Naukowcy apelują o weto do ustawy Ziobry. "Cofa polskie prawo karne do czasów PRL-u"

16 listopada 2022 Sejm poparł w III czytaniu nowelizację kodeksu karnego. Jej architektem jest minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro. Projekt zakłada m.in. przywrócenie kary bezwzględnego dożywocia dla sprawców najcięższych przestępstw.

Jak przekonywał szef resortu sprawiedliwości, to będzie dobra zmiana dla zwykłych ludzi, którzy poczują się bezpiecznie. Ziobro przedstawia pomysł zaostrzenia kar jako formę prewencji zbrodni lub zadośćuczynienia dla ofiar.

Z karnym populizmem ministra sprawiedliwości walczą naukowcy, którzy wskazują, że przepisy są niekonstytucyjne i niezgodne z europejskimi standardami.

W liście z 25 listopada 2022 do prezydenta RP, Andrzeja Dudy apelują o zawetowanie szkodliwej ustawy:

"Trudno zrozumieć, by w XXI wieku, w kraju, którego Konstytucja odwołuje się do wartości chrześcijańskich i humanistycznych, wykluczono resocjalizację jako jeden z celów kary i wprowadzono bezwzględną karę dożywotniego pozbawienia wolności, zakazaną na gruncie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka".

Pod apelem podpisało się ponad 170 profesorów polskich uczelni.

To nie pierwsza próba przepchnięcia represyjnego prawa. W 2019 roku Ministerstwo sprawiedliwości wykorzystało wzburzenie opinii publicznej po filmie „Tylko nie mów nikomu”, by pod pretekstem walki z pedofilią zaostrzyć kodeks karny.

Wówczas analogiczną ustawę prezydent Andrzej Duda skierował do Trybunału Konstytucyjnego Julii Przyłębskiej, podnosząc głównie zarzut nieprawidłowości w procesie legislacyjnym. Chodziło o ekspresowy tryb procedowania ustawy.

I choć po roku, w lipcu 2020 TK orzekł, że przepisy są niezgodne z Konstytucją, część zmian w kodeksie karnym Zbigniew Ziobro wprowadził bokiem, dorzucając je do tarczy 4.0.

Karę dożywotniego więzienia bez prawa do warunkowego zwolnienia, Trybunał w Strasburgu uznał za nieludzkie traktowanie.

"Dla każdego prawnika – czy to praktyka, czy naukowca – jest oczywistym, że forsowana przez Ministra Sprawiedliwości nowelizacja ma charakter destrukcyjny i nie ma żadnego uzasadnienia w rzeczywistym stanie zagrożenia przestępczością" - piszą naukowcy w liście do prezydenta.

Przestępczość kryminalna w Polsce od lat wykazuje stały trend spadkowy. Jak pisał sędzia Jakub Kościerzyński, celem polityki karnej w XXI wieku jest wyrównywanie krzywdy i szkody, a nie wsadzanie ludzi do więzienia. Najważniejsze jest, by kara była nieuchronna i wymierzona szybko. Naukowcy oceniają, że nowelizacja kodeksu karnego dodatkowo obciąży pracą prokuraturę i sądy, borykające się już dzisiaj z przedłużającymi się postępowaniami.

Poniżej pełna treść apelu.

***

Do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,

My, niżej podpisani, zwracamy się do Pana Prezydenta z apelem o przekazanie Sejmowi RP do ponownego rozpoznania w trybie art. 122 ust. 5 Konstytucji ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2024).

Ustawa ta cofa polskie prawo karne do czasów PRL-u. Trudno bowiem zrozumieć, by w XXI wieku, w kraju, którego Konstytucja odwołuje się do wartości chrześcijańskich i humanistycznych, wykluczono resocjalizację jako jeden z celów kary i wprowadzono bezwzględną karę dożywotniego pozbawienia wolności, zakazaną na gruncie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Ta ostatnia zmiana znacznie utrudni międzynarodową współpracę Polski w sprawach z krajami, które – respektując orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – uznają tę karę za niehumanitarną i okrutną. Skutkować to może tym, że najgorsi przestępcy nie będą wydawani Polsce.

