0:00
0:00

0:00

Prawa autorskie: Dawid Zuchowicz / Agencja GazetaDawid Zuchowicz / Ag...

W lipcu 2019 roku opublikowaliśmy listę 543 osób pozytywnie zaopiniowanych przez obecną Krajową Radę Sądownictwa na stanowiska sędziów i asesorów. Ale nie wszystkie z nich zostały już powołane przez prezydenta na sędziów.

Przeczytaj także:

Do 24 stycznia 2020 roku Andrzej Duda zdążył powołać 384 osoby rekomendowane przez obecną KRS. Poniżej publikujemy listę nazwisk tych osób, szczegóły powołania (nr uchwały KRS, data i nr postanowienia), wraz z sądami, w których orzekają.

Listę przygotował Patryk Wachowiec, analityk prawny Forum Obywatelskiego Rozwoju i aktywista związany z inicjatywą Wolne Sądy i Komitetem Obrony Sądownictwa KOS, znany m.in. ze żmudnej walki o ujawnienie list poparcia kandydatów do KRS, a także z opracowania dla OKO.press mapy powiązań obecnej KRS ze Zbigniewem Ziobrą.

„Informacje, które zebrałem, są dostępne na stronach Krajowej Rady Sądownictwa i Kancelarii Prezydenta” – wyjaśnia Wachowiec.

"Sędziowie opiniowani przez nową KRS powinni powstrzymać się od orzekania. Jeżeli tego nie zrobią - sąd będzie źle obsadzony" - mówiła OKO.press prof. Ewa Łetowska.

O to samo apeluje stowarzyszenie sędziów Themis: "Jesteśmy pewni, że dzięki Waszej odważnej postawie i opowiedzeniu się po stronie państwa prawa, mimo gróźb ścigania dyscyplinarnego, dacie świadectwo obrony tych wartości, którym ślubowaliście. Nie pozwólmy, aby zachłanność władzy wykonawczej podzieliła nas-sędziów »na naszych i waszych«”.

Uchwała SN otwiera drogę do wzruszania orzeczeń wydanych po 23 stycznia

23 stycznia 2020 roku trzy izby Sądu Najwyższego podjęły uchwałę, która ma moc zasady prawnej i obowiązuje wszystkie izby SN oraz jest wskazówką interpretacyjną dla wszystkich sądów. SN orzekł, że:

  • zawsze wadliwe są składy Sądu Najwyższego, w których zasiadają osoby powołane na wniosek obecnej KRS;
  • weryfikacji mogą podlegać składy sądów powszechnych i wojskowych, w których zasiadają osoby powołane na wniosek obecnej KRS.

SN salomonowo zadecydował, że wzruszalne są orzeczenia SN i sądów powszechnych i wojskowych wydane przez nieprawidłowo obsadzone składy sędziowskie (czyli z sędzią nominowanym na wniosek obecnej KRS), wydane po 23 stycznia 2020 roku. A także wcześniejsze orzeczenia Izby Dyscyplinarnej w SN.

Sąd Najwyższy w składzie połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu dzisiejszym sprawy z wniosku Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2020 r. o rozstrzygnięcie rozbieżności w wykładni prawa występującej w orzecznictwie Sądu Najwyższego podjął uchwałę:

1. Nienależyta obsada sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. albo sprzeczność składu sądu z przepisami prawa w rozumieniu art. 379 pkt 4 k.p.c. zachodzi także wtedy, gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana na urząd sędziego Sądu Najwyższego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 3).

2. Nienależyta obsada sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. albo sprzeczność składu sądu z przepisami prawa w rozumieniu art. 379 pkt 4 k.p.c. zachodzi także wtedy, gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana na urząd sędziego w sądzie powszechnym albo wojskowym na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 3), jeżeli wadliwość procesu powoływania prowadzi, w konkretnych okolicznościach, do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

3. Wykładnia art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. oraz art. 379 pkt 4 k.p.c. przyjęta w punktach 1 i 2 niniejszej uchwały nie ma zastosowania do orzeczeń wydanych przez sądy przed dniem jej podjęcia oraz do orzeczeń, które zostaną wydane w toczących się w tym dniu postępowaniach na podstawie Kodeksu postępowania karnego przed danym składem sądu.

4. Punkt 1 niniejszej uchwały ma zastosowanie do orzeczeń wydanych z udziałem sędziów Izby Dyscyplinarnej utworzonej w Sądzie Najwyższym na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. z 2018 r., poz. 5 ze zm.) bez względu na datę wydania tych orzeczeń.

Źródło: Sąd Najwyższy

Lista dla obywateli

Do tej pory obywatele jako strony uczestniczyli w postępowaniach zakładając, że sąd, który rozstrzyga ich sprawę, jest dobrze obsadzony. Teraz, po uchwale SN i dzięki publikowanej przez OKO.press liście Patryka Wachowca, każdy będzie mógł łatwo sprawdzić, czy jego sprawę rozsądza sąd, co do którego prawidłowości obsadzenia ma wątpliwości Sąd Najwyższy.

