Bodnar wygasi działania „egzekutorów” Ziobry. Obniży im pensje, da więcej pracy sędziowskiej

Mimo zmiany władzy w Polsce systemem dyscyplinowania sędziów nadal kierują rzecznicy dyscyplinarni ministra Ziobry. To główny rzecznik dyscyplinarny Piotr Schab oraz jego dwaj zastępcy Przemysław Radzik i Michał Lasota. To oni prowadzili sprawy dyscyplinarne wobec sędziów znanych z obrony praworządności, co było odbierane przez środowisko jako masowe represje.

Rzecznicy ścigali za stosowanie prawa europejskiego, orzeczenia, wypowiedzi dla mediów, spotkania z obywatelami. To m.in. z powodu tych działań Komisja Europejska wstrzymała Polsce miliardy z KPO. Zmiany w systemie dyscyplinarnym były jednym z wymogów ich odblokowania.

Problem jest też z lokalnymi rzecznikami dyscyplinarnymi – działającymi przy sądach okręgowych i sądach apelacyjnych. Po zmianie prawa przez PiS nominował ich główny rzecznik Piotr Schab. I tak przy stołecznym sądzie okręgowym zastępcą rzecznika dyscyplinarnego jest Jakub Iwaniec, którego nazwisko przewija się w aferze hejterskiej. A przy olsztyńskim sądzie okręgowym rzecznikiem jest neo-sędzia Tomasz Koszewski, odwołany niedawno z funkcji Wiceprezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie, na którego czele stał Maciej Nawacki (członek neo-KRS).

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar jeszcze nie odwołał żadnego z rzeczników powołanych za władzy PiS. Są to funkcje kadencyjne. Lokalnych rzeczników można odwołać pod pewnymi warunkami – tak jak prezesów sądów. Zaś w przypadku głównego rzecznika dyscyplinarnego i jego zastępców zmieniona przez PiS ustawa o ustroju sądów powszechnych nie zawiera kryteriów odwołania. Co według niektórych komentatorów daje ministrowi prawo do dowolnego ich odwołania.

Minister Bodnar docelowo status rzeczników dyscyplinarnych chce uregulować w nowelizacji ustawy o sądach. Powołał też swoich rzeczników nadzwyczajnych, którzy przejmują od rzeczników Schaba, Radzika i Lasoty dyscyplinarki sędziów. Do tej pory przejęli ich 65.

Kilka dni temu minister wyznaczył swojego rzecznika do przejęcia kolejnych 5 dyscyplinarek wytoczonym sędziom z Rzeszowa (są ścigani za orzeczenie oparte na Konstytucji). Ich ściganie uruchomił prezes rzeszowskiego sądu i członek nielegalnej KRS, neo-sędzia Rafał Puchalski (jego nazwisko też przewija się w aferze hejterskiej). Więcej o tym niżej.

Minister Bodnar znalazł jednak inny sposób na rzeczników Ziobry. Chce obniżyć im dodatki funkcyjne i znieść ulgi w obowiązkach w zakresie normalnej pracy orzeczniczej. Czyli de facto wygasić urząd rzecznika dyscyplinarnego. Do normalnej pracy orzeczniczej mają też wrócić sędziowie-członkowie nielegalnej neo-KRS, którzy są dziś z niej niemal zwolnieni.

Rzecznicy Ziobry i członkowie neo-KRS będą więcej sądzić

Rozwiązania te znajdują się w dwóch projektach rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości, które obecnie są w konsultacjach. Dotyczą one wysokości dodatków do pensji sędziowskiej oraz obciążenia pracą orzeczniczą.

Dodatki funkcyjne dostają sędziowie, którzy pełnią dodatkowe obowiązki: prezesi sądów, przewodniczący wydziałów czy rzecznicy dyscyplinarni. W związku z dodatkowymi obowiązkami mają też mniej spraw do rozpatrzenia.

