"Nie ma dzieci, są ludzie". Organizacje młodzieżowe domagają się powołania Rzecznika Praw Dziecka

"Stanowisko Rzecznika powinno być apartyjne, dlatego apelujemy do Państwa o porozumienie ponad podziałami, w tej niezwykle ważnej i priorytetowej dla państwa polskiego sprawie" - napisali przedstawiciele m.in. Młodzieżowego Sejmiku Województwa Dolnośląskiego, Młodzieżowej Rady m.st. Warszawy, Parlamentu Dzieci i Młodzieży Województwa Lubelskiego, Młodzieżowej Rady Miejskiej w Gryfinie i Parlamentu Młodych RP. Młodzi domagają się, by wyboru rzeczniczki dokonać w porozumieniu z organizacjami, które działają na rzecz dzieci i młodzieży, przede wszystkim jednak, aby dokonać go szybko:

Za Januszem Korczakiem zwracają uwagę, że "nie ma dzieci, są ludzie". Poniżej publikujemy cały apel.

Już trzy miesiące trwają przepychanki wokół wyboru nowego Rzecznika Praw Dziecka. Kadencja sprawującego dotychczas tę funkcję Marka Michalaka skończyła się 27 sierpnia 2018. We wrześniu w sejmowym głosowaniu poległa Ewa Jarosz, kandydatka z poparciem PO, Nowoczesnej i organizacji pozarządowych oraz Paweł Kukiz-Szczuciński wspierany przez Kukiz'15. Sabina Zalewska, pierwsza kandydatka PiS, zrezygnowała sama dzień przed głosowaniem po tym, jak media zaczęły pisać o jej plagiatach.

PiS zgłasza i odrzuca

Wtedy PiS wysunął propozycję doktor Agnieszki Dudzińskiej, socjolożki po Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, pracowniczki PAN, byłej animatorki Ruchu Światło-Życie. Nad jej kandydaturą głosowano w Sejmie już dwukrotnie.

Najpierw odrzucono ją na początku października. Zdaniem Beaty Mazurek winę za to ponosi posłanka PO Magdalena Kochan, która podczas przesłuchania Dudzińskiej podała jej wypowiedź "wyrwaną z kontekstu". Chodziło o rozważania na temat aborcji dzieci z nieuleczalnymi wadami rozwojowymi, o których Dudzińska powiedziała: "to są bardzo trudne rzeczy i nie wiem, tu chyba należałoby postulować eutanazję". Dudzińska tłumaczyła, że jej wypowiedź była krytyką Czarnego Marszu. Sama zresztą wychowuje dziecko z zespołem Downa, publicznie chwaliła też PiS-owską ustawę "za życiem".

Część posłów i posłanek PiS po usłyszeniu tej wypowiedzi, nie wzięła udziału w głosowaniu (20 osób), choć we wcześniejszych podnosili rękę. Do przegłosowania kandydatury zabrakło 14 głosów.

Agnieszka Dudzińska jest przeciwniczką liberalizacji ustawy aborcyjnej. Mówi o panującej "modzie na homoseksualizm", którą uważa za demoralizującą, choć jednocześnie obiecuje bronić prześladowanych nieheteronormatywnych dzieci.

W drugim głosowaniu 23 października Sejm przyjął jej kandydaturę. Sprawa wydawała się przesądzona. Ku zaskoczeniu wszystkich, również samej zainteresowanej, kilka dni później 26 października odrzucił ją Senat, 67 głosami przeciw, z czego 48 to głosy PiS.

Dudzińska w komentarzu dla PAP-u stwierdziła, że to element gry politycznej. Powiedziała też, że nie zamierza ponownie kandydować, skoro partia rządząca dwukrotnie zaproponowała jej stanowisko i dwukrotnie ją odrzucała.

Prawa dziecka na marginesie

Sytuacja jest niejasna. Jeszcze po odrzuceniu Sabiny Zalewskiej "Gazeta Wyborcza" spekulowała, że PiS zamierza w ogóle znieść instytucję Rzecznika i przekazać jego kompetencje komuś innemu. Jedno jest pewne - podczas przesłuchań kandydatów kwestie praw dziecka nie są poruszane prawie w ogóle. Pytania skupiają się głównie na prawie do aborcji, „ideologii gender”, małżeństwach jednopłciowych, „obronie życia nienarodzonego”, ciążach nieletnich i kwestiach antykoncepcji.