Automatyczne i drastyczne zaostrzenie kar za liczne przestępstwa, bez jakiegokolwiek związku ze stanem zagrożenia przestępczością, jest jaskrawym naruszeniem konstytucyjnej zasady proporcjonalności. Zaostrzenie to dotyczy typów przestępstw, których liczba od lat radykalnie maleje. Analiza praktyki sądowej nie wskazuje natomiast na to, by prokuratorzy w ramach toczących się postępowań domagali się w tych przypadkach surowych kar, mimo że takie możliwości daje już obowiązujący Kodeks karny.

Uchwalona ustawa nie jest pozbawiona wad proceduralnych w związku z konstytucyjną zasadą trzech czytań sejmowych i charakterem poprawek, które nie mogą wykraczać poza zakres pierwotnego projektu ustawy (art. 119 Konstytucji). Dotyczy to przepisów Kodeksu wykroczeń o kradzieży, paserstwie i zniszczeniu rzeczy, których zmiany zostały zgłoszone dopiero po pierwszym czytaniu projektu na posiedzeniu Sejmu, a nie były objęte materią przedłożenia.

Niekonstytucyjność trybu uchwalenia przepisów w zakresie wskazanych wykroczeń może prowadzić do bezkarności sprawców. To właśnie z powodu wad proceduralnych analogiczną nowelizację Kodeksu karnego, uchwaloną w 2019 r. i poddaną prewencyjnej kontroli z inicjatywy Prezydenta, uznano w całości za sprzeczną z Konstytucją i nie weszła ona w życie.

Dla każdego prawnika – czy to praktyka, czy naukowca – jest oczywistym, że forsowana przez Ministra Sprawiedliwości nowelizacja ma charakter destrukcyjny i nie ma żadnego uzasadnienia w rzeczywistym stanie zagrożenia przestępczością. Przez swoją kazuistykę i niski poziom legislacyjny jej wejście w życie doprowadzi do powstania luk, niespójności i absurdów, niekiedy wręcz groźnych dla pokrzywdzonych, które dodatkowo obciążą pracą prokuraturę i sądy, borykające się już dzisiaj z przedłużającymi się postępowaniami.

Ślepe zaostrzanie represji rykoszetem może spowodować orzekanie kar, które w odczuciu społecznym będą uznawane za niesprawiedliwe w porównaniu z charakterem popełnionych czynów, również w ramach kary łącznej osiągającej wymiar nawet do 30 lat pozbawienia wolności, także w sprawach drobnych występków. Uchwalona nowelizacja może również doprowadzić do nieuzasadnionego i drastycznego wzrostu populacji zakładów karnych i – w konsekwencji – do ich przeludnienia.

W trosce o stabilność i aksjologiczną spójność systemu prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, apelujemy o zawetowanie szkodliwych zmian w prawie karnym.

Poniżej lista sygnatariuszy/ek.

Sygnatariusze (w kolejności alfabetycznej):

1. dr Grażyna Artymiak Uniwersytet Rzeszowski

2. dr hab. Beata Baran-Wesołowska Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego, Zakład Prawa Karnego Wykonawczego

3. dr hab. Agnieszka Barczak-Oplustil Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

4. dr Dominika Bek Uniwersytet Śląski w Katowicach

5. dr Marek Bielski Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

6. dr Adam Błachnio Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Katedra Prawa Karnego

7. prof. ALK, dr hab. Anna Błachnio-Parzych Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, Katedra Prawa Karnego

8. prof. dr hab. Janina Błachut Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Kryminologii

9. dr hab. Magdalena Błaszczyk Uniwersytet Warszawski, Katedra Prawa Karnego

10. dr Barbara Błońska Uniwersytet Warszawski

11. dr Maciej Bocheński Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Kryminologii

12. dr Grzegorz Bogdan Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

13. dr Katarzyna T. Boratyńska Uniwersytet w Białymstoku

14. mgr Łukasz Breguła Uniwersytet Śląski w Katowicach

15. dr Joanna Brzezińska Uniwersytet Wrocławski, Katedra Prawa Karnego Materialnego

16. prof. ALK, dr hab. Monika Całkiewicz Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie

17. dr hab. Piotr Chlebowicz Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Kryminologii i Kryminalistyki

