Ukraina chce do Trójmorza. Kazachstan blokuje Rosji węgiel - a Litwa drogę do Kaliningradu [DZIEŃ 117 NA ŻYWO]

Kończymy naszą relację na dziś. Dziękujemy Państwu za uwagę - i zapraszamy jutro. A oto najważniejsze wydarzenia 117 dnia wojny, czyli poniedziałku, 20 czerwca:

• „Chcielibyśmy, żeby nasz kraj należał do Inicjatywy Trójmorza. Ukraina ma duże możliwości w zakresie wsparcia innych państw w obszarze gazu i energetyki. To może pomóc waszym krajom całkowicie uniezależnić się od rosyjskich nacisków – mówi w wystąpieniu online na szczycie Inicjatywy Trójmorza w Rydze prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.
• Litwa częściowo zablokowała Rosji tranzyt do Kaliningradu. Moskwa jest w furii, Rosyjski MSZ zażądał zniesienia blokady, na co Litwa odpowiada, że po prostu egzekwuje sankcje nałożone na Rosję (o których Rosja opowiada, że nie są wcale dla niej straszne). Propaganda — ale w programach publicystycznych, nie zaś informacyjnych (gdzie wypowiadają się politycy) - znowu straszy możliwością przeraźliwego rosyjskiego odwetu, przy którym "specjalna operacja" w Ukrainie to nic.
• W Donbasie trwały ciężkie walki — jednak nadal bez rosyjskich sukcesów — pisze Witold Głowacki. Na południu ukraińska kontrofensywa pod Chersoniem wciąż trwa — Rosjanie rzucali do obrony wszystkie dostępne rezerwy.
• O tym, po co Rosjanom fejk z "wojewodstwa mazowieckiego" pisze Agnieszka Jędrzejczyk w kolejnym odcinku poświęconego aktualnym narracjom rosyjskiej propagandy cyklu GOWORIT MOSKWA. Przeczytaj całość!
• „Zachód musi przygotować się na długą wojnę na Ukrainie, ponieważ Rosja osiąga coraz większe zyski w zaciekłej bitwie o kontrolę nad wschodem kraju” – powiedzieli sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg i brytyjski premier Boris Johnson.
• „NATO i UE stoją razem z Ukraińcami, którzy nadal bronią się przed brutalną wojną Rosji. Będziemy kontynuować długofalowe wsparcie dla Ukrainy – naszego bliskiego partnera” – napisał na Twitterze sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg spotkał się z szefową KE Ursulą von der Leyen.
• Około 100 tysięcy mieszkańców, którzy nadal pozostają w okupowanym przez Rosjan Mariupolu, wciąż nie ma stałego dostępu do wody – podaje legalny mer miasta Wadym Bojczenko.
• Rada UE przedłużyła sankcje nałożone na Rosję za aneksję Krymu i miasta Sewastopol na kolejny rok. Władze Krymu oskarżyły natomiast Ukrainę o atak na ich platformę wiertniczą na Morzu Czarnym, między Krymem, Odessą a Wyspą Żmij.

Jak wygląda SYTUACJA NA FRONCIE?

"W Donbasie trwają bardzo ciężkie walki - jednak nadal bez rosyjskich sukcesów. Ukraińska kontrofensywa pod Chersoniem wciąż trwa - Rosjanie rzucają do obrony wszystkie dostępne rezerwy" - pisze w nowym odcinku cyklu SYTUACJA NA FRONCIE Witold Głowacki.

Po co rosyjskiej propagandzie fejk z "wojewodstwa mazowieckiego"?

"Propaganda pod koniec czwartego miesiąca wojny robi się krwawa. Najpierw w dzienniku telewizyjnym podsumowującym cały tydzień pokazuje w niedzielę, i to w naturalistyczny sposób, rannych rosyjskich żołnierzy (pod pretekstem świętowania dnia polowego medyka), a potem opowiada o ściganiu unikających służby." - pisze Agnieszka Jędrzejczyk w kolejnym odcinku poświęconego aktualnym narracjom rosyjskiej propagandy cyklu GOWORIT MOSKWA. Przeczytaj całość!

