Willa+ dla uczelni Ziobry? Akademia Wymiaru Sprawiedliwości chce przejąć nieruchomość na Łotwie

Do dokumentów potwierdzających plany Zbigniewa Ziobry dotarli w ramach kontroli poselskiej w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Marcin Bosacki i Arkadiusz Myrcha z Koalicji Obywatelskiej.

Z notatki służbowej sporządzonej przez kierownika działu inwestycji i logistyki w Akademii Wymiaru Sprawiedliwości (uczelni założonej przez Ziobrę w 2018 roku) podpułkownika Pawła Lisiaka, wynika, że

Wówczas ustalono, że resort dyplomacji ma w zanadrzu nieużywaną nieruchomość w miejscowości Jurmała na Łotwie, nadbałtyckim uzdrowisku położonym 10 km na zachód od Rygi. Chodzi o drewnianą willę o powierzchni 604,5 m² oraz dużą działkę, na której się znajduje – 1290 m². Odległość od plaży: 160 m, dwie minuty spacerem.

„Uczelnia wyraziła chęć pozyskania nieruchomości oraz zobowiązała się po pozyskaniu nieruchomości udostępniać ją polskim obywatelom przebywającym na wschodzie” – czytamy w notatce ze spotkania 19 października.

Wniosek do ministra Zbigniewa Raua uczelnia przygotowuje już następnego dnia. W uzasadnieniu rektor-komendant Akademii Michał Sopiński chwali się dokonaniami AWS: seminariami, konferencjami, programami edukacyjnymi – zwłaszcza tymi, które wpasowują ją w międzynarodowy kontekst. Czytamy m.in. o kursach poszerzających wiedzę o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, czy o umowie bilateralnej z Norweską Akademią Kształcenia Służb Penitencjarnych w Lillestrøm.

Rektor nie wyjaśnia jednak, po co uczelni nowe lokum w Republice Łotwy.

Ziobro pisze do Raua

Z dokumentów pozyskanych w MSZ przez posłów Bosackiego i Myrchę wynika, że pieczę nad całym procesem sprawował resort sprawiedliwości, który nadzoruje AWS. Wniosek uczelni trafia więc najpierw na biurko Zbigniewa Ziobry. Minister w oparciu o prośbę uczelni, 23 października zwraca się do MSZ o przekazanie Ministerstwu Sprawiedliwości łotewskiej willi.

Odpowiedź Zbigniewa Raua przychodzi 9 listopada i jest dość chłodna.

Szef polskiej dyplomacji tłumaczy, że jedyną możliwą „formułą przekazania władania” nad nieruchomością jest ustanowienie trwałego zarządu. MSZ może to zrobić w drodze decyzji, nieodpłatnie. W tym celu, jak wyjaśnia Rau, potrzebny będzie osobny wniosek, w którym resort Ziobry wskaże, na jaki okres zarząd ma zostać ustanowiony (może to być na czas nieoznaczony), sprecyzuje, do czego potrzebna jest mu willa oraz określi termin zagospodarowania budynku.

Na zdjęciach dostępnych w internecie budynek wygląda nieużywany i wymagający remontu. MSZ podkreśla, że jest zabytkowy – wszelkie adaptacje będą więc wymagać zgody lokalnego konserwatora.

Ustanowienie trwałego zarządu pozwoli Ministerstwu Sprawiedliwości dowolnie dysponować nieruchomością.

Na piśmie z 9 listopada ślad w dokumentach się urywa. Zapytaliśmy Ministerstwo Sprawiedliwości, czy złożyło kolejny wniosek w MSZ. Czekamy na odpowiedzi.

Szkoła za pieniądze od Ziobry

Akademia Wymiaru Sprawiedliwości do 1 września 2023 funkcjonowała pod nazwą Szkoła Wyższa Wymiaru Sprawiedliwości (SWWS).

To uczelnia utworzona przez ministra Ziobrę w 2018 roku. Na początku nosiła nazwę „Wyższa Szkoły Kryminologii i Penitencjarystyki” i miała szkolić wyłącznie kadry dla więziennictwa. 1 kwietnia 2021 została jednak przekształcona w SWWS i rozszerzyła działalność o kształcenie "przyszłych kadr organów wymiaru sprawiedliwości oraz innych służb realizujących zadania z zakresu bezpieczeństwa publicznego”.

W OKO.press szeroko opisywaliśmy działalność tej placówki, w tym zakup kolejnych nieruchomości.

Główna siedziba AWS mieści się przy ul. Wiśniowej na warszawskim Mokotowie. Na potrzeby kierunku prawniczego otwartego w maju 2021 szkoła kupiła też budynek przy ul. Karmelickiej 9 – rząd PiS przeznaczył na to środki z rezerwy celowej budżetu państwa. Jak ustaliliśmy, AWS ostatecznie kupiła 8-piętrowy biurowiec za 15,8 mln zł. Wcześniej szkoła przejęła też budynki Centralnego Ośrodka Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu i byłego Zakładu Karnego w Kaliszu. Na ich rozbudowę wydała 70 mln zł.

Poza tym AWS wynajmuje od Agencji Mienia Wojskowego Hotel Belwederski w Warszawie położony w prestiżowej lokalizacji – tuż obok Łazienek Królewskich. To tutaj studenci AWS mają swój akademik. Koszt najmu? 1,5 mln złotych rocznie. Umowę z AMW uczelnia podpisała na 20 lat.

Na początku listopada 2023 RMF FM ujawniło, że Ministerstwo Sprawiedliwości przekazało uczelni nieruchomość przy ul. Wiśniowej (dotychczas nie była jej własnością), a także budynek byłego aresztu śledczego w Hajnówce na Podlasiu. Na tym nie koniec. Minister Ziobro podarował AWS także 5 mieszkań i kompleks budynków po ośrodku dla nieletnich w Warszawie, który wcześniej należał do Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury (na przebudowę AWS uczelnia planuje wydać 20 mln zł), oraz pensjonat i ośrodek konferencyjny w Zakopanem.

Ziobro długo próbował przekształcić uczelnię – która początkowo była szkołą zawodową – w renomowany ośrodek badawczy. W tym celu hojnie dotował AWS z Funduszu Sprawiedliwości. Kontrola NIK w latach 2018-2022 wykazała, że resort podpisał z uczelnią umowy na dofinansowanie badań za niemal 30 mln zł. Zdecydowana większość, bo aż 26 mln, trafiła do niej w trybie bezkonkursowym. Choć, jak się okazało, część pieniędzy AWS musiała potem zwrócić, dzięki dotacjom w 2022 roku otrzymała status uczelni akademickiej.

Po zmianach przeforsowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości wiosną 2023 roku SWWS została przemianowana na AWS, a Zbigniew Ziobro dostał możliwość ręcznego wskazania jej rektora. 1 września rektorem ponownie został Michał Sopiński, prawnik i polityk Suwerennej Polski, który w latach 2020-2022 pracował w Ministerstwie Sprawiedliwości. Jako że jego kadencja ma trwać 5 lat, Ziobro zachowa kontrolę nad uczelnią do 2028 roku.