18. dr Łukasz Chojniak Uniwersytet Warszawski, Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej

19. prof. dr hab. Wojciech Cieślak Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Kierownik Katedry Prawa Karnego i Prawa Wykroczeń

20. dr Łukasz Cora Uniwersytet Gdański, Katedra Prawa Karnego Procesowego i Kryminalistyki, Zakład Kryminalistyki i Prawa Dowodowego

21. dr Maciej Czajka Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, były pracownik Katedry Postępowania Karnego

22. dr Paweł Czarnecki Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Postępowania Karnego

23. dr Dominika Czerniak Uniwersytet Wrocławski, Katedra Postępowania Karnego

24. mgr Dorota Czerwińska Uniwersytet Wrocławski, Katedra Postępowania Karnego

25. prof. dr hab. Zbigniew Ćwiąkalski Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

26. prof. INP PAN, dr hab. Paweł Daniluk Instytut Nauk Prawnych PAN

27. dr Michał Derek Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

28. prof. UŁ, dr hab. Ryszard Dębski emerytowany profesor Uniwersytetu Łódzkiego, Katedra Prawa Karnego

29. dr Edyta Drzazga Uniwersytet Jagielloński, Katedra Kryminologii

30. dr Jacek Duda Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

31. prof. dr hab. Katarzyna Dudka Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Kierownik Katedry Postępowania Karnego

32. prof. dr hab. Teresa Dukiet-Nagórska emerytowana profesor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

33. mgr Paweł Dziekański Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Zakład Prawa Karnego

34. dr Małgorzata Dziewanowska Uniwersytet Warszawski

35. dr Bartłomiej Filek Uniwersytet Opolski, Katedra Prawa Karnego

36. dr Maciej Fingas Uniwersytet Gdański, Katedra Prawa Karnego Procesowego i Kryminalistyki

37. prof. dr hab. Monika Florczak-Wątor Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Konstytucyjnego

38. dr Hanna Gajewska-Kraczkowska Uniwersytet Warszawski, Instytut Prawa Karnego, Zakład Postępowania Karnego

39. dr hab. Teresa Gardocka SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny w Warszawie, Dyrektorka Instytutu Prawa

40. prof. dr hab. Lech Gardocki SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny w Warszawie, Kierownik Katedry Prawa Karnego

41. dr Milena Garwol Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie

42. prof. dr hab. Jacek Giezek Uniwersytet Wrocławski, Kierownik Katedry Prawa Karnego Materialnego

43. prof. dr hab. Piotr Girdwoyń Uniwersytet Warszawski

44. prof. UR, dr hab. Anna Golonka Uniwersytet Rzeszowski, Kierownik Zakładu Prawa Karnego

45. dr Wojciech Górowski Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

46. prof. dr hab. Adam Górski Katedra Postępowania Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Zakład Prawa Medycznego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, Kierownik Zakładu Prawa Medycznego i Deontologii Lekarskiej UMB

47. dr Michał Grudecki Uniwersytet Śląski w Katowicach

48. prof. UW, dr hab. Beata Gruszczyńska emerytowany profesor Uniwersytetu Warszawskiego, Przewodnicząca Rady Programowej Centrum Analiz Kryminologicznych, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji

49. dr Dagmara Gruszecka Uniwersytet Wrocławski, Katedra Prawa Karnego Materialnego

50. prof. dr hab. Ewa Gruza Uniwersytet Warszawski

51. prof. ALK, dr hab. Agnieszka Grzelak Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, Katedra Prawa Międzynarodowego i Prawa Unii Europejskiej

52. dr Magdalena Grzyb Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Kryminologii

53. dr Agnieszka Gutkowska Uniwersytet Warszawski, Zakład Kryminologii

54. dr Ewa Habzda-Siwek Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

55. prof. UAM, dr hab. Elżbieta Hryniewicz-Lach Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Katedra Prawa Karnego

56. dr Mikołaj Iwański Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

57. prof. UŚ, dr hab. Mariusz Jagielski Uniwersytet Śląski w Katowicach

58. prof. SWPS, dr hab. Dariusz Jagiełło SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny w Warszawie, Katedra Prawa Karnego, Zastępca Dyrektora Instytutu Prawa

