Zaufanie ministra Glińskiego najwyższym prawem kinematografii. Polowanie na PISF z nagonką "Wiadomości TVP"

Zamach na polskie kino i odwołanie dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej Magdaleny Sroki ma szansę przejść do historii państwa rządzonego przez PiS jako skrajny przykład łamania prawa o kinematografii, wspartego prymitywną propagandą rodem z PRL i zaskakująco szczerą deklaracją, że idzie o "utratę zaufania".

W poniedziałek 9 października 2017 Rada PISF zaopiniuje decyzję ministra kultury Piotra Glińskiego o odwołaniu Sroki, choć jej pięcioletnia kadencja upływa dopiero w 2020 roku. Powodem ma być list z 18 maja 2017 do stowarzyszenia amerykańskich studiów filmowych. Opinia Rady nie jest wiążąca.

Wiceminister kultury Sellin tłumaczył w niedzielę 8 października w Radiu Zet, że decyzja o odwołaniu Sroki jest "nieodwołalna. Nie wyobrażamy sobie dalszej współpracy".

Dopytywany, na jakiej podstawie ministerstwo chce odwołać szefową PiSF wygłosił zdumiewające zdanie:

Rzeczy w tym, że ustawa o kinematografii z 2005 roku w art. 16 dokładnie opisuje sześć powodów, dla których Gliński mógłby Srokę odwołać. Minister może odwołać Dyrektora po zasięgnięciu opinii Rady Programowej przed upływem kadencji w przypadku:

• działania z naruszeniem prawa,
• zrzeczenia się funkcji,
• choroby uniemożliwiającej pracę,
• skazania prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne,
• niezatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego Instytutu bądź
• negatywnej opinii Rady na temat działalności PISF”.

Siłą ustawy o kinematografii z 2005 roku - za którą głosował klub PiS, a PO była przeciw - było właśnie to, że gwarantowała ona autonomię Instytutowi, gwarantowała finansowanie i zapewniała silną pozycję dyrektorce.

Zarówno poprzednia szefowa PISF Agnieszka Odorowicz (2005-2015), jak Magdalena Sroka (od października 2015) ze swej silnej pozycji korzystały, a dzięki Instytutowi kino przeżyło imponujący rozwój. W 2005 roku polskie filmy – powstało ich 24 – miały widownię poniżej miliona. W 2016 roku widzów było ponad 13 mln, a filmów powstało 49. Z tego pięć miało ponad milionową widownię.

Minister Gliński kilkakrotnie już próbował ręcznie sterować kulturą nawiązując do tradycji ministrów PRL.

"Wiadomości TVP" językiem z marca 1968

"Wiadomości TVP" 7 października poświęciły odwołaniu Magdaleny Sroki 40-sekundowy materiał, w którym (ale zaskoczenie!) przedstawiły wyłącznie stanowisko ministerstwa kultury. Lektor oznajmił, że minister chce odwołać szefową PISF. I dalej podał jako oczywistą oczywistość:

Plus cytat z listu: "jest to przerażające, jak szybko możemy znowu zwrócić się ku absurdalnej cenzurze, prowadzonej przez ksenofobicznych nacjonalistów, schowanych w cieniu statuy Chrystusa Króla Polski". I zapewnienie, że odwołanie dyrektor Sroki "nie wiąże się z likwidacją bądź innymi zmianami w funkcjonowaniu PISF".

Słowo "szkalowanie" skojarzyło się Beacie Chmiel, menadżerce kultury, z czasami PRL. Na swoim FB umieściła cytat z wybitnej książki Michała Głowińskiego "Marcowe gadanie" - analizy języka komunistycznej propagandy po marcu 1968.

"Motyw szkalowania - pisał prof. Głowiński - intensywnie występuje od Marca 1968. Szkalują: Radio Wolna Europa, "Kultura", syjoniści, reakcyjna prasa zachodnia itp. (...) procederowi szkalowania oddają się także w Ludowej Ojczyźnie (...) W procesie tzw. taterników jednym z głównych zarzutów jest to, że szkalowali ustrój, władze, ale przede wszystkim Polskę.

Głupi list jako pretekst skoku na polskie kino

Jeżeli krążący po sieci list (na przykład tu), jest autentykiem, to OKO.press przyznaje, że to dziwny dokument, zarówno od strony językowej, jak i zawartości treściowej Jak poinformował PAP, Jacek Bromski, przewodniczący Rady Programowej PISF, list dotyczył zezwolenia na użycie w materiałach reklamowych PISF zdjęć z ceremonii oscarowych z udziałem Andrzeja Wajdy i Pawła Pawlikowskiego. „Był napisany tak skandaliczną angielszczyzną, że adresaci nie bardzo zrozumieli, o co chodzi. Zawarto w nim także aluzje do cenzury w Polsce”. Bromski dodał, że „pracownica, która napisała list, została zwolniona z pracy, a Magdalena Sroka przeprosiła adresata, czyli prezesa tego stowarzyszenia”.

Jak mówiła OKO.press Agnieszka Holland, ten list ("który widziałam, ale nie chcę go nawet komentować") jest oczywistym pretekstem. "Władze zasadzały się na Magdalenę Srokę od zwycięskich wyborów. Skok na PISF wpisuje się w program kulturowej kontrrewolucji, którą widzimy nie tylko w Polsce czy na Węgrzech. Władzom idzie o to, by jednocześnie wziąć społeczeństwo za mordę i dmuchać w narodowy balon. Autorytarne systemy zawsze tak działają. I do tego potrzebne im są odpowiednie filmy.