W sprawie Rzecznika Praw Dziecka postanowili zainterweniować nastoletni przedstawiciele młodzieżowych organizacji pozarządowych oraz młodzieżowych sejmików i rad miast. OKO.press publikuje pełną treść listu otwartego do parlamentarzystów.

Warszawa, 2 listopada 2018 r.

Szanowni Państwo Parlamentarzyści

Rzeczpospolitej Polskiej,

zwracamy się do Państwa jako najmłodsze pokolenie polskich obywateli, dla którego niezwykle ważny jest wybór nowego Rzecznika Praw Dziecka - zarówno jako aktywiści młodzieżowi skupieni w organizacjach i inicjatywach społecznych, m.in. w organizacjach pozarządowych oraz w młodzieżowych radach, sejmikach i parlamentach, jak i niezrzeszeni.

Od kilku miesięcy jesteśmy świadkami wydarzeń niepomagających w budowaniu powagi urzędu najważniejszego dla prawie siedmiu milionów obywateli Rzeczypospolitej Polskiej – Rzecznika Praw Dziecka. W polskim parlamencie już trzykrotnie próbowano przeprowadzić wybór nowego Rzecznika. Dwukrotnie kandydatury nie znalazły aprobaty w Sejmie, a ostatnia próba zakończyła się brakiem zgody Senatu. Dłużąca się procedura negatywnie świadczy o podejściu do wyboru właściwej osoby na urząd Rzecznika, a także o poziomie debaty parlamentarnej w tej kwestii, nad czym ubolewamy. Niestety, do tej pory Państwa ugrupowania nie zdecydowały się na merytoryczną rozmowę ponad politycznymi podziałami, by obrać kompromisowego kandydata, któremu przede wszystkim zaufają młodzi Polacy.

Nasz apel nie ma zabarwienia partyjnego, dlatego zwracamy się do wszystkich, bez względu jakie barwy partyjne (lub nie) reprezentujecie Państwo na co dzień. Stanowisko Rzecznika powinno być apartyjne, dlatego apelujemy do Państwa o porozumienie ponad podziałami, w tej niezwykle ważnej i priorytetowej dla państwa polskiego sprawie.

Prosimy Państwa, aby w trosce o dobro polskich dzieci i rodzin, zechcieli Państwo jak najszybciej powołać nowego Rzecznika Praw Dziecka. Jest to najważniejszy państwowy urząd stojący na straży praw dziecka, który podejmuje działania mające na celu zapewnienie dziecku pełnego i harmonijnego rozwoju, z poszanowaniem jego godności i podmiotowości. Zgodnie z ustawą o Rzeczniku Praw Dziecka, każdy z nas może interweniować u Rzecznika, a ten w granicach swoich kompetencji podejmie niezbędne działania w celu ochrony praw najmłodszych.

Nie chcemy sugerować Państwu żadnego konkretnego wyboru. Zależy nam jednak na tym, aby kandydat był akceptowalny dla wszystkich. Chcemy, aby odłożone zostały na bok codzienne spory polityczne, trawiące polską rzeczywistość, i wybrano osobę, która godnie będzie reprezentować niezwykle liczną grupę społeczną w naszej Ojczyźnie.

Zależałoby nam na tym, aby również środowiska działające na rzecz poprawy przestrzegania praw dziecka, wsparcia rodziny i aktywizacji najmłodszych obywateli miały możliwość partycypować w procesie wyboru tak ważnego dla państwa polskiego urzędnika. Dobrze byłoby bowiem, gdyby przyszły (bądź przyszła) Rzecznik Praw Dziecka dysponował szerokim poparciem społecznym. Widzieliśmy bowiem, jak przy okazji niektórych kandydatur na to stanowisko dochodziło do sytuacji kuriozalnych i niegodnych tego urzędu.

Dlatego prosimy, aby w trosce o dobro polskich dzieci i rodzin, na drodze konsensusu i bez względu na barwy partyjne wybrali Państwo kandydata lub kandydatkę mogących działać w interesie najmłodszych z każdą stroną politycznej barykady. Być może kandydat lub kandydatka zostali zaprezentowani już wcześniej? Nie ma to znaczenia – w tym momencie najważniejsze jest zachowanie ciągłości urzędu i dalsze dbanie o polepszanie sytuacji polskich dzieci.

