PiS obronił tylko wieś, stracił dominację w małych i średnich miastach. Klucz do wygranej opozycji?

Na zdjęciu: liderzy Trzeciej Drogi Władysław Kosiniak-Kamysz i Szymon Hołownia podczas spotkania z mieszkańcami podkrakowskiej Skawiny, 04.07.2023 r.

Prawo i Sprawiedliwość w głosowaniu 15 października obroniło dominującą pozycję tylko wśród wyborców mieszkających na wsi, a i tak według porównania badań exit poll straciło tam ponad 8 pkt. proc. W miastach z potęgi PiS nie zostało nic. Tam gdzie w 2019 roku wyraźnie wygrywali, dziś ledwie osiągają remis (miasta do 50 tys. mieszkańców). Tam, gdzie wygrywali nieznacznie, dziś całkiem wyraźnie przegrywają (miasta od 51 do 200 tys.). A w większych miastach, gdzie i 4 lata temu byli słabi, dziś zaliczają nokaut i leżą na deskach.

Zwycięska dla PiS koalicja wyborców z 2019 roku, która obejmowała wieś oraz małe i średnie miasta – to już przeszłość.

Trzecia Droga kluczowa w średnich miastach

Poniżej zobaczycie państwo wykres ze szczegółowymi wynikami, a pod nimi przedstawiamy różnice w poszczególnych grupach wyborców według ich miejsca zamieszkania w porównaniu do badania exit poll z 2019 roku. Wynik Trzeciej Drogi zestawiamy z wynikiem Koalicji Polskiej, czyli porozumienia PSL i Kukiz’15.

Frekwencja według miejsca zamieszkania była następująca:

Wieś – porównanie do 2019 roku

• PiS: – 8,2 pkt. proc.
• KO: + 4,2 pkt. proc.
• PSL / Trzecia Droga: +1,3 pkt. proc.
• Lewica: – 1,9 pkt. proc.
• Konfederacja: +1,3 pkt. proc.

Miasta do 50 tys. mieszkańców – porównanie do 2019 roku

• PiS: – 7,5 pkt proc.
• KO: + 5,2 pkt proc.
• PSL / Trzecia Droga: + 4,3 pkt. proc.
• Lewica: – 4,4 pkt. proc.
• Konfederacja: -0,3 pkt. proc.

Miasta między 51 a 200 tys. mieszkańców – porównanie do 2019 roku

• PiS: – 8,3 pkt. proc.
• KO: + 4,6 pkt. proc.
• PSL / Trzecia Droga: + 6,2 pkt. proc.
• Lewica: – 4,3 pkt. proc.
• Konfederacja: – 0,9 pkt. proc.

Miasta między 201 a 500 tys. mieszkańców – porównanie do 2019 roku

• PiS: – 8,4 pkt. proc.
• KO: + 2,4 pkt. proc.
• PSL / Trzecia Droga: + 10 pkt. proc.
• Lewica: – 4,2 pkt. proc.
• Konfederacja: – 2,4 pkt. proc.

Miasta powyżej 500 tys. mieszkańców

• PiS: – 5,7 pkt. proc.
• KO: +2,3 pkt. proc.
• PSL / Trzecia Droga: +7,9 pkt proc.
• Lewica: – 5,3 pkt. proc.
• Konfederacja: -0,9 pkt. proc.

Koalicja ugrupowań Szymona Hołowni i Władysława Kosiniaka-Kamysza zagrała w tym wypadku perfekcyjnie, według optymalnego scenariusza dla opozycji. Dziś nie już większego sensu wracać do koncepcji Jednej Listy, ale na pewno warto choć przez chwilę się zastanowić, czy aby na pewno opozycja zgrupowana w jednym komitecie tak spektakularnie pokonałaby PiS w średnich miastach właśnie. Nie jest to oczywiście całkowicie wykluczone, ale wydaje się mniej prawdopodobne niż bardziej. Hołowni i Kosiniakowi-Kamyszowi w osobnym komitecie na ostatniej prostej kampanii udało się zbudować dużą wiarygodność wśród tych grup wyborców.

Że wynik Koalicji Obywatelskiej robi wrażenie, to oczywista oczywistość. KO zyskała wśród wszystkich grup wyborców, bez względu na miejsce zamieszkania. Osobliwie bardzo dużo na wsi i w małych miastach, co może być istotnym argumentem, że tezy o szczególnym znaczeniu negatywnego elektoratu Donalda Tuska były w sposób istotny przesadzone.

Lewica straciła wszędzie, ale szczególnie musi ją martwić dużo słabsza pozycja w małych i średnich miastach. Jeśli projekt lewicowy ma być trwały i nie tak bardzo zależny jak dziś od głosów młodszych wyborców z większych miast, Lewica musi skupić swoją uwagę w tej kadencji na wzmocnieniu pozycji w mniejszych ośrodkach.

Jak głosowali młodzi, jak seniorzy?

O relatywnie wysokiej frekwencji wśród młodych (wyrównali wynik najstarszych, to jest ogromna sensacja) i w średnich miastach już zapewne państwo słyszeli. Poniżej przedstawiamy wykresy. Przyglądamy się też, jak głosowali młodzi i starsi, a także przedstawiamy poziomy poparcia dla komitetów wyborczych ze względu na wykształcenie.