"Jestem przeciwnikiem nepotyzmu" - deklaruje Sasin, ale o kolesiostwie nie wspomina. Ma powody

"Jestem absolutnie przeciwnikiem nepotyzmu. Staram się tutaj, w Ministerstwie Aktywów Państwowych, doprowadzić do tego, żeby tego typu sytuacji nie było.

Dziennikarz pytał go o powołanie stryja prezydenta Andrzeja Dudy do rady nadzorczej kontrolowanej przez państwo spółki PKP Cargo. Wicepremier przekonywał, że Antoni Duda ma odpowiednie kwalifikacje by pełnić tę funkcję i nie zawdzięcza nominacji prezydentowi - z wnioskiem o powołanie go do rady wystąpił bowiem nie prezydent, tylko wiceminister aktywów państwowych Janusz Kowalski, czyli zastępca Sasina w ministerstwie.

Sasin zapewnił również, że władze Ministerstwa Aktywów Państwowych nie będą "tolerować nepotyzmu rozumianego w ten sposób, że ktoś dostaje intratne posady w spółkach - w zarządach czy w radach nadzorczych - tylko i wyłącznie dlatego, że jest rodziną posła, czy jakiegoś polityka".

I deklarował, że "skorygowana" zostanie decyzja dotycząca syna posła PiS Grzegorza Matusiaka - Nikodema. Jak pisał portal money.pl, został on prezesem spółki należącej do grupy KGHM. Sasin tłumaczył, że decyzja nie zapadła w jego ministerstwie i dowiedział się o niej z mediów. Jego zdaniem na taki nepotyzm nie można się godzić.

Wicepremier nie wspomniał jednak ani słowem o innej pladze towarzyszącej rządom PiS - kolesiostwie. A tak się składa, że odkąd Sasin jest w rządzie, kolejni jego przyjaciele, koledzy i znajomi dostają intratne posady w państwowych instytucjach i kontrolowanych przez państwo spółkach.

Błyskotliwe kariery kolegów wicepremiera opisała kilka miesięcy temu w tygodniku "Polityka" Anna Dąbrowska. Przypominamy jej tekst, dodając od siebie epilog - listę kolejnych stanowisk dla znajomych Sasina.

Tak Jacek Sasin rozdaje stołki

Szefem gabinetu został przyjaciel z wyrokiem, a jego żona prezesem państwowej spółki. Awans do zarządu otrzymała była dyrektorka biura poselskiego z wątpliwym dyplomem. Kogo jeszcze awansuje wicepremier Jacek Sasin, minister aktywów państwowych?

Przyjaciel dyrektorem gabinetu ministra

Ryszard Madziar, szef gabinetu politycznego ministra Sasina, na Facebooku chętnie dzieli się zdjęciami dokumentującymi jego pracę. Pod koniec stycznia pojechał z wicepremierem na Forum Ekonomiczne do Davos. Za oknem zaśnieżone szczyty, na stoliku kawa, a przy niej Sasin z Madziarem i opis „w przerwie między spotkaniami”.

Gdy po katastrofie smoleńskiej Jacek Sasin stracił posadę w Pałacu Prezydenckim, zaczął zarabiać na życie w ratuszu w Wołominie. Młody burmistrz Ryszard Madziar zrobił go swoim pełnomocnikiem do spraw społecznych z pensją 8 tys. zł, dał też pracę wielu jego znajomym. W 2014 r. przegrał jednak wybory. Ale Sasin nie zapomniał o przyjacielu: rok później, po zwycięstwie PiS, odwdzięczył się, awansując Madziara na pełniącego obowiązki szefa mazowieckiego oddziału Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa, z pensją 137 tys. zł rocznie.

