0:00
0:00

0:00

Prawa autorskie: Slawomir Kaminski / Agencja GazetaSlawomir Kaminski / ...

Witold Waszczykowski 8 lipca 2019 osiągnął mistrzostwo w tworzeniu piramidalnych konstrukcji z elementów, które do siebie nie pasują. W rozmowie o społecznościach LGBT i ich „ideologicznej ofensywie” w Polskim Radiu 24 były minister spraw zagranicznych, a od niedawna europoseł PiS powiedział:

„Taka [tradycyjna - przyp. OKO] rodzina oznacza stabilność społeczeństwa, należy to rozbić, jeśli jeszcze okazuje się, że stoi za tym Kościół, który spaja to społeczeństwo. Te środowiska [LGBT - przyp. OKO] uważają, że trzeba to rozchwiać. Do tego wpuścić tysiące imigrantów z obcej kultury, którzy staną się z czasem wyborcami, ponieważ będą zależni od programów socjalnych, bo przecież przez lata nie wejdą na rynek pracy, bo nie znają języków, czasem nie mają zawodu”.

Innymi słowy: Witold Waszczykowski oskarża przedstawicieli społeczności LGBT o chęć zniszczenia polskiego społeczeństwa. Jednym ze środków ma być wpuszczenie do Polski imigrantów.

Ta opowieść już na pierwszy rzut oka jest nonsensowna, uznaliśmy jednak, że warto prześledzić ją dokładniej. Europosłowi Waszczykowskiemu udała się bowiem rzadka sztuka: stworzył retoryczną konstrukcję, w której fałszywy jest absolutnie każdy element.

Straszenie imigrantem

Przedstawiciele PiS od początku swoich rządów demonizowali imigrantów, szczególnie osoby z krajów muzułmańskich. Utożsamiano je z terroryzmem, używając strachu przed utratą bezpieczeństwa jako argumentu w kolejnych kampaniach wyborczych. Jednocześnie rząd chwalił się przyjęciem „miliona uchodźców” z Ukrainy, aby uzasadnić to, że nie może przyjąć uchodźców, którzy do Europy przybywali przez Morze Śródziemne. W rzeczywistości szczątkowa liczba Ukraińców w Polsce wnosiła o azyl. W OKO.press pisaliśmy o tym kłamstwie kilkukrotnie.

Przeczytaj także:

Rząd PiS regularnie używa w swojej narracji migrantów i uchodźców do bieżącej walki politycznej – czy chodzi o spór z Brukselą, czy polską kampanię wyborczą.

Nic dziwnego, że w czasie, gdy jednym z najważniejszych wrogów PiS są osoby LGBT i ich walka o równe prawa, Waszczykowski dla wzmocnienia efektu sięgnął w swojej wypowiedzi po innego znanego wroga – imigrantów.

Jego wypowiedź o migrantach składa się z czterech elementów:

  • Migranci, którzy chcą przyjechać do Polski, pochodzą z „obcej kultury”;
  • Migranci staną się w Polsce wyborcami;
  • Będą zależni od programów socjalnych;
  • Przez lata nie wejdą na rynek pracy, bo nie znają języków i nie mają zawodu.

Przyjrzyjmy się tym twierdzeniom.

Obca kultura zza miedzy

Migranci, którzy przyjeżdżają do Polski, to przede wszystkim mieszkańcy biedniejszych krajów naszego regionu, a w zdecydowanej większości – Ukrainy.

Według najnowszych danych rządowego Urzędu do Spraw Cudzoziemców za rok 2019, w Polsce przebywa 401 184 migrantów. Dane obejmują różne rodzaje pobytu, trzy zdecydowanie najliczniejsze grupy to 225 tys. osób na pobyt czasowy, 74 tys. osób na pobyt stały i 73 tys. zarejestrowanych obywateli Unii Europejskiej.

Wśród 400 tys. migrantów prawie 50 proc. to Ukraińcy. Kolejne najliczniejsze grupy narodowościowe to Białorusini (5,8 proc.), Niemcy (5,3 proc.) i Rosjanie (3 proc.). O żadnej z tych grup nie można powiedzieć, że są odległe kulturowo od Polski.

Te dane nie opisują całego ruchu migracyjnego w Polsce. Według danych NBP w 2018 roku liczba Ukraińców na polskim rynku pracy wyniosła ok. 800 tys. osób. Większość z nich pracuje w Polsce nie na podstawie zezwolenia na pracę tylko oświadczenia pracodawcy.

Z kolei dane uzyskane na podstawie aktywności w telefonach komórkowych mówią, że w Polsce przebywa 1,27 miliona Ukraińców.

Można z pewnością stwierdzić, że większość migrantów w Polsce to osoby z krajów bliskich nam kulturowo. Wśród (nielicznych) osób, które otrzymują polskie obywatelstwo, wygląda to podobnie. Jak pisze Biuletyn Migracyjny:

„Największą liczbę polskich paszportów w 2014 roku w ramach dostępnych procedur naturalizacji otrzymali obywatele czterech państw położonych na wschód od Polski (69 proc. wszystkich), tj. Ukrainy - 1 909, Białorusi - 739, Rosji - 367 i Armenii - 367”.