Ukraiński MON: Rosjanie rzucili wszystkie siły na Siewierodonieck i Łysyczańsk

"Armia rosyjska rzuciła praktycznie wszystkie swoje siły i środki, aby szturmować Siewierodonieck i okoliczne osady. Chcą przebić się przez naszą obronę i próbują okrążyć zgrupowanie naszych wojsk, które prowadzi obronę Łysyczańska i Siewierodoniecka." - powiedziała dziś dziennikarzom agencji Ukrinform wiceminister obrony Ukrainy Hanna Maliar. Według Maliar ukraińska armia "robi wszystko" by nie dopuścić do okrążenia i utrzymać linie obrony. "Musimy jednak zrozumieć, że wróg ma przewagę w uzbrojeniu, więc sytuacja jest teraz niezwykle trudna. Dziś te decydujące bitwy osiągnęły maksymalną intensywność - podobnie może być nocą" - zaznaczyła Maliar.

Biden raczej nie odwiedzi Ukrainy podczas podróży do Europy w tym tygodniu

Pytany o to, czy odwiedzi Ukrainę przy okazji wizyty w Europie na szczytach NATO w Madrycie i G7 w bawarskim Schloss Elmau prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden stwierdził, że "na tej wycieczce to mało prawdopodobne". Dodał też, że "nie chce przysparzać Ukrainie większych trudności".

Magazyn żywności w Odesie zniszczony

W wyniku rosyjskiego ataku rakietowego został dziś zniszczony duży magazyn żywności w porcie w Odesie - poinformowała ukraińska armia. W ciągu trzech godzin na cele na południu Ukrainy miało zostać odpalonych 14 pocisków manewrujących. Ukraińscy wojskowi określają to mianem "aktu bezsilnej złości z powodu sukcesów naszych żołnierzy".

W Mariupolu dostęp do wody tylko raz na tydzień

Około 100 tysięcy mieszkańców, którzy nadal pozostają w okupowanym przez Rosjan Mariupolu, wciąż nie ma stałego dostępu do wody - podaje legalny mer miasta Wadym Bojczenko. Według Bojczenki Rosjanie umożliwiają mieszkańcom czerpanie wody tylko raz w tygodniu - do punktów, w których jest to możliwe ustawiają się gigantyczne kolejki a czas oczekiwania wynosi nie mniej niż osiem godzin. Znaczna część mieszkańców pozostałych w Mariupolu nadal nie ma też dostępu do elektryczności i gazu. W Mariupolu przed rosyjską agresją na Ukrainę mieszkało ponad 400 tysięcy osób.

MSZ Litwy: To nie blokada tranzytu, to "tylko" sankcje

Minister spraw zagranicznych Litwy Linas Linkievicius wydał oświadczenie dotyczące przebiegu jego spotkania z z rosyjskim chargé d'affaires Siergiejem Riabokonem. Czytamy w nim, że:

"Wystosowano notę ​​wyjaśniającą zastosowanie unijnych środków ograniczających w stosunku do niektórych kategorii towarów w tranzycie przez Kaliningrad. Podczas spotkania zdementowano informację rozpowszechnioną przez przedstawicieli Rosji, że Litwa zakazała tranzytu przez obwód kaliningradzki. Przez terytorium Litwy odbywa się przewóz pasażerów i towarów nieobjętych sankcjami UE do i z Obwodu Kaliningradzkiego. Litwa nie nałożyła żadnych jednostronnych, indywidualnych ani dodatkowych ograniczeń na ten tranzyt. Litwa konsekwentnie wdraża unijne sankcje, które mają różne okresy przejściowe i terminy."

Litwa częściowo zablokowała Rosji tranzyt do Kaliningradu. Moskwa w furii

Litewskie koleje poinformowały, że od soboty 18 czerwca został wstrzymany tranzyt towarów objętych sankcjami do obwodu kaliningradzkiego - dotyczy to m.in. materiałów budowlanych, cementu i wyrobów lub półproduktów z metali.

Transport drogą lądową z terytorium Rosji do Kaliningradu jest możliwy wyłącznie przez terytorium Litwy lub Polski. W Kaliningradzie nastąpił szturm na markety budowlane. A Moskwa reaguje wściekłością i groźbami. Andriej Klimow, zastępca przewodniczącego komisji spraw zagranicznych Rady Federacji , ogłosił, że takie "niedopuszczalne zachowanie Wilna zagraża całemu NATO".