Najbliższy współpracownik Jacka Sasina został skazany w procesie karnym przez sąd w Wołominie na 12 tys. zł grzywny za pomówienie urzędującej pani burmistrz. Sasin tłumaczył, że wyrok nie jest żadną przesłanką formalnoprawną uniemożliwiającą objęcie stanowiska, poza tym wyrok nie jest prawomocny i został przez jego współpracownika zaskarżony. Teraz już wiadomo, że Madziar przegrał w kolejnej instancji i wyrok się uprawomocnił. Sąd napisał w uzasadnieniu o „przestępczym działaniu oskarżonego”, a stopień jego winy uznał za „znaczny”. To nie koniec jego kłopotów, które jednak ani na nim, ani na wicepremierze nie robią większego wrażenia.

Żona przyjaciela prezeską

Jolanta Madziar, podobnie jak jej mąż dziś radną powiatu wołomińskiego, miała kiedyś zarejestrowaną działalność „Pośrednictwo Finansowe”, ale od prawie trzech lat - o czym do tej pory było cicho -

ma też do dyspozycji służbowy samochód. Razem z nią w Rondzie posadę dostała też Dorota Penger. Była specjalistką do spraw administracyjnych - z pensją 72 tys. zł rocznie i radną PiS w Wołominie. W listopadzie poinformowała na Facebooku, że „zgodnie z zapisami ustawy o służbie cywilnej musiałam w związku z nowymi wyzwaniami złożyć rezygnację z pełnienia funkcji radnej”. Penger została… dyrektorem biura ministra Jacka Sasina.

Z domu kultury na Narodowy

Dowody na to, że dla ludzi z otoczenia wicepremiera Sasina wygrana PiS pięć lat temu oznaczała naprawdę „dobrą zmianę”, są w ich oświadczeniach majątkowych. Niektórzy odeszli z samorządu, bo przepisy zakazują łączenia pewnych funkcji z mandatami radnych.

„Są tacy, którzy odeszli z samorządu, aby nie musieć składać oświadczeń majątkowych, bo dysproporcja między ich zarobkami sprzed PiS a dziś, może być dla wielu porażająca” - mówi osoba dobrze rozeznana w awansach ludzi z otoczenia Sasina. Szczególnie u dwóch bliskich współpracowniczek polityka. Dziś obie - Sylwia Matusiak i Marzena Małek - ze swoich dochodów mogą być zadowolone.

W poprzedniej kadencji samorządowej była jeszcze radną PiS w sejmiku wojewódzkim i tam sprawdziliśmy jej zarobki. W oświadczeniu majątkowym za 2015 r. napisała, że w MDK zarobiła 46 tys. zł, w Pałacu Prezydenckim 14 tys. zł - to razem 60 tys. zł na rękę. W wywiadzie dla lokalnej prasy podczas kampanii wyborczej w 2015 r. mówiła: „Jestem w tej chwili szefem sztabu kampanii wyborczej posła Jacka Sasina i głównie w to się angażuję. Zajmuję się również pracą na rzecz kultury ogólnopolskiej (…). Pracuję w tym, na czym się znam”.

W lipcu 2018 r. wchodzi do zarządu spółki i w listopadowych wyborach do sejmiku już nie startuje. Z oświadczenia złożonego na koniec kadencji dowiadujemy się jedynie, że przez dwa miesiące w zarządzie zarobiła 40 tys. zł. „Marzena mówiła ostatnio, że miała kilka propozycji politycznych, ale zostaje w biznesie, i że Stadion to już dla niej za mało” - opowiada nasz informator.

Gigantyczne zarobki w NBP i CPK

Wcześniej z politycznego klucza została zatrudniona w 2016 r. w NBP, krótko po tym jak szefem banku został Adam Glapiński. Najpierw jako dyrektorka departamentu, potem doradczyni prezesa. Do NBP trafiła jako czynna działaczka polityczna, była radną powiatu wołomińskiego, przez rok też wiceburmistrzynią podwarszawskich Marek. W 2018 r. na krótko została szefową Centrum Informacyjnego Rządu, ale szybko przeniosła się do kierowania działem komunikacji Giełdy Papierów Wartościowych. Karierę w PiS zaczynała w 2003 r. od pracy w biurze prasowym w klubie parlamentarnym, a za prezydentury Lecha Kaczyńskiego była wicedyrektorką biura prasowego Pałacu. Później zarządzała biurem poselskim Jacka Sasina, zarabiała też jako asystentka europosła Krasnodębskiego.

