Fundusz Patriotyczny ogłosił dzisiaj listę dotacji przyznanych w 2023 roku. Fundusz powołał w 2021 Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej, podległa ministerstwu kultury instytucja kierowana przez byłego senatora PiS prof. Jana Żaryna. Jej celem jest wspieranie organizacji pozarządowych i firm kultywujących dorobek polskiej myśli narodowej, konserwatywnej i katolickiej.

Co roku Fundusz Patriotyczny rozdaje 30 milionów złotych w dwóch priorytetach. Pierwszy priorytet finansuje “zadania projektowe”, drugi – “wzmocnienie instytucjonalne” beneficjentów.

Dotychczas Fundusz najhojniej obdarowywał organizacje kierowane przez byłego prezesa Stowarzyszenia Marszu Niepodległości Roberta Bąkiewicza i jego współpracowników. W dwóch edycjach programu otrzymały łącznie ponad pięć milionów złotych (szczegółowy wykaz zamieszczamy niżej). Wnioski przyjaciół Bąkiewicza zostały docenione także w tegorocznej edycji.

Bąkiewicz i lefebryści

160 tysięcy złotych Fundusz przyznał Instytutowi Dziedzictwa Europejskiego Andegavenum. To fundacja z siedzibą w Krakowie, którą Bąkiewicz założył w 2020 roku. W 2022 roku reklamował jej działalność w newsletterze skierowanym do sympatyków SMN:

“To podmiot bliski wartościom i celom Stowarzyszenia Marsz Niepodległości. Stanowi on przeciwwagę dla ofensywy lewicowo-liberalnych środowisk w tzw. III sektorze [...]”.

Prezesem fundacji jest Wojciech Golonka. Bez sukcesu startował w wyborach samorządowych w 2018 roku z listy Kukiz’15, a rok później w parlamentarnych z listy Konfederacji. Napisał doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim z filozofii G.K. Chestertona, był wykładowcą i wicerektorem Instytutu Uniwersyteckiego św. Piusa X w Paryżu. To prywatna uczelnia prowadzona przez kontestujące postanowienia Soboru Watykańskiego II ultrakonserwatywne Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X. Zwane jest lefebrystami od nazwiska założyciela abp. Marcela Lefebvre’a, a najbardziej kojarzeni są z odprawiania mszy w rycie trydenckim, czyli po łacinie. Na msze bractwa do kościoła przy ul. Garncarskiej w Warszawie Bąkiewicz regularnie przyjeżdża z Pruszkowa.

“Bąkiewicz jest fundatorem, ale nie zarządza fundacją” – zastrzegał Golonka zapytany przez TVN24 o rolę Bąkiewicza w Andegavenum.

To nie pierwsza dotacja dla Andegavenum. W 2021 roku Fundusz Patriotyczny przyznał jej 400 tys. zł na projekt “Katolicka myśl społeczna: pomniki, przykłady, kierunki rozwoju dla Polski”. W ciągu dwóch lat Andegavenum dostało też dwie dotacje z programu “Społeczna odpowiedzialność nauki” ministerstwa edukacji i nauki. 800 tys. zł na projekt “Fundamenty Europy w perspektywie francuskiej szkoły historycznej” i 600 tys. zł na “Filozofię społeczeństwu”. Publiczne środki Andegavenum przeznacza na publikację filozoficznych książek i wykładów na YouTube.

Łącznie Andegavenum dostało z publicznej kasy już 1 mln 960 tys. zł.

Swój do swojego po swoje

Aż trzy dotacje na łącznie 640 tys. zł Fundusz Patriotyczny przyznał w tym roku organizacjom związanym z Arturem Szczepkiem. To wolnorynkowy narodowiec, jak sam się przedstawia, działający w Sanoku. Fascynuje go przedwojenna, endecka myśl ekonomiczna i idea patriotyzmu konsumenckiego. W jej imię jedna z jego organizacji prowadzi akcję “swój do swojego po swoje”, zachęcającą do kupowania lokalnych produktów wytwarzanych przez polskie firmy.

– To kumpel Bąkiewicza. Na ostatnim Marszu Niepodległości odczytywał list, który Bąkiewicz dostał od Giorgi Meloni – mówi nam anonimowo członek Stowarzyszenia Marsz Niepodległości.

Gdy ludzie Bąkiewicza kontrolowali jeszcze należące do SMN Media Narodowe, Szczepek był ich częstym gościem. A w listopadzie 2022 zaczął prowadzić w nich swój program “Koniunktura”.

