Spektakl z wotum zaufania na pomoc Dudzie. Morawiecki proklamował front jedności władzy i narodu

W czwartek 4 czerwca 2020 wszystko zdarzyło się w trybie, który przejdzie do historii polskiego parlamentaryzmu jako "tryb Prawa i Sprawiedliwości": z zaskoczenia, w błyskawicznym tempie uniemożliwiającym racjonalną dyskusję i sprowadzającym Sejm do dekoracji dla poczynań władzy.

Na godzinę 11:00 prezydent Andrzej Duda zaprosił do siebie premiera Mateusza Morawieckiego, a po kilkunastu minutach pojawiła się informacja, że szef rządu złożył wniosek o wotum zaufania. Następnie obaj panowie pojechali do Sejmu, a już za chwilę Morawiecki oklaskiwany przez Dudę wchodził na mównicę, by zachwalać swój rząd, gromić opozycję i wzywać Polaków do poparcia Andrzeja Dudy w wyborach prezydenckich.

O godz. 16:04 odbyło się głosowanie nad wotum zaufania, które było czystą formalnością. 235 posłów było za udzieleniem wotum, 219 przeciw, a 2 wstrzymało się od głosu. Po udzieleniu wotum PiS-owska większość skandowała "Mateusz, Mateusz", a premier otrzymał bukiet kwiatów.

Wotum zaufania: głosowanie było formalnością

Wniosek premiera o wotum zaufania dla rządu to bardzo rzadko stosowany instrument konstytucyjny. Przez 30 lat demokracji parlamentarnej w Polsce taka sytuacja zdarzyła się dopiero po raz szósty. W teorii premier występuje o wotum zaufania, gdy nie ma pewności, że rząd ma większość w Sejmie, wotum udziela się zwykłą większością głosów przy obecności przynajmniej połowy ustawowej liczby posłów.

Przede wszystkim chodzi o stworzenie wrażenia, że wotum zaufania dla rządu to przede wszystkim... sukces prezydenta Andrzeja Dudy. To próba wykreowania - dość karkołomna i desperacka, biorąc pod uwagę aktywność Dudy przez ostatnie pięć lat - wizerunku prezydenta jako rzeczywistego lidera "dobrej zmiany" i gwaranta spokoju społecznego":

• wyrażenie przez Sejm wotum zaufania ma pokazać zwartość obozu PiS,
• to z kolei wpisuje się w kampanię wyborczą Dudy, który oparł ją na koncepcji "spokoju na górze": rząd i prezydent mają działać wspólnie i w zgodzie dla dobra "zwykłego Polaka",
• wotum zaufania ma zdjąć z Andrzeja Dudy odium polityka niesamodzielnego: w przekazie PiS i mediów narodowych wszystko, co stało się 4 czerwca w Sejmie, było inicjatywą prezydenta,
• obóz władzy liczy na konsolidację Polaków wokół prezydenta i rządu w obliczu kryzysu gospodarczego i pandemii: to była główna oś przemówienia Mateusza Morawieckiego.

Koncert największych przebojów

Morawiecki posługiwał się bardzo ostrym językiem: mówił, że trzeba wyplenić zło, a opozycji zarzucił, że "jątrzy" oraz "judzi". To - mamy małą nadzieję, że nieświadome - nawiązanie do propagandy PRL: to wówczas opozycja nigdy nie krytykowała władzy, nie miała postulatów i pomysłów, tylko własnie jątrzyła i judziła, burząc spokój społeczny. "Jak długo ręka wyciągnięta do zgody ma się spotykać z zaciśniętą pięścią?" - gdyby to pytanie Wojciecha Jaruzelskiego znalazło się w sejmowym przemówieniu premiera, pasowałoby jak ulał.

Poza tym wystąpienie Morawieckiego było w dużej części skróconą wersją jego exposé z 2019 roku. Mieliśmy więc mantrę dobrze już znanych skarg na 8 lat rządów PO-PSL: że zwijały państwo, że nie inwestowały w mniejsze ośrodki, że sprawowały władzę w imieniu elit, a nie zwykłych Polaków, że dopuściły do rozwoju mafii vatowskich.

Z kolei rząd PiS wg premiera robił rzecz jasna wszystko odwrotnie: państwo rozwijał, inwestował, nadużycia podatkowe ukrócił, a władzę sprawował dla i w imieniu ludu.

W wystąpieniu było dużo chaosu i mało konkretów. Premier powtarzał, że rząd PiS rekordowo podniósł płace, w zasadzie zlikwidował biedę i bezrobocie, podniósł nakłady na służbę zdrowia. To wszystko w najlepszym razie półprawdy.