59. prof. INP PAN, dr hab. Jolanta Jakubowska-Hara Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Kierownik Zakładu Prawa Karnego

60. prof. UŚ, dr hab. Marcin Janik Uniwersytet Śląski w Katowicach

61. dr Jan Jodłowski Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

62. dr Emilia Jurgielewicz-Delegacz Uniwersytet w Białymstoku, Katedra Prawa Karnego i Kryminologii

63. prof. dr hab. Tomasz Kaczmarek emerytowany profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, były Kierownik Katedry Prawa Karnego Materialnego

64. prof. UWr, dr hab. Tomasz Kalisz Uniwersytet Wrocławski, Katedra Prawa Karnego Wykonawczego, Kierownik Centrum Technologii Wirtualnej Rzeczywistości

65. prof. dr hab. Piotr Kardas Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego, Kierownik Zakładu Prawa Karnego Porównawczego

66. mgr Judyta Kasperkiewicz Uniwersytet Śląski w Katowicach

67. prof. INP PAN, dr hab. Witold Klaus Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Kierownik Zakładu Kryminologii

68. dr Aleksandra Kluczewska Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

69. dr Piotr Kładoczny Uniwersytet Warszawski

70. prof. dr hab. Violetta Konarska-Wrzosek Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Kierownik Katedry Prawa Karnego

71. dr hab. Przemysław Konieczniak Uniwersytet Warszawski, Katedra Prawa Karnego Porównawczego

72. dr hab. Monika Kotowska Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Kryminologii i Kryminalistyki

73. dr Sebastian Kowalski Uniwersytet Zielonogórski, Katedra Prawa Karnego i Procesu Karnego

74. dr Patrycja Kozłowska-Kalisz Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Katedra Prawa Karnego i Kryminologii

75. prof. dr hab. Krzysztof Krajewski Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Kierownik Katedry Kryminologii

76. prof. dr hab. Małgorzata Król-Bogomilska Uniwersytet Warszawski, Kierownik Katedry Prawa Karnego

77. prof. UŁ, dr hab. Rafał Kubiak Uniwersytet Łódzki, Kierownik Katedry Prawa Karnego

78. prof. INP PAN, dr hab. Hanna Kuczyńska Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Zakład Prawa Karnego

79. dr Michał Kućka Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Cywilnego

80. prof. dr hab. Cezary Kulesza Uniwersytet w Białymstoku, Kierownik Katedry Postępowania Karnego

81. prof. UŁ, dr hab. Jan Kulesza Uniwersytet Łódzki, Kierownik Zakładu Nauki o Przestępstwie

82. prof. dr hab. Witold Kulesza Uniwersytet Łódzki, Katedra Prawa Karnego

83. prof. UwB, dr hab. Elżbieta Kużelewska Uniwersytet w Białymstoku, Prodziekan ds. Nauki

84. prof. UMK, dr hab. Jerzy Lachowski Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Katedra Prawa Karnego

85. dr Michał Leciak Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Katedra Prawa Karnego

86. dr Alicja Limburska Wrocław

87. dr Konrad Lipiński Uniwersytet Wrocławski, Katedra Prawa Karnego Materialnego

88. prof. UŁ, dr hab. Agnieszka Liszewska Uniwersytet Łódzki, Katedra Prawa Karnego, Zakład Nauki o Przestępstwie

89. prof. dr hab. Marek Lubelski emerytowany profesor Krakowskiej Akademii im. A. Frycza Modrzewskiego

90. dr Grzegorz Łabuda Wrocław

91. dr Magdalena Kowalewska-Łukuć Uniwersytet Śląski

92. prof. dr hab. Jarosław Majewski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Kierownik Katedry Prawa Karnego

93. dr hab. Mikołaj Małecki Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

94. prof. UZ i EUV Maciej Małolepszy Kierownik Katedry Prawa Karnego i Postępowania Karnego w Instytucie Nauk Prawych Uniwersytetu Zielonogórskiego, Kierownik Katedry Polskiego Prawa Karnego na Uniwersytecie Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Odrą

95. dr Kamil Mamak Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

96. mgr Dawid Marko Uniwersytet Gdański, Katedra Prawa Karnego Procesowego i Kryminalistyki

