GOWORIT MOSKWA. "Wojewodstwo mazowieckie". Rosyjska propaganda bije fejkiem z Warszawy

Propaganda pod koniec czwartego miesiąca wojny robi się krwawa. Najpierw w dzienniku telewizyjnym podsumowującym cały tydzień pokazuje w niedzielę, i to w naturalistyczny sposób, rannych rosyjskich żołnierzy (pod pretekstem świętowania dnia polowego medyka), a potem opowiada o ściganiu unikających służby.

Z tym, że to unikanie służby ma się odbywać w Ukrainie, bo tam – zdaniem propagandy – to dopiero szaleje dezercja.

Dowodem, poza filmikami z komórki pokazującymi uciekających motocyklistów i mężczyzn zsuwających się z balkonu w samych slipkach (mamy uwierzyć, że są to uciekający poborowi) jest polski dokument o “poszukiwaniu, identyfikacji i zatrzymywaniu ukraińskich obywateli płci męskiej w wieku od 18 do 60 lat, który unikają służby [?] w Siłach Zbrojnych Ukrainy”.

Dokument pojawia się na ekranie, a po chwili zakrywa go rosyjskie tłumaczenie. Prowadzący mówi z powagą, że to dokument wojewody – ale ewidentnie chodzi o Marszałka Województwa samorządowego, bo to jego adres.

Pismo ma sygnaturę, ale nie ma adresata/ów. Nie ma cech polskich pism urzędowych – nie podaje podstawy prawnej, na podstawie której nadawca działa, ale wspomina o tajemniczym i niedatowanym “porozumieniu między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Rządem Ukrainy i wytycznymi Ministerstwa Spraw Zagranicznych".

Działanie na podstawie czegoś, czego nikt nie widział, bardziej przypomina rosyjskie procedury administrowania, kiedy Putin coś poleca rządowi, a rząd poleca niżej. A już zdanie “urzędom Powiatów i Miast należy zorganizować współpracę z Policją” dowodzi, że autor pisma nie ma bladego pojęcia, jak jest zorganizowane polskie państwo.

Marszałek Struzik: To oczywiście fejk

Mazowiecki Urząd Marszałkowski, który o to pismo pytamy, zgodnie z oczekiwaniami wyjaśnia: pismo jest fejkiem. Przy okazji potwierdza też, że pismo krąży po sieci. Propaganda moskiewska pokazała więc w telewizji coś, co już przetestowała w sieci i sprawdziła, że ludzie to kupują.

Jak mówiła OKO.press zajmująca się rosyjską propagandą w sieci Magdalena Wilczyńska, propaganda Kremla ma strukturę wielopoziomową — ton nadaje Putin i jego otoczenie, poniżej — działają główni propagandyści, a pod nimi jest cała sieć portali i kont w sieciach społecznościowych. Komunikaty, które sprawdzają się w sieci, trafiają do głównych mediów, a przekaz z góry jest z kolei przyjmowany na dole i obrabiany tak, by przekonać do niego odbiorców, często nieświadomych, że mają do czynienia z centralnie sterowaną rosyjską propagandą.

“W mediach społecznościowych oraz za pośrednictwem poczty elektronicznej dystrybuowany jest skan pisma rzekomo podpisanego nazwiskiem marszałka województwa mazowieckiego Adama Struzika. Pismo dotyczyć ma zatrzymywania obywateli Ukrainy w wieku poborowym.

Informujemy, że pismo to jest sfałszowane, a sama informacja jest przykładem fake newsa i próbą dezinformacji. Marszałek województwa nigdy nie podpisywał żadnego pisma w tej sprawie. Takie pismo nie powstało również w urzędzie marszałkowskim województwa mazowieckiego.

W obliczu zaistniałej sytuacji dziś marszałek województwa poinformuje o zajściu stosowne służby. O działaniach dezinformacyjnych i fałszywych pismach informuje również Konsulat Generalny Ukrainy w Krakowie i Rządowe Centrum Bezpieczeństwa” - komunikuje Mazowiecki Urząd Marszałkowski.

Dementi publikuje też MSZ.

Dodajmy od siebie: to nie jest pierwszy fejk na temat Polski celebrowany w rosyjskiej TV:

Reportaż z jatki w Donbasie

Oczywiście odbiorca w Rosji tego wszystkiego się nie dowie. Pytanie jednak, po co propagandzie ewidentny fejk wyciągnięty z głębin sieci po to, by łatwiej go było zdementować?

Chyba dlatego, że propaganda powoli znowu zmienia narrację o wojnie. Na początku była to elegancka, techniczna "operacja specjalna". Potem — rekonstrukcja II wojny światowej ("Wielkiej wojnie ojczyźnianej"). Teraz mamy krwawą pozycyjną jatkę, która może potrwać długo. I trzeba ludzi oswoić z krwią i z koniecznością oddania młodych mężczyzn wojnie.

"Wiesti" pokazują więc, jak “ochotnicy z całej Rosji” szkolą się i uczą strzelać pod okiem samego Ramzana Kadyrowa w Czeczenii – a potem w oddziałach po 200 trafiają na front w Ukrainie. Jeden z nich mówi nawet: "Mam małe dzieci, kiedyś zapytają mnie, gdzie byłeś tato, gdy trwała wojna".

A najgorszy ze wszystkiego jest naturalistyczny reportaż z pracy medyków frontowych: jak zbierają rannych, jak ich tymczasowo operują, jak wiozą do szpitala polowego z Popasnej na linii frontu w opancerzonej karetce, a kierowca trzyma ciężką broń koło skrzyni biegów (“bo za frontem zdarzają się terroryści”). Jak lekarze wyjmują odłamki z ran i badają przenośnym USG stan wewnętrznych narządów jęczącego człowieka. Jak na noszach leżą opatrzeni już półnadzy mężczyźni z drenami wychodzącymi z ran.

Tu — by oszczędzić Państwu nerwów — tylko kilka screenów z tego reportażu: najpierw transport lekko i ciężej rannych:

Potem — opatrunek w punkcie polowym za frontem:

To wszystko Rosjanie mogą sobie obejrzeć w porze kolacji. Propaganda powoli oswaja ich z horrorem wojny. Polski fejk jest tu bardzo poręczny. Jest zgodny ze stałą linią kremlowskiej propagandy: cokolwiek by się w Rosji nie działo w związku z tą wojną, w Ukrainie (i na Zachodzie) i tak jest gorzej.

Od początku napaści Rosji na Ukrainę śledzimy, co mówi na ten temat rosyjska propaganda. Jakich chwytów używa, jakich argumentów? Co wyczytać można między wierszami? Nasz cykl GOWORIT MOSKWA znajdziesz pod tym tagiem.

Rosyjska propaganda: rys. Weronika Syrkowska/OKO.press