400 tysięcy złotych z Funduszu Patriotycznego dostał zarejestrowany przez Szczepka w 2022 roku Instytut im. Romana Rybarskiego. Pieniądze ma przeznaczyć na zakup siedziby.

Zaledwie dwa tygodnie temu o przyznaniu dotacji dla Instytutu Rybarskiego informował też Narodowy Instytut Wolności. W dwóch różnych priorytetach przyznano mu 136 tys. zł na “Rozwój Podkarpackiego Portalu Internetowego” i 170 tys. na “Thinktank”.

Przed rejestracją Instytut Rybarskiego działał jako nieformalny oddział przy Stowarzyszeniu Przedsiębiorców i Rolników “Swojak”, którego Szczepek jest wiceprezesem. “Swojak” w tegorocznym rozdaniu dostał od Funduszu Patriotycznego 100 tys. zł na “Zakup sprzętu i wyposażenia do organizowania kampanii społecznych oraz własnej działalności medialnej”.

Szczepek jest też wiceprezesem Towarzystwa Ekonomistów i Przedsiębiorców im. Juliana Dunajewskiego. Fundusz Patriotyczny przyznał mu 70 tys. zł na projekt “Architektura Wielkiej Polski. Wizje rozwoju przestrzennego w publikacjach Obozu Narodowego 1905-1945”.

Fundusz Patriotyczny Roberta Bąkiewicza

Już w poprzednich edycjach Funduszu Patriotycznego organizacje związane z Robertem Bąkiewiczem były hojnie obdarowywane. W 2021 roku kierowane przez niego stowarzyszenia Marsz Niepodległości i Straż Narodowa dostały łącznie 3 miliony złotych. Za te środki m.in. Straż Narodowa kupiła dworek pod Otwockiem. Rok później te same stowarzyszenia dostały od Funduszu łącznie już tylko 850 tys. zł. Za to dodatkowe środki otrzymały organizacje blisko związane z Bąkiewicza.

W 2022 roku 450 tysięcy złotych na stworzenie Domu Patriotów i 200 tys. zł na kampanię informacyjną o Romanie Dmowskim dostało Stowarzyszenie Patriotyczne Siedlce. 430 tysięcy złotych na patriotyczne kino plenerowe trafiło do stowarzyszenia Wiara i Tradycja.

Jak ujawniliśmy w lutym 2023 roku, oboma stowarzyszeniami kierują członkowie stowarzyszeń Bąkiewicza. Siedlecką organizacją zarządza Jacek Kamiński, członek Rot Marszu Niepodległości. Wiarę i Tradycję zarejestrował Mariusz Sarol, także członek Rot, a nawet ich pruszkowski “rotmistrz”, czyli szef lokalnych struktur.

W wywiadzie dla Mediów Narodowych ze stycznia 2022 mówił:

„My, jako Roty Niepodległości [...] wykonujemy olbrzymią pracę, której na co dzień, być może nie widać. Dzięki aktywności wielu członków i tworzenia coraz to nowych miejsc, w których się organizujemy, rozpoczynamy pracę formacyjną, tworzymy panele dyskusyjne, zapraszamy prelegentów, po to, aby wzmocnić wspólną świadomość”.

Oba stowarzyszenia działaczy Rot łączy jeszcze jedno. Jak ustaliliśmy, ich strony są zarejestrowane na serwerze Stowarzyszenia Marszu Niepodległości. Czy opłacały tę usługę z publicznych dotacji? Zapytaliśmy o to wszystkie strony. Nie otrzymaliśmy odpowiedzi.

Negocjacje z Dworczykiem

Skonfliktowani z Bąkiewiczem przedstawiciele Ruchu Narodowego ujawnili, że oba stowarzyszenia zawierały umowy ze Stowarzyszeniem Marszem Niepodległości. Wiara i tradycja miała zapłacić SMN 30 tys. “z tytułu realizacji usług promocyjnych”. Z kolei Patriotyczne Siedlce miały zapłacić SMN 38 tys. zł z tytułu realizacji usług promocyjnych, szkoleniowych oraz wynajmu sal.

Dziś Robert Bąkiewicz i jego ludzie nie zasiadają już we władzach SMN. Frakcja narodowców usunęła ich ze stowarzyszenia. Przejęła także lokal stowarzyszenia w Warszawie, a wraz z nim siedzibę Mediów Narodowych.