"Można to ocenić jako bezpośrednią agresję przeciwko Rosji, dosłownie zmuszającą nas do pilnego zastosowania właściwej samoobrony" – stwierdził Klimow.

Andriej Kliszas, przewodniczący Komisji Ustawodawstwa Konstytucyjnego Rady Federacji stwierdził natomiast, że "Próba ustanowienia przez Litwę faktycznej blokady obwodu kaliningradzkiego jest naruszeniem suwerenności Rosji". Jeszcze w piątek wygrażając Zachodowi na Międzynarodowym Forum Ekonomicznym w Sankt Petersburgu Władimir Putin użył dokładnie tego samego sformułowania - stwierdzając, że w wypadku "naruszenia suwerenności Rosji" będzie gotów użyć broni jądrowej.

Spotkanie szefa NATO z szefową KE

Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg spotkał się z szefową KE Ursulą von der Leyen. "NATO i UE stoją razem z Ukraińcami, którzy nadal bronią się przed brutalną wojną Rosji. Będziemy kontynuować długofalowe wsparcie dla Ukrainy - naszego bliskiego partnera" - napisał na Twitterze Stoltenberg.

Ostrzał Charkowa, wybuchy w Odessie

Rosjanie ostrzeliwują Charków.

Tymczasem "Ukraińska Prawda" donosi o wybuchach w Odessie.

Ukraina przyjmuję konwencję stambulską

Parlament Ukrainy przyjął konwencję o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, tzw. konwencję stambulską. Rada Najwyższa przyjęła dokument większością 259 głosów "za" przy 8 głosach "przeciw". Konwencja została opracowana w 2011 roku przez Radę Europy. To dokument, który nakłada na państwa konkretne obowiązki wobec kobiet, które doznają przemocy.

Rada UE przedłużyła sankcje za aneksję Krymu

Rada UE przedłużyła sankcje nałożone na Rosję za aneksję Krymu i miasta Sewastopol na kolejny rok. Środki ograniczające zostały wprowadzone po raz pierwszy w czerwcu 2014 roku. Obowiązujące sankcje "obejmują zakaz importu do UE produktów pochodzących z nielegalnie anektowanego Krymu lub Sewastopola, a także (zakaz) korzystania z inwestycji infrastrukturalnych lub finansowych oraz usług turystycznych z nielegalnie anektowanego Krymu lub Sewastopola" - informuje Rada UE w oficjalnym komunikacie.

Zełenski: Chcielibyśmy, żeby nasz kraj należał do inicjatywy Trójmorza

"Chciałbym przyczynić się do wzmocnienia współpracy w ramach inicjatywy Trójmorza" - mówi w trakcie wystąpienia online w ramach na szczycie Inicjatywy Trójmorza w Rydze prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

"Chcielibyśmy, żeby nasz kraj należał do Inicjatywy Trójmorza. Ukraina ma duże możliwości w zakresie wsparcia innych państw w obszarze gazu i energetyki. To może pomóc waszym krajom całkowicie uniezależnić się od rosyjskich nacisków. Trwa wojna, dlatego nie mogę opuścić mojego kraju, żeby spotkać z wami na żywo. Mam jednak nadzieję, że będziemy mogli współpracować i Ukraina wypracuje formułę, dzięki której będzie mogła przyłączyć się do Trójmorza".

Na szczycie Inicjatywy Trójmorza jest też prezydent Andrzej Duda.

Zełenski: Dziękuję prezydentowi Dudzie za pomoc

"Rozmawiałem z Prezydentem Andrzejem Dudą. Podziękowałem za niesłabnącą, ważną pomoc obronną, a także za wsparcie przyznania Ukrainie statusu kandydata do Unii Europejskiej" - napisał w poniedziałek na Twitterze prezydent Ukrainy, Wołodymyr Zełenski. "Uzgodniliśmy również nasze stanowiska przed szczytem Inicjatywy Trójmorza".

