0:000:00

0:00

Prawa autorskie: Marcin Stêpień / Agencja GazetaMarcin Stêpień / Age...

FIO prowadzi jeden z najważniejszych konkursów rządowych dla trzeciego sektora. Na jego wyniki co roku czekają setki organizacji.

O Funduszu Inicjatyw Obywatelskich OKO.press pisało kilka razy. W tekstach "Ministerstwo rozdaje po uważaniu, zabiera wbrew regulaminowi" i "Rafalska zabiera pieniądze „obcym” NGO" opisywaliśmy nietypowe praktyki w kwestii przyznawania dotacji w ramach tego konkursu.

Najnowsze opinie minister Rafalskiej dotyczące FIO sprawdziła dla portalu ngo.pl Agnieszka Deja, która w latach 2013-2017 oceniała wnioski w ramach Funduszu. Poniżej tekst ekspertki

W opinii pani minister Rafalskiej, wyrażonej na antenie Polskiego Radia, organizacje pozarządowe otrzymują świadczenia z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich (FIO), w ramach którego dotychczas panowało prawo „odwiecznego korzystania z dotacji”, a organizacje z mniejszych miejscowości nie miały szans na skorzystanie z nich.

Tymczasem:

1. FIO to nie zapomoga dla ubogich organizacji

FIO jest Programem, w ramach którego przyznawane są dla organizacji pozarządowych dotacje na realizację zadań publicznych we wszystkich obszarach pożytku publicznego, wymienionych w artykule 4 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Środki te nie stanowią świadczenia finansowego przyznawanego organizacjom na ich rozwój.

Organizacje, które mają realizować zadania w ramach Programu FIO, powinny być na takim poziomie rozwoju instytucjonalnego, aby były w stanie wykonać dane zadanie publiczne (lub projekt), w tym m.in. dysponować merytorycznym, technicznym i organizacyjnym potencjałem (co stanowi element oceny merytorycznej projektów dokonywanej przez zewnętrznych ekspertów).

Fundusz Inicjatyw Obywatelskich ma rozwijać społeczeństwo obywatelskie poprzez realizację zadań publicznych, które stanowią główną oś działań organizacji w ramach tego Programu. FIO nie jest świadczeniem pomocowym i zapomogą dla ubogich organizacji.

2. Nie funkcjonuje żadne „odwieczne prawo korzystania z dotacji”

Obowiązuje natomiast zasada pomocniczości wyrażona między innymi poprzez Program Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Regulamin FIO jasno określa merytoryczne zasady przyznawania dotacji oraz zatwierdzania list rankingowych.

Jedynie w obszarach strategicznych, takich jak regranting [przekazywanie dotacji mniejszym organizacjom] (w ramach priorytetu 1) czy Komponent Działań Systemowych, przyznawane były dotacje wieloletnie, o co zabiegał Komitet Monitorujący FIO.

W każdej kolejnej edycji konkursu organizacje składają wnioski, które za każdym razem podlegają ocenie - co oznacza, że co roku składane są nowe, roczne projekty.

Każdego roku organizacje na nowo przystępują do konkursu. Będą realizować projekt jeżeli wygrają (czyli otrzymają od dwóch ekspertów pozytywne oceny) oraz o ile zatwierdzi te oceny minister, a organizacja znajdzie się na liście rankingowej wśród Oferentów, którzy otrzymali dotację.

Skala zainteresowania Programem FIO jest ogromna, a „kołdra krótka”. Dotacje otrzymują najlepsi - czyli te organizacje, których oferty zostaną naprawdę wysoko ocenione. Dofinansowanych jest około 10-12 proc. złożonych ofert.

3. Małe organizacje i organizacje z mniejszych miejscowości mają i miały szansę skorzystania z dotacji w ramach FIO

Bardzo mocno zabiegał o to Komitet Monitorujący FIO. Dla przypomnienia, w 2012 roku ministerstwo zastosowało kryteria strategiczne, w ramach których organizacje założone po 1 stycznia 2010 roku i aplikujące o nie więcej niż 25 tysięcy złotych oraz organizacje mające siedzibę i realizujące projekt w gminie poniżej 25 tysięcy mieszkańców otrzymywały dodatkowe punkty podczas oceny.

W 2013 roku punkty strategiczne otrzymywały organizacje, które miały siedzibę w gminie poniżej 40 tysięcy mieszkańców, organizacje, które od 2005 roku nie otrzymały dofinansowania w ramach FIO i innych ogólnopolskich programów realizowanych ze środków publicznych, oraz organizacje posiadające siedzibę w jednym z 5 województw, w których liczba organizacji na 10 tysięcy mieszkańców jest najniższa (według REGON 2010 były to województwa śląskie, świętokrzyskie, łódzkie, kujawsko-pomorskie i lubelskie).

Organizacja spełniająca w 2013 roku wszystkie te kryteria otrzymywała dużo, bo aż 12 punktów. Jak widać, mechanizmy wyrównujące szanse mniejszych organizacji i z mniejszych miejscowości były stosowane w ramach FIO. Co oznacza, że warunki dla mniejszych organizacji były stwarzane.

Małe organizacje, z małym doświadczeniem, działające krótko, z małych miejscowości czy wiosek, mogą ubiegać się o środki w ramach regrantingu FIO prowadzonego przez wybranych w konkursie (priorytet 1 FIO) regionalnych operatorów. Tutaj złożenie wniosku dla malutkiej organizacji czy grupy nieformalnej nie powinno być trudne (oferowane jest w tym zakresie wsparcie animatorów, a formularz wniosku jest w formie bardzo uproszczonej).

Tekst ukazał się na portalu ngo.pl. Dziękujemy za zgodę na publikację.

Agnieszka Deja – w latach 2013-2017 ekspertka oceniająca wnioski w ramach Programu Operacyjnego FIO 2009-2013, a następnie Programu FIO 2014-2020. Odwiecznie, bo już od 15 lat, związana z organizacjami pozarządowymi, wcześniej zaangażowana w działalność nieformalną.

Opr.: Ignacy Dudkiewicz, opinie.ngo.pl ([email protected])

Lead i tytuł od redakcji OKO.press

Udostępnij:

Redakcja OKO.press

Jesteśmy obywatelskim narzędziem kontroli władzy. Obecnej i każdej następnej. Sięgamy do korzeni dziennikarstwa – do prawdy. Podajemy tylko sprawdzone, wiarygodne informacje. Piszemy rzeczowo, odwołując się do danych liczbowych i opinii ekspertów. Tworzymy miejsce godne zaufania – Redakcja OKO.press

Komentarze