0:00
0:00

0:00

Prawa autorskie: Sławomir Kamiński / Agencja GazetaSławomir Kamiński / ...

Środowisko ultrakatolickiego Instytutu Ordo Iuris właśnie uruchomiło nową, prywatną uczelnię, która ma odpłatnie kształcić przyszłych prawników. Celem jest stworzenie „klasycznego uniwersytetu”, który stanie się „kuźnią elit” Międzymorza.

Na stronie internetowej uczelni można przeczytać o elitarnym charakterze studiów, chrześcijańskiej etyce, zakorzenieniu w kulturze greckiej i rzymskiej, zamiarze „wspierania narodów Międzymorza” oraz o współpracy z różnymi podmiotami w Stanach Zjednoczonych.

Mimo wzniosłych słów założyciele wyczuwają jednak, że problemy mogą się pojawić, skoro już na wstępie informują: „Uczelnia jest zdecydowana aktywnie bronić studentów i wykładowców przed napastliwymi atakami ograniczającymi debatę akademicką i wszelkimi próbami ideologicznego cenzurowania czy zastraszania członków społeczności akademickiej”.

Przeczytaj także:

Biblijny światopogląd

Na uczelni Ordo Iuris Katedrą Prawa Międzynarodowego ma kierować Ingrid Frankopan. To doświadczona szwedzka prawniczka, z dużą praktyką międzynarodową i o konserwatywnych poglądach. Była obrończynią w procesie o zbrodnie wojenne w Międzynarodowym Trybunale Karnym dla byłej Jugosławii. Janowi Pawłowi II doradzała od połowy lat 80. do jego śmierci. Jest zwolenniczką brexitu.

Szefem Katedry Nauki o Państwie Wydziału Prawa został amerykański prawnik Stephen Baskerville. Ostatnio był on związany z Patrick Henry College – prawicową chrześcijańską uczelnią z Wirginii, której misją jest zapewnienie wykształcenia wyższego zgodnego „z biblijnym światopoglądem”. Według katalogu szkoły Patrick Henry College ma na celu „niesienie czci i chwały Panu Jezusowi Chrystusowi we wszystkich swoich działaniach”. Każdy jej pracownik i student musi podpisać się pod deklaracją, która wskazuje na nieomylność Biblii jako „natchnionego Słowa Bożego” oraz przypomina o istnieniu szatana jako „złowrogiej istoty, która działa jako kusiciel i oskarżyciel”.

Jak jednak informuje amerykański portal foreignpolicy.com Baskerville niedawno zakończył współpracę z Patrick Henry College. Prawdopodobnie chodziło o wypowiedzi Baskerville'a na temat osób LGBT:

w przemówieniu na uczelni miał on stwierdzić, że „aktywiści homoseksualni odegrali kluczową rolę w powstaniu nazizmu”, a informująca o tym organizacja wymieniała szereg innych kontrowersyjnych stwierdzeń profesora.

Także wcześniejsza aktywność Baskerville'a zwracała uwagę na jego poglądy: w 2013 roku przemawiał na spotkaniu klubu białych nacjonalistów HL Mencken Club, obok znanego amerykańskiego suprematysty Richarda Spencera. Natomiast we wrześniu 2018 roku brał udział w panelu na temat „ideologii płci” podczas Światowego Kongresu Rodzin (WCF) w Mołdawii. WCF to międzynarodowa koalicja organizacji ultrakatolickich i anti-choice, w której powstanie zaangażowany był polski Instytut Ordo Iuris. Sponsorami WCF są między innymi rosyjscy oligarchowie.

