Terlecki: służba zdrowia w Polsce uchodzi za jedną z najlepszych w Europie. Tak, naprawdę to powiedział

Na briefingu w Sejmie 2 października 2019 wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki powiedział:

„Myślę, że zarówno sumy przekazywane na służbę zdrowia, znacznie większe, dwukrotnie większe niż wcześniej, jak i różne inne rozwiązania, w tym rozszerzenie też puli przyjęć na studia medyczne, że to wszystko stopniowo, bo tego się nie da zrobić z dnia na dzień, będzie radykalnie poprawiać stan naszej służby zdrowia.

Nie do końca wiadomo, gdzie (poza Nowogrodzką) polska ochrona zdrowia uchodzi za jedną z najlepszych w Europie. Wszystkie dostępne dane temu przeczą. O tym, że sytuacja w ochronie zdrowia w Polsce jest dramatyczna, piszemy regularnie:

„Ten system naprawdę się wali i rząd świetnie o tym wie”. Lekarze zaczną protest kilkanaście dni przed wyborami

Przeciążone SOR-y zmagają się z osobami pod wpływem alkoholu. Decydenci się tym nie przejmują

System opieki zdrowotnej zawali się jesienią? Lekarze szykują protest – praca bez nadgodzin

Karetki atrapy. Zamiast do pacjentów, jeżdżą za wiceministrem zdrowia i pozują do zdjęć

Ministerstwo gra w kolory, Radziwiłł oskarża dyrektorów, a SOR-y umierają dźwigając niewydolny system

Ale o kryzysie polskiej ochrony zdrowia świadczą też międzynarodowe zestawienia.

Ranking jakości ochrony zdrowia: Polska 23. w Unii

W maju 2018 roku najważniejsze czasopismo medyczne na świecie „The Lancet” opublikowało wyniki kolejnego raportu przygotowanego przez naukowców z Uniwersytetu w Seattle. O wynikach pisaliśmy już tutaj. Artykuł zawiera ranking systemów opieki medycznej w 195 państwach świata. Badacze posłużyli się autorskim indeksem jakości i dostępności opieki zdrowotnej (HAQ). Indeks bierze pod uwagę odsetek zgonów, których można by uniknąć, gdyby pacjentom zapewniono odpowiednio szybkie i skuteczne leczenie.

Raport obejmuje państwa całego świata. Wśród 195 krajów jesteśmy na 39 miejscu. Na tle Europy wyglądamy źle. Ze wskaźnikiem 82 punktów (ze 100 możliwych punktów) Polska znalazła się na 27 miejscu. Przed nami m.in. Cypr, Czarnogóra, Słowenia i Słowacja. Jeszcze gorzej wygląda to w kontekście wyłącznie unijnym. Wśród krajów wspólnoty Polska plasuje się na 23 miejscu na 28 państw. W żaden sposób nie można uznać, że jest to jeden z najlepszych wyników w Europie.

Poniżej pierwsze kilkadziesiąt pozycji zestawienia:

Pozycja Polski w tym rankingu, mimo że kiepska, i tak jest zaskakująco dobra biorąc pod uwagę to, jak mało wydajemy na zdrowie jako państwo.

Nakłady na zdrowie: Polska znów w ogonie

Nakłady na zdrowie jako procent PKB zwykle przekładają się na jakość ochrony zdrowia. Większość krajów, które przeznaczają sporą część swojego produktu krajowego na zdrowie, jest też wysoko w rankingu „The Lancet”. Wyjątkiem są Stany Zjednoczone – są zdecydowanie na pierwszym miejscu pod względem nakładów na zdrowie na świecie – 16,9 proc. PKB (łącznie publicznych i prywatnych) w 2018 roku według OECD, a w zestawieniu jakości ochrony zdrowia „The Lancet” znajdują się na 29 miejscu. To jednak jedyny tak jaskrawy przykład. Wynika on z wysokiego poziomu sprywatyzowania ochrony zdrowia w Stanach i związanego z tym braku kontroli nad kosztami środków i zabiegów medycznych. Gdy zdrowie oddaje się czysto rynkowej grze, koszty rosną zastraszająco — wszak ludzie gotowi są poświęcić każde pieniądze, by utrzymać się przy życiu, a biznes medyczny na ogół nie ma problemu z wykorzystywaniem tego faktu.