Osoby z jej dawnego otoczenia mówią wprost: „Sylwia idzie tam, gdzie się zarabia, w Kancelarii Premiera była na chwilę, do momentu wyszukania jej lepiej płatnego stanowiska. Tak trafiła do GPW, a teraz do CPK.” Porównaliśmy jej pierwsze i ostatnie oświadczenie majątkowe, które złożyła jako radna:

Dziennikarzom wp.pl odpisała kilka tygodni temu: „Nie patrzę na moją pracę jako na kolejne szczeble kariery. Po prostu pracuję i zawsze gram drużynowo”.

„Faktem jest, że stawia na drużynę, która za nią wykona całą robotę. Tak było na przykład w biurze prasowym PiS, kiedy robił za nią Krzysiek Łapiński. Wiadomo było, że kiedy Jacek zostanie ministrem od aktywów, to aktywa Sylwii znacznie się poszerzy” - słyszymy od osoby związanej z partią. Dodaje, że Matusiak postawiła kilka lat temu na kredyt we frankach 320-metrowy dom i musi go spłacać. Nasz rozmówca zauważa, że pomimo wielkich zarobków nie ma oszczędności, bo dopóki PiS jest u władzy, korzysta z możliwości, aby spłacić jak największą część kredytu.

W samorządzie i w zarządzie

Latem dwa lata temu, zaraz po kryzysie z nagrodami dla ministrów, Jarosław

Na przykład dla Roberta Perkowskiego, przyjaciela Sasina, wieloletniego burmistrza podwarszawskich Ząbek, aktualnie przewodniczącego rady powiatu wołomińskiego i od kwietnia 2019 r. wiceprezesa zarządu PGNiG. Na pracę w powiecie, jak relacjonują radni, nie ma już wiceprezes za dużo czasu. Po wymianie w styczniu całego kierownictwa państwowej spółki gazowej Perkowski, jako jedyny obok reprezentantki pracowników, zachował swoje miejsce w zarządzie. „Wiadomo było, że jego przyjaciel Sasin go uratuje.

[Ze sprawozdania PGNiG za 2019 rok wynika, że od marca do grudnia 2019 zarobił 698 tys. zł - przyp. red.]

Do PGNiG na głównego specjalistę w Departamencie Nadzoru Korporacyjnego za Perkowskim poszedł też młody (rocznik 1992) zastępca burmistrz Ząbek Kamil Kowaleczko. Na ulotce wyborczej rekomendował go Sasin „jeden z moich najbardziej zaufanych współpracowników”, a Perkowski napisał, że „gdy patrzę na Kamila, to widzę siebie, bo byłem w podobnym wieku, kiedy zostałem wybrany na burmistrza Ząbek”.

Kiedy pytamy o najbliższych ludzi Sasina, wielu wskazuje też Marka Pietrzaka, byłego radnego powiatu wołomińskiego, który w ostatnich wyborach samorządowych już nie wystartował. Pietrzak jest prawnikiem, ale z prywatnej praktyki nie czerpał nigdy wielkich zysków. Z państwowej już tak i to w dość imponującym tempie: w 2016 r. trafił do rady nadzorczej Polskiego Radia dla Ciebie, w kolejnym do rady nadorczej KGHM, a latem 2018 r. na fotel prezesa Orlen Asfalt.

Warto też wspomnieć, że od połowy 2016 r. prezesem Radia Dla Ciebie jest Tadeusz Deszkiewicz. Kiedy Sasin dekadę temu znalazł pracę u młodego burmistrza Madziara, to na stanowisku naczelnika wydziału promocji i kultury zatrudnili właśnie Deszkiewicza (byłego szefa promocji w ratuszu rządzonym przez Lecha Kaczyńskiego i speca od komunikacji społecznej w NBP pod rządami Sławomira Skrzypka).

