Apel 48 sędziów z byłej legalnej KRS: Rozwiązać neo-KRS, zatrzymać powołania neo-sędziów

To pierwszy taki apel w historii Krajowej Rady Sądownictwa, którą powołano w 1989 roku przy Okrągłym Stole. KRS miała zapewnić niezależność sądów, którą łamano w PRL-u. I od początku założono w niej udział sędziów.

Potem KRS wpisano do Konstytucji, a 15 członków-sędziów wybierali sami sędziowie. Tak było aż do 2018 roku, kiedy PiS łamiąc Konstytucję rozwiązał legalną KRS w trakcie kadencji i na jej miejsce powołał nową (neo-KRS), po raz pierwszy wybraną przez posłów (PiS i Kukiz'15).

Neo-KRS jest jednak sprzeczna z Konstytucją i to z kilku powodów. Nie ma w niej bowiem przedstawicieli wszystkich sądów. Sejm nie mógł też wybrać do niej 15 członków-sędziów. Konstytucja mówi, że Sejm może wybrać tylko czterech swoich przedstawicieli.

Ponadto do neo-KRS wybrano głównie sędziów powiązanych z resortem Ziobry, w tym prezesów sądów z nominacji ministra. Przez co jest ona powiązana z politykami i nie jest niezależnym organem oraz nie stoi ona na straży niezależności sądów. Do czego zobowiązuje ją Konstytucja.

Z tych powodów polski SN i NSA oraz ETPCz i TSUE podważyły w wyrokach legalność neo-KRS i dawanych przez nią nominacji sędziom. Takie nominacje dostało już ok. 1,5 tysiąca neo-sędziów.

I teraz to samo stwierdza 48 byłych członków – sędziów legalnej KRS. Apel podpisali prawie wszyscy członkowie od początku istnienia Rady, m.in. byli prezesi SN Adam Strzembosz (na zdjęciu u góry), Małgorzata Gersdorf i Lech Gardocki; Beata Morawiec obecnie prezes stowarzyszenia sędziów Themis, Waldemar Żurek, jeden z symboli wolnych sądów. Czy ostatni przewodniczący starej KRS, którą rozwiązał PiS, Dariusz Zawistowski (obecnie sędzia SN).

Apel jest na czasie, bo w marcu kończy się kadencja neo-KRS i marszałek Sejmu zarządziła już wybory jej członków na II kadencję. Sejm ma już wszystkie kandydatury. Startują m.in. prawie wszyscy obecni członkowie neo-KRS i były zastępca Ziobry, czyli Łukasz Piebiak. Opozycja chce jednak zgłosić swój projekt ustawy, który ma przywrócić praworządność.

Aktualizacja. Po opublikowaniu tekstu apel podpisało jeszcze dwóch byłych członków legalnej KRS. W sumie apel podpisało 50 byłych członków-sędziów KRS.

Z powodu wagi apel b. członków KRS publikujemy w całości.

„My, sędziowie, członkowie Krajowej Rady Sądownictwa wszystkich kadencji w latach 1990–2018, w tym członkowie Rady, której kadencja została niezgodnie z Konstytucją RP przerwana, w związku z wyborem w 2018 r. sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa na podstawie ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (tekst jednolity: Dz.U. z 2021 r., poz. 269), stwierdzamy, że wybór ten został dokonany z naruszeniem art. 187 ust 1 pkt 2 Konstytucji RP.

Niezgodność z Konstytucją RP powoływania sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa spowodowała, że sędziowie cieszący się prestiżem i uznaniem środowiska nie wzięli udziału w wyborach; uczynili to wyłącznie sędziowie popierani przez polityków oraz niewielką grupę sędziów, którzy długo ukrywali to poparcie. Krajowa Rada Sądownictwa wybrana w 2018 r. nie wypełniała swojej podstawowej funkcji konstytucyjnej stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów (art. 186 ust. 1 Konstytucji RP), a jej członkowie uczestniczyli w represjonowaniu sędziów, łamaniu ich niezawisłości i podważaniu pozycji ustrojowej.

Podważenie legalności składu Krajowej Rady Sądownictwa oraz zakwestionowanie przez Sąd Najwyższy, Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejski Trybunał Praw Człowieka postępowań nominacyjnych nie wstrzymało działalności Rady, w związku z czym liczba osób powoływanych wadliwie na stanowiska sędziów stale wzrasta.

Ich status jest i będzie kwestionowany, podobnie jak legalność i prawidłowość wydanych przez nich orzeczeń. Powoduje to naruszenie prawa obywateli do niezależnego sądu, gwarantowanego w Konstytucji RP oraz w traktatach i konwencjach międzynarodowych, a także może doprowadzić do nieprzewidywalnych negatywnych skutków w obrocie prawnym.

Wadliwy wybór sędziów oraz ich postawa doprowadziły także do wykluczenia Krajowej Rady Sądownictwa z Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa (ENCJ) – forum współpracy europejskiej, którego Rada była założycielem.

Utrzymanie obowiązującego, niekonstytucyjnego modelu wyboru sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa uniemożliwia powołanie organu mogącego wypełniać obowiązki określone w Konstytucji RP, stojącego na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, cieszącego się uznaniem i zaufaniem społeczeństwa oraz środowiska sędziowskiego.

Powodowani troską o zapewnienie obywatelom prawa do sprawiedliwego rozpatrywania ich spraw przez niezawisłe i bezstronne sądy ustanowione ustawą apelujemy zatem do organów władzy ustawodawczej i wykonawczej o zgodne z Konstytucją RP oraz wiążącymi Polskę aktami prawa międzynarodowego ukształtowanie zasad wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa, a do sędziów o powstrzymanie się – w imię wierności Konstytucji RP i w poczuciu odpowiedzialności za Państwo i dobro obywateli – od udziału w wadliwej procedurze wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa do czasu wprowadzenia odpowiednich zmian ustawowych”.

Byli przewodniczący, wiceprzewodniczący i członkowie Krajowej Rady Sądownictwa w latach 1990 - 2018

1. Andrzej Adamczuk 2. Grzegorz Borkowski 3. Ewa Barnaszewska 4. Marek Celej 5. Ewa Chałubińska 6. Janusz Drachal 7. Teresa Flemming-Kulesza 8. Lech Gardocki 9. Małgorzata Gersdorf 10. Grzegorz Gładysz 11. Barbara Godlewska-Michalak 12. Katarzyna Gonera 13. Piotr Górecki 14. Jan Grzęda 15. Jacek Gudowski 16. Józef Iwulski 17. Andrzej Jagiełło 18. Mirosław Jaroszewski 19. Irena Kamińska 20. Andrzej Konopka 21. Michał Kopeć 22. Jan Kremer 23. Barbara Kurzeja 24. Jerzy Kuźniar 25. Wacława Macińska 26. Aleksandra Marszałek 27. Zbigniew Merchel 28. Beata Morawiec 29. Maria Motylska-Kucharczyk 30. Maria Myślińska 31. Andrzej Niedużak 32. Małgorzata Niezgódka-Medek 33. Gabriela Ott 34. Sławomir Pałka 35. Marek Pietruszyński 36. Irena Piotrowska 37. Ewa Preneta-Ambicka 38. Piotr Raczkowski 39. Jarema Sawiński 40. Krzysztof Strzelczyk 41. Adam Strzembosz 42. Janusz Trzciński 43. Jan Wasilewski 44. Krzysztof Wojtaszek 45. Marek Wolski 46. Dariusz Zawistowski 47. Janusz Zimny 48. Waldemar Żurek

49. Gabriela Gorzan

50. Roman Kęska