Nauczają politycy, sędziowie i księża

Poza wymienioną dwójką, wśród wykładowców Collegium Intermarium są także:

  • Ligia De Jesús Castaldi, profesor prawa z Ave Maria School of Law. Specjalizuje się w prawach prenatalnych i doradzała Narodowemu Kongresowi Hondurasu w zakresie życia ludzkiego i praw rodziny. Obecnie związana jest z chrześcijańską, konserwatywną organizacją European Centre for Law and Justice (ECLJ). ECLJ to europejski odpowiednik American Center for Law and Justice, założonego przez Jaya Sekulowa, byłego prawnika Donalda Trumpa w czasie jego prezydentury. Z informacji przedstawicieli Ordo Iuris wynika, że także inni działacze ECLJ wspierają projekt Collegium Intermarium, w tym sam dyrektor organizacji;
  • czynni politycy: Piotr Patkowski, wiceminister finansów, oraz chorwacki poseł Stephen Bartulica, katolicki konserwatysta pełniący funkcję specjalnego doradcy do spraw religii prezydenta Chorwacji;
  • sędziowie: Krzysztof Wiak, w 2018 roku powołany przez prezydenta Dudę na sędziego Sądu Najwyższego, wcześniej w radzie naukowej Ordo Iuris; Rafał Stasikowski, sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego, którego szybkie awanse rozpoczęły się za czasów PiS; Dariusz Drajewicz, od 2017 roku prezes Sądu Okręgowego w Warszawie, członek nowej KRS; Rafał Kierzynka, sędzia Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim, delegowany do Ministerstwa Sprawiedliwości;
  • księża: ks. Tomasz Rakoczy i ks. Piotr Kroczek;
  • bułgarski misjonarz i prawnik Victor Kostov, który w ramach Bułgarskiego Ewangelickiego Instytutu Teologicznego wykłada, poza wprowadzeniem do prawa, także misjologię;
  • Jacek Władysław Bartyzel, publicysta i polityk, ostatnio związany ze środowiskami skrajnej prawicy w Polsce (głównie z Federacją dla Rzeczypospolitej Marka Jakubiaka);
  • Paweł Sobczyk, dziekan Wydziału Prawa Uniwersytetu Opolskiego;
  • Krzysztof Tenerowicz, redaktor naczelny prawicowego pisma myśl.pl, działacz prawicowych organizacji: Stowarzyszenia Endecja i Stowarzyszenie dla Polski, założonych przez Adama Andruszkiewicza, obecnie sekretarza stanu w KPRM, wcześniej prezesa Młodzieży Wszechpolskiej;
  • Tomasz Miszczuk, prezes spółki Energa Elektrownie Ostrołęka i jednocześnie szef miejskiej organizacji PiS w Lublinie.

Rektorem uczelni jest natomiast Tymoteusz Zych, wiceprezes Instytutu Ordo Iuris.

Jak wynika z komunikatu Ordo Iuris, zajęcia dla studentów będą prowadzili także: węgierski konserwatysta, rektor państwowego Uniwersytetu Macieja Korwina z Budapesztu András Lanczi, czy brazylijska prawniczka Angela Gandra pełniąca obecnie rządową funkcję Narodowej Sekretarz ds. Rodziny w Ministerstwie Kobiet, Rodziny i Praw Człowieka.

Wydaje się, że Ordo Iuris udało się zgromadzić wokół swego akademickiego projektu dużą liczbę przedstawicieli katolickiej i ultrakatolickiej prawicy z różnych państw. To zapewne pokłosie rozwijanych od początku działalności Ordo Iuris kontaktów międzynarodowych, uczestnictwa we wspominanym już Światowym Kongresie Rodzin oraz kontaktów z amerykańskimi środowiskami konserwatywnymi, które obecnie, po przegranych przez Donalda Trumpa wyborach prezydenckich, szukają nowych możliwości wpływu, także w Europie.

„Finansowe zaplecze antyaborcjonistów”

Uruchomienie uczelni to oczywiście wysokie koszty. Ordo Iuris szacuje je obecnie na 55 tys. zł miesięcznie, zaś projekt ma się zacząć samofinansować od piątego roku działalności. OI już zbiera prywatne datki, jednak sponsorem strategicznym jest, według informacji na stronie internetowej szkoły, spółka PZW Inwestycje. To firma Pawła Witaszka i Franciszka Józefa Witaszka.

