Ostatni dzień kampanii samorządowej

Kancelaria Sejmu opublikowała harmonogram obrad parlamentu. Sejm w tym tygodniu będzie obradował w środę i czwartek 6 i 7 grudnia. A potem w poniedziałek i wtorek 11 i 12 grudnia.

„Wrzutka” wiatrakowa wypada z projektu

O godz. 9:30 w środę 6 grudnia 2023 roku ma być procedowana ustawa zamrażająca ceny prądu. Ustawa o wsparciu odbiorców energii z „wrzutką wiatrakową” ma zostać wstrzymana. Projekty będą rozdzielone i procedowane osobno. Sprawa miała już zostać uzgodniona w ramach spotkania liderów nowej większości.

w dniu 6 grudnia 2023 r. (środa)

w dniu 7 grudnia 2023 r. (czwartek)

O sprawie wiatraków zrobiło się głośno w ubiegłym tygodniu w związku ze zgłoszonym przez Polskę 2050 i Koalicję Obywatelską projektem ustawy o wsparciu odbiorców energii. Falę krytyki wywołała znajdująca się w ustawie wrzutka dotycząca długo oczekiwanej regulacji stawiania turbin wiatrowych w Polsce.

Według projektu, odległość wiatraków od zabudowań mogłaby wynosić tylko 300 metrów, podczas gdy w innych tego typu projektach proponowano odległość 500 lub 700 metrów. O sprawie szczegółowo pisał Marcel Wandas:

W wyniku kontrowersji wokół ustawy wiatrakowej, liderzy KO, Trzeciej Drogi i Lewicy ustalili, by wszelkie projekty poselskie nowej sejmowej większości były składane po konsultacjach z rządem.

Jak Sejm będzie pracował w poniedziałek 11 grudnia?

Sejm zbierze się w poniedziałek 11 grudnia.

O godz. 10 „Prezes Rady Ministrów przedstawi program działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania”. Przewidziano wtedy „10-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i 5-minutowe oświadczenie w imieniu koła”.

O godz. 15 przewidziane jest głosowanie nad udzieleniem wotum zaufania dla rządu Mateusza Morawieckiego.

Pięć godzin później Sejm może wyznaczyć Donalda Tuska na stanowisko premiera. Bo potem w trakcie półtoragodzinnej przerwy można będzie „zgłaszać kandydatury na Prezesa Rady Ministrów”. „Termin wyznacza Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów” – czytamy na stronie Sejmu.

Od 16:30 nastąpi wybór premiera – w przypadku kiedy premier Morawiecki nie uzyska wotum zaufania.

O godz. 20 zostanie przeprowadzone głosowanie.

Najpóźniejszy termin

Sejm zbierze się ponownie we wtorek 12 grudnia.

O godz. 9 Prezes Rady Ministrów przedstawi program działania oraz składu Rady Ministrów „wraz z wnioskiem w sprawie wyboru Rady Ministrów”. Potem zostanie przeprowadzona debata.

O godz. 15 odbędzie się głosowanie w sprawie nowego rządu. Potem będzie czas na ewentualne oświadczenia poselskie.

Andrzej Duda i Mateusz Morawiecki wytrzymali do ostatniego dnia z opóźnianiem sformowania rządu Donalda Tuska. Jego wybór w poniedziałek 11 grudnia po południu, to najpóźniejszy możliwy termin.

Opozycja przejmuje władzę

Prezydent Duda oficjalnie desygnował Mateusza Morawieckiego na Prezesa Rady Ministrów 13 listopada 2023 roku. Od tego momentu ustępujący i zarazem nowy premier mieli 14 dni na „formowanie” gabinetu. To, że Morawiecki nie dysponuje sejmową większością, bo ta należy do koalicji partii demokratycznych, nie odgrywa tu żadnej roli.

