GOWORIT MOSKWA: Dron sterowany z Kijowa sterowanego z Waszyngtonu chciał nas skrzywdzić 

Przypomnijmy: w środę po południu propaganda ogłosiła (i pokazała nagrania filmowe), że w nocy dron rozbił się o budynek na Kremlu w Moskwie. Cel uderzenia nazwany został „Kremlowską rezydencją prezydenta”. Chodzi o Pałac Senacki, w którym Putin pracuje, jeśli jest na Kremlu. Z relacji telewizyjnych wynika, że bywa tam rzadko. Cel drona był więc bezpieczny dla Putina, ale symboliczny.

„Dwa bezzałogowe statki powietrzne były wycelowane w Kreml. W wyniku szybkich działań podjętych przez wojsko i służby specjalne przy użyciu radarowych systemów bojowych urządzenia zostały unieszkodliwione" – głosił oficjalny komunikat. Czyli że wszystko było pod kontrolą.

Ale potem się zaczęło. Propaganda zaczęła opowiadać o dronie na Kremlu. Mówiła dużo i bez przerwy. I mówiła rzeczy sprzeczne – co jest raczej planowym zabiegiem niż objawem chaosu.

1. Był to zamach na Putina (3 maja)

„Uważamy te działania za planowany akt terrorystyczny i zamach na życie Prezydenta Federacji Rosyjskiej, przeprowadzony w przeddzień Dnia Zwycięstwa, Parady 9 Maja, na której planowana jest również obecność zagranicznych gości”.

Był to zamach bezpośrednio wymierzony w Putina, mimo że o tym, że Putin nocuje na Kremlu jeszcze miesiąc temu propaganda informowała jako o wydarzeniu absolutnie nadzwyczajnym i rzadkim (kiedy wizytę składał w Moskwie Xi Jinping, Putin częstował go „herbatą” w tymże apartamencie, co dworskich dziennikarzy doprowadziło do skrajnej ekscytacji: Putin ma apartament na Kremlu!).

2. Jeszcze nie wiadomo, co to było (4 maja)

Dopiero śledztwo wykaże, skąd się wziął dron (Sekretarz prasowy prezydenta Federacji Rosyjskiej Dmitrij Pieskow wyraził nadzieję, że w odpowiednim czasie „zostanie rzucone światło" na to, skąd wziął się atak na Kreml).

3. Był to zamach ukraiński. Czyli wymyślony przez Ukrainę (3 maja)

Ta wersja ma trzy podwersje:

3a. Był to zamach ukraiński — czego dowodem jest to, że Ukraina mówi, że tego nie zrobiła, bo nie miała w tym żadnego interesu.

Ale przecież — propaganda zauważa z satysfakcją — gdyby prezydent Zełenski nie kazał odpalić drona, to nie udałby się następnie w kilkudniową podróż zagraniczną. Bo przecież wyjechał tylko dlatego, że wiedział. Wiedział bowiem, że Putin, którego kazał zabić, wcale nie sypia na Kremlu, więc przeżyje i każe Zełenskiego zabić w Kijowie.

„Trudno uwierzyć w żałosny bełkot z gabinetu Zełenskiego o braku udziału w atakach dronów na Kreml" – powiedział na przykład Leonid Słucki, lider Partii Liberalno-Demokratycznej (czyli partii Żyrinowskiego). Widać, że zrozumiał.

3b. Był to zamach ukraiński, więc Rosja może teraz uderzyć odwetowo w Ukrainę.

Może uderzyć bronią jądrową w Kijów. Albo zabić prezydenta Zełenskiego. Albo zabić cały ukraiński rząd i kogo tam się jeszcze uda.