Ofiary ataków w obwodzie donieckim

Co najmniej dwóch cywilów zginęło, a 12 zostało rannych w niedzielę w wyniku rosyjskich ostrzałów w obwodzie donieckim na wschodzie Ukrainy - informuje portal Suspilne powołując się na dane ukraińskiej policji.

Ostrzały Rosjanie prowadzili z dział artyleryjskich, wyrzutni rakietowych, czołgów i samolotów. Celem ataków wojsk rosyjskich były Awdijiwka, Toreck, Bachmut, Zalizne, Nju-Jork, Zajcewe, Błyżnia Dylijiwka, Szewczenko, Perwomajske i Pawliwka. Policja poinformowała, że zniszczonych jest 21 obiektów cywilnych, w tym 12 budynków mieszkalnych oraz szpital.

Pojawiają się nagrania z ataku rakietowego w Doniecku.

Ukraina traci kontrolę nad miejscowością Metiołkine obok Siewierodoniecka

Rosjanie nasilają ostrzały artyleryjskie i naloty. Celem ataków są w szczególności obrzeża Siewierodoniecka i strefa przemysłowa tego miasta oraz okolice Toszkiwki i Ustyniwki (miejscowości położonych kilka kilometrów na południe od Siewierodoniecka), wokół których wojska najeźdźców koncentrują swoje siły i chcą w tym miejscu przełamać ukraińską obronę - informuje szef władz obwodowych Serhij Hajdaj.

Walki toczą się wokół Siewierodoniecka i leżącego na zachód od niego Łysyczańska. "Nasi obrońcy odnoszą sukcesy w walkach ulicznych, ale wroga artyleria dominuje.

Szef władz obwodowych przekazał również, że trwa "cicha" ewakuacja cywilów z Łysyczańska. Z obszarów, na których trwają walki, są oni wywożeni przez wojskowych pojazdami opancerzonymi.

"Utraciliśmy kontrolę nad miejscowością Metiołkine, położoną na południowy wschód od atakowanego przez wojska rosyjskie Siewierodoniecka w obwodzie ługańskim na wschodzie Ukrainy - mówi Hajdaj.

Rosjanie coraz mocniej ostrzeliwują Charków

W Charkowie wzrosła intensywność rosyjskich ostrzałów, w szczególności na północnych peryferiach miasta - informują władze regionalne cytowane przez agencję Ukrinform. Siły rosyjskie ostrzeliwują również miejscowości w obwodzie. Są ranni.

W rejonie czuhujewskim ranna została jedna osoba, w okolicach Iziumu, gdzie toczą się działania bojowe, w ostrzałach ucierpiało pięć osób; jedna osoba odniosła rany w Pierwomajsku.

Szef administracji obwodowej Ołeh Syniehubow powiadomił na Telegramie, że w ciągu minionej doby Rosjanie ostrzeliwali okolice Charkowa oraz dzielnicę Chołodnohirską na północnym zachodzie miasta.

Łysyczańsk w obwodzie ługańskim pod ostrzałem

Rosjanie cały czas ostrzeliwują Łysyczańsk w obwodzie ługańskim.

Od początku wojny w Ukrainie zginęło 323 dzieci

Na południu kraju w niedzielę zginęło 28 rosyjskich żołnierzy. Zniszczono także rosyjski czołg, dwa pojazdy wojskowe i haubicę 152 mm - podaje The Kyiv Independent za Dowództwem Operacyjnym "Południe".

Tymczasem według Prokuratury Generalnej od początku wojny zginęło w Ukrainie conajmniej 323 dzieci, a 586 zostało rannych.

Rosja straciła 33,8 tys. żołnierzy od początku inwazji. Ukraińcy zniszczyli 1477 czołgów i 3588 opancerzonych pojazdów bojowych - podaje Sztab Generalny ukraińskiej armii.

Ponad 2,2 mln osób wróciło do Ukrainy

Od 24 lutego 2022 roku funkcjonariusze Straży Granicznej odprawili na przejściach granicznych na kierunku z Ukrainy do Polski 4,190 mln osób. Wczoraj, czyli w niedzielę 19 czerwca 2022 roku do Polski wjechało 24,8 tys. osób. A w poniedziałek do godz. 7 - 6.8 tys. osób.