Dlaczego więc Waszczykowski mówi o obcości kulturowej, skoro najwyraźniej Polska przyciąga głównie sąsiadów? To echo prawicowych opowieści o Europie Zachodniej, która ma być rzekomo zdominowana przez muzułmańskich imigrantów tworzących „strefy szariatu” i żyjących z socjalu i przestępczości. Opowieści te są z reguły po prostu zmyślone, ale prawica - nie tylko polska - regularnie wykorzystuje ksenofobiczne mity do tworzenia atmosfery strachu i budowania poparcia.

Od migranta do wyborcy długa droga

Argument, że do Polski zostaną masowo sprowadzeni imigranci, którzy będą głosować w polskich wyborach, jest wyjątkowo nietrafiony. Żeby zostać wyborcą w Polsce, migrant musi najpierw otrzymać polskie obywatelstwo.

Jakie są warunki uzyskania obywatelstwa przez cudzoziemca? Jak pisze RPO:

„W sposób uproszczony obywatelstwo polskie nabyć mogą cudzoziemcy, którzy jednocześnie:

  • posiadają prawo stałego pobytu lub przebywający w Polsce na podstawie zezwolenia na osiedlenie się bądź zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich;
  • pozostają co najmniej 3 lata w związku małżeńskim z osobą posiadającą obywatelstwo polskie.”

Odkąd w 2012 roku Polska zliberalizowała prawo, które reguluje przyznawanie polskiego obywatelstwa, średnio rocznie otrzymuje je między 4 a 5 tys. osób.

W kwestii przyznawania obywatelstwa jesteśmy w Unii Europejskiej na szarym końcu, razem ze Słowacją. Kraje Unii średnio przyznawały obywatelstwo 1,6 osoby na 1000 mieszkańców. Rekordzistami są Luksemburg (8,4), Szwecja (6,9) i Cypr (6,4). W Polsce i na Słowacji – 0,1.

Trudno więc się spodziewać, że te osoby będą miały kluczowe znaczenie w wyborach. 5 tys. głosów w ostatnich wyborach do Parlamentu Europejskiego dałoby wynik lepszy o 0,04 proc.

Tymczasem MSWiA opracowało projekt polityki migracyjnej, według którego planuje drastycznie zaostrzyć zasady przyznawania polskiego obywatelstwa. Decyzja w tej sprawie ma zależeć m.in. od "przyjęcia jako swoje własne wartości obowiązujących w Polsce, w tym światopoglądowych, religijnych, politycznych, kulturowych, obyczajowych".

Migranci nie głosują na prawicę

Choć Waszczykowski nie powiedział tego wprost, jego obawy miałyby cień sensu tylko pod jednym względem: imigranci i mniejszości nie głosują na prawicę. Trudno się dziwić – agresywna antyimigrancka retoryka i nacjonalizm są dla nich odrzucające, a nierzadko są też bezpośrednim zagrożeniem.

W Stanach Zjednoczonych mniejszości zdecydowanie popierają Demokratów. 88 proc. czarnoskórych i 65 proc. Latynosów głosowało w amerykańskich wyborach prezydenckich w 2016 roku głosowało na Hillary Clinton.

W Polsce trochę podobnie działa to z mniejszościami narodowymi, oczywiście nieporównanie mniejszymi niż np. w Stanach. Wybierają one obecną opozycję nawet tam, gdzie PiS wygrywa zdecydowanie.

Przykładowo - w wyborach do Parlamentu Europejskiego okręg, który obejmował województwa podlaskie i warmińsko-mazurskie zagłosował Na PiS w stosunku 47,3 proc. do 37 proc. dla Koalicji Europejskiej. W powiecie hajnowskim, w którym mniejszość białoruska jest w Polsce procentowo najliczniejsza, wygrała KE z 48,1 proc. głosów wobec 32,6 proc. PiS. W sąsiednich powiatach PiS wygrało miażdżącą przewagą - w siemiatyckim 59,4 proc., w bielskim 57,9 proc., w bielskim - 55,2 proc.

Imigranci nie żyją z socjalu

Waszczykowski twierdzi również, że imigranci w Polsce nie będą pracować, za to będą pobierać świadczenia socjalne. Nic na to nie wskazuje.

Obywatele Ukrainy przebywający legalnie w Polsce mają prawo do korzystania z programu 500 plus. W 2018 roku 500 złotych z tego programu było pobierane na 4562 dzieci.

Z 500 plus mogą korzystać cudzoziemcy, obywatele UE oraz 8 innych krajów, z którymi Polska podpisała umowy o zabezpieczeniu społecznym. To Czarnogóra, Serbia, Bośnia i Hercegowina, Macedonia, USA, Kanada, Korea Południowa, Australia, Ukraina, Mołdawia i Mongolia.

W październiku 2017 roku dopłaty do minimalnej emerytury lub renty z ZUS pobierały 263 osoby z Ukrainy. Według danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej za 2018 rok, w Polsce było zarejestrowanych zaledwie 5227 bezrobotnych cudzoziemców. To spadek o 5,2 proc. w stosunku do 2017 roku.

Wszystkie te liczby wskazują na to, że cudzoziemcy są bardzo umiarkowanie zainteresowani pobieraniem świadczeń socjalnych, nawet gdy mają do nich prawo. Dużo bardziej interesuje ich praca.

;
Na zdjęciu Jakub Szymczak
Jakub Szymczak

Dziennikarz OKO.press. Autor książki "Ja łebków nie dawałem. Procesy przed Żydowskim Sądem Społecznym" (Czarne, 2022). W OKO.press pisze o gospodarce i polityce społecznej.

Komentarze