14 dni minęło Morawieckiemu w poniedziałek 27 listopada. Wtedy najpóźniej prezydent Andrzej Duda musi powołać Mateusza Morawieckiego i jego ministrów. To kolejny etap powoływania rządu opisanego w artykule 154 Konstytucji.

Potem zaczął się nowy 14-dniowy termin. Tym razem na przedstawienie Sejmowi exposé i uzyskanie wotum zaufania dla nowego rządu Morawieckiego. Ten termin mija właśnie 11 grudnia 2023 roku.

1. Prezydent Rzeczypospolitej desygnuje Prezesa Rady Ministrów, który proponuje skład Rady Ministrów. Prezydent Rzeczypospolitej powołuje Prezesa Rady Ministrów wraz z pozostałymi członkami Rady Ministrów w ciągu 14 dni od dnia pierwszego posiedzenia Sejmu lub przyjęcia dymisji poprzedniej Rady Ministrów i odbiera przysięgę od członków nowo powołanej Rady Ministrów.
2. Prezes Rady Ministrów, w ciągu 14 dni od dnia powołania przez Prezydenta Rzeczypospolitej, przedstawia Sejmowi program działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania. Wotum zaufania Sejm uchwala bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
3. W razie niepowołania Rady Ministrów w trybie ust. 1 lub nieudzielenia jej wotum zaufania w trybie ust. 2 Sejm w ciągu 14 dni od upływu terminów określonych w ust. 1 lub ust. 2 wybiera Prezesa Rady Ministrów oraz proponowanych przez niego członków Rady Ministrów bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Prezydent Rzeczypospolitej powołuje tak wybraną Radę Ministrów i odbiera przysięgę od jej członków.

Przypomnijmy, że w wyborach do Sejmu 15 października 2023 roku, partia PiS zdobyła 194 mandaty. Nie daje jej to większości w Sejmie (co najmniej 231 posłów). Koalicja Obywatelska zdobyła 157 mandatów, Trzecia Droga – 65, Nowa Lewica – 26, a Konfederacja – 18.

Platforma Obywatelska Donalda Tuska, Polska 2050 Szymona Hołowni i Polskie Stronnictwo Ludowe Władysława Kosiniaka-Kamysza podpisały umowę koalicyjną. Kandydatem koalicji na premiera jest Donald Tusk.

Podsumowujemy, co wydarzyło się we wtorek, 5 grudnia 2023 roku.

Wiatraki po raz wtóry

Ustawa o wsparciu odbiorców energii z „wrzutką wiatrakową” zostanie wstrzymana. To osobista decyzja Donalda Tuska — wynika z informacji Onetu. Projekty mają zostać rozdzielone i być procedowane osobno. Informację potwierdził marszałek Sejmu Szymon Hołownia.

Ustawa zamrażająca ceny prądu ma być procedowana jutro, w środę 6 grudnia. Projekt dotyczący stawiania turbin wiatrowych zostanie złożony w Sejmie jako projekt rządowy po przejęciu rządu przez nową większość. To samo ma się stać z projektem dotyczącym wakacji kredytowych.

Poza tym, jak donosi Onet, w wyniku kontrowersji wokół ustawy wiatrakowej, liderzy KO, Trzeciej Drogi i Lewicy ustalili, by wszelkie projekty poselskie nowej sejmowej większości były składane po konsultacjach z rządem.

Prokuratura Okręgowa w Warszawie poinformowała dziś, że wszczęła śledztwo w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa płatnej protekcji w związku z przygotowaniem projektu ustawy wiatrakowej. O potencjalnych naruszeniach poinformowali śledczych politycy PiS i Suwerennej Polski.

Opozycja donosi do prokuratury na neoKRS

Do prokuratury zwrócili się dziś także politycy dawnej opozycji.

„Zawiadamiamy prokuraturę, że neoKRS w swoich uchwałach podżega funkcjonariuszy publicznych do niewykonania wyroków ETPCz i popełniania przestępstw. Działają na szkodę interesu publicznego, polskich obywateli i skarbu państwa” – powiedziała na konferencji prasowej posłanka KO Kamila Gasiuk-Pihowicz.