Szansa na prezesa PGE

Z Wołominem był też swego czasu związany Wojciech Dąbrowski. W 2011 r. Madziar zrobił go wiceprezesem miejskiej ciepłowni, a PiS prezesem PGE Energii Ciepła SA. Do tego doszły rady nadzorcze Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych i Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Za pierwszych rządów PiS był wojewodą (Sasin jego zastępcą), ale stracił funkcję za jazdę na rowerze pod wpływem alkoholu.

Teraz, z poparciem Sasina, stara się o fotel prezesa całej Grupy Kapitałowej PGE. I jak twierdzą nasze źródła w PiS, ma na awans spore szanse. Nasi rozmówcy uważają też, że razem z Dąbrowskim awansować może Krzysztof Kuśmierowski, dziś dyrektor pionu produkcji PGE Energia Ciepła, dla którego też, odkąd rządzi PiS, znalazło się miejsce w kilku radach nadzorczych, m.in. w PGE Paliwa. Kluczem do tej kariery też jest Wołomin i znajomość z Sasinem, bowiem Kuśmierowski był prezesem Miejskiego Zakładu Oczyszczania w Wołominie, oczywiście za czasów burmistrza Madziara.

Teraz albo już nigdy

Ludzie z PiS są przekonani, że Sasin zawdzięcza awans Mateuszowi Morawieckiemu. Gdy ten został premierem, zrobił Sasina szefem Komitetu Stałego Rady Ministrów, później wicepremierem, a w nowym rozdaniu jeszcze ministrem od aktywów państwowych.

Morawieckiemu potrzebne jest zaplecze partyjne i ufa, że dzięki Sasinowi je zbuduje. Dla Jarosława Kaczyńskiego, prezesa PiS, Sasin też jest wygodny, bo zawsze był lojalny, z pokorą znosił tak długie czekanie na ministerialny awans. Sasin wie, że przygląda mu się Mariusz Kamiński, szef MSWiA i koordynator służb specjalnych. Panowie za sobą nie przepadają. CBA długo prześwietlało oświadczenia majątkowe Sasina.

Kamiński i jego ludzie widzą w Sasinie kadrowego, który upycha swoich ludzi po spółkach z nadzieją, że mu się odwdzięczą. „To są ludzie, którzy w normalnych rynkowych warunkach, ze swoimi kompetencjami, w życiu nie zarobiliby takich pieniędzy. Przez najbliższe pół roku będą awansować na jeszcze lepsze posady i już przebierają nogami. Za rządów PO-PSL też dbano o swoich, ale nie na taką skalę i nie tak zuchwale” - ocenia osoba, która dobrze orientuje się w układach Sasina. A wpływy wicepremiera będą tylko rosnąć.

Post scriptum OKO.press

W kwietniu 2020 roku OKO.press ujawniło, że przyjaciele Sasina dostali kolejne posady w państwowych spółkach:

• Ryszard Madziar został powołany do rady nadzorczej Totalizatora Sportowego. Według portalu wp.pl za jedno posiedzenie rady w miesiącu otrzymuje 10,4 tys. zł brutto.
• Marzena Małek została członkiem rady nadzorczej Lotos Lab - spółki z grupy Lotos, zajmującej się m.in. badaniami produktów naftowych. Dzień wcześniej ogłoszono, że zrezygnowała z członkostwa w radzie nadzorczej Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Wyszkowie. Nowe obowiązki nie przeszkodziły jej jednak w zachowaniu posady członka zarządu spółki PL.2012+.
• Roberta Perkowskiego powołano do rady nadzorczej EuRoPol GAZ,
• a Wojciech Dąbrowski został prezesem Polskiej Grupy Energetycznej.

Już po naszej kwietniowej publikacji

• Kamil Kowaleczko został członkiem rady nadzorczej Euro-Eko - spółki powiązanej z Agencją Rozwoju Przemysłu,
• Marka Pietrzaka powołano do rady nadzorczej Alior Banku,
• a Krzysztofa Kuśmierowskiego - do rady PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna.

Artykuł Anny Dąbrowskiej opublikowany został w nr 8/2020 tygodnika "Polityka".

Wstęp, tytuł, śródtytuły i post scriptum pochodzą od redakcji OKO.press.