Rada Programowa TVP odrzuciła uchwałę wyrażającą współczucie dla rodziny Magdaleny Filiks oraz potępienie nieodpowiedzialności TVP. I przyjęła uchwałę... potępiającą "agresję skierowaną przeciw dziennikarzom, którzy o sprawie informowali". Publikujemy zapis audio posiedzenia
Rada Programowa TVP odrzuciła projekt uchwały zgłoszony przez Krzysztofa Lufta w imieniu także Iwony Śledzińskiej-Katarasińskiej, Joanny Scheuring-Wielgus oraz Janusza Daszczyńskiego, czyli czworga członków 15-osobowej Rady powołanych przez opozycję.
Proponowali, by wyrazić współczucie Magdalenie Filiks, której syn, niespełna 16-letni Mikołaj, popełnił samobójstwo 17 lutego 2023 roku. "Łączymy się w bólu z Panią Posłanką i składamy wyrazy głębokiego współczucia dla całej rodziny zmarłego chłopca".
Samobójstwo mogło być spowodowane falą hejtu skierowaną przeciwko rodzinie i samemu Mikołajowi, jaką wywołały jednoczesne publikacje TVP Info i publicznego Radia Szczecin 29 grudnia 2022. Oba media "przypomniały" historię działacza PO, pedofila, który w sierpniu 2020 skrzywdził dzieci, za co został skazany i odsiaduje długi wyrok w więzieniu. Proces pedofila z grudnia 2021 roku był utajniony ze względu na dobro ofiar, co jest właściwą procedurą w takim przypadku.
Sposób podania informacji przez media publiczne pozwalał na zidentyfikowanie dzieci Magdaleny Filiks jako ofiar pedofila. Poszła za tym cała fala hejtu. Dla mediów i polityków PiS sprawa stała się okazją do ataku na opozycję pod hasłem „Pedofilii Obywatelskiej”.
Uchwała Lufta (i innych) stwierdzała, że "podanie na portalu i antenie TVP Info danych, umożliwiających identyfikację dzieci, ofiar przemocy seksualnej, było przejawem skrajnej nieodpowiedzialności, która nie powinna była mieć miejsca. Redaktorzy TVP są ustawowo zobowiązani do odpowiedzialności za słowo, a materiały i audycje dotyczące dzieci, które już raz zostały skrzywdzone, wymagają szczególnej troski i wrażliwości, których w tych audycjach zabrakło".
Uchwała "zwracała się do Zarządu TVP S.A. o przeprowadzenie rzetelnej analizy sposobu przedstawiania w audycjach TVP wyżej wymienionej sprawy i o podjęcie skutecznych działań, które będą zapobiegać podobnym niebezpiecznym sytuacjom w przyszłości".
Była to już druga próba uchwalenia takiego stanowiska. Poprzednia uchwała przepadła w głosowaniu na posiedzeniu 23 lutego, jeszcze przed informacją o śmierci Mikołaja Feliksa.
Tym razem prorządowi członkowie Rady poszli o krok, czy nawet kilka kroków dalej i przyjęli kontruchwałę zaproponowaną przez przewodniczącego Rady Wojciecha Skurkiewicza, polityka PiS.
Tekst jest niezbyt jasny. Z jednej strony stwierdza, że "w medialnym szumie zupełnie na dalszy plan zeszła kwestia faktycznego przestępcy i ofiary", ale z drugiej - bez wymieniania nazw - staje w obronie mediów publicznych. Pojawia się kuriozalne zdanie, że "agresja z pedofila - złoczyńcy została skierowana przeciw dziennikarzom i pracownikom stacji i mediów, którzy o sprawie informowali".
Dalej tekst wzywa też do "wypracowania takich standardów, które przyczynią się do
eliminacji znamion medialnej nagonki przy publikowaniu najważniejszych i najświeższych informacji".
Trudno to odczytać inaczej niż tak, że Radio Szczecin i TVP Info podały najświeższe informacje (choć spóźnione o rok od wyroku sądu), a media niezależne urządziły na nie nagonkę.
