"Nie bierzcie udziału w tych wyborach". Iustitia apeluje o bojkot marionetkowej Krajowej Rady Sądownictwa

Ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury zostały napisane, aby radykalnie zwiększyć wpływ ministerstwa sprawiedliwości na kadry i uzależnić orzecznictwo polskich sądów od wskazań politycznych. To nie przypadek, że oba projekty zgłoszono już po "przejęciu" Trybunału Konstytucyjnego przez PiS. Po uchwaleniu ustawy o zgromadzeniach wiadomo, że zdominowany przez PiS sąd konstytucyjny będzie przyklepywał niekonstytucyjne prawa, uchwalane przez Sejm i podpisywane przez prezydenta Dudę.

W przypadku Krajowej Rady Sądownictwa "eksperci" Zbigniewa Ziobry postanowili osiągnąć cel przez wprowadzenie zasady, że piętnastu sędziów sądów powszechnych, wojskowych i administracyjnych do Krajowej Rady Sądownictwa będzie wybierał Sejm - czyli, w praktyce, większość Prawa i Sprawiedliwości. To podporządkowanie instytucji strzegącej niezawisłości sądów politykom jest oczywiście niezgodne z konstytucją.

Ustawę o KRS uzupełnia ustawa o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, która podporządkowuje tę szkołę ministrowi sprawiedliwości i prokuratorowi generalnemu, jednocześnie umożliwiając mu powoływanie absolwentów na stanowiska asesorów sędziowskich i powierzanie im wykonywania obowiązków sędziego. To ważne, bo obecnie w Polsce nieobsadzonych jest ponad 500 etatów sędziowskich. To na te stanowiska ostrzy sobie zęby Ziobro.

Rozwiązania obu ustaw są niezgodne z:

• Konstytucją RP, która wyraźnie oddziela władzę sądowniczą od innych władz i ustanawia Krajową Radę Sądownictwa jako instytucję stojącą na straży niezawisłości sędziów i niezależności sądów,
• orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, który uznał wykonywanie obowiązków sędziów przez zależnych od ministra asesorów za niezgodną z konstytucją oraz
• standardami międzynarodowymi, które zakładają, że niezależność sądów wynika z powierzenia samorządom sędziowskim prawa wyboru większości reprezentantów do instytucji, która w ustroju danego państwa stoi na straży odrębności sądownictwa.

Odpowiedź "Iustitii"

W sobotę, 1 kwietnia Zebranie Delegatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich "Iustitia" zaapelowało do wszystkich sędziów, aby po przyjęciu ustawy nie wzięli udziału w wyborach nowej, podporządkowanej politykom, wybieranej przez Sejm Krajowej Rady Sądownictwa i "nie legitymizowali w ten sposób przepisów niezgodnych z zasadą trójpodziału władzy". Sędziowie wezwali też wszystkich sędziów delegowanych do Ministerstwa Sprawiedliwości, aby powrócili do orzekania. "Jako sędziowie musimy być świadomi, że nasza obecna postawa będzie zapisana na kartach historii" - stwierdzono w uchwale.

Nie da się dziś ocenić, na ile skuteczny będzie apel Iustitii. Można jednak jako wskazówkę przyjąć to, że PiS już do Trybunału Konstytucyjnego wybrało szereg prawników dalekich od ideału - mąż Julii Przyłębskiej okazał się być tajnym współpracownikiem SB o pseudonimie "Wolfgang", Piotr Pszczółkowski ma za sobą dość wątpliwy etycznie epizod handlowania długami szpitali, a Mariusz Muszyński najprawdopodobniej zataił współpracę z polskim wywiadem w latach 90., a w niektórych wypadkach dokonywało roszad świadczących o krótkiej ławce kadrowej. Tak było w przypadku Michała Warcińskiego, który, zanim został sędzią TK, był szefem Biura Analiz Sejmowych w kancelarii Marka Kuchcińskiego.

Krytyka ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa

Na ustawę napisaną w resorcie Zbigniewa Ziobry krytyka spada ze wszystkich stron. Ostatnio Zbigniew Ziobro starł się z OBWE, która zaapelowała o wycofanie się z projektu. "Proponowane zmiany budzą poważne obawy związane z podstawowymi zasadami demokracji, w szczególności podziałem władz i niezależnością władzy sądowniczej" - napisali eksperci. W odpowiedzi Zbigniew Ziobro zdobył się tylko na obrażenie OBWE - a KRS sprawdziła, że w swojej tyradzie siedemnaście razy minął się z prawdą.

Krytycznie o ustawie wypowiedział się również Naczelny Sąd Administracyjny, który napisał, że projekt zmienia"ustrojową pozycję [Krajowej] Rady [Sądownictwa] bez zmiany konstytucji, co powoduje ryzyko ograniczenia działania KRS w wykonywaniu jej konstytucyjnych obowiązków strażnika niezawisłości sędziów i niezależności sądów".

Do chóru krytyków nieoczekiwanie dołączyła - podporządkowana przecież marszałkowi z PiS - Kancelaria Sejmu. Biuro Legislacyjne w opinii dla posłów przypomniało, że Konstytucja powierza Sejmowi i Senatowi wybór sześciu członków KRS, więc gdyby również piętnastu sędziów mieli wybierać posłowie, to napisano by o tym w Konstytucji. "Skoro Konstytucja statuuje skład KRS i wskazuje ile jej członków ma wybierać parlament to rozwiązanie proponowane przez wnioskodawców, które przewiduje wybór dodatkowych 15 członków KRS przez Sejm stoi w sprzeczności z art. 187 ust. 1 w związku z art. 8 Konstytucji" - stwierdzili eksperci Kancelarii Sejmu.

OKO.press zapytało Kancelarię Sejmu, czy po napisaniu tej ekspertyzy zachowali, czy stracili pracę.