0:00
0:00

0:00

"Schwerte i Nowy Sącz były miastami partnerskimi od 1990 roku. Obecnie partnerstwo jest zagrożone, ponieważ Rada Miasta Nowego Sącza podjęła uchwałę przeciwko prawom osób LGBTQ. Z tego powodu nie odbywają się oficjalne wizyty w Nowym Sączu. Partnerstwo ma być kontynuowane, gdy tylko uchwała zostanie wycofana" - taką odpowiedź otrzymało OKO.press od rzecznika prasowego miasta Schwerte.

Widżet projektu Aktywni Obywatele - Fundusz Krajowy, finansowanego z Funduszy EOG

Zapytaliśmy, czy powodem nieobecności władz Schwerte na imieninach Nowego Sącza są właśnie uchwały przeciwko prawom osób LGBTQIA.

"Jest to trudny temat. Jak wszyscy sądeczanie wiedzą została »bocznymi drzwiami« wprowadzona pod obrady Rady Miasta Nowego Sącza tzw. Samorządowa Karta Praw Rodzin i przyjęta. Myślę, że taka kwestia wymaga głębokich przemyśleń, bo wprowadzanie tematów ideologicznych, związanych z dużą polityką jest – uważam - szkodliwe, właśnie dla współpracy z innymi samorządami i innymi krajami. Nowy Sącz z miastem Schwerte miał od wielu, wielu lat bardzo ciepły kontakt i bardzo dobrą współpracę", mówił portalowi Sądeczanin burmistrz Nowego Sącza, Ludwik Handzel.

To niechrześcijańska uchwała

Samorządową Kartę Praw Rodziny autorstwa Ordo Iuris Nowy Sącz przyjął w listopadzie 2019 r. Uchwałę przyjęto jednogłośnie - 11 do 0, a powodem takiego wyniku był fakt, że radni przeciwni uchwale nie zdążyli wrócić z przerwy w obradach. Zgłoszono wniosek o reasumpcję głosowania, który radni PiS odrzucili (w stosunku 10 do 11). Protokół głosowania można znaleźć tutaj.

W lutym 2020 roku OKO.press wystosowało list do miast partnerskich tych samorządów, które uchwały przeciwko osobom LGBT przyjęły:

Przeczytaj także:

17 maja 2020 Dimitrios Axourgos, burmistrz Schwerte, poinformował o zawieszeniu umowy partnerskiej z Nowym Sączem. Oba miasta łączyła ona od 30 lat. Data jest nieprzypadkowa. Axourgos w ten sposób uhonorował Międzynarodowy Dzień Przeciwko Homo-, Bi-, Transfobii. Nad ratuszem zawisła też tęczowa flaga.

„Decyzja waszej rady stoi w sprzeczności z naszą europejską ideą różnorodności. To nie do przyjęcia dla mnie i miasta Schwerte” –

pisze burmistrz w „ostrej nocie przeciwko dyskryminacji” adresowanej do prezydenta Nowego Sącza. I zaznacza, że obecnie nie widzi szans na utrzymywanie stosunków dyplomatycznych z gminą, która w listopadzie 2019 roku „ogłosiła się strefą wolną od LGBT”. W liście Axourgos wspomina też rządzący w Polsce PiS, który „osoby homoseksualne traktuje jak wroga”:

Uchwała ewidentnie nie podobała się także samemu burmistrzowi Nowego Sącza. Handzel odpowiedział Axourgosowi tak: "Przyznaję, że sytuacja wewnętrzna w naszym kraju jest obecnie skomplikowana, a niektóre środowiska, w tym polityczne, próbują skłócić nasze społeczeństwo, m.in. epatując nietolerancją czy dyskryminowaniem niektórych grup społecznych (...) Mam nadzieję, że wartości europejskie i chrześcijańskie powrócą do Nowego Sącza, bo jestem przekonany, że większość mieszkańców naszego Miasta to osoby otwarte, tolerancyjne, szanujące wartości i szanujące każdego człowieka”.

W marcu 2022 Handzel nazwał uchwałę "niechrześcijańską". Być może miasto przymierza się do uchylenia SKPR. O tym, że niektóre samorządy już to zrobiły piszemy niżej.

Samorządowa Karta Praw Rodziny

A co jest w Samorządowej Karcie Praw Rodziny, przyjętej przez Nowy Sącz? Nie mówi ona wprost o osobach LGBT, ale mówi o wsparciu rodziny rozumianej jako związek kobiety i mężczyzny. Duża jej część stanowią zapisy dotyczące działalności organizacji pozarządowych w szkołach i przedszkolach.