"Większość członków Rady, nawet w obliczu tragedii, do której doszło, nie znalazła w sobie minimum odwagi i przyzwoitości, żeby, krytycznie ocenić to, co zrobiło TVP Info. Choćby w tak skromnej formie, jak ta uchwała, podobna zresztą do przyjętej przez Radę Programową Radia Szczecin. To przygnębiające" - powiedział OKO.press Krzysztof Luft.
Dodał, że jest wstrząśnięty takim przebiegiem posiedzenia.
Oto pełen zapis audio posiedzenia Rady Programowej TVP (56 minut)
[audio m4a="https://oko.press/images/2023/03/Rada-programowa-29.03-1.m4a"][/audio]
Podczas obrad Janusz Daszczyński proponował, by choćby odłożyć głosowania nad uchwałą Skurkiewicza, która nie została rozesłana przed spotkaniem, a tylko odczytana przez jej autora. Podkreślał, że "jest mętna, trzeba się wczytać, żeby zrozumieć, o co chodzi".
Joanna Scheuring-Wielgus komentowała, że uchwała jest "ucieczką przed tym, co się wydarzyło", co wywołało śmiech u części osób na sali.
Głosowanie było zresztą z góry przesądzone. W 15-osobowej Radzie Programowej partia rządząca ma zdecydowaną przewagę: 10 osób wyłania Sejm, a pięć Rada Mediów Narodowych (w jej pięcioosobowym składzie jest troje wybranych przez Sejm kandydatów zgłoszonych przez PiS: Krzysztof Czabański, Piotr Babinetz oraz Joanna Lichocka).
Za przyjęciem uchwały, poza Luftem, głosowały tylko posłanki Iwona Śledzińska-Katarasińska (KO) i Joanna Scheuring-Wielgus (Lewica) oraz Janusz Daszczyński (prezes TVP 2015-2016).
Rada Programowa przyjmując uchwałę Skurkiewicza wykroczyła poza swoje kompetencje, bo odwołując się do "widzów, czytelników, słuchaczy" wyraziła opinię na temat gazet i portali, a także stacji radiowych i telewizyjnych. Tymczasem jej kompetencje są ograniczone do oceniania TVP.
Skurkiewicz powołuje się tu na art. 28a p. 3 Ustawy o radiofonii i telewizji: "Rada programowa podejmuje uchwały zawierające oceny poziomu i jakości programu bieżącego oraz programów ramowych", ale ten zapis dotyczy przecież wyłącznie programu TVP, a nie pouczania innych mediów.
Także w regulaminie Rady Programowej TVP w żadnym miejscu nie ma mowy o innych mediach. W szczególności par. 2 wymienia cztery kompetencje Rady:
Obie te kompetencje dotyczą działalności Spółki (TVP S.A.) i nie ma tu mowy o innych mediach. Dwie pozostałe kompetencje Rady to już czysto sprawy wewnętrzne:
Par. 16 stanowi, że "Rada może zwracać się do Zarządu o wyjaśnienia i szczegółowe informacje we wszystkich sprawach programowych", ale - oczywiście - dotyczy to znowu wyłącznie TVP.
Publikujemy pełny tekst uchwały zaproponowanej przez te cztery osoby.
Uchwała Rady Programowej TVP S.A.
Rada Programowa TVP z wielkim smutkiem przyjęła wiadomość o śmierci syna szczecińskiej parlamentarzystki Magdaleny Filiks. Łączymy się w bólu z Panią Posłanką i składamy wyrazy głębokiego współczucia dla całej rodziny zmarłego chłopca.
