Czy premier Morawiecki wmawiał papieżowi Franciszkowi, że Polska przyjmuje setki tysięcy uchodźców z Ukrainy?

Polski premier Mateusz Morawiecki został w poniedziałek przyjęty przez papieża Franciszka w Watykanie, po czym zadeklarował, że „polska wizja zjednoczonej Europy wpisuje się w idealny sposób w wizję Europy papieża Franciszka”.

Tyle, że krótki komunikat prasowy Stolicy Apostolskiej zdaje się sugerować, że premier Morawiecki zwodził w tej kwestii papieża Franciszka, czy raczej polska strona zwiodła watykański sekretariat stanu odpowiedzialny za organizację tego typu spotkań na najwyższym szczeblu.

„Skupiono się na koniec na sytuacji europejskiej i międzynarodowej, ze szczególnym odniesieniem do przyjmowania uchodźców i do zaangażowania polskiego rządu na rzecz uchodźców z Ukrainy i na Bliskim Wschodzie” – głosi włoskojęzyczna informacja prasowa Watykanu.

Uchodźców z Ukrainy?

Okazuje się, że manipulację nazywającą migrantów zarobkowych z Ukrainy „uchodźcami” udało się przemycić nawet do Stolicy Apostolskiej.

Przypomnijmy, że takie podmiany szczególnie irytują władze Ukrainy, bo - jak tłumaczy Kijów - wpisują się w kremlowski przekaz, że Ukraina jest państwem podupadłym (a w propagandowych porywach – nawet upadłym), które nie potrafi się zająć obywatelami zbiegłymi z terenu walk w Donbasie i produkuje setki tysięcy uchodźców uciekających do Polski i innych krajów UE.

Z kolei odniesienie do „uchodźców na Bliskim Wschodzie”, a nie „z Bliskiego Wschodu” wskazuje, że Mateusz Morawiecki rozprawiał w Watykanie o polskim „pomaganiu na miejscu”. Ale czy wspomniał Franciszkowi o nadzwyczaj skromnej skali?

Papież o przyjmowaniu uchodźców ma inne zdanie niż PiS

Pytany po spotkaniu z Franciszkiem o temat migracji odparł, że papież widzi tę kwestię „dokładnie tak samo” jak polski rząd.

Nie sposób w to uwierzyć, bo „wizja Europy”, w której Polska w imię obrony tożsamości i bezpieczeństwa nie chce przyjmować potrzebujących z Afryki i Bliskiego Wschodu, jest sprzeczna z „wizją Europy papieża Franciszka” przedstawianą przez niego w przemówieniach i homiliach.

„Marzę o Europie, gdzie bycie imigrantem nie byłoby przestępstwem, ale zaproszeniem do większego zaangażowania na rzecz godności wszystkich istot ludzkich” – powiedział Franciszek w Watykanie podczas ceremonii przyjęcia Nagrody Karola Wielkiego w maju 2016 r.

Papież nieraz wskazuje na wymóg roztropności przy przyjmowaniu (i w domyśle określaniu liczby przyjmowanych) migrantów, ale nie sposób bronić tezy, by jakakolwiek roztropność zakazywała przyjęcie choćby kilku tysięcy.

„Danie osobom ubiegającym się o azyl, uchodźcom, migrantom i ofiarom handlu ludźmi szansy na znalezienie pokoju, którego poszukują, wymaga strategii, która połączy w sobie cztery działania: przyjmowanie, chronienie, promowanie i integrowanie. >Przyjmowanie< zwraca uwagę na konieczność rozszerzania możliwości legalnego wjazdu, aby nie odsyłać uchodźców i migrantów do miejsc, gdzie czekają ich prześladowania i przemoc, oraz równoważenia troski o bezpieczeństwo narodowe z ochroną podstawowych praw człowieka. Pismo Święte przypomina nam: "Nie zapominajcie też o gościnności, gdyż przez nią niektórzy, nie wiedząc, aniołom dali gościnę"” – napisał Franciszek w swym orędziu na Światowy Dzień Pokoju opublikowanym w styczniu 2018 r.

Jednym z najbardziej symbolicznych momentów pontyfikatu Franciszka było rzucenie wieńca na wody Cieśniny Sycylijskiej w 2013 r. ku czci potopionych tam Afrykańczyków zmierzających do Europy. Podczas wizyty na greckiej wyspie Lesbos w 2016 r. papież wziął do Watykanu (na pokładzie swego samolotu) 12 muzułmańskich uchodźców z Syrii, którymi na jego prośbę zajęła się potem m.in. Wspólnota św. Idziego.

Dodajmy, że Franciszek wielokrotnie przestrzegał przed zrównywaniem islamu z przemocą. „Możecie pomóc waszym muzułmańskim współobywatelom w przedstawieniu autentyczniejszego obrazu islamu, jak tego chce wielu z nich, którzy powtarzają, że islam jest religią pokoju i daje się pogodzić z poszanowaniem praw człowieka i sprzyjać współistnieniu wszystkich” – napisał papież w liście do chrześcijan na Bliskim Wschodzie z 2014 r.

Franciszka wizja ochrony klimatu na pewno nie jest taka jak PiS

Ponadto watykański komunikat informuje, że podczas spotkania Franciszka i Morawieckiego rozmawiano o „ochronie stworzenia” także w kontekście ONZ-owskiej konferencji klimatycznej w Katowicach w grudniu tego roku.

Przypomnijmy, że poglądy Franciszka na walkę z emisjami CO2 są bardziej kategoryczne od linii wszystkich polskich rządów, w tym na pewno Morawieckiego. „Dlatego pilne i konieczne stało się prowadzenie takiej polityki, aby w nadchodzących latach emisja dwutlenku węgla i innych gazów zanieczyszczających została drastycznie zmniejszona, zastępując na przykład paliwa kopalne i rozwijając odnawialne źródła energii” – napisał papież w swej encyklice „Laudato si” z 2015 r.

Komunikat Watykanu mówi też o „dobrych stosunkach dwustronnych między Polską i Stolicą Apostolską” oraz „owocnej współpracy Kościoła i państwa”, a także polityce rodzinnej jako jednym z tematów wspólnego zainteresowania.

Jaka Europa?

Morawiecki relacjonował słowa papieża o potrzebie zachowania różnorodności w jedności europejskiej, która nie może być „jak doskonała kula”, lecz jako „spójny wielościan”.

Istotnie, to stały element w myśli Franciszka o integrującej się Europie, z którym jednak – na takim poziomie ogólności – mogłyby się zgodzić siły polityczne różnych nurtów.

„Mottem Unii Europejskiej jest Jedność w różnorodności, ale jedność nie oznacza uniformizmu politycznego, gospodarczego, kulturowego czy myśli (…) W tym sensie uważam, że Europa powinna być rodziną narodów, które będą mogły odczuwać bliskość instytucji Unii, jeśli będą w stanie umiejętnie łączyć ideał pożądanej jedności z właściwą każdemu różnorodnością” – powiedział papież w Parlamencie Europejskim w 2014 r.

Jednak bodaj najśmielszym – i niezwykłym dla oficjalnych gości papieży - stwierdzeniem Morawieckiego po spotkaniu z Franciszkiem były, w kontekście Europy, słowa, że „myślimy bardzo podobnie w większości tematów”.

Rozmowa trwała około 40 minut (tłumaczenie czasem zabiera nawet do połowy czasu), podczas których premier - wedle własnej relacji – miał też opowiadać papieżowi o drodze wychodzenia z komunizmu. To chyba trochę mało czasu na całościową dyskusję z papieżem o UE.