Zawiadomienie złożone przez polityków ma związek z ostatnimi wydarzeniami w Krajowej Radzie Sądownictwa, w której – poza przedstawicielami parlamentu – zasiadają głównie sędziowie wybrani w wadliwy sposób. W uchwale z 24 listopada KRS podważyła kompetencje Europejskiego Trybunału Praw Człowieka do oceny stanu polskiej praworządności.

„Dla ochrony swojego prywatnego interesu, swoich posad i nielegalnych stanowisk, członkowie neo-KRS podjęli uchwałę, która wzywa do niewykonania orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Chcą zepchnąć Polskę na margines państw Europy” – oceniła Gasiuk-Pihowicz.

Ciąg dalszy paraliżu w TK

We wtorek 5 grudnia i w środę 6 grudnia Trybunał Konstytucyjny miał się zająć dwiema ważnymi dla rządu PiS sprawami. Planowany na dziś wyrok w sprawie zgodności z Konstytucją kar nałożonych na Polskę przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jednak nie zapadł. TK wyznaczył nowy termin: 11 grudnia 2023.

Wniosek do Trybunału złożył były minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro. Chodziło o kary za niewykonywanie postanowień TSUE dotyczących wstrzymania wydobycia w kopalni Turów oraz wstrzymania działalności Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego.

Także na 11 grudnia 2023 po raz kolejny przesunięto rozprawę dotyczącą zgodności z konstytucją przepisów zawartych w nowelizacji ustawy o SN. Nowelę tę, która miała odblokować Polsce pieniądze z Funduszu Odbudowy UE, zaskarżył w TK prezydent Andrzej Duda.

Do przeprowadzenia obu postępowań niezbędne jest zebranie pełnego składu Trybunału. Tymczasem od kilku miesięcy jest to niemożliwe. Część sędziów bojkotuje rozprawy, bo uważa, że kadencja szefowej TK Julii Przyłębskiej już wygasła.

Policja po śmierci 14-letniej Natalii: „Prawdopodobieństwo uchybień”

14-letnia Natalia z Andrychowa zamarzła w centrum miasta, po tym jak Policja zwlekała ponad dwie godziny z podjęciem poszukiwań. Dziś, tydzień po tragedii Policja wydała oświadczenie, w którym stwierdza, że „istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że [w postępowaniu dotyczącym zaginięcia] doszło do uchybień proceduralnych”.

W związku z tym, decyzją Komendanta Wojewódzkiego Policji w Krakowie, wszczęto postępowanie dyscyplinarne wobec czterech andrychowskich policjantów. Niezależnie od tego śmierć czternastolatki jest także przedmiotem śledztwa prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Krakowie.

Orbán nie chce Ukrainy w UE

14 i 15 grudnia 2023 w Brukseli odbędzie się szczyt Rady Europejskiej. Głowy państw członkowskich UE zamierzają m.in. zabrać głos w sprawie kolejnego rozszerzenia Unii.

Jak wynika z informacji uzyskanych przez OKO.press, kraje Unii są zgodne co do otwarcia negocjacji akcesyjnych z Ukrainą i Mołdawią oraz przyznania kolejnej transzy zapowiadanej już wcześniej pomocy makrofinansowej dla Ukrainy w wysokości 50 mld euro. Za ma być także Polska. Przeciwko są tylko Węgry.

„Członkostwo Ukrainy w UE jest niezgodne z interesem narodowym Węgier. Unia Europejska powinna najpierw nawiązać partnerstwo strategiczne z Ukrainą, zanim rozpocznie negocjacje akcesyjne” – powiedział Orbán w piątek 1 grudnia w wywiadzie dla radia Kossuth.

Więcej o przyczynach i konsekwencjach w tekście Pauliny Pacuły.