Przy okazji dron pozwolił więc kremlowskim oficjelom zapunktować u wierchuszki radykalnymi wypowiedziami. A także pofantazjować o rosyjskich zwycięstwach, co się zawsze przydaje propagandzie:

• „To prawdziwy casus belli – pretekst do wojny. Do prawdziwej wojny i eliminacji terrorystycznej elity Ukrainy. Mamy czym uderzyć w ich bunkry” – napisał 3 maja Lider Sprawiedliwej Rosji – O Prawdę Siergiej Mironow na swoim kanale w Telegramie.
• „Reakcja Rosji na zamach na głowę państwa Władimira Putina będzie okrutna, Ukraina i grupy sabotażowe, które zaplanowały ten akt terrorystyczny, bardzo poważnie się przeliczyły” – powiedział 3 maja poseł Adalbi Szchagoszew z Komitetu Bezpieczeństwa Dumy Państwowej.
• Wiceprzewodniczący Rady Bezpieczeństwa Dmitrij Miedwiediew ogłosił, że po dzisiejszym [3 maja] ataku terrorystycznym z użyciem drona nie ma innego wyjścia, jak tylko fizyczna eliminacja Władimira Zełenskiego.

„Pozostawiam to pytanie bez komentarza” – powiedział 4 maja zszokowanym chyba dziennikarzom rzecznik Putina Pieskow. Pytali go, czy Moskwa rzeczywiście uznaje Zełenskiego za „uzasadniony cel".

3c. Był to zamach ukraiński, a zatem Rosja może uderzyć odwetowo we własnych obywateli. Gdyż musi się bronić

Rosja powinna natychmiast dokręcić śrubę, reaktywować stalinowską SMIERSZ i lepiej filtrować ludzi, którzy uciekają z Ukrainy do Rosji (a także ostrzej przesłuchiwać jeńców). Oraz dokręcić śrubę rosyjskiej opozycji. „Gdyż ich wolności są mniej ważne niż bezpieczeństwo obywateli Federacji Rosyjskiej” (program „60 minut” 4 maja).

W ten sposób propaganda podbija i uzasadnia potrzebę wprowadzenia państwowego terroru. To się pojawia w oficjalnym przekazie co jakiś czas. Ostatnio częściej.

4. Był to zamach na zlecenie USA (4 maja)

Czego dowodem jest to, że Amerykanie zaprzeczają wszystkiemu. Skoro zaprzeczają, to znaczy, że to zrobili (patrz punkt 3a).

Poza tym zgodnie z tym, co od dawna powtarza propaganda Kremla, Ukraińcy nic nie robią bez zlecenia z Waszyngtonu (żeby było i śmieszniej, i straszniej, tę wersję przedstawił rzecznik Putina Dmitrij Pieskow: „To są dane, które mamy. Dane, które otrzymuje nasza służba specjalna”, powiedział Pieskow pytany, jakie są powody, by sądzić, że Ukraina i Stany Zjednoczone stały za atakiem UAV na kremlowską rezydencję Putina).

Tę wersję powtarzały i rozwijały wieczorne „Wiadomości" („Wiesti") 4 maja.

4a. Był to zamach NATO (4 maja)

Czego dowodem jest to, że Rosja Putina jest od samego początku, od 24 lutego 2022, ofiarą agresji NATO. Czyli jeśli coś uderzyło w Kreml, to NATO. Co czyni prezydenta Zełenskiego legalnym celem odwetowym także, kiedy jest na terenie państw NATO.

5. Była to prowokacja NATO, żeby Rosja uderzyła i NATO mogło wkroczyć do Ukrainy (4 maja)

Prawdziwym celem drona było sprowokowanie Moskwy do ataku odwetowego, po którym NATO mogłoby oficjalnie włączyć się w wojnę (w której skądinąd uczestniczy od 24 do 2022, wedle innych wersji – od 2014 roku, a nawet – od 1914 roku, czyli od I wojny światowej; NATO wtedy nie istniało, ale istniał Zły Zachód, którego emanacją jest NATO).

Korzyści z sześciu sprzecznych wersji?

Jest ich kilka.

1. Dzięki temu wszystkiemu propaganda może pominąć w głównej narracji, że Rosja jest atakowana dronami

Dron jest jeden. Wyjątkowy, bo kremlowski.