Lista sędziów i asesorów zarekomendowanych przez nową KRS i zaprzysiężonych przez Prezydenta RP jest także cenna dla sędziów, którzy mogą wnioskować o wyłączenie z orzekania w składach z sędziami, którzy są na liście, jak również dla profesjonalnych pełnomocników, adwokatów i radców prawnych, którzy będą mogli wykorzystać wszystkie dostępne im instrumenty prawne, żeby np. kwestionować orzeczenia wydane przez sądy obsadzone nieprawidłowo w świetle uchwały SN.

Jak wyjaśniła OKO.press prof. Ewa Łętowska:

"Uchwała SN które w miarę porządkuje obecną sytuację, przy czym - co ważne - oddając decyzję, jak się zachować w obliczu nienależytej obsady sądu - samym sądom i inicjatywie stron. A ta nienależyta obsada ma źródło w udziale sędziów opiniowanych przez neo-KRS. Sędziowie opiniowani przez nową KRS powinni powstrzymać się od orzekania. Jeżeli tego nie zrobią - sąd będzie źle obsadzony. Powinien to badać sam sąd, z pewnością zgłoszą to strony, może się też tak zdarzyć, że inni sędziowie, ci "niewadliwi", wyznaczeni do orzekania z nimi w jednym składzie, będą składać wnioski o wyłączenie z orzekania.

W SN szczególny jest status Izby Dyscyplinarnej. SN już wcześniej, 5 grudnia 2020 roku, uznał ją za nieodpowiadającą cechom niezależnego i niezawisłego sądu. Jej wszystkie orzeczenia są i będą, niezależnie od czasu wydania - nieważne.

Inni sędziowie wybrani przy udziale obecnej KRS są suspecti - ich pozycja jest wątpliwa, ale są sędziami, nikt nie kwestionuje ich powołania, dokonanego przez Prezydenta. Natomiast ich orzeczenia będą mogły być kwestionowane w trybie procesowym, z uwagi na wadliwość obsady sądu."

Uwaga: na liście znajdują się też sędziowie sądów administracyjnych, których uchwała SN nie obejmuje.

Izba Dyscyplinarna SN chce dalej orzekać

Skomponowana z 10 sędziów z nadania obecnej KRS Izba Dyscyplinarna SN oświadczyła, że będzie dalej orzekać, ponieważ "powstrzymanie się od czynności orzeczniczych stanowiłoby naruszenie ślubowania sędziowskiego złożonego wobec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, sprzeniewierzenie się aktowi powołania i prowadziłoby do uchybienia godności sędziego".

Stanowisko sędziów Sądu Najwyższego orzekających w Izbie Dyscyplinarnej z dnia 24 stycznia 2020 r.w nawiązaniu do działań części sędziów Sądu Najwyższego podjętych w dniu 23 stycznia 2020 r.

  1. Oświadczamy, że Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jest jedynym podmiotem uprawnionym do powołania na urząd sędziego.
  2. Istotą tego powołania jest prawo i obowiązek sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Odsunięcie sędziów od orzekania może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 180 ust. 2 Konstytucji. Okoliczności tam wskazane nie wystąpiły.
  3. Powstrzymanie się od czynności orzeczniczych stanowiłoby naruszenie ślubowania sędziowskiego złożonego wobec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, sprzeniewierzenie się aktowi powołania i prowadziłoby do uchybienia godności sędziego.

THEMIS apeluje do sędziów o zastosowanie się do uchwały Sądu Najwyższego

Apel do sędziów sądów powszechnych wystosowało Stowarzyszenie Sędziów THEMIS. Nawołuje, żeby wszyscy sędziowie uwzględnili uchwałę SN w procesie orzekania.

"Apelujemy szczególnie do sędziów powołanych przy udziale neo-KRS, aby powstrzymali się od orzekania, ważąc, że wydawanie przez nich orzeczeń może działać na szkodę obywateli, którzy maja prawo do pełnego przekonania, iż występują przed niezależnym i bezstronnym sądem. Jesteśmy pewni, że dzięki Waszej odważnej postawie i opowiedzeniu się po stronie państwa prawa, mimo gróźb ścigania dyscyplinarnego, dacie świadectwo obrony tych wartości, którym ślubowaliście. Nie pozwólmy, aby zachłanność władzy wykonawczej podzieliła nas-sędziów„na naszych i waszych”. Jesteśmy jednością w służbie Rzeczypospolitej i jej obywateli i dlatego wykonajmy nasz obowiązek stania na straży prawa do samego końca".

Wykaz osób, wobec których Prezydent RP postanowił o powołaniu na stanowisko sędziowskie lub asesorskie na wniosek KRS, w składzie której zasiada 15 sędziów wybranych przez Sejm (383 osoby)

Stan na 24 stycznia 2020 roku. Opracowanie: Patryk Wachowiec

Uwaga: na liście znajdują się też sędziowie sądów administracyjnych, których uchwała SN nie obejmuje.

;
Na zdjęciu Redakcja OKO.press
Redakcja OKO.press

Jesteśmy obywatelskim narzędziem kontroli władzy. Obecnej i każdej następnej. Sięgamy do korzeni dziennikarstwa – do prawdy. Podajemy tylko sprawdzone, wiarygodne informacje. Piszemy rzeczowo, odwołując się do danych liczbowych i opinii ekspertów. Tworzymy miejsce godne zaufania – Redakcja OKO.press

Komentarze