Publicznie znany jest ten pierwszy. Paweł Witaszek to ortodoksyjny katolik, w polityce uchodzący za „człowieka Marka Jurka” (Przymierze Prawicy, w latach 2002-2007 wiceprezes PiS), od kilku lat określany w mediach jako „finansowe zaplecze antyaborcjonistów”. A to dlatego, że w 2017 roku Fundacja Rodziny Witaszków przekazała 60 tys. zł Fundacji PRO-Prawo do Życia – tej, która wywiesza antyaborcyjne billboardy w polskich miastach i której furgonetki z przekazem przeciwko osobom LGBT jeżdżą po Polsce. Fundacja Witaszków jest też sponsorem Nagrody im. Janusza Krupskiego na festiwalu filmów „Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci”. A sam Witaszek kilkukrotnie wspierał finansowo kampanie wyborcze prawicowych polityków. Teraz jego spółka sponsoruje uczelnię Ordo Iuris.

"Liczymy na to, że dzięki temu nowemu projektowi, który jest naturalnym etapem rozwoju Instytutu Ordo Iuris, to absolwenci Collegium Intermarium będą wkrótce kształtować politykę, prawo i tożsamość Europy Środkowej jako regionu ludzi świadomych, pozbawionych kompleksów wobec państw Zachodu i Wschodu oraz wykształconych na najwyższym światowym poziomie",

piszą o swoich ambicjach założyciele szkoły w oficjalnym komunikacie, przesyłanym sympatykom Ordo Iuris.

Co ciekawe, argumentem na rzecz tego projektu jest działalność miliardera George'a Sorosa, który zazwyczaj przez katolickich konserwatystów jest uznawany za wroga. A jednak tym razem czytamy: "Potencjał stworzenia ośrodka będącego kuźnią elit dla regionu Europy Środkowej dostrzegł już dawno George Soros, który zainwestował setki milionów dolarów w »Uniwersytet Środkowoeuropejski«. Wykształcił w ten sposób całe pokolenie lewicowych intelektualistów, polityków i prawników – absolwentem tej uczelni jest choćby Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar".

Gliński, Czarnek i Václav Klaus

Collegium Intermarium ma zainaugurować swoją działalność 28 maja międzynarodową konferencją (koszt: 150 tys. zł). Będą w niej brali udział wicepremier Piotr Gliński oraz minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek. Listę gości zagranicznych otwierają natomiast: Václav Klaus, były prezydent Czech, oraz minister sprawiedliwości Węgier Judit Varga. Klaus, ze wspaniałą kartą opozycyjną z czasów komunizmu, ostatnio słynie raczej z innych wypowiedzi: neguje wpływ człowieka na ocieplenie klimatu, był przeciwnikiem noszenia maseczek w czasie pandemii koronawirusa, sprzeciwiał się restrykcjom epidemicznym i deklarował, że nie zaszczepi się przeciw koronawirusowi. Od lat jest też eurosceptykiem.

Instytut Ordo Iuris od kilku lat coraz intensywniej angażuje się w projekty edukacyjne, w których nauka prawa łączy się z określonym, ultrakatolickim światopoglądem. Na początku maja pisałam o współpracy OI ze studenckimi kołami naukowymi na publicznych uczelniach, w ramach projektu Akademii Ordo Iuris.

OI zostało także partnerem merytorycznym Powszechnego Uniwersytetu Nauk Chrześcijańsko-Społecznych im. Świętego Jana Pawła II i Sługi Bożego Roberta Schumana (PUNCS), której celem jest „wdrażanie wartości ewangelicznych” we wszystkich dziedzinach życia społeczno-gospodarczego.

Na razie nie ma mowy o państwowych dotacjach dla uczelni OI. Wsparcie od „państwowych aktorów” zapowiadał jednak Tymoteusz Zych w wywiadzie, którego kilka tygodni temu udzielił węgierskiemu tygodnikowi „Madiner”. Powiedział wówczas: „Naszym celem jest utworzenie nowej instytucji z siedzibą w Warszawie, z rozległą siecią międzynarodową, specjalizującej się w prawach człowieka, Europie Środkowej, politologii, a nawet architekturze klasycznej. W projekcie będą uczestniczyć także polscy aktorzy państwowi, istotne jest też węgierskie wsparcie”.

;
Na zdjęciu Anna Mierzyńska
Anna Mierzyńska

Analizuje funkcjonowanie polityki w sieci. Specjalistka marketingu sektora publicznego, pracuje dla instytucji publicznych, uczelni wyższych i organizacji pozarządowych. Stała współpracowniczka OKO.press

Komentarze