W większości krajów europejskich ochrona zdrowia opiera się jednak na systemie publicznym, który zapewnią uniwersalną dostępność i lepiej kontroluje koszty. Duże nakłady na zdrowie przekładają się więc na wysoką jakość usług.

Za Stanami mamy:

• Niemcy: 9,5 proc. PKB publicznych nakładów, 92 pkt w wspomnianym rankingu jakości i dostępności ochrony zdrowia (HAQ),
• Francję 9,3 proc. PKB, 92 pkt w rankingu HAQ,
• Szwecja 9,3 proc. PKB, 95 pkt w rankingu HAQ.

Wśród 44 sklasyfikowanych krajów OECD Polska zajmuje pod tym względem 35. miejsce z 4,5 proc. PKB. Gdy weźmiemy pod uwagę tylko kraje. Wśród 23 krajów Unii w zestawieniu Polska jest 22., za nami jest tylko Łotwa z 3,4 proc.

Raport Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego

Niskie publiczne nakłady na zdrowie przyczyniają się do deficytu kadr – jednej z głównych bolączek polskiego systemu opieki zdrowotnej.

„Jest to zjawisko rozległe, obejmujące wszystkie zawody medyczne, zarówno lekarzy, pielęgniarki, jak i inny personel medyczny” – piszą autorzy raportu „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania”. „Pracownicy ochrony zdrowia jako główny powód takiej sytuacji wskazują niski poziom wynagradzania w stosunku do posiadanych obowiązków i stopnia odpowiedzialności”.

Raport przygotował zespół specjalistów z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie. W raporcie przeczytamy też, że stan zdrowia polskiego społeczeństwa stopniowo się poprawia, ale na tle krajów UE „sytuację należy uznać za wciąż niezbyt zadowalającą”. Mężczyźni nadal umierają u nas przedwcześnie, a w porównaniu z Europą Polska wciąż wypada niekorzystnie. Przeciętna unijna jest wyraźnie wyższa od naszej – mężczyźni żyją o blisko 5 lat, kobiety o 2 lata dłużej.

Karczewski: wina PO

Sytuacja jest dramatyczna, a PiS jest za nią współodpowiedzialny. Dwa lata między 2005 i 2007 i cztery od 2015 roku sprawiają, że partia Kaczyńskiego jest czwartą najdłużej rządzącą czy współrządzącą w III RP partią.

Kryzys ochrony zdrowia w Polsce obciąża właściwie wszystkie partie, które sprawowały władzę w III RP - ostatnim rządem, który nieco podniósł zdecydowanie zbyt niską składkę zdrowotną, był rząd SLD. Od kilkunastu lat niewiele się zmienia - środków regularnie brakuje.

Dlatego, gdy politycy PiS opowiadają przed wyborami o zdrowiu, próbują zaklinać rzeczywistość, choć dane mówią coś zupełnie innego.

2 października gościem Konrada Piaseckiego w TVN24 był marszałek Senatu i lekarz – Stanisław Karczewski. Zrzucał winę za zaniedbania na swoich poprzedników:

„Wiem, że jest dużo do zrobienia w służbie zdrowia, ale bardzo dużo zrobiliśmy, czyli to tylko dowód na to, jakimi fatalnymi ministrami była Ewa Kopacz i pan Arłukowicz. Oni tylko zrobili bałagan”.

Terlecki opowiada, że jest świetnie, Karczewski – że za problemy nie odpowiada PiS. Wygląda na to, że powinni uzgodnić stanowiska. Ze sobą nawzajem i z rzeczywistością.