Rekordowe konsultacje, prawie 21 tys. oddanych głosów. Większość popiera badania dla myśliwych

20 898 osób wzięło udział w konsultacjach społecznych nowelizacji ustawy o broni i amunicji. Pomysł posłów i posłanek Polski 2050, według którego myśliwi musieliby badać się lekarsko i psychiatrycznie co pięć lat, przyciągnął rekordową uwagę. W konsultacjach rzadko liczba głosów przekracza 2 tysiące.

„To dowód na to, że bezpieczeństwo naprawdę ma dla Was ogromne znaczenie” – napisała w mediach społecznościowych Ewa Szymanowska, posłanka Polski 2050.

Ale nie tylko liczba ankiet jest istotna w tej sprawie. Jeszcze ważniejsze są ich wyniki. Ponad 60 proc. osób, które wzięły udział w konsultacjach, uważa, że prawo trzeba zmienić i trzeba wysłać myśliwych na badania.

Badania dla myśliwych, druga próba

Przypomnijmy: to już drugi projekt Polski 2050 dotyczący badań dla myśliwych. Pierwszy – procedowany wiosną 2025 został odrzucony w pierwszym czytaniu. Dalszych prac nad ustawą nie chciał wtedy PSL. Lider ludowców Władysław Kosiniak-Kamysz mówił później, że jest przeciwny nakładaniu obowiązku badań tylko na myśliwych. Jak już zmuszać do badania, to wszystkich posiadaczy broni.

Według obecnych przepisów zaświadczenia o stanie zdrowia muszą co pięć lat przedstawiać posiadacze broni do celów ochrony osobistej, osób i mienia. Nie muszą tego robić osoby posiadające broń do celów łowieckich, sportowych, szkoleniowych czy kolekcjonerskich – przechodzą badania jedynie w momencie uzyskiwania pozwolenia.

Polska 2050 robi więc drugie podejście, proponując badania nie tylko dla myśliwych, ale również osób, które używają broni na szkoleniach czy w strzelnicy.

Argument: pomyłki z dzikiem

Autorzy nowelizacji wyliczają, że w 2023 roku „popełniono łącznie 603 przestępstwa z użyciem broni palnej, w tym 39 zabójstw (w tym także usiłowania) oraz 7 uszczerbków na zdrowiu”. Podkreślają też, że w „minionych latach wyróżnić można liczne przypadki incydentów z bronią palną podczas polowań”. W ciągu ostatnich pięciu lat – dodają – doszło do co najmniej 13 wypadków śmiertelnych. Podają też przykłady, taki jak ten listopada 2021, kiedy 57-letni myśliwy z Nadarzyna podczas polowania postrzelił swojego kolegę, 64-letniego Wojciecha O. Dwa dni później Wojciech O. zmarł. Więcej takich historii opisywaliśmy w OKO.press:

Autorzy zaznaczają, że badania zwiększą bezpieczeństwo, również podczas polowań. „Zagrożenia i niebezpieczeństwa związane z używaniem broni dotyczą ochrony wartości najwyższych – zdrowia i życia ludzi” – czytamy w uzasadnieniu.

Polska 2050 proponuje, żeby osoby posiadające pozwolenie na broń przechodziły badania lekarskie i psychologiczne co pięć lat. Po ukończeniu 70. roku życia musiałyby składać zaświadczenie o stanie zdrowia co dwa lata.

Mobilizacja myśliwych...

Kiedy projekty nowelizacji ustawy o broni i amunicji został opublikowany, myśliwi ogłosili mobilizację. Prezes Naczelnej Rady Łowieckiej Marcin Możdżonek zarzucał, że do badań nie będą zobowiązani posiadacze broni do celów kolekcjonerskich (to zarzut, który powtarza się w ankietach przesłanych podczas konsultacji). PZŁ zachęcał do udzielania się w konsultacjach: „To nasza szansa, by ukształtować przyszłe prawo przyjazne łowiectwu”. Koła łowieckie komentowały nowelizację na swoich stronach i mediach społecznościowych, argumentując, że badania dla myśliwych są niepotrzebne.

„W uzasadnieniu nie zapomniano odwołać się do wypadków na polowaniach. Powiązano przyczyny wypadków ze stanem zdrowia myśliwych. Teza ta była już wielokrotnie podważana przez ekspertów. Przyczyną większości wypadków jest nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa i regulaminów łowieckich” – czytamy na stornie Koła Łowieckiego „Jeleń” w Kamieniu Pomorskim.

...i nie tylko

Mobilizacja przyniosła skutek – rekordową liczbę oddanych ankiet. Okazuje się jednak, że również obywatele i obywatelki spoza środowiska łowieckiego postanowili się wypowiedzieć w tej sprawie. Stąd tak duże poparcie dla obowiązkowych badań. Przypomnijmy: dokładnie 61,4 proc. uczestników konsultacji uważa, że taką zmianę w prawie należy wprowadzić. 12 826 osób zaznaczyło, że „zdecydowanie się zgadza” z koniecznością przyjęcia noweli. 58,3 proc. ankietowanych zdecydowanie „akceptuje rozwiązania zawarte w projekcie ustawy”.

Na pytanie "Czy Pani/Pana zdaniem problem, który został wskazany przez wnioskodawcę mógłby zostać rozwiązany inaczej niż w drodze projektowanej ustawy?„, 51 proc. uczestników odpowiedziało nie. ”Tak" zaznaczyło 23 proc., a 29 nie udzieliło odpowiedzi.