Rada Programowa krytycznie ocenia sposób relacjonowania na antenie TVP Info wydarzeń, związanych ze sprawą skazanego w 2021 roku pedofila ze Szczecina. Podanie na portalu i antenie TVP Info danych, umożliwiających identyfikację dzieci, ofiar przemocy seksualnej, było przejawem skrajnej nieodpowiedzialności, która nie powinna była mieć miejsca. Redaktorzy TVP są ustawowo zobowiązani do odpowiedzialności za słowo, a materiały i audycje dotyczące dzieci, które już raz zostały skrzywdzone, wymagają szczególnej troski i wrażliwości, których w tych audycjach zabrakło.
W związku z tym Rada Programowa TVP zwraca się do Zarządu TVP S.A. o przeprowadzenie rzetelnej analizy sposobu przedstawiania w audycjach TVP wyżej wymienionej sprawy i o podjęcie skutecznych działań, które będą zapobiegać podobnym niebezpiecznym sytuacjom w przyszłości.
Sprawa jest też przedmiotem postępowania prowadzonego przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji - Rada Programowa TVP oczekuje na zajęcie oficjalnego stanowiska przez ten organ regulacyjny.
Warszawa, 29.03.2023
UCHWAŁA NR 2/VIII/2023 RADY PROGRAMOWEJ TVP S.A.
Na podstawie art. 28a ust. 3 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 roku o radiofonii i telewizji Rada Programowa na 3 (23) posiedzeniu w dniu 29 marca 2023 roku przyjęła uchwałę następującej treści:
W ostatnich tygodniach byliśmy świadkami swoistej wojny, jaka przetoczyła się przez media w sprawie informowania widzów, czytelników oraz słuchaczy o sprawie pedofila. Śledziliśmy wymianę opinii i newsów o tym, kto pierwszy i w jakich słowach sprawę upublicznił. W tym medialnym szumie zupełnie na dalszy plan zeszła kwestia faktycznego przestępcy i ofiary.
Widzowie zostali zaangażowani w konflikt, agresja z pedofila - złoczyńcy została skierowana przeciw dziennikarzom i pracownikom stacji i mediów, którzy o sprawie informowali.
W związku z powyższym, w imieniu reprezentowanych przez nas widzów, apelujemy do wszystkich dziennikarzy, wszystkich mediów, mających przecież tak ogromny wpływ na kształtowanie postaw i opinii społecznych, by to bolesne doświadczenie stało się motywem do wypracowania takich standardów, które przyczynią się do eliminacji znamion medialnej nagonki przy publikowaniu najważniejszych i najświeższych informacji.
Przewodniczący
Rady Programowej TVP S.A.
/-/ Wojciech Skurkiewicz
Media
Joanna Scheuring-Wielgus
Wojciech Skurkiewicz
"Wiadomości" TVP
Polskie Radio SA
Krzysztof Luft
Rada Programowa TVP
TVP Info
Założyciel i redaktor naczelny OKO.press (2016-2024), od czerwca 2024 redaktor i prezes zarządu Fundacji Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO. Redaktor podziemnego „Tygodnika Mazowsze” (1982–1989), przy Okrągłym Stole sekretarz Bronisława Geremka. Współzakładał „Wyborczą”, jej wicenaczelny (1995–2010). Współtworzył akcje: „Rodzić po ludzku”, „Szkoła z klasą”, „Polska biega”. Autor książek "Psychologiczna analiza rewolucji społecznej", "Zakazane miłości. Seksualność i inne tabu" (z Martą Konarzewską); "Pociąg osobowy".
Założyciel i redaktor naczelny OKO.press (2016-2024), od czerwca 2024 redaktor i prezes zarządu Fundacji Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO. Redaktor podziemnego „Tygodnika Mazowsze” (1982–1989), przy Okrągłym Stole sekretarz Bronisława Geremka. Współzakładał „Wyborczą”, jej wicenaczelny (1995–2010). Współtworzył akcje: „Rodzić po ludzku”, „Szkoła z klasą”, „Polska biega”. Autor książek "Psychologiczna analiza rewolucji społecznej", "Zakazane miłości. Seksualność i inne tabu" (z Martą Konarzewską); "Pociąg osobowy".
Komentarze