Do PiS powoli dociera, że kończy się era węgla. Sasin przyznaje: Ostrołęka C może nie powstać

„Nie ukrywam, że są inwestycje rodzące problemy. Jedną z nich stanowi Ostrołęka, będąca rzeczywiście kłopotem dla inwestorów, czyli Energi i Enei. Od czasu podjęcia decyzji o realizacji radykalnej zmianie uległo rynkowe otoczenie.

– mówi wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin w wywiadzie dla „Dziennika Gazety Prawnej”.

Rząd coraz lepiej rozumie, że od transformacji energetycznej nie ma odwrotu. W grudniu 2019 pisaliśmy, że coraz bardziej możliwa staje się również konieczność wygaszenia największej elektrowni w Polsce i największego emitera CO2 w Europie – elektrowni w Bełchatowie.

Nie będzie dodatkowego tysiąca MW mocy?

Ostrołęka to dwunasta największa elektrownia w Polsce pod względem mocy. Jej dwa bloki energetyczne mają łącznie 681 MW mocy. Jest znacznie mniejsza niż elektrownia w Bełchatowie (ponad 5 tys. MW), Kozienicach (4 tys. MW) czy Opolu (3,3 tys. MW). Ale trzeci blok – Ostrołęka C – miał znacznie zwiększyć moc elektrowni. Według planów, jego moc ma wynieść 1000 MW.

Po dodaniu tysiąca MW mocy Ostrołęka byłaby (w tej chwili) szóstą elektrownią w Polsce. Ale wygląda na to, że ostatecznie do tego nie dojdzie.

Ostrołęka nie jest najważniejszym elementem naszego systemu energetycznego. Jest za to dużą elektrownią na węgiel. Jej rozbudowa miała być jedną z najważniejszych inwestycji energetycznych kolejnych lat.

Budowa w Ostrołęce ruszyła pod koniec 2018 roku, chociaż inwestycja nie miała zapewnionego pełnego finansowania.

W grudniu 2019 Izabela Zygmunt na naszych łamach pisała, że budowa trzeciego bloku w elektrowni w Ostrołęce jest wątpliwa:

Jacek Sasin to najwyższy rangą polityk PiS, który mówi to otwarcie. W Polsce brakuje jednak planu na kolejne kroki. Eksperci ostrzegali, że zmieniające się warunki na rynku energii na naszym kontynencie mogą sprawić, że budowa „ostatniej nowej elektrowni węglowej w Europie” może okazać się nieopłacalna.

Władze Ostrołęki, które liczyły na setki miejsc pracy, będą musiały znaleźć inny impuls dla rozwoju miasta.

Szef PGG: Trzeba uznać fakty

Nawet zarządzający polskim wydobyciem węgla mówią już otwarcie, że era węgla się kończy. W rozmowie opublikowanej na stronie internetowej Polskiej Grupy Górniczej jej prezes Tomasz Rogala przyznaje, że Europa odchodzi od węgla i trzeba to uznać. Uważa wprawdzie, że „radykalną „zieloną zmianę” w UE dyktuje polityka klimatyczno-energetyczna”, ale zauważa, że nie ma od tego odwrotu.

„Niestety, co do unijnej polityki klimatycznej musimy uznać fakty. Co z tego, że mamy inne zdanie, że potrafimy go dowieść, jeśli rzeczywistość właśnie przetacza się po nas jak walec? Uważam, że przełamanie zielonego trendu w UE jest już niemożliwe, trzeba się do niego dostosować, tylko na własnych warunkach” – mówi Rogala.

Polska zauważa, że nie może dalej stawiać na węgiel, bo jego ceny będą rosły coraz szybciej. Ale kompleksowego planu na odejście od węgla jednak nie ma. Dobrze więc, że do rządzących polską energetyką dociera – era węgla się kończy. Gorzej, że wciąż nie wiedzą, co z tym faktem zrobić.

Plan? Konsultujemy

Rząd nie ma nawet ważnego, uchwalonego planu polityki energetycznej. Ustawa zobowiązuje do przygotowania i przyjęcia takiego planu co cztery lata. Tymczasem ostatni uchwalony plan pochodzi z 2009 roku. I jest obecnie fikcją.

3 stycznia pisaliśmy o raporcie NIK, który przez 6 lat kontrolował kluczowe inwestycje energetyczne w Polsce. W konkluzjach autorzy podkreślili, że istotnym problemem jest brak aktualnego planu. Reakcji ze strony rządu na razie brak.

Ministerstwo Energii uchwaliło w listopadzie 2018 projekt polityki energetycznej na 2040 rok. Następnie skierowało go do konsultacji, uaktualniło i… skierowało do kolejnych konsultacji. Miały one miejsce w listopadzie 2019. Co dalej? Czekamy.

O opóźnienia oraz brak wypełnienia ustawowego obowiązku uchwalenia polityki energetycznej zapytaliśmy Ministerstwo Aktywów Państwowych (które powstało po wyborach parlamentarnych w 2019 roku i przejęło kompetencje Ministerstwa Energii).

Opóźnienie ministerstwo tłumaczy opracowywaniem prognozy oddziaływania Polskiej Polityki Energetycznej 2040 na środowisko i uzgadnianiem jego treści z Krajowym planem na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030.

Do zarzutu, że od ponad 10 lat nie mamy uchwalonej polityki energetycznej, ministerstwo się nie odniosło.

Wiatraki? Zaorane

Chociaż plan wciąż nie jest uchwalony, to znamy jego główne założenia: energia jądrowa, wiatraki na morzu, powolne odchodzenie od węgla.

Kierunek odchodzenia jest oczywiście słuszny. Jednak w temacie budowy elektrowni jądrowej nie zostały na razie podjęte żadne kroki. Wiatr na morzu to też odległa historia – prąd z farm wiatrowych na Bałtyku ma popłynąć w naszej sieci dopiero w okolicach 2030 roku. Najtańsza obecnie czysta energia pochodzi z lądowych farm wiatrowych. Ich rozwój PiS świadomie zatrzymał. Dlaczego?

„Wyjaśniał to minister Tchórzewski na konferencji prasowej w 2017 roku – tłumaczył dla OKO.press redaktor naczelny portalu wysokienapięcie.pl, Bartłomiej Derski. „Powiedział, że nie będzie już rozwoju, tylko de facto złomowanie farm wiatrowych na lądzie, ponieważ tak życzyli sobie wyborcy PiS.