Na samym końcu chcemy podzielić się z Państwem cytatem jednego z najwybitniejszych polskich pedagogów, zwanego pierwszym rzecznikiem praw dziecka, Janusza Korczaka – „nie ma dzieci, są ludzie”. Pamiętając o tym, prosimy o poważne potraktowanie prawie siedmiu milionów polskich obywateli oraz wybór ich obrońcy i rzecznika.

Łączymy najszczersze wyrazy szacunku

Artur Ryszkiewicz

Fundacja Młodzieży Activis

Malwina Wilińska

Fundacja Młodzieży Activis

Hubert Taładaj

Parlament Młodych RP

Mateusz Mielczarek

Michalina Horbatowska

Paweł Stasieniuk

Paulina Łohinowicz

Kamil Bujel

Fundacja Młodzieży Activis

Patrycja Pawłowska

Paweł Narolski

Młodzieżowy Sejmik Województwa Dolnośląskiego

Kornel Grabowski

Młodzieżowa Rada Miasta Myślibórz

Agata Piotrkowska

Młodzieżowa Rada Miasta Jastrzębie - Zdrój

Marianna Pietkiewicz

Młodzieżowa Rada Miasta Choszczna

Martyna Kowalska

Parlament Dzieci i Młodzieży Województwa Lubelskiego

Kamil Krzos

Sebastian Gańko

Młodzieżowa Rada Gminy Dębe Wielkie

Szymon Baumgart

Młodzieżowa Rada Miasta Bydgoszcz

Oliwia Regent

Młodzieżowa Rada Miasta Bydgoszcz

Bartłomiej Trzos

Parlament Młodych RP

Wiktoria Skórska

Młodzieżowa Rada Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy

Piotr Borczyński

Młodzieżowa Rada m.st. Warszawy

Miłosz Warchoł

Młodzieżowa Rada Dzielnicy Praga – Południe m.st. Warszawy

Beata Żeligowska

Młodzieżowa Rada Miasta Bydgoszczy

Bartosz Werkowski

Młodzieżowa Rada Miasta Białogard

Mikołaj Raczyński

Młodzieżowa Rada Miasta Bydgoszczy

Patryk Segda

Młodzieżowy Sejmik Województwa Dolnośląskiego

Kacper Warczak

Młodzieżowa Rada Miasta Bydgoszczy

Łukasz Kalinowski

Młodzieżowa Rada Miasta Luboń

Aleksandra Borzęcka

Parlament Młodych RP

Łukasz Płuciennik

Młodzieżowa Rada Miasta Kołobrzeg

Tomasz Lisowski

Młodzieżowa Rada Miejska w Gryfinie

Jakub Waszkiewicz

Młodzieżowa Rada Regionu w Policach

Mieszko Wnuk

Młodzieżowa Rada Miasta Lublin

Aniela Bogusz

Młodzieżowa Rada Miasta Lublin

Karol Zając

Młodzieżowa Rada Miasta Lublina

Mikołaj Gabinecki

Młodzieżowa Rada Miasta Bydgoszczy

Krzysztof Reschke

Młodzieżowa Rada Miasta Jastrzębie – Zdrój

Nikodem Andukowicz

Młodzieżowy Sejmik Województwa Śląskiego

Jan Zapolski – Downar

Parlament Młodych RP

Laura Piontek

Parlament Młodych RP

Radosław Łysiak

Młodzieżowa Rada Miasta Bydgoszczy

Aleksandra Klicka

Alicja Jaromin

Młodzieżowa Rada Miasta Bydgoszczy

Mateusz Kołodziejczyk

Młodzieżowa Rada Miasta Krakowa

Michał Matczak

Szymon Górny

Parlament Młodych RP

Zuzanna Borkowska

Młodzieżowa Rada Miasta Bydgoszczy

Monika Mazepa

Młodzieżowa Rada Miasta Zielona Góra

Mateusz Sołtysiak

Młodzieżowa Rada Miasta Karlino

Wiktoria Kozioł

Młodzieżowa Rada Miasta Zielona Góra

Hubert Kaczor

Młodzieżowa Rada Miasta Zielona Góra

Mateusz Węglewski

Młodzieżowa Rada Miejska w Obornikach

Michał Mościcki

