Polak człowiekowi rekinem

Informację o tym, że marynarka libijska odnalazła szczątki 30 migrantów, którzy utonęli w Morzu Śródziemnym i ich ciała zostały rozszarpane przez rekiny, Wirtualna Polska opublikowała 25 listopada 2017. Pod artykułem ukazało się 812 komentarzy – przeważająca większość wyrażała radość z tragicznej śmierci ludzi. Wśród ofiar była trójka dzieci i 18 kobiet, a 44 osoby zostały ocalone i odesłane do Libii (tak podały włoskie media).

Reakcje polskich czytelników były wyprane z katolickiego miłosierdzia i miłości do bliźniego. OKO.press cytuje tylko niektóre z nich (pisownia oryginalna):

• "i to jest rozwiązanie, sprowadzic stado albo dwa rekinów tygrysich w kazdy region morza srodziemnego i sie skonczy emigracja ekonomiczna",
• "ZWIERZĘTA W SŁUŻBIE CZŁOWIEKA, DZIĘKI CI BOŻE",
• "święte rekiny",
• "WIDAĆ, ŻE TYLKO TE PIĘKNE STWORZENIA SĄ W STANIE ZAPEWNIĆ NARODOM EUROPY, CIEMIĘŻONYM PRZEZ WIECZNIE PIJANĄ ADMINISTRACJĘ BRUKSELSKĄ, POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA",
• "rekiny bronia europy",
• "SUUUUUPER CIESZE SIĘ I OBY TAK DALEJ".

Oprócz radości komentujący wyrażali też zaniepokojenie... stanem zdrowia rekinów: "nachodzcy islamscy przenosza sporo chorob, mam nadzieje, ze rekinom nic nie bedzie..." (27 osób polubiło ten komentarz), "Oj, będzie im się, biedulkom, czkało" (17 polubień).

Czytelnik o nicku "bzdurnik" powiązał za to tragiczny los migrantów z gwałtem na Polce we wrześniu 2017: "Wśród takich imigrantów byli oprawcy polskiej pary w Rimini – pamietajcie o tym" (36 polubień).

OKO.press zapytało redakcję Wirtualnej Polski, czy nie zareagują ta taką falę nienawiści. Moderatorzy zablokowali możliwość komentowania i obiecali też, że skasują komentarze. Usunęli wszystkie.

Przykład idzie z góry

W ostatnich dwóch latach PiS dokonało niemożliwego – przekonało obywateli kraju, gdzie cudzoziemcy stanowią 0,3 proc. społeczeństwa, że „obcy” stanowią dla nich śmiertelne niebezpieczeństwo.

Od kampanii wyborczej 2015, PiS konsekwentnie kryminalizuje migrację, dzieląc społeczeństwa na „nas” i na „nich”, i tworząc atmosferę zagrożenia. Pamiętny był

Kampania strachu przed „uchodźcami” i „obcymi” przynosi efekty. Nie tylko w badaniach postaw, ale także w aktach fizycznej przemocy na tle ksenofobicznym i rasistowskim. W przekazie polityków i mediów obozu władzy obowiązuje narracja, że taka przemoc jest zjawiskiem rzadkim, jak to ujął minister Błaszczak „marginesem marginesów“, choć w 2016 roku postępowań w sprawie przestępstw z nienawiści było rekordowo dużo – 1631. Prokuratura Krajowa umarza aż 76 proc. z nich (dane z 2016 r).

Radość europosła Czarneckiego z ostrzelania statku ratującego migrantów

Ksenofobię promują nie tylko politycy krajowi, ale też przedstawiciele Polski w UE. 17 sierpnia 2017, Ryszard Czarnecki, europoseł PiS i wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego, ucieszył się na Twitterze z ostrzelania statku ratującego migrantów.

Słowa europosła są tym bardziej bulwersujące, że napisał je w dniu zamachu terrorystycznego w Barcelonie. Wpisują się w narrację PiS, która utożsamia uchodźców z terrorystami, a strzelanie do osób im pomagającym staje się usprawiedliwioną formą „wojny obronnej” przed zalewem Europy.

OKO.press uznało, że taki wpis jest nie do przyjęcia, zwłaszcza, że jego autor jest osobą publiczną. 8 września 2017 złożyliśmy oficjalną skargę do o przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Antonio Tajaniego. Niestety, do tej pory nie doczekaliśmy się reakcji władz Europarlamentu, choć parokrotnie nas zapewniano, że sprawa zostanie zbadana.

Europa nie ma pomysłu na rozwiązanie kryzysu

Nikt nie wie, jak poradzić sobie z napływem migrantów do Europy.

Obecnie, zgodnie z systemem Dublin III, największy ciężar kryzysu spada na Grecję i Włochy – pierwsze kraje, do których docierają migranci i gdzie w związku z tym muszą składać wniosek o azyl. W wyniku umowy UE-Turcja i Włochy-Libia spadła liczba migrantów, którzy przypływają do Europy – straż przybrzeżna w Turcji i Libii za europejskie pieniądze pilnuje granic i zawraca łódki z migrantami.

Nie jest to jednak długoterminowe rozwiązanie.

Przedstawiciel ONZ ds. uchodźców nazwał umowę z Libią "nieludzką", a 15 listopada 2017 CNN opublikował film ze współczesnego "targu niewolników" w Libii, na którym migranci sprzedawani są za 400 dolarów od głowy.

Ponadto, tysiące uchodźców nadal przebywają w obozach przejściowych we Włoszech i Grecji, często w namiotach, pomimo zbliżającej się zimy. Unia Europejska nie wie, co z nimi zrobić – system relokacji, w ramach którego mieliby być rozdzieleni pomiędzy kraje członkowskie okazał się nieskuteczny. Mało który kraj przyjął tyle uchodźców, ile obiecał, a kraje Europy Środkowo-Wschodniej nie przyjęły nikogo.

Poza tym większość osób przypływających do Włoch pochodzi z Afryki subsaharyjskiej i ucieka przed biedą i beznadzieją, a nie wojną i bezpośrednim zagrożeniem życia. W związku z tym nie obejmuje ich procedura relokacji.

Estonia, która obecnie pełni prezydencję Rady Unii Europejskiej, zaproponowała 29 listopada 2017 rezygnację z obowiązkowej relokacji. Ostateczną decyzję przywódcy państw członkowskich podejmą na szczycie w czerwcu 2018.

O rozwiązaniach kryzysu migracyjnego można debatować - w grę wchodzą różne stanowiska polityczne, poglądy etyczne i religijne, wrażliwość różnych narodów. Ale debata wymagałoby od polityków wiedzy o skomplikowanych realiach kryzysu uchodźczego, oraz chęci przekazania jej opinii publicznej. Łatwiej jest nakręcać politykę strachu, której efektem jest pochwała strzelania do pracowników organizacji pomocowych i radość z tragicznej śmierci migrantów.