W OKO.press pisaliśmy, że:

• rzeczywiście rekordowy wzrost płac miał miejsce w 2018 roku (o 7,34 proc.), ale w pozostałych latach rządów PiS był niższy niż po wejściu Polski do Unii Europejskiej w latach 2006-2008

• liczba osób żyjących w skrajnym ubóstwie wynosi ok. 2 mln i rośnie. Liczba bezrobotnych wynosi ok. 1 mln i rośnie

• wzrost nakładów na ochronę zdrowia to póki co tylko księgowa sztuczka, wzrost wydatków w relacji do PKB jest czysto wirtualny, a to oznacza, że zostajemy daleko w tyle za innymi krajami europejskimi

• premier zachwalając inwestycje obozu władzy, nie zająknął się również o klęsce wielkich przedsięwzięć zapowiadanych w poprzednich latach: milionie samochodów elektrycznych i 100 tys. mieszkań:

Morawiecki odgrzał też homofobiczną narrację PiS, która pojawiała się już w poprzednich kampaniach: europejskiej i parlamentarnej. Straszył wyimaginowanym „planem Rabieja-Trzaskowskiego”, który wg fantazji obozu władzy i premiera jest spiskiem, by wbrew „zdrowej części narodu” wprowadzić adopcję dzieci dla pary jednopłciowych. Na to wszystko rząd Morawieckiego oczywiście nie pozwoli:

„To plan ataku na rodziny. My mówimy bardzo wyraźnie, jednoznacznie, że podniesienie ręki na dzieci w polskich rodzinach jest niedopuszczalne. Że granica pomiędzy rodziną a ideologią a eksperymentami ideologicznymi musi być postawiona twardo i my jesteśmy tego gwarantem" - perorował Morawiecki.

W rzeczywistości Rafał Trzaskowski na bardzo konserwatywne poglądy na prawa osób LGBT: jest przeciwnikiem równości małżeńskiej (która zakłada adopcję dzieci przez pary jednopłciowe), opowiada się jedynie za związkami partnerskimi, które są minimalnym cywilizacyjnym standardem w państwach Unii Europejskiej.

Morawiecki manipuluje świńską grypą

Podczas swojego wystąpienia premier Morawiecki próbował wykazać też, że rząd PiS radzi sobie z pandemią koronawirusa doskonale i modelowo na tle reszty świata. Używał przy tym takich porównań, które pasowały do jego tezy, pomijał natomiast przykłady niewygodne, zdarzały mu się również przekłamania (o tej części przemówienia wkrótce osobny artykuł w OKO.press).

Jednak to nie wszystko, Morawiecki próbował również dowieść, że gdyby rządziła Platforma Obywatelska, Polskę podczas pandemii czekałaby katastrofa. Premier argumentował, że podczas epidemii świńskiej grypy w 2009 roku rząd PO-PSL nie zamówił szczepionek, czym naraził życie Polaków, których - jego zdaniem - zmarły wtedy setki.

To prawda, że ówczesna minister zdrowia Ewa Kopacz odmówiła zakupu szczepionek, a jej decyzja wywołała wielkie kontrowersje. Ale słowa o kilkuset zmarłych to już zwykłe kłamstwo: wg danych Głównego Inspektora Sanitarnego z powodu świńskiej grypy zmarły 182 osoby, przeważnie cierpiące równocześnie na choroby przewlekłe.

Opozycja tylko „jątrzy i judzi”

Trzecim głównym bohaterem - obok kryzysu i epidemii - przemówienia Morawieckiego była opozycja. Obraz idealnej opozycji odmalowany przez premiera to taka opozycja, której w rzeczywistości nie ma. Powinna bowiem:

• zgadzać się z rządem,
• nie polemizować z pomysłami rządu,
• nie krytykować ministrów,
• pracować w zgodzie z większością.

Nie chce zaś tego opozycja, która sypie piasek w tryby PiS:

„Bardzo potrzebujemy jedności między władzą wykonawczą i ustawodawczą, między Sejmem, Senatem, prezydentem, rządem i samorządami. I dlatego prezydent zaproponował, żeby przeciąć ten festiwal awantur, który państwo próbujecie urządzać. Wychodzimy z najgłębszego kryzysu od co najmniej od 30 lat, dajcie nam działać, nie przeszkadzajcie”

- mówił podniesionym tonem Morawiecki w stronę ław opozycji.

„Przestańcie jątrzyć, judzić, wymyślać tematy zastępcze” - kontynuował, zarzucając oponentom „awanturnictwo i pieniactwo".

Na ile koncepcja „spokoju na górze” pomoże Andrzejowi Dudzie i zwiększy jego szanse na zwycięstwo? Od wielu lat badania wskazują na złą opinię Polaków o politykach i małą tolerancję badanych na konflikt polityczny. Pytanie, czy Duda i Morawiecki są wiarygodni, kreując się na emisariuszy politycznej zgody.

Póki co, przemówienie premiera o jedności oparte było na ostrym podziale „my” kontra „oni”, a wezwanie do politycznej zgody wywołało kolejną polityczną awanturę.