97. prof. dr hab. Mirosława Melezini Akademia Nauk Stosowanych w Łomży, Kierownik Zakładu Prawa Karnego

98. prof. UMCS, dr hab. Aneta Michalska-Warias Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Katedra Prawa Karnego i Kryminologii

99. prof. dr hab. Marek Mozgawa Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Kierownik Katedry Prawa Karnego i Kryminologii

100. dr Marcin Mrowicki Uniwersytet Warszawski

101. prof. UO, dr hab. Dariusz Mucha Uniwersytet Opolski, Katedra Prawa Karnego

102. dr hab. Katarzyna Nazar Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

103. dr Maria Niełaczna Uniwersytet Warszawski

104. prof. UEK, dr hab. Barbara Nita-Światłowska Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kierownik Katedry Prawa Karnego

105. dr Aleksandra Nowosad Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Katedra Prawa Karnego i Kryminologii

106. prof. UMK, dr hab. Tomasz Oczkowski Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Katedra Prawa Karnego

107. prof. dr hab. Hanna Paluszkiewicz Uniwersytet Szczeciński, Zespół Badawczy Prawa Karnego Procesowego

108. dr Katarzyna Pałka Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Zakład Bioetyki i Prawa Medycznego

109. dr Magdalena Perkowska Uniwersytet w Białymstoku

110. prof. dr hab. Tomasz Pietrzykowski Uniwersytet Śląski w Katowicach, Kierownik Centrum Badawczego Polityki Publicznej i Problemów Regulacyjnych

111. dr Agnieszka Pilch Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

112. dr Joanna Piórkowska-Flieger Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Katedra Prawa Karnego i Kryminologii

113. dr Ewa Plebanek Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

114. prof. UW, dr hab. Monika Płatek Uniwersytet Warszawski, Instytut Prawa Karnego, Kierowniczka Zakładu Kryminologii

115. dr Piotr Poniatowski Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Katedra Prawa Karnego i Kryminologii

116. prof. dr hab. Wojciech Popiołek Uniwersytet Śląski w Katowicach, Kierownik Zespołu Prawa Cywilnego

117. prof. UG, dr hab. Jacek Potulski Uniwersytet Gdański, Katedra Prawa Karnego Materialnego i Kryminologii, Kierownik Zakładu Kryminologii

118. dr Małgorzata Pyrcak-Górowska Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego, Zakład Bioetyki i Prawa Medycznego

119. dr Joanna Raglewska Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego, Zakład Prawa Karnego Wykonawczego

120. prof. UJ, dr hab. Janusz Raglewski Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

121. dr Tomasz Razowski Wrocław

122. prof. dr hab. Maria Rogacka-Rzewnicka Uniwersytet Warszawski, Kierownik Zakładu Postępowania Karnego

123. dr hab. Marta Romańczuk-Grącka Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Prawa Karnego i Prawa Wykroczeń

124. dr hab. Michał Rusinek Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Postępowania Karnego

125. mgr Anna Rybarczyk Zakład Prawa Karnego INP PAN

126. prof. dr hab. Irena Rzeplińska profesor emerytowany Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Członek Prezydium Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk

127. prof. dr hab. Andrzej Sakowicz Uniwersytet w Białymstoku, Katedra Postępowania Karnego

128. prof. UŚ, dr hab. Olga Sitarz Uniwersytet Śląski w Katowicach

129. prof. dr hab. Jerzy Skorupka Uniwersytet Wrocławski, Kierownik Katedry Postępowania Karnego

130. dr Tomasz Snarski Uniwersytet Gdański, Katedra Prawa Karnego Materialnego i Kryminologii

131. dr Robert Sosik Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Katedra Prawa Karnego Materialnego i Kryminologii

132. dr hab. Tomasz Sroka Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego, Zakład Bioetyki i Prawa Medycznego

133. prof. dr hab. Barbara Stańdo-Kawecka Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Kierownik Zakładu Prawa Karnego Wykonawczego, Katedra Prawa Karnego

134. dr Piotr Starzyński Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Postępowania Karnego i Prawa Karnego Wykonawczego

135. prof. dr hab. Ryszard A. Stefański Uczelnia Łazarskiego w Warszawie, Kierownik Katedry Prawa Karnego