19 czerwca 2022 z Polski do Ukrainy wyjechało 25,1 tys. osób. Od początku wojny z Polski do Ukrainy wróciło 2,219 mln ludzi.

Trwają walki o kontrolę nad Siewierodonieckiem

W obwodach donieckim i ługańskim, na wschodzie Ukrainy, gdzie toczą się najcięższe walki, wojska rosyjskie intensywnie używają lotnictwa - informuje Sztab Generalny Sił Zbrojnych Ukrainy. Główne wysiłki Rosjanie koncentrują na kierunkach siewierodonieckim i bachmuckim. "Trwają walki o pełną kontrolę nad miastem Siewierodonieck" - podaje sztab.

Siły rosyjskie prowadziły ostrzał z artylerii i wyrzutni rakietowych wzdłuż linii frontu. Rosyjskie szturmowce Su-25 atakowały Mirną Dołynę i Biłą Horę na południe od Siewierodoniecka.

Szef NATO: Zachód musi przygotować się na długą wojnę

"Zachód musi przygotować się na długą wojnę na Ukrainie, ponieważ Rosja osiąga coraz większe zyski w zaciekłej bitwie o kontrolę nad wschodem kraju" – mówili sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg i brytyjski premier Boris Johnson cytowani przez CNN.

Stoltenberg i Johnson w osobnych komentarzach poinformowali, że zachodnie rządy muszą nadal wspierać Ukrainę, aby powstrzymać przyszłą agresję rosyjskiego prezydenta Władimira Putina.

Stoltenberg powiedział niemieckiej gazecie Bild am Sonntag, że nikt nie wie, jak długo potrwa konflikt, ale „musimy przygotować się na to, że może potrwać lata”. „Nie możemy przestać wspierać Ukrainy. Nawet jeśli koszty są wysokie, nie tylko ze względu na wsparcie wojskowe, ale także z powodu rosnących cen energii i żywności”.

Tymczasem Kazachstan , w odpowiedzi na zablokowanie przez Rosję kazachskiej ropy naftowej, zablokował na swoim terytorium 1700 wagonów z rosyjskim węglem — podaje niezależna białoruska agencja NEXTA. Napięcie pomiędzy krajami rośnie — czytamy

Ukraińcy kontratakują pod Chersoniem, Iziumem i na Zaporożu. A Rosjanie utknęli

"Rosjanie nie osiągnęli w ostatnich dniach żadnych znaczących postępów. Tymczasem Ukraińcy rozpoczęli nowe działania kontrofensywne na południu kraju i na zachód od Iziumu" - pisał wczoraj Witold Głowacki w kolejnym odcinku cyklu SYTUACJA NA FRONCIE Witold Głowacki. Przeczytaj całą analizę tu. Na życzenie czytelników dodaliśmy do naszych analiz interaktywną mapę przebiegu działań wojennych.

Oto najważniejsze wydarzenia 116 dnia wojny, czyli niedzieli, 19 czerwca:

• Na szczycie NATO w Madrycie (28-30 czerwca) zostanie przyjęta nowa doktryna wojenna Sojuszu - Koncepcja Strategiczna, która określa Rosję nie jako partnera ale jako zagrożenie - powiedział sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg w wywiadzie dla niemieckiego Bild am Sontag. "Musimy przygotować się na to, że wojna w Ukrainie może potrwać lata" - dodał Stoltenberg.
• Podczas posiedzenia Rady Europejskiej zwołanego na czwartek i piątek. (23-24 czerwca) szefowie państw Unii Europejskiej mają zadecydować, czy Ukraina i Mołdawia staną się państwami kandydującymi do UE. W piątek pozytywną rekomendację w tej sprawie wydała Komisja Europejska.
• Armia Wielkiej Brytanii musi ponownie przygotowywać się na ewentualność wielkiej wojny w Europie - stwierdził w wiadomości do żołnierzy nowy szef brytyjskiego Sztabu Generalnego generał Patrick Sanders.
• Prezydent Mołdawii Maia Sandu podpisała ustawę zakazującą mediom rozpowszechniania rosyjskiej propagandy i dezinformacji. Złamanie zakazu może skutkować utratą licencji na nawet 7 lat.