Dodatek dla głównego rzecznika dyscyplinarnego i jego zastępców jest wyliczany według tzw. mnożnika powiązanego z wysokością przeciętnego wynagrodzenia. Obecnie dla głównego rzecznika dyscyplinarnego mnożnik wynosi 0,8, a przeciętne wynagrodzenie w tym roku wynosi 7768 zł brutto. Dodatek rzecznikowski to zatem 6212 zł miesięcznie.

Minister chce też ustalić stałą stawkę dodatku do pensji dla rzeczników dyscyplinarnych działających przy sądach okręgowych i apelacyjnych. Dziś mają mnożnik w granicach 0,2-0,6. W projekcie rozporządzenia jest jeden stały dodatek w wysokości 0,2. Czyli ponad 1500 zł.

Oprócz obniżenia dodatku funkcyjnego minister Bodnar w drugim projekcie proponuje, by Schab i jego zastępcy mieli większe obciążenia sprawami do rozpatrzenia. Dziś ich udział w sprawach wpływających do sądu wynosi ledwie 10 proc. Po zmianie byłoby to co najmniej 90 procent.

Więcej pracy sędziowskiej mieliby też mieć członkowie nielegalnej neo-KRS. Dziś ich limit spraw to 25 proc., po zmianie – 100 proc. Projekt rozporządzenia zakłada też większe obciążenie pracą orzeczniczą wszystkich sędziów pełniących dodatkowe funkcje.

Dotyczy to też prezesów sądów i przewodniczących wydziałów. Ale w ich przypadku Minister proponuje mniejszy wzrost obciążenia. Np. dla prezesa sądu nie byłoby to 25 proc. a 30 proc., w przypadku przewodniczącego wydziału – nie 50 a 75 proc. Minister liczy, że w ten sposób rocznie będzie załatwionych o 160 tysięcy więcej spraw.

Minister odbiera rzecznikom Ziobry dyscyplinarki sędziów z Rzeszowa

Niezależnie od tego minister Bodnar odbiera rzecznikom dyscyplinarnym ministra Ziobry kolejne sprawy represyjne wytoczone niezależnym sędziom. Kilka dni temu minister zabrał im pięć dyscyplinarek wytoczonych sędziom Sądu Okręgowego w Rzeszowie. Sprawy ma przejąć nadzwyczajny rzecznik ministra, sędzia Grzegorz Kasicki ze Szczecina.

Chodzi o sprawy sędziów: Anny Romańskiej, Marcina Świerka, Tomasza Wojciechowskiego, Marzeny Ossolińskiej-Plęs, Marty Krajewskiej-Drozd.

Sędziowie mają zarzuty dyscyplinarne za to, że – stosując wprost Konstytucję – orzekali o zwrocie świadkom zarobków utraconych ze względu na obecność w sądzie. Nie zasądzali stawek zaniżonych, określonych w kodeksie postępowania karnego.

Wniosek o wszczęcie wobec nich postępowania złożył wspomniany już Rafał Puchalski, który jest obecnie prezesem tutejszego sądu apelacyjnego. Dyscyplinarki zrobił sędziom zastępca rzecznika dyscyplinarnego Michał Lasota.

Dwóch sędziów (Wojciechowskiego i Krajewską-Drozd) uniewinniła już nieprawomocnie Izba Odpowiedzialności Zawodowej SN. W przypadku sędzi Krajewskiej-Drozd sprawa została umorzona, gdyż sędzia zmarła. Powodem umorzenia jest jednak to, że nie złamała prawa.

Rzecznik dyscyplinarny Lasota nie odpuścił jednak i odwołał się do II instancji nowej Izby. Nie może jednak prowadzić tych sprawa. Na mocy decyzji ministra Bodnara trafiły one do nadzwyczajnego rzecznika dyscyplinarnego Grzegorza Kasickiego. A on zapewne wycofa je, tak samo jak wniosek o ukaranie trójki pozostałych sędziów, którymi Izba się jeszcze nie zajęła.