136. prof. UG, dr hab. Sławomir Steinborn Uniwersytet Gdański, Kierownik Katedry Prawa Karnego Procesowego i Kryminalistyki

137. prof. dr hab. Piotr Stępniak Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Kierownik Zakładu Penitencjarystyki

138. dr Adam Strzelec Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Katedra Prawa Karnego i Postępowania Karnego

139. dr Katarzyna Sychta Uniwersytet Śląski w Katowicach, Zespół Prawa Karnego Procesowego

140. prof. dr hab. Grażyna B. Szczygieł Uniwersytet w Białymstoku, Katedra Prawa Karnego i Kryminologii

141. prof. dr hab. Maria Szewczyk emerytowana profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, była Kierownik Katedry Prawa Karnego

142. dr Anna Szuba-Boroń Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Katedra Kryminologii, Kryminalistyki i Nauk o Policji

143. prof. UJ, dr hab. Dobrosława Szumiło-Kulczycka Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Postępowania Karnego

144. prof. dr hab. Andrzej J. Szwarc emerytowany profesor senior Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, były kierownik Katedry Prawa Karnego Materialnego, dyrektor Instytutu Prawa i Administracji Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu

145. prof. UJ, dr hab. Andrzej Światłowski Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Kierownik Katedry Postępowania Karnego

146. prof. UŁ, dr hab. Dariusz Świecki Uniwersytet Łódzki, Kierownik Zakładu Postępowań Karnych Szczególnych i Kryminalistyki

147. dr hab. Szymon Tarapata Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego, Zakład Prawa Karnego Wykonawczego

148. prof. dr hab. Zygmunt Tobor Uniwersytet Śląski w Katowicach

149. prof. dr hab. Tadeusz Tomaszewski Uniwersytet Warszawski, Kierownik Katedry Kryminalistyki, Kierownik Studiów Magisterskich w Centrum Nauk Sądowych

150. prof. dr Stanisław Tosza Uniwersytet w Luksemburgu

151. dr Emilia Truskolaska Uniwersytet w Białymstoku

152. dr Krzysztof Wala Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Katedra Prawa Karnego i Kryminologii

153. dr Anna Walczak-Zochowska Uniwersytet Warszawski, emerytowany pracownik Zakładu Prawa Karnego Porównawczego

154. prof. dr hab. Stanisław Waltoś emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, były Kierownik Katedry Procesu Karnego

155. dr Michał Wantoła Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

156. prof. KUL, dr hab. Małgorzata Wąsek-Wiaderek Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Katedra Postępowania Karnego

157. prof. dr hab. Jan Widacki Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Dziekan Wydziału Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych

158. prof. dr hab. Paweł Wiliński Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 159. dr Olaf Włodkowski Uniwersytet Zielonogórski, Katedra Prawa Karnego i Postępowania Karnego

160. dr Mateusz Woiński Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, Katedra Prawa Karnego

161. dr hab. Dagmara Woźniakowska-Fajst Uniwersytet Warszawski, Kierowniczka Katedry Kryminologii i Polityki Karnej, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji

162. prof. dr hab. Włodzimierz Wróbel Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Kierownik Katedry Prawa Karnego, Kierownik Zakładu Bioetyki i Prawa Medycznego

163. prof. ALK, dr hab. Maciej Zachariasiewicz Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, Katedra Prawa Cywilnego

164. dr Dominik Zając Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego

165. dr Piotr Zakrzewski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Katedra Prawa Karnego

166. prof. UG, dr hab. Wojciech Zalewski Uniwersytet Gdański, Dziekan Wydziału Prawa i Administracji, Kierownik Katedry Prawa Karnego Materialnego i Kryminologii

167. prof. dr hab. Robert Zawłocki Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Zakład Prawa Karnego

168. prof. dr hab. Kazimierz Zgryzek Uniwersytet Śląski w Katowicach

169. prof. dr hab. Eleonora Zielińska Uniwersytet Warszawski, Katedra Prawa Karnego Porównawczego

170. dr Anna Zientara Uniwersytet Warszawski

171. dr Agata Ziółkowska Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu

172. prof. dr hab. Andrzej Zoll emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, były Kierownik Katedry Prawa Karnego

173. dr Witold Zontek Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Katedra Prawa Karnego