Stowarzyszenie Wpierania Młodzieżowej Rady Miasta Zielona Góra

Krystian Marceli Erling

Młodzieżowa Rada Miasta Barlinek

Amelia Sobecka

Młodzieżowa Rada Gminy Mielno

Michał Wyrębkowski

Parlament Młodych RP

Marceli Rydzewski

Parlament Młodych RP

Michał Ślimak

Parlament Młodych RP

Tytus Sztyma

Parlament Młodych RP

Wiktoria Prokocka

Parlament Młodych RP

Mikołaj Wolanin

Parlament Młodych RP

Mateusz Marlikowski

Parlament Młodych RP

Konrad Wojtowicz

Parlament Młodych RP

Paweł Stachowicz

Parlament Młodych RP

Bartłomiej Wierzba

Parlament Młodych RP

Wojciech Tylak

Parlament Młodych RP

Anna Darewska

Bartłomiej Wilk

Katarzyna Hawliczek

Michał Ślusarski

Maria Dowbor – Baczyńska

Franciszek Tereszczuk

Gaweł Trojanowski

Dominika Gawęcka

Barbara Olszewska

Dominik Kuc

Julia Waligóra

Młodzieżowa Rada Miasta Poznania

Julia Pająk

Młodzieżowa Rada Miejska w Kunowie

Bartłomiej Jędrzejczak

Parlament Młodych RP

Damian Nowak

Młodzieżowa Rada Gminy Opole Lubelskie

Dawid Mik

Fundacja Impuls Rozwoju

Filip Olszówka

Fundacja Impuls Rozwoju

Mateusz Węglewski

Młodzieżowa Rada Miejska w Obornikach

Patryk Kaszewski

Parlament Młodych RP

Weronika Matyka

Młodzieżowa Rada m. st. Warszawy

Konrad Zając

Parlament Młodych RP

Jan Pabisiak

Młodzieżowy Sejmik Województwa Dolnośląskiego

Hubert Zaleśny

Młodzieżowy Sejmik Województwa Świętokrzyskiego

Kamila Piżgała

Młodzieżowa Rada Miasta Jastrzębie – Zdrój

Artur Pacuła

Młodzieżowa Rada Miasta Torunia (elekt)

Mikołaj Hetzig

Młodzieżowa Rada Miasta

Bydgoszczy

Szymon Łucyków

Fundacja Impuls Rozwoju

Małgorzata Witek

Młodzieżowa Rada Miasta

Poznania

Anastazja Tomasik

Młodzieżowa Rada m. st. Warszawy

Zuzanna Wojciechowska

Młodzieżowa Rada Miasta Malborka

Michał Zachariasz

Młodzieżowa Rada Miasta Jastrzębie – Zdrój

Natalia Ulbrych

Młodzieżowa Rada Miasta Jastrzębie – Zdrój

Juliusz Szatkowski

Parlament Młodych RP

Maciej Skowroński

Młodzieżowa Rada Miasta Szczecin

Zuzanna Krzemińska

Parlament Młodych RP

Daria Śliwa

Parlament Młodych RP

Antoni Tomkowiak

Szymon Siwek

Młodzieżowa Rada Miasta

Świdwin

Igor Wyszyński - Karłoski

Parlament Dzieci i Młodzieży Województwa Lubelskiego

Szymon Detko

Młodzieżowa Rada Miasta

Szczecin

Katarzyna Woronicz

Młodzieżowy Sejmik Województwa Podlaskiego

Nikodem Kaczprzak

Młodzieżowa Rada Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy

Władysław Zwiranowski

Młodzieżowa Rada Miasta

Białogard

Michalina Mierzejewska

Młodzieżowa Rada Miasta

Białogard

Aleksandra Gurazda

Hanna Adamska

Młodzieżowa Rada Miasta

Białogard

Mikołaj Twaróg

Młodzieżowa Rada Miasta Lublin

Zofia Matczuk

Młodzieżowa Rada Miasta

Lublin

Zuzanna Jagiełło

Młodzieżowa Rada Miasta

Białogard

Amadeusz Trzaska

Młodzieżowa Rada Miasta

Zielona Góra

Konrad Chronowski

Parlament Młodych RP

Wiktoria Czapla

Parlament Dzieci i Młodzieży Województwa Lubelskiego