Dodatkowo Karta zobowiązuje samorządy m.in. do odmowy finansowania projektów, które podważają rolę tak rozumianej rodziny. Czyli na przykład na projekty organizacji pozarządowych dotyczące promocji równości i tolerancji wobec osób LGBT:

"Programy współpracy z organizacjami społecznymi powinny uwzględniać zasadę wzmacniania rodziny i małżeństwa oraz wykluczać finansowanie projektów, które godzą w te wartości".

Kartę można przeczytać tutaj.

Atlas nienawiści

„Strefy wolne od ideologii LGBT” zaczęły powstawać w 2019 roku. Uchwały takiej treści zaczęły przyjmować jednostki samorządu terytorialnego w całej Polsce, a szczególnie w woj. podkarpackim.

Szczegółowe dane w tej sprawie zaczął zbierać Atlas Nienawiści, czyli czworo aktywistów: Paulina Pająk, Jakub Gawron, Paweł Preneta i Kamil Maczuga. Prezentują je na swojej stronie.

Za znalezienie się na tej mapie Atlas został pozwany przez kilka samorządów. O szczegółach ich działań i procesach, z którymi się mierzą rozmawialiśmy z członkami Atlasu tutaj:

Kasy nie będzie, samorządy się wycofują

Sprawa uchwał przeciwko osobom LGBT stała się głośna w Europie (dzięki aktywistom Atlasu, ale także dzięki "donosom" OKO.press). W 2021 roku pojawiły się informacje, że Unia Europejska wstrzyma środki dla samorządów, które przyjęły uchwały przeciwko osobom LGBT. W czerwcu 2022 roku to było już pewne. Jak informowała wówczas Kampania Przeciw Homofobii w nowej unijnej perspektywie finansowej znajdzie się zapis o brzmieniu: "Wsparcie polityki spójności będzie udzielane wyłącznie projektom i beneficjentom, którzy przestrzegają przepisów antydyskryminacyjnych, o których mowa w art. 9 ust. 3 Rozporządzenia PE i Rady nr 2021/1060. W przypadku, gdy beneficjentem jest jednostka samorządu terytorialnego (lub podmiot przez nią kontrolowany lub od niej zależny), która podjęła jakiekolwiek działania dyskryminujące, sprzeczne z zasadami, o których mowa w art. 9 ust. 3 rozporządzenia nr 2021/1060, wsparcie w ramach polityki spójności nie może być udzielone”.

Pisaliśmy o tym tutaj:

W związku z tym niektóre samorządy z uchwał się wycofały. Radni sejmików pięciu województw wycofali się z uchwał anty-LGBT jesienią 2021. Była to bezpośrednia odpowiedź na zablokowanie strumienia pieniędzy z REACT-EU, czyli programu służącego do walki ze skutkami pandemii.

Pierwsze było województwo świętokrzyskie. We wrześniu 2021 w ich ślady poszli samorządowcy z Małopolski, Podkarpacia i Lubelszczyzny.

Nadal w mocy pozostaje jednak ponad 80 uchwał przyjętych przez polskie regiony. Szczegółowo losy każdej uchwały można śledzić tutaj - aktywiści Atlasu Nienawiści uzupełniają dokument na bieżąco.

O uchylenie dyskryminujących uchwał zabiegał też RPO. 9 maja 2022 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie unieważnił dwie ostatnie uchwały anty-LGBT zaskarżone za kadencji jeszcze poprzedniego Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara.

W sumie RPO wygrał dziewięć razy, stawiając samorządowcom fundamentalne zarzuty — złamanie przepisów Konstytucji w obszarach równego traktowania, godności, wolności słowa, czy prawa do nauki. Pisaliśmy o tym tutaj:

;
Na zdjęciu Magdalena Chrzczonowicz
Magdalena Chrzczonowicz

Naczelna OKO.press, redaktorka, dziennikarka. W OKO.press od początku, pisze o prawach człowieka (osoby LGBTQIA, osoby uchodźcze), prawach kobiet, Kościele katolickim i polityce. Wcześniej pracowała w organizacjach poarządowych (Humanity in Action Polska, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Amnesty International) przy projektach społecznych i badawczych, prowadziła warsztaty dla młodzieży i edukatorów/edukatorek, realizowała badania terenowe. Publikowała w Res Publice Nowej. Skończyła Instytut Stosowanych Nauk Społecznych na UW ze specjalizacją Antropologia Społeczna.

Komentarze