Jest skarga do Komisji Europejskiej za homofobię TVP. „To ściek, który zatruwa ludziom życia”

„Wyczerpaliśmy ścieżkę krajową: wszystkie dostępne metody walki z homofobiczną i transfobiczną mową nienawiści zawiodły” – mówi OKO.press Bart Staszewski, prezes Fundacji Basta. „Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, która powinna czuwać nad jakością przekazu w mediach, przyzwala na pogardę i nienawiść. Dlatego składamy skargę do Komisji Europejskiej”, dodaje Staszewski.

2,5 tys. skarg na homofobię w radiu i telewizji

Według Fundacji Basta Polska narusza wymogi wynikające z art. 6 dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych. Zgodnie z jej treścią państwa członkowskie powinny zapewnić, by usługi audiowizualne, które podlegają ich jurysdykcji, nie zawierały nawoływania do przemocy lub nienawiści wobec osób, o których mowa w art. 21 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Zakaz dyskryminacji obejmuje m.in. płeć i orientację seksualną.

Staszewski zaznacza, że Polska przyjęła na siebie obowiązek walki z homofobiczną i transfobiczną mową nienawiści w 2019 roku, kiedy znowelizowała art. 18 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji, dostosowując go do unijnego prawa.

„Do tej pory złożyliśmy 30 wniosków, ponad 2500 skarg, 7 skarg na bezczynność krajowej rady. Zapadło też 6 rozstrzygnięć Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który stanął po naszej stronie i nakazał przewodniczącemu KRRiT Maciejowi Świrskiemu zajęcie się naszymi wnioskami” – mówi Staszewski.

Mimo tak wielu interwencji państwowy regulator nikogo nie ukarał, a Maciej Świrski uchyla się od odpowiedzialności za podjęcie działań prewencyjnych, np. przeprowadzenie szkoleń z zakresu niedyskryminacji.

Jak TVP szczuje na osoby LGBT+

Fundacja Basta, założona przez Staszewskiego w marcu 2022 roku, prowadzi monitoring radia, telewizji i prasy. „W ubiegłym roku najwięcej homofobii i transfobii było w mediach katolickich – Radiu Maryja i TV Trwam. Teraz szczuciem zajęła się TVP” – wyjaśnia.

W czerwcu 2023, miesiącu pełnym parad i marszy równości, 80 proc. hejtu generowała państwowa telewizja. „Marsz w Zielonej Górze zrównali z dewiacjami, a jego uczestników wyzywali od nienormalnych” – mówi Staszewski. „Homofobia nie zawsze jest jednoznaczna. Czasem chodzi o krzywdzącą wypowiedź, na którą nie zareagował prowadzący. Czasem trzeba obejrzeć cały materiał, by zobaczyć, jak obrazki z manifestacji osób LGBT+ zestawia się z raportem o zagrożeniach dla dzieci w sieci, w którym mowa o predatorach seksualnych. Właśnie w taki sposób państwowy nadawca porównuje homoseksualność do pedofilii” – dodaje aktywista.

Cel: nowelizacja kodeksu karnego

Teraz Komisja Europejska ma 14 dni, by odpowiedzieć, czy nada sprawie bieg. Staszewski podkreśla, że cały proces potrwa długie lata. „Dopiero teraz KE rozpatruje skargi dot. wycinki w Puszczy Białowieskiej, ale nas to nie zniechęca. Najważniejsze, że hasło »TVP szczuje« nie jest luźną opinią. To fakt – mamy na to twarde dane” – mówi Staszewski.

Fundacja Basta liczy też, że dzięki podobnym interwencjom, zainteresuje tematem partie opozycyjne. "Mamy nadzieję, że po wyborach usiądziemy przy wspólnym stole i porozmawiamy m.in. o nowelizacji kodeksu karnego. Homofobiczna i transfobiczna mowa nienawiści powinna być zakazana.

Poza wszelką kontrolą nawet iluzoryczną wciąż pozostaje prasa. „Do rzeczy, Sieci, Tygodnik Solidarność – to wszystko tytuły, które zarabiają na nienawiści. Każdy z nich wypluwa średnio cztery naganne materiały dziennie. To ściek, który zatruwa ludziom życia. Ale bez nowelizacji kodeksu karnego, nic z tym nie zrobimy” – dodaje Staszewski.