„Uwolnić Poczobuta". Akcja solidarnościowa pod Pałacem Kultury i Nauki

25 września 2021 roku pod Pałacem Kultury i Nauki w Warszawie odbył się wiec solidarności z Andrzejem Poczobutem. Działacz niezależnego związku Polaków na Białorusi, dziennikarz "Gazety Wyborczej", od sześciu miesięcy przebywa w białoruskim więzieniu. "Nigdzie się nie wybierałem i nie zamierzam" — tak w liście do rodziców Poczobut podkreślał, że nie zgodzi się na propozycję reżimu Łukaszenki: wolność za bezpowrotną deportację. Jak sam pisał, chce walczyć, by Białoruś stała się krajem, w którym "krytyka nie będzie uznawana za oszczerstwo, a prawda nie będzie pomówieniem".

W ramach akcji solidarnościowej przez całą noc na fasadzie PKiN wyświetlano wizerunek białoruskiego działacza. Do protestu zainicjowanego przez "Gazetę Wyborczą" przyłączyło się kilkanaście polskich redakcji, w tym: Wirtualna Polska, Polityka, TVN24, Onet, Rzeczpospolita i OKO.press.

We wspólnym liście apelowali do polskich i europejskich polityków, by naciskali na Białoruś i Rosję w sprawie uwolnienia Poczobuta. "Niech polskie media pokażą, że nie zapominamy o naszym koledze po fachu. Bo – jak pisał Konstanty Gebert – »Siedzi Pan też za nas. Te wszystkie wolności, których Pan broni: słowa, wyborów, tożsamości, my jeszcze mamy. Mamy je także dla tego, że Pan i tysiące takich jak Pan, pokazują na Białorusi cenę, jaką się płaci za ich odebranie«".

Poczobut: nieustraszony, odważny, o ostrym piórze

Podczas wiecu głos zabrali polscy dziennikarze i białoruscy opozycjoniści.

"Andrzej jest już 6 miesięcy w więzieniu. Dziesięć lat temu reżim też chciał go ukarać za to, że pisał prawdę o swoim kraju. Oskarżyli go za to, że obraził na swoim blogu Alaksandra Łukaszenkę. Nie da się obrazić kogoś, kto nie ma żadnej reputacji. Andrzej, kiedy opuścił więzienie, powiedział: »Więzienie nie jest fajnym miejscem, ale wytrwałem, bo byli ze mną ludzie, którzy o mnie pamiętali«. Dziś możemy zaskandować razem: Żywie Biełaruś!" — mówił wicenaczelny "Gazety Wyborczej" Roman Imielski.

"Mamy do czynienia z pewnym paradoksem. Z tym pałacem, który został wybudowany na cześć Józefa Stalina, dziś kojarzy się bardziej Andrzej Poczobut" — dodał redaktor naczelny "GW" Adam Michnik. Przekonywał, że mimo iż Łukaszenka wszedł na drogę najgorszych dyktatorów, którzy wymazywali i mordowali najlepszych obywateli, wolna i niezawisła Białoruś, wyjdzie z tego zwycięsko.

Pod PKiN odczytano też list liderki białoruskiej opozycji, Swiatłany Cichanouskiej:

"Andrzej od sześciu miesięcy jest w więzieniu. Kiedy chorował na koronawirusa, reżim nie zapewnił mu opieki medycznej. Kiedy pogorszył się jego stan zdrowia w związku z przewlekłą chorobą serca, reżim odmówił mu leków. Umieścił go za to w rejestrze ekstremistów. Dzisiaj Andrzej zamiast zajmować się swoją ulubioną pracą, czyli dziennikarstwem, zmuszony jest do czekania na wyrok.Andrzej Poczobut stał się symbolem i przykładem białoruskiego dziennikarza nieustraszonego, odważnego, o ostrym piórze, zawsze na pierwszej linii frontu.

Andrzej Poczobut jest szczególnie niebezpieczny dla reżimu Łukaszenki, bo jest dziennikarzem. Międzynarodowa organizacja Reporterzy bez granic uznała Białoruś za najbardziej niebezpieczny dla dziennikarzy kraj w Europie. Niezależne media zostały rozgromione, wyjęte spod prawa. 28 dziennikarzy więzionych jest w aresztach, więzieniach i koloniach karnych. Całe redakcje zmuszone zostały do opuszczenia kraju i działalności zagranicą".

Cichanouska wyraziła też nadzieję, że tak jak Andrzej Poczobut nie jest obcy Polakom, tak samo 150 tys. Białorusinów uciekających przed prześladowaniami za zachodnią granicę zostanie dobrze przyjętych w naszym kraju. "Jestem wdzięczna za dotychczasową solidarność i wsparcie" — podkreślała.

"Na Białorusi trwa reżim wojskowy, nie działa prawo, nie ma wolności słowa, nie ma swobód obywatelskich. Apeluję do wszystkich europejskich władz: trzeba w końcu podjąć decyzję i uznać reżim Łukaszenki za międzynarodową organizację terrorystyczną. Ten człowiek daje rozkazy zabijania, gwałcenia i torturowania setek tysięcy Białorusinów" - mówił opozycjonista, były ambasador Białorusi w Polsce Pawieł Łatuszka.

Medal Wolności słowa

30 sierpnia 2021 roku, w przededniu rocznicy Porozumień Gdańskich, Fundacja Grand Press po po raz pierwszy przyznała Medale Wolności Słowa. W kategorii media nagrodę otrzymał Andrzej Poczobut

Odbierający statuetkę Bartosz Wieliński z „Gazety Wyborczej” w przejmującym wystąpieniu apelował m.in. do obecnego na sali Donalda Tuska i wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej Věry Jourovej o to, by interweniować w obronie jego kolegi i przyjaciela. Uznał, że to wstyd nas wszystkich, że Poczobut siedzi w więzieniu.

„Jesteśmy w miejscu, gdzie zaczęła się wolność Europy. Na sali jest komisarz Jourová, Donald Tusk i wybitni przedstawiciele demokratycznej Polski. To jest moja prośba do was, prośba dziennikarza, kolegi Andrzeja Poczobuta, zróbcie, co możecie, żeby on wyszedł z więzienia i wszyscy inni białoruscy dziennikarze także zobaczyli wolność. Błagam was, zróbcie coś. Niech to się po prostu skończy. Andrzeju jesteśmy z tobą” — mówił.