Jednym ze źródeł konfliktu były zarzuty wobec Bąkiewicza o paktowanie z Prawem i Sprawiedliwością. Z maili ze skrzynki Michała Dworczyka ujawnionych w serwisie “Poufna Rozmowa” dowiadujemy się, że nie były bezpodstawne. Wynika z nich, że w czerwcu 2020 roku, gdy trwała kampania przed wyborami prezydenckimi, Bąkiewicz zawarł tajne porozumienie z PiS. W zamian za wsparcie Andrzeja Dudy Bąkiewicz oczekiwał m.in. możliwości obsadzenia stanowiska wicedyrektora w Instytucie Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego. Już jesienią 2020 to stanowisko objął Andrzej Turkowski, członek zarządu SMN. Do jego nowych zadań należał m.in. nadzór nad Funduszem Patriotycznym.

Fundusz władzy

W tegorocznej edycji Funduszu Patriotycznego dotacje otrzymało wiele innych organizacji powiązanych z władzą. Najwyższą dotację – milion złotych – dostała Fundacja Action-Life na “Centrum Medialne”. Na ten sam cel, jak ujawniło OKO.press, otrzymała wcześniej 2,5 mln zł z rezerwy budżetowej państwa. Prezesem fundacji jest Jakub Nowak, kolega jednego z najbliższych współpracowników Morawieckiego – Michała Kuczmierowskiego, prezesa Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych.

Kolejne 250 tys. zł otrzymała Fundacja Polska Wielki Projekt. W jej radzie programowej zasiadali m.in. minister kultury Piotr Gliński, b. minister spraw zagranicznych Jacek Czaputowicz, europosłowie PiS Zdzisław Krasnodębski i Ryszard Legutko, mąż prezes TK Andrzej Przyłębski i doradca Andrzeja Dudy Andrzej Zybertowicz. Wcześniej otrzymała łącznie 3 mln zł z Narodowego Instytutu Wolności i 5 mln zł na zakup siedziby od ministerstwa Przemysława Czarnka. Tegoroczną dotację z Funduszu Patriotycznego przeznaczy na organizację Kongresu Polska Wielki Projekt, na którym w poprzednich latach występowali ministrowie rządu PiS.

470 tys. zł na urządzenie studia nagrań otrzymała Fundacja Służba Niepodległej. To organizacja powiązana z Piotrem Mazurkiem, współpracownikiem Piotra Glińskiego, członkiem rady Narodowego Instytutu Wolności. Jak ujawniliśmy wspólnie z portalem śledczym FRONTSTORY.PL, do organizacji związanych z Mazurkiem i stowarzyszeniem Koliber, którego był wiceszefem, trafiło 20 mln zł z NIW. Służba Niepodległej jest jedną z nich, dostała 1,5 mln zł. Do dzisiaj w jej władzach zasiadają koledzy Mazurka. Sam Mazurek dwa miesiące temu stracił funkcję pełnomocnika rządu ds. polityki młodzieżowej. Według „Polityki” przyczyną dymisji były jego „wielkopańskie i obcesowe zachowania”. Podobno czarę goryczy przelała jego pełna oburzenia skarga do dyrektor generalnej KPRM na niedobrą zupę w stołówce kancelarii.

Za 70 tys. zł Instytut Spraw Konstytucyjnych zrealizuje projekt “Dziedzictwo polskiego ruchu narodowego – analizę przez pryzmat współczesności”. Instytut założyli Patryk Palczewski, radny PiS w warszawskim Śródmieściu i radny PiS z Ursynowa Mateusz Rojewski. Wcześniej dostali z NIW łącznie 583 tys. zł.

SPROSTOWANIE

W związku z opublikowaniem w dniu 25 maja 2023 r. artykułu pt. „Fundusz Patriotyczny. Nowe dotacje dla organizacji Bąkiewicza i kolegów”, autorstwa Daniela Flisa (OKO.press), Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego informuje, że nie jest prawdą, iż Piotr Gliński zasiadał kiedykolwiek w radzie programowej Fundacji Polska Wielki Projekt.

Anna Pawłowska-Pojawa, Dyrektor Centrum Informacyjnego Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Komentarz OKO.press do sprostowania MKiDN

O tym, że Piotr Gliński zasiada w radzie programowej Fundacji Polska Wielki Projekt, jej strona internetowa informowała przez wiele lat. Dopiero po ujawnieniu w 2022 r. że FPWP otrzymała od Ministerstwa Edukacji i Nauki 5 mln zł na zakup willi, zamieszczona tam lista członków „rady programowej fundacji” została przemianowana na „radę programową Kongresu” organizowanego przez Fundację.