funduszu gwarancyjnego banków, funduszu gwarancyjnego kas, funduszu przymusowej restrukturyzacji banków i funduszu przymusowej restrukturyzacji kas, i) zmniejszenia częstotliwości przeglądów planów przymusowej restrukturyzacji dla niektórych podmiotów i oceny wykonalności tych planów, j) zasad i form udzielania pomocy i wsparcia oraz dochodzenia zwrotu środków z tytułu udzielenia pomocy lub wsparcia w związku z restrukturyzacją kas, k) zasad i form udzielania wsparcia oraz dochodzenia zwrotu środków z tytułu udzielenia wsparcia w związku z restrukturyzacją banków;

10) zwolnienie, na wniosek Zarządu Funduszu, podmiotu z prowadzenia rejestru instrumentów finansowych;

11) ustalanie wysokości wynagrodzeń członków Zarządu Funduszu;

12) reprezentowanie Funduszu w jego stosunkach prawnych z członkami Zarządu, w szczególności powoływanie, zawieszanie w czynnościach i odwoływanie członków Zarządu;

13) uchwalanie, na wniosek Zarządu Funduszu, regulaminu określającego organizację pracy oraz zasady i tryb działania Zarządu Funduszu.

W listopadzie 2018 roku portal money.pl i "Gazeta Wyborcza" napisały, że prezes Glapiński chciał powierzyć Martynie Wojciechowskiej jeszcze poważniejszą misję - członka zarządu Narodowego Banku Polskiego. Miał już nawet prowadzić w tej sprawie rozmowy z przedstawicielami władz państwowych.

Rusycystka - jazzmanka z PiS

Czy wykształcenie i doświadczenie zawodowe Wojciechowskiej uzasadniają objęcie przez nią funkcji w radzie BFG i przymierzanie jej do posady członka zarządu NBP?

Wojciechowska ma 38 lat. Ukończyła filologię rosyjsko - ukraińską na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu i podyplomowe dziennikarstwo.

Od lat związana jest z Prawem i Sprawiedliwością. Zgłosiła się do poznańskiego biura PiS w 2004 roku, gdy partia szukała obserwatorów na wybory prezydenckie na Ukrainie.

W II turze wyborów, powtórzonej po masowych demonstracjach i wyroku Sądu Najwyższego, walczyli wówczas Wiktor Juszczenko i Wiktor Janukowycz. Pomysłodawcą i koordynatorem akcji był wiceprezes PiS Adam Lipiński.

Wojciechowska musiała się sprawdzić w akcji, bo w 2005 roku była już kandydatką PiS w wyborach do Sejmu (z okręgu kaliskiego). Na stronie internetowej PiS można było wówczas przeczytać, że Wojciechowska jest:

  • koordynatorką Akcji Ukraina w województwach wielkopolskim i lubuskim
  • i „pracownikiem zarządu regionalnego PiS”.

Później dwukrotnie: w 2010 i 2014 roku - kandydując z list wyborczych PiS - została radną sejmiku mazowieckiego.

A jakie jest jej doświadczenie zawodowe?

W 2005 roku Wojciechowska pisała o sobie, że jest dziennikarką czasopisma "Jazz Forum".

Od 2007 roku do dziś nieprzerwanie kieruje (najpierw jako dyrektorka, później prezeska) Fundacją Jazz Jamboree, która gromadzi pieniądze na organizację i promocję wydarzeń kulturalnych - przede wszystkim festiwali Jazz Jamboree.

Za poprzednich rządów PiS, Wojciechowska została asystentką ówczesnego szefa rady nadzorczej Telewizji Polskiej - Sławomira Skrzypka. W 2007 roku, gdy Skrzypek został prezesem NBP, Wojciechowska przeszła za nim do banku centralnego. Pracowała w gabinecie prezesa.

Jak wynika z oświadczeń majątkowych, które składała jako radna, po śmierci Skrzypka w katastrofie smoleńskiej, była m.in. starszym specjalistą w Departamencie Zagranicznym, a potem starszym i głównym specjalistą w Departamencie Edukacji i Wydawnictw NBP. Jej kariera nabrała rozpędu, gdy latem 2016 roku prezesem NBP został Adam Glapiński.

Jak relacjonowały media, jej działania wykraczają poza obowiązki i kompetencje szefowej Departamentu Komunikacji i Promocji, którą została w sierpniu 2016 roku.

„Żadne spotkanie prezesa, czy to wewnętrzne czy zewnętrzne, nie odbędzie się bez jej udziału. Zdarza się, że członkowie zarządu czekają przed gabinetem, aż ta łaskawie otworzy drzwi” - pisał portal money.pl. I cytował informatora, który pracował z Wojciechowską:

„Zarówno finanse, jak i kadry są w jej rękach. Żadna zmiana nie odbędzie się bez jej wiedzy i zgody”.

Według money.pl i innych mediów, prezes Glapiński "nie rusza się nigdzie" bez swojej "obstawy" czyli właśnie Martyny Wojciechowskiej i szefowej swojego gabinetu - Kamili Sukiennik. Które - zwłaszcza w ostatnim czasie, po wybuchu afery KNF - pilnują go i bronią dziennikarzom dostępu do niego.

Jak relacjonował reporter RMF Patryk Michalski, Wojciechowska towarzyszyła Glapińskiemu nawet podczas opłatkowego spotkania PiS w Sejmie. ”Prezes NBP na spotkaniu wigilijnym PiS-u w towarzystwie popularnej ostatnio swojej asystentki, która jest głosem Adama Glapińskiego: 'nie odpowiadamy na żadne pytania'” - pisał na Twitterze Michalski.

;
Na zdjęciu Bianka Mikołajewska
Bianka Mikołajewska

Od wiosny 2016 do wiosny 2022 roku wicenaczelna i szefowa zespołu śledczego OKO.press. Wcześniej dziennikarka „Polityki” (2000-13) i krótko „GW”. W konkursie Grand Press 2016 wybrana Dziennikarzem Roku. W 2019 otrzymała Nagrodę Specjalną Radia Zet - Dziennikarz Dekady. Laureatka kilkunastu innych nagród dziennikarskich. Z łódzkich Bałut.

Komentarze