Nękanie myśliwych?

Jakie argumenty mają przeciwnicy wprowadzenia nowelizacji? Przytoczmy kilka z nich:

• „Żaden wypadek na polowaniu nie miał związku ze stanem zdrowia sprawcy. Proponowany projekt ustawy to tylko i wyłącznie próba rozbrojenia części ze 140 000 myśliwych”.
• „Chodzi jedynie o nękanie myśliwych niepotrzebnymi formalnościami i obowiązkami oraz obciążenie ich kolejnym – niemałym kosztem”.
• „Według danych na koniec sierpnia 2025 roku, w Polsce w roku 2025 odnotowano 1 wypadek śmiertelny i 1 postrzelenie myśliwego przez myśliwego podczas polowań. W Polsce w 2024 roku odnotowano 1729 śmiertelnych wypadków drogowych, w których zginęło 1896 osób. To daje pojęcie gdzie leżą prawdziwe problemy, których wnioskodawca nie zauważa, będąc oślepionym polityczną narracją. Projektodawca przywołuje przypadek zastrzelenia wilka w wyniku pomylenia go z lisem. Jak to się ma do stanu zdrowia??? To raczej brak wiedzy lub doświadczenia”.

Strzelcy nie chcą być w jednym worku z myśliwymi

Głos zabrała również spora grupa strzelców sportowych:

• „Badanie lekarskie, głównie wzroku powinno dotyczyć jedynie myśliwych, ponieważ tylko oni mogą używać legalnie broni poza strzelnicą i przez to mogą stanowić zagrożenie dla osób postronnych”;
• „Projekt ustawy powstał na kanwie wydarzeń spowodowanych przez jedną, konkretną grupę posiadaczy broni – myśliwych. Wszystkie przypadki przytoczone w uzasadnieniu do projektu także jednoznacznie wskazują na to środowisko. Dlaczego więc za brak dyscypliny mają odpowiadać wszyscy posiadacze broni?”;
• „Lekarz nie poniesie absolutnie żadnych konsekwencji z tytułu przeprowadzonego badania. Zawsze będzie wytłumaczenie, że na dzień badania pacjent nie przejawiał żadnych niepokojących objawów. Słynne »widzenie wszędzie dzików« u myśliwych, to nie kwestia złego wzorku lub stanu zdrowia. To kwestia przyjętej linii obrony”;
• „Fakt przeprowadzenia regularnych badań w stosunku do osób posiadających broń palną w celu sportowym nie ma wpływu na celowe użycie jej do popełnienia przestępstwa. Istotnym w kwestii pozwolenia sportowego aspektem jest fakt, iż warunkiem przedłużenia licencji sportowej, a zatem i utrzymania pozwolenia, jest coroczny start zawodnika w zawodach sportowych. Zawody te muszą być wpisane w kalendarz Związku Strzelectwa Sportowego i odbywają się pod nadzorem kompetentnych sędziów i obserwatorów z ramienia Związku. Ponadto zawodnicy mają obowiązek zrzeszenia się w klubach (wymóg do licencji), gdzie również są pod stałą obserwacją innych strzelców i władz klubów. W przypadku wykrycia niebezpiecznych zachowań taka osoba natychmiast jest eliminowana ze środowiska (...)”.

Badania dla myśliwych to dopiero początek

Zwolennicy wprowadzenia obowiązkowych badań dla posiadaczy broni podczas konsultacji skupili się na myśliwych. Wśród ponad 10 tysięcy komentarzy trudno znaleźć taki, który postulowałby większą kontrolę nad strzelcami sportowymi.

Obywatele i obywatelki zwracają uwagę nie tylko na wysoką średnią wieku myśliwych (ponad 50 lat), problemy ze zdrowiem i agresją, ale również na nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas polowań czy nadużywanie alkoholu.

„Praktyka pokazuje, że zakaz spożywania alkoholu przez myśliwych jest nagminnie łamany, a konsekwencje prawne są iluzoryczne. Wymaga to jednoznacznego uregulowania – z obowiązkiem przeprowadzania losowych kontroli trzeźwości podczas polowań oraz wprowadzenia sankcji za odmowę poddania się badaniu” – pisze jedna z osób.

Uczestnicy rozumieją, że badania lekarskie i psychologiczne nie spowodują, że nagle przestanie dochodzić do wypadków na polowaniach. Wiele osób podkreśla, że to może być pierwszy krok i początek rewolucji, na którą wiele Polek i Polaków czeka.

Jeden z komentujących podkreśla: „Uważam, że obowiązek badań lekarskich dla starszych myśliwych to krok w stronę większego bezpieczeństwa, jednak problem jest znacznie szerszy. Coraz więcej osób w Polsce czuje się zagrożonych obecnością uzbrojonych myśliwych w lasach, a argumenty o rzekomej »ochronie przyrody« przez odstrzał zwierząt nie znajdują potwierdzenia w nauce. Wierzę, że prawdziwa troska o naturę nie polega na strzelaniu do jej mieszkańców, ale na ochronie siedlisk, edukacji i wspieraniu naturalnych procesów przyrodniczych”.

Jeden z uczestników konsultacji podsumowuje krótko:

„Chodząc po lesie, chciałbym mieć pewność, że myśliwi na polowaniu są zdrowi na ciele i umyśle na tyle, aby mnie nie postrzelić”.

Wyniki konsultacji można przeczytać TUTAJ, a projekt TUTAJ.