Owszem, o reszcie można wyczytać w depeszach agencyjnych, ale te informacje nie są nawlekane na nitkę narracji. Są osobnymi, niezwiązanymi z niczym zdarzeniami. Propaganda nazywa zresztą te drony nie „ukraińskimi dronami” a po prostu „dronami”. I drony te trafiają przede wszystkim w magazyny paliwa i w różne fabryki. Ofiar nie ma, płoną tylko zapasy paliwa i sprzętu wojskowego. Te ataki stopniowo się nasilają.

2. Dzięki temu można po raz kolejny powiedzieć, że Putin jest bohaterski.

A to jest ważne w nowej narracji, która mówi, że Rosja jest na wojnie z 51 krajami świata i że II wojna światowa była ledwie przygrywką do tej wojny. Rosja potrzebuje więc bohaterskiego przywódcy.

Choć w momencie ataku drona Putin nie znajdował się pod trafioną kopułą, ani w ogóle na Kremlu, mimo to rzecznik Putina ogłosił 4 maja, że „prezydent zawsze w tak trudnych, ekstremalnych sytuacjach zachowuje spokój, opanowanie, jasność w ocenach, w wydawanych poleceniach, więc nic nowego się w tym zakresie nie wydarzyło”.

A jeśli Putin wystąpi na defiladzie w Moskwie 9 maja, to będzie można ogłosić, że jest największym bohaterem na świecie.

3. Dzięki temu można nie mówić tyle, ile w ostatnich dniach, że lada chwila zacznie się ukraińska kontrofensywa

Choć założyciela Grupy Wagnera Jewgienij Prigożyn ogłosił 3 maja, że ofensywa Sił Zbrojnych Ukrainy już się rozpoczęła. Prigożyn użył przy tym ciekawego sformułowania: „Kijów stał się bardziej aktywny »poza historycznymi granicami Ukrainy«”. Z czego wynika nie tylko, że Ukraina istnieje, ale że ma jasne dla Prigożyna historyczne granice. I że w tych granicach znajdują się jego najemnicy

4. Dzięki temu w końcu można też ukryć fakt, że najważniejsze („najświętsze”) święto Rosji Putina — Dzień Pobiedy (Zwycięstwa) nie jest dniem zwycięstwa

Nie trzeba więc mówić, że od ostatniego odcinka GOWORIT MOSKWA kolejne miasta i regiony musiały odwołać parady zwycięstwa (mimo że dla 2/3 Rosjan parada to istota tego święta). Bo nie ma wojska do maszerowania i sprawnej obrony przed dronami.

Zamiast Dnia Pobiedy – putinowskiego święta wiosny, w czasie którego obiecuje on poddanym dobre plony w zamian za małą ofiarę młodej krwi – propaganda dostarcza więc poddanym Putina rozważania, czy i w co Putin uderzy i ilu (jeśli w ogóle) zabije („Strona rosyjska zastrzega sobie prawo do podjęcia działań odwetowych tam, gdzie uzna to za stosowne” – stwierdza oficjalny komunikat).

Warto jednak wiedzieć, że ten lęk jest elementem putinowskiego spektaklu władzy. Drona propaganda używa bowiem do tego, by naprawdę nie było wiadomo, o co chodzi, co jest przyczyną, co skutkiem, co dowodem, a co insynuacją. To jest sposób propagandy na katastrofę trzydniowej wojny Putina. Która — co warto pamiętać — od kilku dobrych tygodni nie jest nazywana operacją przebiegającą zgodnie z planem.

***

Od początku napaści Rosji na Ukrainę śledzimy, co mówi na ten temat rosyjska propaganda. Jakich chwytów używa, jakich argumentów? Co wyczytać można między wierszami?

Nasz cykl GOWORIT MOSKWA znajdziecie pod tym tagiem.

UWAGA, niektóre ze wklejanych do tekstu linków mogą być dostępne tylko przy włączonym VPN

Rosyjska propaganda: rys. Weronika Syrkowska/OKO.press